Aihọn Yọyọ lọ—Be Hiẹ Na Tin to Finẹ Ya?
Aihọn Yọyọ lọ—Be Hiẹ Na Tin to Finẹ Ya?
“Dagbe de ma tin to yé mẹ, adavo na gbẹtọ ni to ayajẹ, bosọ to dagbe wà to ayiha etọn mẹ. Podọ na mẹdopodopo ni to dùdù, bosọ to nùnù, na e ni to vivi magbọjẹ etọn lẹpo tọn dù, nunina Jiwheyẹwhe tọn wẹ.”—YẸWHEHODỌTỌ 3:12, 13.
1. Naegbọn mí sọgan yin pọndohlan dagbenọ gando sọgodo go?
MẸSUSU nọ lẹnnupọndo Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ ji taidi fifiẹtọ, kanylantọ de. Ṣogan, wefọ aga tọn yin nugbo de he hiẹ na mọ to Ohó gbọdo etọn mẹ. E tin to kọndopọmẹ hẹ “Jiwheyẹwhe ayajẹnọ” de yinyin etọn podọ hẹ mẹjitọ mítọn tintan lẹ zizedo paladisi aigba ji tọn de mẹ. (1 Timoti 1:11; Gẹnẹsisi 2:7-9) To whenuena mí to nukunnumọjẹnumẹ dín biọ sọgodo he Jiwheyẹwhe dopagbe na omẹ etọn lẹ mẹ, e ma dona paṣa mí nado plọnnu gando ninọmẹ he na hẹn awuvivi dẹn-to-aimẹ lẹ wá na mí go gba.
2. Etẹwẹ yin onú delẹ he hiẹ to nukọnpọnhlan na?
2 To hosọ he jẹnukọn lọ mẹ, mí gbadopọnna atọ̀n to ofi ẹnẹ he Biblu dọ dọdai “olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po” tọn te lẹ mẹ. (Isaia 65:17) Dopo to dọdai dejidego enẹ lẹ mẹ yin kinkàndai to Osọhia 21:1 mẹ. Wefọ he bọdego lẹ dọho do ojlẹ de ji whenuena Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ lọ na diọ ninọmẹ aigba ji tọn lẹ to ajiji mẹ zun dagbe. E na súnsún dasìn awubla tọn lẹ sẹ̀. Gbẹtọ lẹ ma nasọ kú okú he nọ yin hinhẹnwa sọn yọnhopipo, azọ̀n, kavi nujijọ ajiji lẹ mẹ ba. Aluẹmẹninọ, avi, po awufiẹsa po na juwayi. Nukundido whanpẹnọ nankọtọn die! Ṣigba be mí sọgan deji dọ e na wá ya, podọ nuyiwadomẹji tẹwẹ nukundido enẹ sọgan tindo do mí ji bẹsọn din?
Whẹwhinwhẹ́n lẹ na Jidide
3. Naegbọn mí sọgan dejido opagbe Biblu tọn lẹ go gando sọgodo go?
3 Doayi lehe Osọhia 21:5 zindonukọn do go. E yihodọ sọn Jiwheyẹwhe, he sinai do ofìn olọn mẹ tọn etọn ji lọ dè, bo lá dọmọ: “Pọ́n, yẹn diọ onú lẹpo zun yọyọ.” Opagbe sọn olọn mẹ wá enẹ pọnte hugan nulila akọta depope tọn na mẹdekannujẹ, jlọjẹ egbezangbe tọn, kavi yanwle gbẹtọ tọn depope na sọgodo. Nulila dejidego mlẹnmlẹn de wẹ e yin gbọn Omẹ lọ he Biblu dọ e “ma nọ dolalo” dali. (Titu 1:2) Po nukunnumọjẹnumẹ po, hiẹ sọgan lẹndọ mí ni nọte tofi poun, bo duvivi nukundido whanpẹnọ ehe tọn bo dejido Jiwheyẹwhe go. Ṣigba mí ma dona nọte gba. Onú susu pò na mí nado plọn gando sọgodo go.
4, 5. Dọdai Biblu tọn tẹlẹ wẹ ko yin dogbapọnna he sọgan na huhlọn jidide mítọn gando nuhe to nukọn ja lẹ go?
4 Lẹnnupọn do nuhe hosọ he jẹnukọn lọ basi zẹẹmẹ etọn na nuhe dù opagbe Biblu tọn heyin olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po tọn ji. Isaia dọ dọdai titonu yọyọ mọnkọtọn de tọn, podọ dọdai etọn mọ hẹndi yí to whenuena Ju lẹ lẹkọyi otò yetọn mẹ bo vọ́ sinsẹ̀n bibasi nugbo zedai. (Ẹzla 1:1-3; 2:1, 2; 3:12, 13) Etomọṣo, be enẹ wẹ yin onú lẹpo he dọdai Isaia tọn dlẹnalọdo ya? Matin ayihaawe e mayin mọ! Nuhe e dọ dọdai etọn lẹ na yin hinhẹndi to aliho daho de mẹ to sọgodo dindẹn de mẹ. Naegbọn mí do wá tadona enẹ kọ̀n? Na nuhe mí hia to 2 Pita 3:13 po Osọhia 21:1-5 po mẹ wutu. Wefọ enẹlẹ dlẹnalọ dohlan olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po he na hẹn alemọyi lẹ wá na Klistiani lẹ lẹdo globu pé.
5 Dile e yin ayidego wayi do, Biblu yí hodidọ lọ “olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po” zan whla ẹnẹ. Mí ko gbadopọnna atọ̀n to ehelẹ mẹ bo ko sọ wá tadona tulinamẹ tọn lẹ kọ̀n. Na taun tọn, Biblu dọ dọdai dọ Jiwheyẹwhe na de kanyinylan po onú devo he nọ hẹn yajiji wá lẹ po sẹ̀ podọ to enẹgodo ewọ na dona gbẹtọvi lẹ yinukọn dogọ to titonu yọyọ dopagbe etọn mẹ.
6. Dọdai etẹlẹ tọn wẹ dọdai ẹnẹtọ he donù “olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po” go dọ?
6 Todin mì gbọ mí ni gbadopọnna fidopo he pò bọ hodidọ lọ “olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po” sọawuhia te, to Isaia 66:22-24 he dọmọ: “Na dile olọn yọyọ po [aigba] yọyọ he yẹn na basi lẹ po na nọte to nukọn ṣie, mọwẹ okún towe po oyín towe po na nọte do, wẹ OKLUNỌ dọ. E nasọ wá jọ, agbasalan lẹpo wẹ na wá litai to nukọn ṣie, sọn osun yọyọ de mẹ kakajẹ devo mẹ, podọ sọn azán gbọjẹ tọn de mẹ kakajẹ devo mẹ, wẹ OKLUNỌ dọ. Yé na tọ́njẹgbonu, bo pọ́n oṣiọ gbẹtọ he ko ṣiatẹ do ogo e lẹ tọn; na owé yetọn ma na kú, mọ miyọ́n yetọn ma na ṣí; yé nasọ yin nugbẹwanna de hlan agbasalan lẹpo.”
7. Naegbọn mí dona wá tadona lọ kọ̀n dọ Isaia 66:22-24 na tindo hẹndi de to azán he ja lẹ mẹ?
7 Dọdai ehe mọ hẹndi de yí to Ju he lẹkọyi aigba yetọn ji lẹ ṣẹnṣẹn, ṣigba hẹndi devo na tin. Enẹ dona jọ to owhe susu he wekanhlanmẹ awetọ Pita tọn po Osọhia po ko yin kinkàndai godo, na yé dlẹnalọdo ‘olọn po aigba yọyọ po’ sọgodo tọn de. Mí sọgan pọ́n hẹndi daho hugan po mlẹnmlẹn tọn enẹ lọ po to gigọ́mẹ to titonu yọyọ lọ mẹ. Lẹnnupọndo ninọmẹ delẹ ji he mí sọgan pọ́n nukọn hlan nado duvivi etọn.
8, 9. (a) To linlẹn tẹ mẹ wẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ “nọte” te? (b) Etẹwẹ yin zẹẹmẹ dọdai lọ tọn dọ devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ na sẹ̀n ‘sọn osun yọyọ de mẹ jẹ osun yọyọ de mẹ podọ sọn gbọjẹzan de mẹ jẹ gbọjẹzan de mẹ’?
8 Osọhia 21:4 dohia dọ okú ma nasọ tin ba. Wefọ lọ to Isaia weta 66 mẹ tin to kọndopọmẹ hẹ enẹ. Mí sọgan mọ sọn wefọ 22 mẹ dọ Jehovah yọnẹn dọ olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ lọ po ma na yin ojlẹ gli tọn, he tindo dogbó gba. Humọ, omẹ etọn lẹ na dẹn-to-aimẹ; yé na “nọte” to nukọn etọn. Nuhe Jiwheyẹwhe ko wà na omẹ dide etọn lẹ na mí whẹwhinwhẹ́n nado deji. Klistiani nugbo lẹ ko pehẹ homẹkẹn vẹadi lẹ, etlẹ yin vivẹnudido sinsinyẹn lẹ nado súkún yetọn do. (Johanu 16:2; Owalọ lẹ 8:1) Etomọṣo, etlẹ yin kẹntọ huhlọnnọ hugan omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn, taidi Ahọluigbagán Lomu tọn heyin Néron po Adolf Hitler po, ma ko penugo nado sukúndona omẹ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ, he tindo oyín etọn to ota lẹ sọn aimẹ gba. Jehovah ko basi hihọ́na agun omẹ etọn lẹ tọn, podọ mí sọgan deji dọ e na zindonukọn nado to hinhẹn ẹn dote.
9 Mọdopolọ, mẹhe yin nugbonọ hlan Jiwheyẹwhe taidi apadewhe aigba yọyọ tọn lẹ, yèdọ ogbẹ́ gbẹtọvi sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ lẹ tọn to aihọn yọyọ lọ mẹ, na nọte taidi mẹdopodopo lẹ na yé na to sinsẹ̀n wiwe ṣeke basi hlan Didatọ onú lẹpo tọn. Sinsẹ̀n-bibasi enẹ ma na yin vlavo tọn kavi bẹwlu tọn gba. Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn, heyin nina Islaeli gbọn Mose gblamẹ, biọ nuyiwa sinsẹ̀n-bibasi tọn tangan delẹ to osun dopodopo mẹ, dile e yin hiadogona gbọn osun yọyọ dali do, podọ to osẹ dopodopo mẹ, dile e yin hiadogona gbọn Gbọjẹzan dali do. (Levitiku 24:5-9; Osọha lẹ 10:10; 28:9, 10; 2 Otannugbo lẹ 2:4) Enẹwutu Isaia 66:23 dlẹnalọdo, sinsẹ̀n-bibasi hlan Jiwheyẹwhe to gbesisọmẹ zọnmii, yèdọ to osẹ de mẹ jẹ devo mẹ podọ to osun de mẹ jẹ devo mẹ. Yise matindo to tintin Jiwheyẹwhe tọn mẹ po yẹnuwiwa sinsẹ̀n tọn po ma na tin to whenẹnu ba. “Agbasalan lẹpo wẹ na wá litai to nukọn” Jehovah tọn.
10. Naegbọn hiẹ sọgan deji dọ aihọn yọyọ lọ ma na yin hinhẹngble tẹgbẹ̀ gbọn mẹylankan lẹ dali?
10 Isaia 66:24 na jide mí dọ jijọho po dodowiwa aigba yọyọ lọ tọn po ma na tin to owù mẹ pọ́n gbede. Mẹylankan lẹ ma na hẹn ẹn gble gba. Flin dọ 2 Pita 3:7 dọ dọ nuhe tin to nukọn ja wẹ yin “whẹdazangbe po dindọ̀n mẹylankan lẹ tọn po.” Mẹhe na yin vivasudo lẹ wẹ na yin gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Homẹvọnọ lẹ ma na yin awugblena, to vogbingbọn mẹ na nuhe nọ saba jọ to awhàn gbẹtọ tọn lẹ mẹ, to ehe mẹ sọha gbẹtọ paa he kú lẹ tọn sọgan yiaga hugan sọha awhànfuntọ lẹ tọn. Whẹdatọ Daho lọ na mí jide dọ azán etọn na yin dindọ̀n gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn.
11. Etẹwẹ Isaia dohia dọ e na yin sọgodo mẹdepope he diọnukunsọ Jiwheyẹwhe po sinsẹ̀n-bibasi etọn po tọn?
11 Dodonọ he luntọ́n lẹ na mọdọ nugbo wẹ ohó dọdai Jiwheyẹwhe tọn. Wefọ 24 dọ dọdai dọ “oṣiọ gbẹtọ he ko ṣiatẹ do” Jehovah go lẹ tọn na yin kunnudenu whẹdida etọn tọn. Hogbe yẹhiadonu tọn he Isaia yizan sọgan taidi nuhe hẹnmẹ jọsi. Etomọṣo, e sọgbe hẹ nugbo whenuho tọn. To gbonu adó Jelusalẹm hohowhenu tọn lẹ wẹ ogbóji fie yè nọ bẹ ogbó lẹ dlan do tin te, podọ to whedelẹnu, na oṣiọ sẹ́nhẹngbatọ heyin hùhù lẹ tọn bo yin owhẹ̀ ṣiọdidi he ma jẹ na yẹyi tọn dana. a Owé lẹ po miyọ́n nuvasudotọ he tin to finẹ po nọ dù ogbó po oṣiọ enẹlẹ po to madẹnmẹ. E họnwun dọ, hogbe yẹhiadonu tọn Isaia tọn basi dohia kọdetọn whẹdida Jehovah tọn do mẹhe ṣiatẹ sọn ojlo mẹ wá lẹ ji.
Nuhe E Ko Dopagbe Etọn
12. Dohia yinukọn dogọ tẹwẹ Isaia na gando ogbẹ̀ to aihọn yọyọ lọ mẹ go?
12 Osọhia 21:4 dọ na mí gando onú delẹ he ma na tin to titonu yọyọ he ja lọ mẹ lẹ go. Ṣigba, etẹwẹ na tin to whenẹnu? Etẹwẹ ogbẹ̀ na tin taidi? Be mí sọgan tindo zẹẹmẹ dejidego depope ya? Mọwẹ. Isaia weta 65 to dọdai-liho basi zẹẹmẹ ninọmẹ he mí na duvivi etọn lẹ tọn eyin mí tindo alọkẹyi Jehovah tọn nado nọgbẹ̀ to whenuena e na dá, to linlẹn godo tọn mẹ, olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ po. Mẹhe yin didona po otẹn mavọmavọ tọn de po to aigba yọyọ lọ ji lẹ ma na poyọnho podọ to enẹgodo kú paali gba. Isaia 65:20 hẹn mí deji dọmọ: “Yọpọ he azán etọn ma na dẹn de ma na tin to e mẹ, mẹho he azán etọn ma gọ́ de: na yọpọ na kú to whenuena e sọ owhe kanweko-mẹho; ṣigba ylandonọ owhe kanwekonọ na zun dẹ̀hodonọ.”
13. Nawẹ Isaia 65:20 na mí jide dọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ na duvivi hihọ́-basinamẹ tọn gbọn?
13 To whenuena ehe mọ hẹndi tintan yí do omẹ Isaia tọn lẹ ji, e zẹẹmẹdo dọ ovivu he tin to aigba lọ ji lẹ tindo hihọ́. Kẹntọ lẹ depope ma to bibiọ e mẹ, dile Babilọninu lẹ basi do wayi, nado bẹ etlẹ yin ovi-anọ́nù lẹ yì kavi nado gbò ogbẹ̀-donù na gbẹtọ lẹ to ovuwhenu gba. (2 Otannugbo lẹ 36:17, 20) To aihọn yọyọ he ja lọ mẹ, gbẹtọ lẹ na tindo hihọ́, vivo, bo penugo nado duvivi ogbẹ̀ yetọn tọn. Eyin mẹde ṣiatẹ sọta Jiwheyẹwhe, ewọ ma na yin dotẹnmẹna nado to gbẹnọ zọnmii gba. Jiwheyẹwhe na de e sẹ̀. Etẹwẹ eyin ylandonọ atẹṣitọ lọ yin owhe kanweko mẹho? E na kú taidi “yọpọ” yijlẹdo ogbẹ̀ madopodo tintindo go.—1 Timoti 1:19, 20; 2 Timoti 2:16-19.
14, 15. Sinai do Isaia 65:21, 22 ji, nuwiwa he nọ hẹn alemọyi wá tẹlẹ wẹ hiẹ sọgan pọ́n nukọn hlan na?
14 Kakati nado ze ayidonugo do lehe ylanwatọ sọn ojlo mẹ wá de sọgan yin didesẹ do ji, Isaia basi zẹẹmẹ ninọmẹ gbẹninọ tọn he na gbayipe to aihọn yọyọ lọ mẹ lẹ tọn. Tẹnpọn nado ze dewe do ninọmẹ lọ mẹ. Nuhe sọgan wá linlẹn towe mẹ jẹnukọn wẹ nuhe gando gowe hugan lẹ. Isaia dọhodo enẹ ji to wefọ 21 po 22 po mẹ dọmọ: “Yé na gbá ohọ̀, bosọ nọ nọ̀ yé mẹ, yé na dó vẹngle, bosọ dù sinsẹ́n yetọn. Yé ma na gbá ohọ̀ bọ mẹdevo na nọ̀ e mẹ; yé ma na dó bọ mẹdevo na dù: na dile azán atin tọn te wẹ azán omẹ ṣie lẹ tọn na te, omẹ ṣie lẹ na dugbẹ azọ́n alọ yetọn mẹ tọn dẹn.”
15 Eyin hiẹ ma ko tindo numimọ họgbigbá tọn kavi ma ko dó jipa pọ́n gbede, dọdai Isaia tọn dohia dọ nupinplọn de to tenọpọn we. Nalete, be hiẹ na jlo nado plọnnu po alọgọ nuplọnmẹtọ nugopetọ lẹ tọn po, vlavo kọmẹnu he jọmẹ lẹ he na gọalọna we po ayajẹ po lẹ tọn ya? Isaia ma dọ eyin vlavo ohọ̀ towe na tindo fleṣe daho lẹ he ma tindo mẹpọnnu ṣigba bo tindo avọ̀-ajlalanọ lẹ, na hiẹ nido sọgan duvivi jẹhọn fifá tọn, kavi fleṣe mẹpọnnu tọn he sọgan yin súsú lẹ gbọn ehe gblamẹ hiẹ sọgan pọ́n diọdo osaa lẹ tọn te. Be hiẹ na gbá ohọ̀ towe po họta he dokọdò lẹ po nado kọ̀n jikunsin kavi osin-agó do kọmẹ wẹ ya? Kavi be ninọmẹ aimẹ lẹdo lọ tọn na biọ họta he to plẹ́sẹ́ de—taidi dopo to dehe tin to Ṣẹnṣẹn Whèzẹtẹn tọn lẹ mẹ—yèdọ họta de fie hiẹ sọgan pli hẹ whẹndo towe te na núdùdù awuvivi tọn lẹ po hodọdopọ po wẹ ya?—Deutelonomi 22:8; Nẹhemia 8:16.
16. Naegbọn hiẹ sọgan donukun aihọn yọyọ lọ nado namẹ pekọ kakadoi?
16 Nuhe yin titengbe hugan yinyọ́n zẹẹmẹ gigọ́ enẹlẹ wẹ yindọ hiẹ na tindo owhé towe titi. E na yin towe titi—e mayin taidi egbehe tọn to whenuena hiẹ sọgan jẹtukla bo gbáhọ ṣigba to enẹgodo mẹdevo wẹ na duale etọn gba. Isaia 65:21 sọ dọ ga dọ hiẹ na dó bosọ dù sinsẹ́n etọn. E họnwun dọ, enẹ blá ninọmẹ paa lọ dopọ. Hiẹ na mọ pekọ gigọ́ sọn vivẹnudido towe lẹ mẹ, yèdọ sinsẹ́n tuklajijẹ towe titi tọn. Podọ hiẹ na penugo nado wà enẹ na ojlẹ dindẹn—yèdọ “dile azán atin tọn te.” Enẹ na jide tọn sọgbe hẹ zẹẹmẹ lọ “onú lẹpo zun yọyọ”!—Psalm 92:12-14.
17. Opagbe tẹwẹ mẹjitọ lẹ na mọ nado yin tulinamẹnu na titengbe tọn?
17 Eyin mẹjitọ de wẹ hiẹ yin, ohó ehelẹ na biọ ahun towe mẹ dọmọ: “Yé ma na wazọ́n yaya, yé ma na jivi na tukla; na yé wẹ okún donanọ OKLUNỌ tọn, podọ ovi yetọn po yé po. E nasọ wá jọ, na whẹpo yé na ylọ, yẹn na siọ, podọ le yé to hodọ to alọnu, yẹn na sè.” (Isaia 65:23, 24) Be hiẹ ko tindo numimọ awufiẹsa ‘vijiji na tukla tọn’ ya? E mayin dandan dọ mí ni slẹ́ nuhahun debọdo-dego he ovi lẹ sọgan tindo ehe na hẹn tuklajijẹ wá na mẹjitọ lẹ po mẹdevo lẹ po gba. Gando enẹ go, mí ko doayi mẹjitọ delẹ go he yin alọnu hẹnjanna po yanwle yetọn titi lẹ, nuwiwa lẹ, kavi gbẹdudu po sọmọ bọ yé nọ yí ojlẹ vude zan hẹ ovi yetọn lẹ. To vogbingbọn mẹ, Jehovah na mí jide dọ emi na sè bo yigbe hlan nuhudo mítọn lẹ, yèdọ tlẹ donukun yé.
18. Naegbọn hiẹ sọgan donukun nado duvivi kanlin lẹ tọn to aihọn yọyọ lọ mẹ?
18 To whenuena hiẹ to nulẹnpọn dogbọn nuhe hiẹ sọgan duvivi etọn to aihọn yọyọ lọ mẹ lẹ dali, yí nukun homẹ tọn do pọ́n ninọmẹ lọ he ohó dọdai Jiwheyẹwhe tọn basi zẹẹmẹ etọn dọmọ: “Ohla po lẹngbọvu po na dùnú dopọ, kinnikinni na dù amà di oyìn asu, kọ́gudu na yin núdùdù odàn tọn. Yé ma na gbleawunamẹ, kavi husudo to osó wiwe ṣie lẹpo ji, wẹ OKLUNỌ dọ.” (Isaia 65:25) Gbẹtọ yẹdenanutọ lẹ ko tẹnpọn nado dè yẹdide ninọmẹ ehe tọn, ṣigba ehe mayin yẹdenanu heyin awuwlena po azọ́nyinyọnẹn yẹdenanu tọn po poun de gba. Ninọmẹ ehe na yin nugbo. Jijọho na gbayipe to gbẹtọvi lẹ ṣẹnṣẹn podọ e na yin nudopolọ po jijọho hẹ kanlin lẹ po. Susu lẹnunnuyọnẹntọ lẹ tọn po owanyina kanlintọ́ lẹ po ko yí suhugan owhe gbẹzan yetọn tọn lẹ zan nado plọnnu dogbọn kanlin wunmẹ vude lẹ kavi wunmẹ dopo poun dali. To vogbingbọn mẹ, lẹnnupọndo nuhe hiẹ na penugo nado plọn ji to whenuena kanlin lẹ ma na yin anadena gbọn obu gbẹtọ lẹ tọn dali. To whenẹnu hiẹ na penugo nado dọnsẹpọ etlẹ yin ohẹ̀ lẹ po nudida gbẹ̀te flinflin lẹ po he nọ nọ̀ zungbo kavi zungbo titli lẹ mẹ—mọwẹ, blẹ́ yé pọ́n, plọnnu sọn yé dè, bo duvivi yetọn. (Job 12:7-9) Hiẹ na penugo nado wàmọ po hihọ́ po, matin owù sọn gbẹtọ kavi kanlin dè. Jehovah dọmọ: “Yé ma na gbleawunamẹ, kavi husudo to osó wiwe ṣie lẹpo ji.” Diọdo nankọtọn die enẹ na yin sọn nuhe mí nọ mọ bo tindo numimọ etọn to egbehe mẹ!
19, 20. Naegbọn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ gbọnvo tlala na suhugan gbẹtọ lẹ tọn to egbehe?
19 Dile eyin nùdego jẹnukọn do, gbẹtọvi lẹ ma penugo nado dọ dọdai sọgodo tọn po gbesisọ po gba, mahopọnna ahunmẹdunamẹnu he gbayipe gando owhe fọtọ́n yọyọ lọ go. Enẹ jo mẹsusu do flumẹjijẹ, bẹwlu, kavi todido matindo mẹ. Peter Emberley, heyin ogán to wehọmẹ alavọ Canada tọn mẹ, wlan dọmọ: “[Mẹhomẹ] susu to godo mẹ wẹ to pipehẹ kanbiọ dodonu tintin tọn lẹ. Mẹnu wẹ yẹn yin? Etẹwẹ yẹn to kanván na taun? Etẹwẹ yin ogú he yẹn na jodo na whẹndo he ja? Yé to vivẹnudo to dáglámẹ gbẹzan yetọn tọn nado tindo titojininọ po zẹẹmẹ po to gbẹzan yetọn lẹ mẹ.”
20 Hiẹ sọgan mọnukunnujẹemẹ nuhewutu enẹ yin whẹho lọ na mẹsusu. Yé sọgan jlo nado duvivi ogbẹ̀ tọn gbọn ayidedai-yiwanna lẹ kavi wunmẹ ayidedai awuvivi tọn lẹ gblamẹ. Etomọṣo, yé ma yọ́n nuhe sọgodo bẹhẹn, enẹwutu ogbẹ̀ sọgan sọawuhia taidi nuhe gbọ̀agba nujọnu-yinyin, titojininọ, kavi zẹẹmẹ nujọnu tọn. Todin yí enẹ jlẹdo pọndohlan towe na ogbẹ̀ go, sọgbe hẹ nuhe mí ko gbadopọnna lẹ. Hiẹ yọnẹn dọ to olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ po he Jehovah dopagbe etọn mẹ, mí na penugo nado pọ́n lẹdo pé bo dọ sọn ahun mítọn mẹ dọ, ‘Jiwheyẹwhe ko hẹn onú lẹpo zun yọyọ nugbonugbo!’ Lehe mí na duvivi enẹ tọn do sọ!
21. Ninọmẹ he yin dopolọ tẹwẹ mí mọ to Isaia 65:25 po Isaia 11:9 po mẹ?
21 E mayin goyiyi dọ mí ni yí nukun homẹ tọn do pọ́n gbẹninọ to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ gba. E basi oylọ na mí, yèdọ na tuli mí, nado basi sinsẹ̀n hlan ẹn to nugbo mẹ todin bo nado pegan na ogbẹ̀ to whenuena ‘yé ma na gbleawunamẹ kavi basi hẹngble depope to osó wiwe etọn lẹpo ji.’ (Isaia 65:25) Ṣigba, be mì yọnẹn dọ, Isaia basi zẹẹmẹ dopolọ to bẹjẹeji podọ e yí ninọmẹ de dogọ heyin nujọnu taun na vivi aihọn yọyọ lọ tọn dùdù mítọn na nugbo tọn ya? Isaia 11:9 dọmọ: “Yé ma na gbleawunamẹ, mọ yé ma to na gbà sudo to osó wiwe ṣie lẹpo ji: na aihọn na gọ́ na nuyọnẹn OKLUNỌ tọn, dile osin ṣinyọ́n ohù ji do.”
22. Dogbapọnnanu mítọn gando dọdai Biblu tọn ẹnẹ lẹ go dona na huhlọn gbemima mítọn nado wà etẹ?
22 “Nuyọnẹn OKLUNỌ tọn.” To whenuena Jiwheyẹwhe na hẹn onú lẹpo zun yọyọ, mẹhe nọ nọ̀ aigba ji lẹ na tindo oyọnẹn he pegan gando ewọ po ojlo etọn po go. Enẹ na bẹ nususu hẹn hugan nupinplọn sọn didá kanlin tọn mẹ. E bẹ Ohó gbọdo etọn hẹn. Di apajlẹ, lẹnnupọndo nususu he mí ko mọ sọn dogbigbapọnna dọdai ẹnẹ poun he donù “olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po” go lẹ ji. (Isaia 65:17; 66:22; 2 Pita 3:13; Osọhia 21:1) Hiẹ tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe nado nọ hia Biblu egbesọegbesọ. Be enẹ yin apadewhe adà nuyiwa aṣa tọn towe ya? Eyin e mayin mọ, vọjlado tẹlẹ wẹ hiẹ sọgan basi nado sọgan hia nuhe Jiwheyẹwhe tindo nado dọ to azán dopodopo ji? Hiẹ na mọdọ to yidogọ mẹ na nukọn pinpọnhlan nado duvivi aihọn yọyọ lọ tọn, hiẹ na mọ pekọ he jideji yí todin, yèdọ dile psalm-kantọ lọ wà do.—Psalm 1:1, 2.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Pọ́n Étude Perspicace des Écritures, Bladopọ I, weda 972, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. dali.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Naegbọn mí sọgan wá tadona lọ kọ̀n dọ Isaia 66:22-24 dọ dọdai nuhe gbẹ́ pò to nukọn ja lẹ tọn?
• Na titengbe tọn etẹwẹ hiẹ to nukọnpọnhlan na to nuhe yin nùdego to dọdai lẹ mẹ to Isaia 66:22-24 po Isaia 65:20-25 po mẹ?
• Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wẹ hiẹ tindo nado tindo jide gando sọgodo towe go?
[Kanbiọ Oplọn Tọn Lẹ]
[Yẹdide to weda 15]
Isaia, Pita, po Johanu po dọ dọdai adà “olọn yọyọ lẹ po aigba yọyọ de po” tọn lẹ