Naegbọn Mẹhodu Do Sù Sọmọ?

‘Ma kẹalọyi alọgodo-kuẹ de blo, na alọgodo-kuẹ nọ tọ́nnukunna mẹhe to numọ lẹ bosọ nọ slokọna ohó dodonọ lẹ tọn.’—Eksọdusi 23:8.

TO OWHE 3 500 lẹ die wayi, Osẹ́n Mose tọn gbẹ́ alọgodo-kuẹ yíyí. To owhe kanweko susu lẹ sọn whenẹnu gbọ́n, osẹ́n he jẹagọdo mẹhodu lẹ ko jideji. Etomọṣo, osẹ́n didetọ́n ma ko tindo kọdetọn dagbe to alọhẹndotena mẹhodu mẹ gba. Livi susu alọgodo-kuẹ lẹ tọn wẹ nọ yin yíyí egbesọegbesọ, podọ gbẹtọ liva susu lẹ wẹ nọ jiya kọdetọn etọn lẹ tọn.

Mẹhodu ko jideji lẹdo pé po nuyọnẹn gigẹdẹ po sọmọ bọ e to dodonu taun ogbẹ́ gbẹtọvi tọn hẹngble. To otò delẹ mẹ diblayin dọ nudepope ma sọgan yin wiwà adavo alọgodo-kuẹ yin ninamẹ. Alọgodo-kuẹ nina mẹhe jẹ lọ na hẹn mẹde penugo nado dín na mẹtẹnpọn de, tindo gbedewema mọto kùnkùn tọn, mọ azọ́n de yí, kavi duto owhẹ̀ whẹdatẹn tọn de ji. “Mẹhodu tin taidi nuhẹnflu zẹjlẹgo de he nọ pẹ̀nagbànmẹ bosọ nọ gbahúndona gbẹtọ lẹ,” wẹ Arnaud Montebourg, heyin whẹ̀yidọtọ Paris tọn de doavigbe dọ.

Alọgodo-kuẹ na taun tọn gbayipe tlala to lẹdo ajọwiwa tọn mẹ. Azọ́nwhé delẹ nọ yí madoatọ̀n alè yetọn lẹ tọn zan nado na alọgodo-kuẹ ahọluzọnwatọ mẹhodutọ lẹ. Sọgbe hẹ linlinnamẹwe Grande-Bretagne tọn The Economist, nuhe sù sọ 10 to kanweko ji dọla liva 25 Amelika tọn wẹ nọ yin yiyizan to owhe lẹpo mẹ to ajọwiwa awhànfunnu akọjọpli tọn lẹ mẹ nado na alọgodo-kuẹ ahisinọ he yọnbasi lẹ. Dile obá mẹhodu tọn ehe ko jideji do sọ, mọwẹ kọdetọn lẹ ko lẹzun nugbajẹmẹji tọn do. To owhe ao he wayi whenu, “mẹnukuntahopọn hlan họntọn lẹ” to whẹho ajọwiwa tọn mẹ—yèdọ nuwiwa ajọwiwa gblezọn tọn he yin dagbe na omẹ vude he tindo lẹblanulọkẹyi haṣinṣan dagbe tọn lẹ—yin didọ nado hẹn akuẹzinzan otò blebu lẹ tọn gbakija.

E blawu dọ, mẹhe nọ jiya hugan sọn mẹhodu po vasudo akuẹzinzan tọn he mẹ e nọ dekọtọn do po mẹ lẹ wẹ wamọnọ lẹ—yèdọ mẹhe tin to ninọmẹ he ma penugo nado name alọgodo-kuẹ mẹ lẹ. Dile The Economist dọ ẹ do tlọlọ, “mẹhodu yin wunmẹ kọgbidinamẹ tọn dopo poun.” Be wunmẹ kọgbidinamẹ tọn ehe sọgan yin dududeji, kavi be mẹhodu yin nuhe mayọ́n dapana wẹ ya? Nado na gblọndo hlan kanbiọ enẹ, mí dona yọ́n onú dodonu tọn he nọ hẹn mẹhodu wá delẹ whẹ́.

Etẹlẹ Wẹ Nọ Hẹn Mẹhodu Wá?

Naegbọn gbẹtọ lẹ nọ de nado hòmẹdu kakati nado yin nugbodọtọ? Na mẹdelẹ, nado homẹdu sọgan yin aliho he bọawu hugan lọ—kavi na nugbo tọn aliho dopo lọ—nado mọ nuhe yé jlo. To whedelẹnu, alọgodo-kuẹ sọgan wleawuna dodonu he bọawu de nado dapana yasanamẹ. Mẹsusu he doayi e go dọ tonudọtọ lẹ, ponọ lẹ, po whẹ̀datọ lẹ po to nukunpẹvi yido pọ́n mẹhodu kavi tlẹ nọ wamọ nọ hodo apajlẹ yetọn poun.

Dile mẹhodu to jijideji po awuyiya po, e lẹzun alọkẹyi dogọ kakajẹ whenuena e yin adà gbẹzan tọn de to godo mẹ. Mẹhe nọ mọ azọ́nkuẹ vude yí lẹ tindo numọtolanmẹ dọ yé ma tindo  aliho devo depope gba. Yé dona biọ alọgodo-kuẹ eyin yé jlo na zan gbẹzan he bọawu vude. Podọ to whenuena mẹhe nọ yí kavi sú alọgodo-kuẹ nado duale dagbenu mawadodo tọn lẹ mayin yasana, omẹ vude wẹ nọ wleawu nado hoavùn sọta mẹhodu. “Na yè ma hẹn whẹdida di adonu do azọ́n ylankan go, enẹwutu ayiha gbẹtọvi lẹ tọn jai to ohò yetọn mẹ nado wà oylan,” wẹ Ahọlu Sọlọmọni doayi e go.—Yẹwhehodọtọ 8:11.

Hlọnhlọn huhlọn awe tọn wẹ to miyọ́n mẹhodu tọn flọ́: ṣejannabi po nukunkẹn po. Na ṣejannabi wutu, mẹhodutọ lẹ nọ miyọ́n-nukundo yajiji he mẹhodu yetọn nọ hẹn wá mẹdevo lẹ ji, podọ yé nọ suwhẹna alọgodo-kuẹ yíyí na yé nọ mọaleyi sọn e mẹ wutu poun. Lehe alemọyi agbasanu lẹ tọn he yé bẹplidopọ susọ, mọwẹ nukunkẹn mẹhe nọ hòmẹdu lẹ tọn nọ klo do niyẹn. “Ewọ he yiwanna fataka, fataka ma na pekọ na ẹn; mọ ewọ he yiwanna adọkun, adọkun ma na pekọ na ẹn,” wẹ Sọlọmọni doayi e go. (Yẹwhehodọtọ 5:10) Po alọkẹyi po, nukunkẹn sọgan yin dagbe na akuẹ tintindo, ṣigba e ma sọgan dapana mẹhodu po sẹ́nhẹngba po gba.

Adà devo he ma dona yin nukunpẹvi yido pọ́n wẹ yin azọngban gandutọ mayinukundomọ aihọn ehe tọn, mẹhe Biblu dohia taidi Satani Lẹgba. (1 Johanu 5:19; Osọhia 12:9) Satani nọ yidogọna mẹhodu po zohunhun po. Alọgodo-kuẹ daho hugan he tin to kandai mẹ wẹ yin dehe Satani zedonukọnna Klisti. ‘Yẹn na na we ahọluduta aihọn tọn lẹpo eyin hiẹ na jẹklo bo litai na mi.’—Matiu 4:8, 9.

Ṣigba, Jesu mayin mẹhodutọ gba, podọ e plọn hodotọ etọn lẹ nado yinuwa to aliho dopolọ mẹ. Be nuplọnmẹ Klisti tọn lẹ sọgan yin azọ́nwanu kọdetọn dagbenọ lẹ na ahidídí hẹ mẹhodu to egbehe ya? Hosọ he bọdego na gbadopọnna kanbiọ ehe.