Be Hiẹ Yin Klistiani He ‘Whẹ́n Ganji’ de Ya?
Be Hiẹ Yin Klistiani He ‘Whẹ́n Ganji’ de Ya?
“WHENUENA yẹn tin to yọpọ, yẹn nọ dọho di yọpọ de, yẹn nọ tunwun di yọpọ, yẹn nọ lẹnnu di yọpọ.” Mọwẹ apọsteli Paulu wlan. Na nugbo tọn, mímẹpo wẹ yin ovivu nugomapetọ de pọ́n to ojlẹ de mẹ. Ṣigba, mí ma nọ gbọṣi mọ yinyin mẹ kakadoi gba. Paulu doayi e go dọmọ: “Ṣigba whenuena yẹn lẹzun sunnu, yẹn jo yọpọnu lẹpo dai.”—1 Kọlintinu lẹ 13:11.
To aliho mọnkọtọn de mẹ, Klistiani lẹpo nọ bẹjẹeji taidi ovivu gbigbọmẹ tọn lẹ. Ṣigba to madẹnmẹ, yemẹpo sọgan “wá nọ dopo to yise mẹ, podọ to oyọnẹn [he pegan, NW ] Ovi Jiwheyẹwhe tọn tọn mẹ, hlan gbẹtọ he [whẹ́n ganji, NW ] de, hlan ojlẹnu tedidi gigọ́ Klisti tọn.” (Efesunu lẹ 4:13) To 1 Kọlintinu lẹ 14:20, mí yin tudohomẹna dọmọ: “Mẹmẹsunnu emi, mì yin yọpọ to wuntuntun mẹ blo . . . Ṣigba to wuntuntun mẹ mì ni yin [mẹhe whẹ́n ganji, NW ].”
Tintin-to-aimẹ Klistiani he whèwhín, bo whẹ́n ganji lẹ tọn yin dona de hlan omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to egbehe, titengbe na omẹ yọyọ susu lẹ tin wutu. Klistiani he whẹ́n ganji lẹ nọ yidogọna dolilo agun de tọn. Yé nọ tindo nuyiwadomẹji alemọyi tọn do ninọmẹ, kavi walọyizan he gbayipe, to agun depope he yé to awukọndopọ hẹ tọn ji.
To whenuena e yindọ whinwhẹ́n agbasamẹ tọn yin nude he nọ wá domọ, whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn nọ wá gbọn yìyì ojlẹ tọn po vivẹnudido kẹdẹ po dali. To azán Paulu tọn gbè, e ma paṣamẹ dọ Klistiani delẹ gboawupo nado ‘zindonukọn jẹ whinwhẹ́n kọ̀n,’ dile etlẹ yindọ yé ko sẹ̀n Jiwheyẹwhe na owhe susu. (Heblu lẹ 5:12; 6:1) Etẹwẹ dogbọn hiẹ dali? Vlavo hiẹ ko sẹ̀n Jiwheyẹwhe na owhe susu kavi na ojlẹ gli de poun, nuhe sọgbe wẹ e na yin na we nado yí nugbonọ-yinyin do gbadopọnna dewe. (2 Kọlintinu lẹ 13:5) Be hiẹ tin to mẹhe sọgan yin yiylọ nugbonugbo dọ Klistiani he whèwhín, kavi whẹ́n ganji lẹ mẹ ya? Eyin e mayin mọ, nawẹ hiẹ sọgan lẹzun omẹ mọnkọtọn de gbọn?
‘Whẹ́n Ganji to Wuntuntun Mẹ’
Mẹhe yin yọpọvu to gbigbọmẹ de nọ yin ‘yigọyigọ dona taidi agbówhẹn bo nọ yin hinhẹn dánpe gbọn jẹhọn nuplọnmẹ lẹpo tọn lẹ dali, gbọn oklọ gbẹtọ tọn dali, gbọn nuyọnẹn bublu tọn dali, to ehe mẹ yé nọ tọwu do nuglọ na oklọ’ po awubibọ po. Enẹwutu Paulu dotuhomẹnamẹ dọmọ: “Mì gbọ mí ni to whinwhẹ́n to owanyi mẹ to onú lẹpo mẹ to ewọ heyin ota lọ, yèdọ Klisti mẹ.” (Efesunu lẹ 4:14, 15, NW ). Nawẹ mẹde nọ wàmọ gbọn? Heblu lẹ 5:14 dọmọ: “Núdùdù sinsinyẹn yin yé he tindo azán susu to ota lẹ tọn, yé he gbọn linlẹn zinzan tọn dali yí [huhlọn nulẹnpọn tọn heyin pinplọn, NW ] do to dagbe po oylan po yọnẹn.”
Doayi e go dọ mẹhe whèwhín lẹ ko plọnazọn huhlọn nulẹnpọn tọn yetọn lẹ gbọn yizan, kavi numimọ to nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ yiyizan mẹ dali. To whelọnu, e họnwun dọ mẹde ma nọ lẹzun mẹhe whèwhín de to zánto dopo mẹ gba; e nọ biọ ojlẹ nado whẹ́n to gbigbọ-liho. Yin etlẹ yin mọ, hiẹ sọgan yí nususu wà nado hẹn whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn towe bọawu gbọn oplọn mẹdetiti tọn dali—na titengbe tọn gando onú sisosiso he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ go. To ojlẹ agọe tọn lẹ mẹ Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn ko dọhodo hosọ he siso susu ji. Mẹhe whèwhín lẹ ma nọ dapana hosọ mọnkọtọn lẹ na yé bẹ “onú he sinyẹnawu nado yọnẹn delẹ” hẹn wutu gba. (2 Pita 3:16) Kakatimọ, yé nọ yí jejejininọ do dù núdùdù sinsinyẹn mọnkọtọn lẹ!
Yẹwhehodọtọ po Mẹplọntọ Zohunhunnọ lẹ Po
Jesu deanana devi etọn lẹ dọmọ: “Mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ, bosọ nọ baptizi yé do oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po [gbigbọ wiwe] tọn po mẹ: Na mì ni sọ nọ plọn yé nado nọ doayi onú lẹpo go, nudepope he yẹn degbena mì.” (Matiu 28:19, 20) Mahẹ zohunhun tọn tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ sọgan whàn we hlan whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn kọ̀n ga. Naegbọn hiẹ ma na vánkan nado tindo mahẹ gigọ́ de dile ninọmẹ towe na dotẹnmẹ do?—Matiu 13:23.
To whedelẹnu, kọgbidinamẹnu gbẹzan tọn lẹ sọgan hẹn whenu mimọ nado dọ yẹwheho yin avùnnukundiọsọmẹnu de. Ṣogan, gbọn ‘yíyí dewe zan vẹkuvẹku’ taidi yẹwhehodọtọ de dali, hiẹ nọ do nujọnu-yinyin he hiẹ yidogọ “wẹndagbe” lọ hia. (Luku 13:24; Lomunu lẹ 1:16) Gbọnmọ dali hiẹ sọgan yin pinpọnhlan taidi ‘apajlẹ de na omẹ nugbonọ lẹ.’—1 Timoti 4:12.
Tenọgligo-Hẹntọ Lẹ
Whinwhẹ́n lẹzun mẹhe whèwhín de sọ bẹ vivẹnudido nado hẹn tenọgli towe go hẹn. Dile e yin kinkàndai to Psalm 26:1 mẹ do, Davidi lá dọmọ: “Dawhẹ ṣie, OKLUNỌ E; na yẹn ko to zọnlinzin to [tenọgli] ṣie mẹ.” Tenọgli yin oblọ-matin walọyizan tọn, yèdọ gbesisọ mlẹnmlẹn. Ṣigba, e ma zẹẹmẹdo pipé-yinyin gba. Davidi lọsu waylando sinsinyẹn susu. Ṣigba na e kẹalọyi wọhẹ bosọ basi vọjlado na aliho etọn wutu, e dohia dọ ahun emitọn gbẹsọ tindo owanyi nujọnu tọn na Jehovah Jiwheyẹwhe. (Psalm 26:2, 3, 6, 8, 11) Tenọgli bẹ blebu-yinyin, kavi gbesisọ mlẹnmlẹn, mẹdezejo ahun tọn hẹn. Davidi dọna visunnu etọn Sọlọmọni dọmọ: “Yọ́n Jiwheyẹwhe otọ́ towe tọn, bo nọ yí ayiha pipé de do sẹ̀n ẹn.”—1 Otannugbo lẹ 28:9.
Hinhẹn tenọgli go bẹ ‘apadewhe aihọn tọn mayin’ hẹn, yèdọ nado nọla na tonudidọ akọta lẹ tọn lẹ po awhàn yetọn lẹ po. (Johanu 17:16) Hiẹ sọ dona dapana nuyiwa he gblezọn lẹ, taidi ogalilọ, ayọdide, po amasin adínọ ṣiṣizan po. (Galatianu lẹ 5:19-21) Nalete, hinhẹn tenọgli go zẹẹmẹdo nususu hugan didapana onú enẹlẹ. Sọlọmọni na avase dọmọ: “Supọ̀ kúkú hẹn nusisá flusọ́ tọn gble na e ni lunwan ylankan: mọwẹ nulú pẹvide wà na ewọ he tin to nuyọnẹn po yẹyi po mẹ.” (Yẹwhehodọtọ 10:1) Mọwẹ, yèdọ “nulú pẹvide” poun, taidi hodidọ he ma sọgbe de kavi walọyizan aihundida ojlofọndotenamẹ tọn de hẹ omẹ vijinu awetọ nọ, sọgan hẹn yinkọ dagbe ewọ “he tin to nuyọnẹn po yẹyi po mẹ” tọn gble. (Job 31:1) Enẹwutu, do whinwhẹ́n towe hia gbọn dindin nado yin apajlẹ dagbenọ to walọyizan towe lẹpo mẹ dali, bo dapana etlẹ yin “awusọhia ylando tọn.”—1 Tẹsalonikanu lẹ 5:22, King James Version.
Omẹ Nugbonọ Lẹ
Klistiani he whẹ́n ganji de nọ yin nugbonọ ga. Dile mí hia do to Efesunu lẹ 4:24, apọsteli Paulu dotuhomẹna Klistiani lẹ dọmọ: “Mì ze gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ dogo, he yè dá sọgbe hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn to dodowiwa nugbo tọn po nugbonọ-yinyin po mẹ,” NW. To Owe-wiwe Glẹki tọn lẹ mẹ, hogbe dodonu tọn na “nugbonọ-yinyin” bẹ linlẹn wiwe-yinyin, dodowiwa, po gbégbònamẹ tọn po hẹn. Gbẹtọ nugbonọ de yin mẹdezejotọ, wiwenọ; yèdọ e nọ yí sọwhiwhe do penukundo azọngban etọn lẹpo go hlan Jiwheyẹwhe.
Etẹwẹ yin aliho delẹ he mẹ hiẹ sọgan wleawuna nugbonọ-yinyin te? Dopo na yin gbọn gbekinkọndopọ hẹ mẹho he tin to agun towe mẹ lẹ dali. (Heblu lẹ 13:17) To yinyọnẹn mẹ dọ Klisti wẹ yin Ota dide agun Klistiani tọn, Klistiani he whèwhín lẹ nọ yin nugbonọ hlan mẹhe yin dide “nado nọ yìn agun Jiwheyẹwhe tọn” lẹ. (Owalọ lẹ 20:28) Lehe e na yin nuhe ma sọgbe do sọ nado diọavunnukunsọ kavi dè aṣẹpipa mẹho heyin dide lẹ tọn pò! Hiẹ sọ dona tindo linlẹn nugbonọ-yinyin hlan “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ po nuyizan he to yinyin yiyizan nado má ‘núdùdù gbigbọmẹ tọn to osaa sisọ mẹ’ lẹ po. (Matiu 24:45) Nọ yawu nado hia bosọ yí nudọnamẹ heyin mimọ to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn po zinjẹgbonu he nọ zọnpọ hẹ ẹ lẹ po mẹ do yizan mẹ.
Owanyi Didohia Gbọn Nuyiwa Towe lẹ Dali
Paulu wlanwe hlan Klistiani he tin to Tẹsalonika lẹ dọmọ: “Owanyi dopodopo mìtọn tọn do mìnọzo go ni to jijideji hlan ode awetọ.” (2 Tẹsalonikanu lẹ 1:3, NW ) Whinwhẹ́n deji to owanyi mẹ yin adà tangan whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn tọn de. Dile e yin kinkàndai to Johanu 13:35 mẹ do, Jesu dọmọ: “Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.” Owanyi mẹmẹsunnu tọn mọnkọtọn ma nọ yin hiadogona gbọn numọtolanmẹ poun dali gba. Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words doayi e go dọmọ: “Owanyi sọgan yin yinyọnẹn sọn nuyiwa he e nọ fọndote lẹ kẹdẹ mẹ.” Mọwẹ, hiẹ nọ to nukọnzindo hlan whinwhẹ́n kọ̀n to aliho ehe mẹ gbọn dido owanyi hia to nuyiwa mẹ dali!
Di apajlẹ, to Lomunu lẹ 15:7 mẹ, mí hia dọmọ: “Mì yí mìnọzo.” Aliho dopo nado do owanyi hia wẹ gbọn nudọdo yisenọ hatọ lẹ po omẹ yọyọ lẹ po to opli agun tọn lẹ ji dali—yèdọ to zohunhun po numọtolanmẹ po mẹ! Tẹnpọn nado yọ́n dopodopo yetọn. Tindo ‘ojlo mẹdetiti tọn’ to mẹdevo lẹ mẹ. (Filippinu lẹ 2:4) Vlavo hiẹ tlẹ sọgan do johẹmẹ hia bo basi oylọ na omẹ voovo lẹ wá owhé towe gbè. (Owalọ lẹ 16:14, 15) Mape mẹdevo lẹ tọn sọgan whlé sisosiso owanyi towe tọn pọ́n to whedelẹnu, ṣigba dile hiẹ to pinplọn nado ‘to nuyiwa hẹ yé to owanyi mẹ,’ hiẹ na to didohia dọ hiẹ to lilẹzun mẹhe whẹ́n de.—Efesunu lẹ 4:2.
Nutindo Mítọn lẹ Yiyizan Nado Ze Sinsẹ̀n-Bibasi Wiwe Ṣeke Daga
To ojlẹ hohowhenu tọn lẹ mẹ, e mayin omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹpo wẹ hẹn azọngban yetọn di nado nọgodona tẹmpli Jehovah tọn gba. Enẹwutu Jiwheyẹwhe do yẹwhegán lẹ hlan, taidi Hagai po Malaki po, nado fọ́n omẹ Etọn lẹ dote gando ehe go. (Hagai 1:2-6; Malaki 3:10) To egbehe Klistiani he whèwhín lẹ nọ yí ayajẹ do yí nutindo yetọn lẹ zan nado nọgodona sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn. Hodo apajlẹ omẹ mọnkọtọn lẹ tọn gbọn hihodo nunọwhinnusẹ́n he tin to 1 Kọlintinu lẹ 16:1, 2 mẹ dali, gbọn ‘nude dide dovo’ nado basi nunina hlan agun lọ podọ hlan azọ́n lẹdo aihọn pé Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn dali. Ohó Jiwheyẹwhe tọn dopagbe dọmọ: “Ewọ he húnhún jìnukun gege nasọ gbẹ̀n gege ga.”—2 Kọlintinu lẹ 9:6.
Ma yí nukun pẹvi do pọ́n nutindo devo he hiẹ tindo lẹ blo, taidi ojlẹ po huhlọn towe po. Tẹnpọn nado ‘fli ojlẹ’ sọn nuhe mayin nujọnu sọmọ lẹ si. (Efesunu lẹ 5:15, 16; Filippinu lẹ 1:10) Plọn nado yin kọdetọn dagbenọ to ojlẹ towe yiyizan mẹ. Mọwiwà sọgan hẹn ẹn yọnbasi na we nado tindo mahẹ to azọ́n nukunpipedo dagbemẹ-ninọ Plitẹnhọ Ahọluduta tọn po nuwiwa mọnkọtọn devo he nọ ze sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn daga lẹ po go mẹ. Nutindo towe lẹ yiyizan to aliho ehe mẹ na na kunnudenu dogọ dọ hiẹ to lilẹzun Klistiani he whẹ́n ganji de.
Zindonukọn Jẹ Whinwhẹ́n Kọ̀n!
Sunnu po yọnnu po he nọ plọnnu vẹkuvẹku bosọ tindo oyọnẹn lẹ, heyin yẹwhehodọtọ zohunhunnọ, he ma tindo oblọ depope to tenọgli yetọn mẹ, heyin nugbonọ bosọ tindo owanyi, podọ he nọ jlo nado na godonọnamẹ to agbasa-liho po nutindo tọn po hlan azọ́n Ahọluduta tọn lẹ yin dona daho lẹ na nugbo tọn. Abajọ, to whelọnu bọ apọsteli Paulu dotuhomẹnamẹ dọmọ: “Todin he mí ko jo sinsẹ̀n-nuplọnmẹ whẹwhẹwhenu tọn gando Klisti go dai, mì gbọ mí ni zindonukọn jẹ whinwhẹ́n kọ̀n”!—Heblu lẹ 6:1, NW.
Be hiẹ yin Klistiani whinwhẹ́n, he whèwhín de ya? Kavi to aliho delẹ mẹ, hiẹ gbẹsọ taidi ovivu gbigbọmẹ tọn de wẹ? (Heblu lẹ 5:13) Depope he whẹho lọ na yin, magbè nado yí dewe zan to oplọn mẹdetiti tọn mẹ, to yẹwhehodidọ mẹ, podọ to owanyi didohia mẹmẹsunnu towe lẹ mẹ. Kẹalọyi ayinamẹ po mẹplọnlọ depope po heyin nina gbọn mẹhe whèwhín lẹ dali. (Howhinwhẹn lẹ 8:33) Didá azọngban gigọ́ Klistiani tọn towe. To ojlẹ po vivẹnudido lẹ po godo, hiẹ lọsu sọgan “wá nọ dopo to yise mẹ, podọ to oyọnẹn [he pegan, NW ] Ovi Jiwheyẹwhe tọn tọn mẹ, hlan gbẹtọ he [whẹ́n ganji, NW ] de, hlan ojlẹnu tedidi gigọ́ Klisti tọn.”—Efesunu lẹ 4:13.
[Blurb to weda 27]
Klistiani he whẹ́n ganji lẹ nọ yidogọna dolilo agun de tọn. Yé nọ tindo nuyiwadomẹji alemọyi tọn do ninọmẹ, kavi walọyizan he gbayipe etọn ji
[Yẹdide to weda 29]
Mẹhe whèwhín lẹ nọ yidogọna gbigbọ agun lọ tọn gbọn ojlo tintindo to mẹdevo lẹ mẹ dali