Be Dẹ̀hiho Nọ Wà Dagbe Depope Ya?

TO OJLẸ de mẹ kavi devo mẹ, diblayin mẹlẹpo wẹ nọ tindo numọtolanmẹ lọ nado hodẹ̀. Na nugbo tọn, diblayin mẹhe wá sọn dodonu sinsẹ̀n lẹpo tọn mẹ wẹ nọ hodẹ̀ vẹkuvẹku. Di dohia, Bouddha-sẹ̀ntọ de sọgan vọ́ odẹ̀ “Yẹn ze yise ṣie do Amida Bouddha mẹ” hò whla fọtọ́n to gbèdopo.

To pọndohlan mẹ na nuhahun he gbọṣi aimẹ lẹdo aihọn pé lẹ, nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe wẹ e yin nado kanse dọ: Etẹwẹ gbẹtọ lẹ nọ lẹn nado wadotana gbọn dẹ̀hiho dali? Be odẹ̀ ehe lẹpo to dagbe depope wà ya?

Naegbọn Gbẹtọ lẹ Do Nọ Hodẹ̀?

Omẹ Whèzẹtẹn tọn susu wẹ nọ hodẹ̀ hlan tọgbo yetọn lẹ podọ hlan yẹwhe Shinto kavi Tao tọn lẹ. Yé nọ wàmọ po todido lọ po nado dín na mẹtẹnpọn lẹ to wehọmẹ, nado gbẹ̀n jinukun susugege, kavi nado glọnalina awutu lẹ. Gbọn vivẹnudido yetọn lẹ gblamẹ, Bouddha-sẹ̀ntọ lẹ nọ tindo todido nado tindo nukunnumọjẹnumẹ dogọ. Hindu lẹ nọ hodẹ̀ vẹkuvẹku hlan yẹwhe po yẹwhe-yọnnu yiwanna hugan yetọn lẹ po na oyọnẹn, adọkun, po hihọ́ po.

Katoliki delẹ nọ lẹn nado hẹn alè wá na gbẹtọvi lẹ gbọn gbẹzan yetọn lẹ zize jo taidi yẹwhenọ pamẹnọtọ sunnu kavi yọnnu lẹ dali to opá sinsẹ̀nhọ tọn kavi owhé sinsẹ̀n-nuplọnmẹ tọn heyin súsú gbaungbaun lẹ mẹ, bo nọ to dẹ̀ho to whepoponu. Livi susu Katoliki lẹ tọn wẹ nọ dín nukundagbe sọn Malia dè gbọn odẹ̀ heyin pinplọn do tamẹ lẹ didọ dali, vlavo po alọgọ ojẹ́kun dẹ̀hiho tọn lẹ po. To aigba Whèzẹtẹn tọn lẹ ji, mẹsusu nọ yí nuyizan dẹ̀hiho tọn (moulin à prières) lẹ zan. Plọtẹstant  lẹ nọ vọ́ hogbe Odẹ̀ Oklunọ tọn lẹ tọn dọ, dile etlẹ yindọ yé sọgan sọ dọ numọtolanmẹ yetọn lẹ hlan Jiwheyẹwhe sọn ojlo mẹ wá. Ju susu lẹ wẹ nọ zingbejizọnlin dindẹn lẹ nado hodẹ̀ to Adó Whèyihọ-waji tọn kọ̀n to Jelusalẹm, po todido lọ po na hẹngọwa tẹmpli lọ tọn gọna ojlẹ yọyọ kọdetọn dagbe po jijọho tọn de po.

Dile etlẹ yindọ gbẹtọ livi susu wẹ nọ yí yedelẹ zan to dẹ̀hiho mẹ, ogbẹ́ gbẹtọvi tọn gbẹ́ to yinyin tuklado gbọn nuhahun lẹ po ohẹ́n po, onú adínọ lẹ ṣiṣizan, gbakija whẹndo tọn lẹ, sẹ́nhẹngba, po awhàn po dali janwẹ. Be e sọgan yindọ omẹ ehe lẹpo ma to dẹ̀ho to aliho he sọgbe lọ mẹ wẹ ya? Na whẹho enẹ tọn wutu, be mẹdepope nọ sè odẹ̀ lẹ na taun tọn ya?

Be Mẹdepope Nọ Sè Odẹ̀ lẹ Ya?

Odẹ̀ ma sọgan wà dagbe nujọnu tọn depope gba adavo yé yin sisè. To whenuena mẹde hodẹ̀, e họnwun dọ ewọ yise dọ mẹde tin to agblò mayinukundomọ gbigbọmẹ tọn mẹ he nọ sè. Ṣigba, odẹ̀ lẹ ma nọ yin zize sọyi gbọn awhágbe jẹhọn tọn tata lẹ dali gba. Mẹsusu yise dọ mẹdevo tlẹ sọgan yọ́n linlẹn mẹhe to dẹ̀ho lọ tọn lẹ. Mẹnu wẹ omẹ enẹ sọgan yin?

Lehe linlẹn lẹ nọ bẹjẹeji to okàn liva susu he nọ má numọtolanmẹ he wleawuna adà apọ̀n mítọn tọn he nọ deanana nuyiwa numọtolanmẹ sinsinyẹn apọ̀n mẹ tọn lẹ yin nudabla daho de na dodinnanutọ lẹ. Nalete, po lẹnpọn dagbe po, Omẹ lọ he wleawuna apọ̀n sọgan yọ́n linlẹn mọnkọtọn lẹ. Enẹ mayin mẹdevo depope hugan Mẹdatọ lọ, Jehovah Jiwheyẹwhe gba. (Psalm 83:18; Osọhia 4:11) Odẹ̀ lẹ dona yin hihò hlan ewọ. Ṣigba be Jehovah nọ dotoaina odẹ̀ mọnkọtọn lẹpo wẹ ya?

Be Odẹ̀ Lẹpo Wẹ Nọ Yin Sisè Ya?

Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn yin dawe de he nọ hodẹ̀. Taidi psalm-kàntọ heyin gbigbọdo sọn olọn mẹ wá de, e jihàn dọmọ: “Hiẹ he nọ sè odẹ̀, dè we wẹ gbẹtọ lẹpo ja.” (Psalm 65:⁠2) Jehovah penugo nado mọnukunnujẹ odẹ̀ heyin hihò to depope to ogbè fọtọ́n susu he nọ yin dido gbọn gbẹtọvi lẹ dali mẹ. Nugbo lọ dọ ayiha gbẹtọvi depope tọn ma sọgan penukundo nudọnamẹ susugege mọnkọtọn lẹ go ma zẹẹmẹdo dọ Jiwheyẹwhe ma sọgan dotoaina mẹlẹpo he nọ hodẹ̀ hlan ẹn to aliho alọkẹyi tọn de mẹ gba.

Etomọṣo, Jesu Klisti—⁠dawe devo de he nọ hodẹ̀—⁠dohia dọ e mayin odẹ̀ lẹpo wẹ nọ hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn gba. Doayi nuhe Jesu dọ gando nuyiwa he gbayipe to whenẹnu go heyin odẹ̀ heyin pinplọn do tamẹ lẹ vivọdọ tọn. Sọgbe hẹ Bible de Jérusalem Katoliki tọn, e dọmọ: “To odẹ̀ mìtọn lẹ mẹ mì dọ dọvọdọ ovọ́ dile kosi lẹ nọ wà do blo, na yé lẹndọ yé na yin sisè gbọn ohó susu yiyizan dali.” (Matiu 6:⁠7) Mí ma sọgan donukun Jehovah nado dotoaina odẹ̀ he ma do numọtolanmẹ nujọnu tọn mítọn lẹ hia gba.

To dido whẹwhinwhẹ́n he wutu odẹ̀ delẹ ma nọ hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn hia mẹ, howhinwhẹn Biblu tọn de dọmọ: “Ewọ he dè otó etọn sẹ sọn osẹ́n sisè mẹ, odẹ̀ etọn lọsu na zun osùnú de.” (Howhinwhẹn lẹ 28:⁠9) Howhinwhẹn devo dọmọ: “OKLUNỌ dẹn do mẹylankan lẹ: ṣigba e nọ sè odẹ̀ dodonọ lẹ tọn.” (Howhinwhẹn lẹ 15:29) To ojlẹ de mẹ to whenuena nukọntọ Juda hohowhenu tọn lẹ tin to whẹgbledomẹ sinsinyẹn lẹ glọ, Jehovah lá dọmọ: “Whenuena mì dlẹn alọ mìtọn, yẹn na yí nukun ṣie whlá do mì: nugbo whenuena mì hodẹ̀ susu, yẹn ma na sè: alọ mìtọn gọ́ na ohùn.”—⁠Isaia 1:1, 15.

Apọsteli Pita donù onú devo de go he sọgan hẹn Jiwheyẹwhe ma nado kẹalọyi odẹ̀ lẹ. Pita wlan dọmọ: “Mọdopolọ wẹ mì asu lẹ ga, ni nọ yí nuyọnẹn do nọhẹ [asi mìtọn lẹ], mì nọ wleyẹyi hlan yọnnu lẹ, di hlan núzinzan madogánnọ podọ di whédutọgbẹ́ ojọmiọn ogbẹ̀ tọn, na odẹ̀ mìtọn ma na do pòali.” (1 Pita 3:⁠7) Odẹ̀ sunnu de he gbẹkọ ayinamẹ mọnkọtọn lẹ go tọn sọgan nọ ma zẹ̀ ozà ohọ̀ etọn tọn go!

E họnwun dọ yè dona jẹ nubiọtomẹsi delẹ kọ̀n eyin odẹ̀ lẹ na yin sisè. Ṣigba, susu mẹhe nọ hodẹ̀ lẹ tọn nọ do ahunmẹdunamẹnu vude hia gando nuhe Jiwheyẹwhe biọ to mí si lẹ wiwà go. Enẹwutu wẹ vivẹnudido susu sọmọ to odẹ̀ mẹ ma ko dekọtọn do aihọn he pọnte hugan de mẹ gba.

To whelọnu lo, etẹwẹ Jiwheyẹwhe biọ na odẹ̀ mítọn lẹ nado yin sisè? Gblọndo lọ tindo onú nado yiwà hẹ whẹwhinwhẹ́n tangan he wutu mí nọ hodẹ̀. Na nugbo tọn, eyin mí jlo na yọnẹn eyin odẹ̀ nọ wà dagbe depope, mí dona yọ́n lẹndai yetọn. Naegbọn Jehovah ko hẹn ẹn yọnbasi na mí nado nọ dọho hẹ ewọ?

[Asisa Yẹdide Tọn to weda 3]

G.P.O., Jerusalem