Otàn Gbẹzan tọn

Yẹn Yin Alọgọna Nado Dùto Winyan Ṣie Ji

DILE E YIN DIDỌ GBỌN RUTH L. ULRICH DALI

Yẹn họ́jai bosọ dawhá to họntonu sinsẹ̀ngán lọ tọn. Ewọ ko ṣẹṣẹ doalọtena onú agọ̀ whẹsadokọnamẹ lalo tọn didọ sọta Charles T. Russell, he wadevizọn taidi azinponọ Watch Tower Bible and Tract Society tọn. Mì gbọ ma basi zẹẹmẹ lehe yẹn, taidi viyọnnu jọja de poun, to dlapọn mọnkọtọn basi na gbẹtọ lẹ do.

YẸN yin jiji do whẹndo sinsẹ̀nnọ taun tọn de mẹ to ogle de mẹ to Nebraska, to États-Unis, to 1910. Whẹndo mítọn nọ hia Biblu dopọ to afọnnu po whèjai lẹpo po to núdùdù godo. Papa wẹ yin ogán wehọmẹ sinsẹ̀n-nuplọnmẹ dimanche tọn heyin hagbẹ ṣọṣi Méthodiste tọn to tòpẹvi Winside tọn mẹ, nudi kilomẹtlu 6 sọn ogle mítọn mẹ. Mí tindo agbànbẹnu he osọ́ nọ dọ̀n de he tindo avọ̀ to fleṣe etọn lẹ nù, enẹwutu mahopọnna ninọmẹ aimẹ tọn, mí sọgan yì ṣọṣi to dimanche afọnnu.

To whenuena yẹn yin nudi owhe ṣinatọ̀n mẹvi, nọvisunnu ṣie pẹvi jẹazọ̀n plibọ́ tọn, bọ Mama ze e yì nọtẹn he nọ penukundo awutu sinsinyẹn mọnkọtọn lẹ go to Iowa na nukunpemẹgo. Mahopọnna nukunpemẹgo titengbe he yin nina ẹn, nọvisunnu ṣie kú to whenuena yé tin to finẹ. Ṣigba, to madẹnmẹ to finẹ to Iowa, Mama dukosọhẹ Biblu Plọntọ de, dile Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ yin yiylọdọ to whenẹnu. Yé tindo hodọdopọ susu, podọ Mama tlẹ yì opli Biblu Plọntọ lẹ tọn delẹ hẹ viyọnnu lọ.

To whenuena Mama lẹkọwa whégbè, e hẹn bladopọ voovo Études des Écritures tọn lẹ wá, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Ogbẹ́ Watch Tower dali. To madẹnmẹ ewọ yin hinhẹn tindo nujikudo dọ Biblu Plọntọ lọ lẹ wẹ to nugbo plọnmẹ podọ dọ nuplọnmẹ jọmaku alindọn gbẹtọvi tọn po yasana mẹylankan lẹ kakadoi po ma yin nugbo gba.—Gẹnẹsisi 2:7; Yẹwhehodọtọ 9:5, 10; Ezekiẹli 18:4.

Ṣigba, Papa gblehomẹ tlala, bo diọnukunsọ vivẹnudido  Mama tọn nado yì opli Biblu Plọntọ lẹ tọn. E nọ plan yẹn gọna nọvisunnu ṣie mẹho, Clarence, yì ṣọṣi. Ṣigba eyin Papa matin to whégbè, Mama nọ plọn Biblu hẹ mí. Taidi kọdetọn de, mí ovi lẹ tindo dotẹnmẹ hundote dagbe de nado yí nuplọnmẹ Biblu Plọntọ lẹ tọn jlẹdo dehe yin ṣọṣi mítọn tọn lẹ go.

Clarence po yẹn po nọ yì wehọmẹ dimanche tọn to gbesisọmẹ to ṣọṣi mẹ, podọ e kàn kanbiọ he mẹplọntọ lọ ma sọgan na gblọndo etọn lẹ sè. To whenuena mí wá whégbè, mí dọna onọ̀ mítọn, podọ ehe planmẹ jẹ hodọdopọ gaa lẹ kọ̀n do hosọ ehelẹ ji. To godo mẹ, yẹn tọ́nsọn ṣọṣi lọ mẹ bo jẹ opli Biblu Plọntọ lẹ tọn yì ji hẹ Mama, podọ to madẹnmẹ to enẹgodo Clarence lọsu wà onú dopolọ.

Pipehẹ Winyankuku

To septembre 1922, Mama po yẹn po yì plidopọ ayidego tọn lọ heyin Biblu Plọntọ lẹ tọn to Cedar Point, Ohio. Yẹn gbẹ́ sọgan yí nukun homẹ tọn do pọ́n avọ̀ he go yè kàn-nudo lọ heyin vinvlọ́n dile Joseph F. Rutherford, heyin azinponọ Ogbẹ́ Watch Tower tọn to whenẹnu, na tuli mẹplidopọ he hugan 18 000, to ohó he tin to avọ̀ he go yè kàn-nudo lọ ji mẹ dọmọ: “Mì lá Ahọlu lọ po Ahọluduta lọ po.” Yẹn yin whinwhàn sisosiso bosọ tindo numọtolanmẹ niyaniya-yinyin tọn nado dọna mẹdevo lẹ dogbọn wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn dali.—Matiu 6:9, 10; 24:14.

To plidopọ heyin bibasi sọn 1922 jẹ 1928 lẹ tẹnmẹ, gbemima debọdo-dego de yin bibasi, podọ wẹndomẹ lọ lẹ yin awuwlena do alọnuwe pẹvi lẹ mẹ he Biblu Plọntọ lẹ má nudi livi ao ao lẹ na gbẹtọ lẹ lẹdo aihọn pé. Yẹn húgo bosọ gblekàn—yé nọ ylọ mi dọ avún he húgo—podọ yẹn nọ yì sọn whédegbè jẹ whédegbè po awuyiya po nado to owẹ̀n heyin zinzinjẹgbonu ehelẹ má. Yẹn duvivi azọ́n ehe tọn tlala. Ṣogan, hodidọ to ohọ̀n lẹ nù, yíyí onù ṣie titi do dọhona mẹdevo lẹ dogbọn Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn dali, yin whẹho he ma bọawu de.

Pọ́n, yẹn nọ kuwinyan sọmọ bọ yẹn tlẹ nọ dibu tlala to whenuena Mama nọ basi oylọna pipli daho hẹnnumẹ lẹ tọn to owhe dopodopo mẹ. Yẹn nọ họnyi adọtẹn ṣie mẹ bo nọ gbọṣi finẹ. To ojlẹ dopo mẹ, Mama jlo nado de fọto whẹndo lọ blebu tọn, bọ e dọna mi nado tọ́n jẹgbonu. Na yẹn ma jlo nado kọnawudopọ hẹ yé wutu, yẹn dawhá gángán dile e jẹ dindọ̀n mi ji tọ́n sọn abò ṣie mẹ.

 Ṣigba, e wá jọ bọ yẹn magbe bo ze owe Biblu tọn delẹ do saki mẹ. Yẹn dọ pludopludo dọ, “yẹn ma sọgan basi i gba,” ṣigba to enẹgodo yẹn dọ na dee dọ, “yẹn dona basi i.” To godo mẹ, yẹn yì nado dọyẹwheho. To enẹgodo, homẹ hùn mi taun dọ yẹn ko wleawuna adọgbigbo nado yì. Ayajẹ klo hugan ṣie wẹ pekọ azọ́n lọ wiwà tọn, e mayin nado to wiwà ẹ na taun tọn gba. Ojlẹ enẹ mẹ wẹ yẹn dukosọhẹ sinsẹ̀ngán heyin nùdego wayi lọ bosọ to avivi dile yẹn to yìyì. Dile ojlẹ to jujuyi, po alọgọ Jehovah tọn po yẹn penugo nado dọho na gbẹtọ lẹ to ohọ̀n yetọn lẹ nù, podọ ayajẹ ṣie jideji. Enẹgodo, to 1925, yẹn basi yẹhiadonu klandowiwe ṣie tọn hlan Jehovah gbọn baptẹm osin tọn dali.

Bibẹ Lizọnyizọn Whenu-Gigọ́ Tọn Jẹeji

To whenuena yẹn yin owhe 18 mẹvi, yẹn yí akuẹ he yẹn dugu etọn sọn nafẹ de dè do họ̀ mọto bosọ bẹ gbehosọnalitọ bibasi jẹeji, dile lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn nọ yin yiylọdọ. To owhe awe godo, to 1930, gbẹdohẹmẹtọ de po yẹn po kẹalọyi azọ́ndenamẹ yẹwhehodidọ tọn. To whenẹnu Clarence lọsu ko bẹ gbehosọnalitọ jẹeji. Madẹnmẹ to enẹgodo e kẹalọyi oylọ basinamẹ de nado sẹ̀n to Bẹtẹli, yèdọ to tatọ-tẹnnọ aihọn tọn heyin Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn to Brooklyn, New York.

Mẹjitọ mítọn lẹ klán to ojlẹ enẹ mẹ, enẹwutu Mama po yẹn po gbá ohọ̀ he nọ yin dindọ̀n pé de bosọ bẹ gbehosọnalitọ bibasi jẹeji dopọ. Enẹ yin ojlẹ lọ whenuena Doyiyi Akuẹzinzan tọn Daho wá aimẹ to États-Unis. Nado zindonukọn to azọ́n gbehosọnalitọ tọn mẹ lẹzun avùnnukundiọsọmẹnu taun, ṣigba mí magbe ma nado doalọte. Mí nọ yí owe Biblu tọn lẹ do nọ diọ koklo, azìn, po atin sinsẹ́n lẹ po, gọna nuyizan taidi bateli hoho lẹ po ahaya gbigble lẹ po. Mí nọ sà bateli po ahaya lọ po nado jẹ amì do mọto mẹ podọ nado suahọ akuẹzinzan devo lẹ tọn. Yẹn sọ plọn nado nọ jla onú flinflin lẹ do to mọto lọ go bosọ nọ diọ amì-pinpẹn na ẹn nado dowe na akuẹ. Mí mọdọ Jehovah yin nugbonọ hlan opagbe etọn lẹ, yèdọ e hùn aliho lọ nado gọalọna mí nado dùto aliglọnnamẹnu lẹ ji.—Matiu 6:33.

Tẹnsisẹ Yì Azọ́ndenamẹ Mẹdehlan Tọn lẹ Mẹ

To 1946, yẹn yin oylọ basina nado yì klasi ṣinawetọ Wehọmẹ Biblu Pinplọn Watchtower Giliadi tọn, ehe tin sẹpọ Hùwaji Lansing, New York tọn. To whenẹnu Mama po yẹn po ko to gbehosọnalitọ basi dopọ na nuhe hugan owhe 15, ṣogan e ma jlo nado glọnalina dotẹnmẹ hundote he yẹn tindo nado mọ azọ́nplọnmẹ yí na azọ́n mẹdehlan tọn gba. Enẹwutu e na tuli mi nado kẹalọyi lẹblanulọkẹyi lọ nado yì Wehọmẹ Giliadi tọn. To gbedewema-yíyí godo, Martha Hess he tọ́nsọn Peoria, Illinois, po yẹn po lẹzun azọ́nwatọgbẹ́. Míwlẹ, gọna omẹ awe devo lẹ, yin azọ́ndena hlan Cleveland, Ohio, na owhe dopo dile mí to tenọpọn azọ́ndenamẹ tògodo tọn de.

Azọ́ndenamẹ enẹ wá to 1947. Martha po yẹn po yin azọ́ndena hlan Hawaii. To whenuena e yindọ e bọawu nado sẹtẹn yì lopo ehelẹ ji, Mama wá bosọ nọ nọ̀ yakẹ mítọn to tòdaho Honolulu tọn mẹ. Agbasalilo etọn jẹ doyi ji, enẹwutu to pọmẹ hẹ nukunpipedo nuwiwa mẹdehlan tọn ṣie lẹ go, yẹn nọ gọalọna Mama. Yẹn penugo nado penukundo ewọ go kakajẹ whenuena e kú to Hawaii to 1956, to owhe 77 mẹvi mẹ. To whenuena mí jẹ finẹ, nudi Kunnudetọ 130 wẹ tin to Hawaii, ṣigba to whenuena Mama kú, nuhe hugan fọtọ́n dopo wẹ tin, podọ nuhudo mẹdehlan lẹ tọn masọ tin ba.

To whenẹnu Martha po yẹn po mọ wekanhlanmẹ de yí sọn Ogbẹ́ Watch Tower dè he ze azọ́ndenamẹ de donukọnna mí nado yì Japon. Ahunmẹdunamẹnu tintan mítọn wẹ vlavo eyin mí sọgan penugo nado plọn ogbè Japon tọn po owhe he to ota na mí po. Yẹn yin owhe 48 mẹvi to whenẹnu, podọ owhe ẹnẹ poun wẹ yẹn yí to Martha si. Ṣigba mí jo whẹho lọ do alọ Jehovah tọn mẹ bosọ kẹalọyi azọ́ndenamẹ lọ.

Tlolo to plidopọ akọjọpli 1958 tọn godo to New York Yankee Stadium po Polo Grounds po, mí pànta Tokyo gbọn bato mẹ. Jẹhọn ahìzì de dotukla mí tlala dile mí dọnsẹpọ bato-glintẹn lọ to  Yokohama, fie Don po Mabel Haslett po, Lloyd po Melba Barry po, gọna mẹdehlan devo lẹ wá pé mí te. To ojlẹ enẹ mẹ, Kunnudetọ 1 124 poun wẹ tin to Japon.

Mí jẹ ogbè Japon tọn plọn ji to afọdopolọji bo jẹ mahẹ tindo to lizọnyizọn họndekọ̀n-jẹ-họndekọ̀n tọn mẹ ji. To wekun Glẹnsigbe tọn yiyizan mẹ, mí wlan nuzedonukọnnamẹ Japon tọn mítọn lẹ, ehe mí na nọ hia. To gblọndo mẹ whétọ lẹ na dọ, “Yoroshii desu” kavi “Kekko desu,” ehe mí plọn nado zẹẹmẹdo, “E yọ́n” kavi, “Onú dagbe wẹ.” Ṣigba mí ma nọ saba yọnẹn vlavo eyin whétọ lọ tindo ojlo kavi lala, to whenuena e yindọ hogbe enẹlẹ sọ nọ yin yiyizan nado do alọmakẹyi hia ga. Zẹẹmẹ lọ nọ sinai do hogbe yiylọ heyin yiyizan lọ ji kavi to awusọhia nukunmẹ omẹ lọ tọn ji. E yí whenu to mí si nado plọn nado yọ́n zẹẹmẹ ehelẹ tọn.

Numimọ He Hẹn Mi Jaya Lẹ

Dile yẹn gbẹ́ pò to vivẹnudo na ogbè lọ, yẹn basi dlapọn yì adọtẹn Azọ́nwhé Mitsubishi tọn de to gbèdopo bo dukosọhẹ yọnnu owhe 20 mẹvi de. Ewọ zindonukọn ganji to oyọnẹn Biblu tọn mẹ bosọ yin bibaptizi to 1966. To owhe dopo godo e bẹ gbehosọnalitọ bibasi jẹeji podọ to enẹgodo yin dide taidi gbehosọnalitọ titengbe de to madẹnmẹ. Ewọ ko to sinsẹ̀nzọnwà to otẹn enẹ mẹ sọn whenẹnu gbọ́n. E ko nọ saba yinuwado ji e nado mọ lehe ewọ ko yí ojlẹ po huhlọn etọn po zan sọn jọja whenu gbọ́n to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ.

Teninọ zize na nugbo Biblu tọn yin avùnnukundiọsọmẹ de he na titengbe tọn yin daho na gbẹtọ he nọ nọ̀ lẹdo he mayin Klistiani tọn mẹ lẹ. Ṣogan, fọtọ́n susu lẹ ko dùto avùnnukundiọsọmẹ ehe ji, gọna sọha mẹhe yẹn ko plọn Biblu hẹ delẹ tọn. Yé ko bẹ agbà họakuẹ Buddha tọn po aṣọ́nu owhlẹnọ Shinto tọn po he nọ yin mimọ to owhé Japon-nu lẹ tọn gbè to jọwamọ-liho lẹ  dlan. To whenuena e yindọ hẹnnumẹ lẹ to whedelẹnu nọ na zẹẹmẹ agọ̀ nuyiwa mọnkọtọn lẹ taidi sisi matindo na tọgbo he ko kú lẹ, e nọ biọ adọgbigbo to mẹyọyọ lẹ si nado wà ehe. Nuyiwa adọgbigbo tọn yetọn lẹ flinnu mí gando Klistiani fliflimẹ tọn lẹ go he bẹ nuyizan he tin to kọndopọmẹ hẹ sinsẹ̀n-bibasi lalo tọn lẹ dlan.—Owalọ lẹ 19:18-20.

Yẹn flin plọnmẹ Biblu dopo, heyin whési de, he to tito basi nado sẹtẹn sọn Tokyo po whẹndo etọn po. E jlo nado sẹtẹn yì owhé yọyọ de gbè he mẹ nuhe nọ yin yiyizan na sinsẹ̀n-bibasi kosi tọn depope matin te. Enẹwutu e dọna asu etọn gando linlẹn etọn go, podọ ewọ kọngbedopọ po ojlo po. E dọna mi po homẹhunhun po gandego ṣigba flin to enẹgodo dọ e ko dó agbàn ozẹ́n yẹyinọ akuẹgegenu daho de tọn, ehe e họ̀ na e yin didọ dọ e na hẹn ayajẹ wá owhé lọ gbè wutu. To whenuena e yindọ e ko tindo nuvẹdomẹ gando kanṣiṣa etọn hẹ sinsẹ̀n-bibasi lalo tọn go, e yí ṣówhènu de do gbà ozẹ́n lọ bo bẹ ẹ dlan.

Mimọ yọnnu ehe po mẹdevo lẹ po nado to nuyizan akuẹgegenu tọn he tindo kanṣiṣa hẹ sinsẹ̀n-bibasi lalo tọn lẹ bẹ dlan sọn ojlo mẹ wá bo gbọn adọgbigbo dali bẹ gbẹzan yọyọ devizọnwiwa na Jehovah tọn de jẹeji ko yin ahọsumẹ tlala de, yèdọ numimọ pekọ tọn na mi. Yẹn nọ dopẹ́ na Jehovah to gbesisọmẹ dọ yẹn ko penugo nado duvivi sinsẹ̀nzọn mẹdehlan tọn to Japon na nuhe hugan owhe 40.

“Nujiawu” Egbezangbe Tọn Lẹ

Whenuena yẹn pọ́n godo hlan na nuhe hugan owhe 70 ṣie lẹ to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ, e nọ paṣa mi gando nuhe sọawuhia hlan mi nado yin nujiawu egbezangbe tọn go. Taidi jọja de heyin yasana gbọn winyan dali, yẹn ma lẹn pọ́n gbede dọ yẹn sọgan yí gbẹzan ṣie blebu zan nado de afọdide tintan nado dọho na gbẹtọ lẹ gando Ahọluduta de go he suhugan gbẹtọ lẹ tọn ma jlo nado sè nudepope gandego. Ṣogan, e mayin dọ yẹn kẹdẹ wẹ penugo nado wà enẹ gba ṣigba yẹn ko mọ kanweko susu, yèdọ fọtọ́n susu, mẹdevo lẹ tọn nado to onú dopolọ wà. Podọ yé ko wà ẹ po kọdetọn dagbe po sọmọ bọ Kunnudetọ fọtọ́n e lán vude he tin to Japon to whenuena yẹn wá finẹ to 1958 ko jideji hugan 222 000 to egbehe!

 To whenuena Martha po yẹn po wá Japon to tintan whenu, mí yin azọ́ndena nado nọ wekantẹn alahọ tọn to Tokyo. To 1963, owhé alahọ tọn petlezìn agà-ṣidoponọ yọyọ de yin gbigbá do aigba enẹ ji, podọ ofi enẹ wẹ mí nọ nọ̀ sọn whenẹnu gbọ́n. To novembre 1963 mí tin to gbẹtọ 163 lẹ mẹ he wá na hodidọ klandowiwe tọn heyin didọ gbọn nugopọntọ alahọ tọn mítọn, yèdọ Lloyd Barry dali. To whenẹnu mí ko yiaga jẹ Kunnudetọ 3 000 lẹ kọ̀n to Japon.

E ko yin homẹhunnu de nado mọ azọ́n yẹwhehodidọ-Ahọluduta lọ tọn jideji po awuyiya po, yèdọ jijẹ nuhe hugan 14 000 kọ̀n to 1972 to whenuena alahọ yọyọ heyin hinhẹngblodeji de yin tadona to tòdaho Numazu tọn mẹ. Ṣigba to 1982 lilatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ he hugan 68 000 wẹ tin to Japon, podọ owhé alahọ tọn he klohugan de yin gbigbá to tòdaho Ebina tọn mẹ, he dẹ̀n na kilomẹtlu 80 do Tokyo.

To ojlẹ dopolọ mẹ, ohọ̀ alahọ dai tọn lọ to ṣẹnṣẹn Tokyo tọn yin vivọjlado. To madẹnmẹ, e wá lẹzun owhé mẹdehlan tọn de na nuhe hugan mẹdehlan 20 he ko wà sinsẹ̀nzọn to Japon na owhe 40 kavi 50 kavi humọ lẹ, he mẹ yẹn po azọ́nwatọgbẹ́ whenu-dindẹn tọn ṣie po, heyin Martha Hess te. Doto de po asi etọn po, heyin doto mẹgopọntọ de, sọ nọ nọ̀ owhé mítọn gbè. Yé nọ penukundo mí go, yé nọ gbọn owanyi dali penukundo nuhudo agbasalilo tọn mítọn lẹ go. To agọe, doto mẹgopọntọ devo yin yíyí dogọ pipli azọ́nwatọ lẹ tọn lọ, podọ mẹmẹyọnnu Klistiani lẹ nọ wá nado gọalọna doto mẹgopọntọ lẹ to oklé. Awe to hagbẹ whẹndo Bẹtẹli tọn lẹ mẹ to Ebina nọ wá to dodonu mẹjijẹ-mẹjijẹ tọn mẹ nado wleawuna núdùdù lẹ bosọ hẹn owhé mítọn do wiweji. Na nugbo tọn, Jehovah ko yọ́n hlan míwlẹ.—Psalm 34:8, 10.

Bladopọ gbẹzan mẹdehlan tọn ṣie sọawuhia to novembre he wayi mẹ, yèdọ owhe 36 to klandowiwe owhé lọ tọn godo ehe mẹ susu mítọn heyin mẹdehlan whenu-dindẹn tọn lẹ to ninọ̀ todin. To 13 novembre 1999, yẹn tin to sọha 4 486, he bẹ kanweko susu Kunnudetọ whenu-dindẹn tọn lẹ hẹn sọn otò 37 lẹ mẹ, he wá klandowiwe owhé heyin hinhẹngblo lọ tọn lẹ to alahọ Japon tọn heyin Watch Tower Bible and Tract Society tọn to Ebina. To alọnu din, nudi gbẹtọ 650 wẹ tin to whẹndo alahọ tọn enẹ mẹ.

To diblayi owhe 80 sọn whenuena yẹn bẹjẹeji po winyan po nado to yìyì sọn whédegbè jẹ whédegbè bo nọ to owẹ̀n Biblu tọn lá, Jehovah ko yin alọgọ mẹhẹnlodo tọn de hlan mi. Ewọ ko gọalọna mi nado dùto winyan ṣie ji. Yẹn yise po nujikudo po dọ Jehovah sọgan yí mẹdepope he dejido ewọ go zan, etlẹ yin mẹhe nọ kuwinyan zẹjlẹgo taidi yẹn nkọtọn lẹ. Podọ gbẹzan pekọ tọn nankọ die yẹn ko tindo to hodidọ na jonọ lẹ gando Jiwheyẹwhe mítọn, Jehovah go!

[Yẹdide to weda 21]

Hẹ Mama po Clarence po, he to dlapọn basina mí sọn Bẹtẹli

[Yẹdide to weda 23]

Hagbẹ klasi tọn mítọn lẹ he to nuplọn to gbọjẹtẹn to Wehọmẹ Giliadi tọn mẹ sẹpọ Hùwaji Lansing, New York tọn

To amiyọn mẹ: Yẹn, Martha Hess, po Mama po, to Hawaii

[Yẹdide to weda 24]

To adusimẹ: Hagbẹ owhé mẹdehlan Tokyo tọn mítọn lẹ

To odò: Hẹ azọ́nwatọgbẹ́ whenu-dindẹn tọn ṣie, Martha Hess

[Yẹdide to weda 25]

Owhé alahọ tọn mítọn lẹ heyin hinhẹngblo to Ebina yin kinklandowiwe to novembre he wayi mẹ