Awhágbe de Na Alọgọ

“JIWHEYẸWHE ko wọnji go e!” wẹ yọnnu Brésil-nu de dawhá dọ. To okú madonukun asu etọn tọn godo, numọtolanmẹ etọn wẹ yindọ ogbẹ̀ emitọn masọ tindo zẹẹmẹ depope ba. Be hiẹ ko tẹnpọn nado miọnhomẹna mẹde he tin to ayimajai enẹ mẹ kavi mẹhe vlavo to awhado na alọgọ de pọ́n gbede ya?

Mẹdelẹ nọ tindo numọtolanmẹ flumẹjijẹ tọn sọmọ bọ yé nọ hù yede—podọ delẹ nọ yin jọja lẹ. Sọgbe hẹ linlinwe Folha de S. Paulo tọn, dodinnanu Brésil tọn de dohia dọ “mẹdetiti-hùhù to jọja lẹ ṣẹnṣẹn ko jideji jẹ 26 to kanweko ji.” Di dohia, lẹnnupọndo whẹho Walter tọn ji, a yèdọ sunnu jọja de to São Paulo. E ma tindo mẹjitọ depope, owhé depope, nọtẹn mẹdetiti tọn depope, họntọn he go e sọgan ganjẹ lẹ depope. Nado hẹn yajiji etọn wá vivọnu, Walter basi dide nado lọ́n sọn aná de ji jai.

Edna, onọ̀ godoponọ de ko tindo ovi awe whẹpo e do dukosọ hẹ sunnu devo. To osun dopo poun godo, yé jẹ pọnọ ji to owhé onọ̀ sunnu lọ tọn gbè, he ko tlọ biọ afinyọnnuwiwa mẹ bosọ yin ahànnumunọ de. Edna ji ovi devo, bo jẹ ahànnu zẹjlẹgo ji, bosọ lẹzun ayimajainọ sọmọ bọ e tẹnpọn nado hù ede. To godo mẹ, ovi etọn lẹ yin yíyí sọn e si.

Etẹwẹ dogbọn mẹhomẹ lẹ dali? Maria yin mẹhe nọ yiwanna gbẹdudu bosọ nọ dọho taun dai. Ṣigba, dile e to whinwhẹ́n, e jẹ nulẹnpọn ji gando agbasazọ́n etọn taidi doto mẹgopọntọ de go na e to budi dọ emi na basi nuṣiwa lẹ wutu. Ehe hẹn ẹn tindo numọtolanmẹ flumẹjijẹ tọn. To whenuena e ko tẹnpọn nado hẹnazọ̀ngbọna ede godo, e dín alọgọ amasinzọnwiwa tọn, podọ nukunpedomẹgo he e mọyi lọ taidi nuhe gọalọ. Ṣigba to whenuena e hẹn agbasazọ́n etọn bu to owhe 57 dido mẹ, flumẹjijẹ lẹkọwa bosọ sinyẹn sọmọ bọ e ma sọgan mọ aliho depope nado tọ́n sọn e mẹ gba. Maria jẹ nulẹnpọndo ede hùhù ji.

“Nudi 10 to kanweko ji mẹhe nọ tindo numọtolanmẹ flumẹjijẹ tọn lẹ wẹ nọ tẹ́n mẹdetiti-hùhù pọ́n,” wẹ Mẹplọntọ wehọmẹ daho tọn José Alberto Del Porto heyin Wehọmẹ Alavọ São Paulo tọn dọ. “E sinyẹnawu nado yise dọ gbẹtọ susu hugan ko kú sọn mẹdetiti-hùhù mẹ hugan mẹhe yin hùhù gbọn mẹdevo dali lẹ, ṣigba nugbo he blawu de wẹ e yin,” wẹ doto-mẹzẹtọ États-Unis tọn, Doto David Satcher na linlin dọ.

To whedelẹnu mẹdetiti-hùhù heyin tintẹnpọn de, to paa mẹ, nọ yin awhágbe alọgọ tọn de. Podọ na jide tọn hagbẹ whẹndo tọn lẹ po họntọn lẹ po nọ jlo nado wà nuhe sọgbe lọ na mẹhe ko hẹn todido bu lọ. Na nugbo tọn, e ma na gọalọ nado yí  hogbe taidi: “A blawu blo,” “Ninọmẹ mẹsusu lẹ tọn ylan hugan towe” kavi, “Mímẹpo wẹ nọ tindo azán ylankan sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ” zan gba. Kakatimọ, naegbọn hiẹ ma nado yin họntọn nujọnu tọn po todoaitọ dagbe de po? Mọwẹ, tẹnpọn nado gọalọna mẹhe ko jẹflumẹ lọ nado mọdọ ogbẹ̀ gbẹ́ pò.

Wekantọ Flanse-nu lọ Voltaire wlan dọmọ: “Dawe lọ, he hù ede to egbehe, na numọtolanmẹ flumẹjijẹ tọn dopo wutu, na ko jlo nado nọgbẹ̀ eyin ewọ ko nọte na osẹ dopo wẹ.” Eyọn, to whelọnu lo, nawẹ mẹhe tin to todido matindo mẹ lẹ sọgan yọnẹn gbọn dọ ogbẹ̀ ma ko vọ̀ do finẹ?

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Yẹdide to weda 3]

Sọha he to jijideji jọja lẹ po mẹhomẹ lẹ tọn po nọ hù yedetiti

[Yẹdide to weda 4]

Nawẹ hiẹ sọgan gọalọna mẹhe ko hẹn todido bu de gbọn?