Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

‘Mì Yì bo Hẹn Gbẹtọ lẹ Zun Nuplọntọ’

‘Mì Yì bo Hẹn Gbẹtọ lẹ Zun Nuplọntọ’

‘Mì Yì bo Hẹn Gbẹtọ lẹ Zun Nuplọntọ’

“Aṣẹ lẹpo wẹ yè ko jo hlan mi to olọn mẹ podọ to aigba ji. Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ.”—MATIU 28:18, 19.

1, 2. (a) Azọ́n tẹwẹ Jesu dena hodotọ etọn lẹ? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ na yin dogbapọnna gando gbedide Jesu tọn lẹ go?

 AMAKIKỌ-WHENU owhe 33 W.M. tọn de wẹ to Islaeli, podọ devi Jesu tọn lẹ pli to osó de ji to Galili. Oklunọ yetọn ko yin finfọnsọnku, ṣigba e tindo ohó titengbe de nado dọna yé whẹpo do lẹkọyi olọn mẹ. Jesu jlo na deazọ́n de na yé. Azọ́n tẹwẹ? Nawẹ devi etọn lẹ hẹn azọ́n lọ di gbọn? Podọ nawẹ azọ́n enẹ gando mí go to egbehe gbọn?

2 Nuhe Jesu dọna yé yin kinkàndai to Matiu 28:18-20 mẹ dọmọ: “Aṣẹ lẹpo wẹ yè ko jo hlan mi to olọn mẹ podọ to aigba ji. Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ, bosọ nọ baptizi yé do oyín Otọ́ tọn, po Ovi tọn po, po [gbigbọ wiwe] tọn po mẹ: na mì nisọ nọ plọn yé nado nọ doayi onú lẹpo go, nudepope he yẹn degbena mì: bo pọ́n, yẹn tin to mì dè to whepoponu, kakajẹ opodo aihọn tọn.” Jesu dọho gando “aṣẹ lẹpo,” “akọta lẹpo,” “nudepope he yẹn degbena mì,” podọ “to whepoponu” go. Gbedide etọn he bẹ hodidọ ẹnẹ ehelẹ hẹn fọ́n kanbiọ titengbe delẹ dote, ehe sọgan yin bibladopọ to hogbe lọ lẹ mẹ dọ, etẹwutu? fie? etẹwẹ? podọ whetẹnu? Mì gbọ mí ni gbadopọnna kanbiọ ehelẹ dopodopo. a

“Aṣẹ Lẹpo Wẹ Yè Ko Jo Hlan Mi”

3. Etẹwutu mí dona setonuna gbedide lọ nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi?

3 Tintan whẹ́, etẹwutu mí dona setonuna gbedide Jesu tọn nado hẹn gbẹtọ lẹ zun nuplọntọ kavi devi? Jesu dọmọ: “Aṣẹ lẹpo wẹ yè ko jo hlan mi to olọn mẹ podọ to aigba ji. Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ.” Hogbe lọ “enẹwutu” zinnudo whẹwhinwhẹ́n tangan he wutu mí dona setonuna gbedide ehe ji. Nuhe zọ́n wẹ yindọ Jesu, mẹhe degbena mí, tindo “aṣẹ lẹpo.” Nawẹ aṣẹ etọn gbloada sọ?

4. (a) Nawẹ aṣẹ Jesu tọn gbloada sọ? (b) Nawẹ nukunnumimọjẹ aṣẹ he Jesu tindo mẹ dona yinuwado nukun he mí do nọ pọ́n gbedide lọ nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi ji gbọn?

4 Jesu tindo aṣẹ do agun etọn ji, podọ e ko sọ tindo aṣẹ do Ahọluduta zedai Jiwheyẹwhe tọn ji sọn 1914 gbọ́n. (Kọlọsinu lẹ 1:13; Osọhia 11:15) Taidi angẹligán lọ, e tindo aṣẹ do awhànpa angẹli olọn tọn livi kanweko lẹ ji. (1 Tẹsalonikanu lẹ 4:16; 1 Pita 3:22; Osọhia 19:14-16) Otọ́ etọn ko na ẹn aṣẹ nado zín “ogán lẹpo, po [aṣẹpipa] lẹpo po, po huhlọn po” he jẹagọdo nunọwhinnusẹ́n dodo tọn lẹ do odò. (1 Kọlintinu lẹ 15:24-26; Efesunu lẹ 1:20-23) E mayin mẹhe togbẹ̀ lẹ kẹdẹ ji wẹ Jesu tindo aṣẹ do gba. Ewọ wẹ sọ yin “whẹdatọ omẹgbẹ̀ po oṣiọ po tọn” bosọ yin huhlọnna gbọn Jiwheyẹwhe dali nado fọ́n mẹhe ko kú lẹ. (Owalọ lẹ 10:42; Johanu 5:26-28) Matin ayihaawe, gbedide he yin nina gbọn Omẹ lọ he aṣẹ daho mọnkọtọn yin nina dali, dona yin pinpọn di nujọnu taun. Enẹwutu, mí nọ yí sisi do setonuna gbedide Klisti tọn sọn ojlo mẹ nado ‘yì bo hẹn gbẹtọ lẹ zun devi.’

5. (a) Nawẹ Pita setonuna nuhe Jesu dọ gbọn? (b) Dona tẹwẹ dekọtọn to whenuena Pita setonuna anademẹ Jesu tọn lẹ?

5 To bẹjẹeji lizọnyizọn Jesu tọn mẹ, e plọn devi etọn lẹ to aliho ayidego tọn de mẹ dọ alọkikẹyi aṣẹpipa etọn podọ tonusisena gbedide etọn lẹ na hẹn dona lẹ wá. To gbèdopo, Jesu dọna Pita heyin whèhutọ de dọmọ: “Sisẹ́ do odò ohù tọn mẹ; na mì ni kọ̀n odọ̀ mìtọn na bẹpli.” Pita kudeji dọ yé ma na mọ whèvi de wle, enẹwutu e dọna Jesu dọ: “Oklunọ, zánmẹ osọ lẹpo wẹ mí ko jẹtukla, bo ma wle nudepope.” Etomọṣo, Pita gbọn whiwhẹ dali yidogọ dọmọ: “Ṣigba to ohó towe ji yẹn na kọ̀n odọ̀ lọ do odò mẹ.” To tonusisena gbedide Klisti tọn godo, Pita wle “whèvi susu dopọ.” Obu di Pita bọ e “jẹklo to oklo Jesu tọn kọ̀n, bo dọmọ, Yì sọn dè e; na gbẹtọ ylandonọ wẹ yẹn, Oklunọ E.” Ṣigba Jesu gblọn dọmọ: “A dibu blo, sọn dinvie yì, hiẹ na wle gbẹtọ lẹ.” (Luku 5:1-10; Matiu 4:18) Etẹwẹ mí plọn sọn nujijọ ehe mẹ?

6. (a) Etẹwẹ kandai whèhuhu to azọ́njiawu-liho tọn lọ dohia gando tonusise he nkọtọn Jesu biọ go? (b) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn gbọn?

6 Jesu deazọ́nna Pita, Andle, po apọsteli devo lẹ po nado “zun whèhutọ gbẹtọ lẹ tọn” to whenuena odọ̀ yetọn ko wle whèvi susu dopọ godo, e mayin jẹnukọnna ehe gba. (Malku 1:16, 17) E họnwun dọ Jesu ma biọ tonusise matin dodonu gba. E do whẹwhinwhẹ́n he wutu yé dona setonuna ẹn hia hezeheze. Kẹdẹdile tonusisena gbedide Jesu tọn nado kọ̀n odọ̀ yetọn do odò mẹ hẹn kọdetọn he sẹhundaga lẹ wá do, mọwẹ tonusisena gbedide Jesu tọn nado “wle gbẹtọ lẹ” na hẹn dona susu wá do. Apọsteli lẹ yinuwa po yise mlẹnmlẹn po. Kandai lọ dotana dọmọ: “Whenuena yé hẹn vatlẹ yetọn lẹ wá agé, yé jo popo dai, bo hodo e.” (Luku 5:11) To egbehe, dile mí to tulina mẹdevo lẹ nado tindo mahẹ to azọ́n mẹhẹnzun devi tọn mẹ, mí nọ hodo apajlẹ Jesu tọn. Mí ma nọ biọ to gbẹtọ lẹ si nado wà nuhe mí dọna yé poun gba, ṣigba mí nọ do whẹwhinwhẹ́n tangan he wutu yé dona setonuna gbedide Klisti tọn hia yé.

Whẹwhinwhẹ́n He Họnwun po Mẹwhinwhàn He Sọgbe lẹ Po

7, 8. (a) Whẹwhinwhẹ́n Owe-wiwe tọn tẹlẹ wẹ nọgodona azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta tọn po mẹhẹnzun devi tọn po? (b) Wefọ tẹwẹ nọ whàn we na taun tọn nado to yẹwhehodọ zọnmii? (Pọ́n nudọnamẹ odò tọn ga.)

7 Na mí kẹalọyi aṣẹpipa Klisti tọn wutu, mí nọ tindo mahẹ to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn po mẹhẹnzun devi tọn po mẹ. Whẹwhinwhẹ́n Owe-wiwe tọn devo he nọgodona azọ́n enẹ wiwà tẹlẹ wẹ mí sọgan má hẹ mẹhe mí jlo na whàn hlan azọ́n dagbe kọ̀n lẹ? Gbadopọnna nuhe Kunnudetọ nugbonọ delẹ dọ sọn otò voovo lẹ mẹ, bo doayi lehe wefọ heyin dide lẹ nọgodona nuhe yé dọ lẹ do go.

8 Roy, he yí baptẹm to 1951 dọmọ: “To whenuena yẹn klan dee do wiwe na Jehovah, yẹn dopagbe nado sẹ̀n ẹn kakadoi. Yẹn jlo na hẹn opagbe ṣie di.” (Psalm 50:14; Matiu 5:37) Heather, he yí baptẹm to 1962 dọmọ: “Eyin yẹn lẹnnupọndo nuhe Jehovah ko wà na mi lẹpo ji, e nọ jlo mi nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn ṣie hia ẹ gbọn sinsẹ̀n ẹn po nugbonọ-yinyin po dali.” (Psalm 9:1, 9-11; Kọlọsinu lẹ 3:15) Hannelore, he yí baptẹm to 1954 dọmọ: “Angẹli lẹ nọ gọalọna mí to whedepopenu he mí tin to lizọnyizọn lọ mẹ—gbégbò nankọ die!” (Owalọ lẹ 10:30-33; Osọhia 14:6, 7) Honor, he yí baptẹm to 1969 dọmọ: “Eyin ojlẹ whẹdida Jehovah tọn sọ, yẹn ma jlo dọ mẹhe nọ nọ̀ lẹdo ṣie mẹ depope ni sawhẹ adidọ tọn dokọna Jehovah po omẹ etọn lẹ po dọ, ‘yẹn ma yin avasena pọ́n gba!’ ” (Ezekiẹli 2:5; 3:17-19; Lomunu lẹ 10:16, 18) Claudio, he yí baptẹm to 1974 dọmọ: “Etẹ nkọ! To whenuena mí to yẹwhehodọ, ‘nukun Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ tin to mí ji’ bọ mí sọ nọ tin ‘to apá Klisti tọn.’ Mí nọ duvivi gbẹdido Họntọn vivẹ́ mítọn lẹ tọn to lizọnyizọn lọ mẹ.”—2 Kọlintinu lẹ 2:17. b

9. (a) Etẹwẹ kandai numimọ whèhuhu Pita po apọsteli he pò lẹ po tọn dehia gando mẹwhinwhàn he sọgbe lọ na tonusisena Klisti go? (b) Etẹwẹ yin mẹwhinwhàn he sọgbe lọ na tonusisena Jiwheyẹwhe po Klisti po to egbehe, podọ etẹwutu wẹ?

9 Kandai whèhuhu ayidego tọn lọ sọ dohia dọ nujọnu wẹ e yin nado tindo mẹwhinwhàn he sọgbe lọ na tonusisena Klisti—yèdọ owanyi. To whenuena Pita dọ dọ, “Yì sọn dè e; na gbẹtọ ylandonọ wẹ yẹn,” Jesu ma jo e do gba, mọjanwẹ e ma gblewhẹ ylando depope tọn do Pita. (Luku 5:8) Jesu ma tlẹ gblewhẹdo Pita na nuhe e dọ. Kakatimọ, Jesu yí ogbè fifá do gblọnna ẹn dọ: “A dibu blo.” Tonusisena Klisti na obu he ma sọgbe wutu yin mẹwhinwhàn agọ̀. Kakatimọ, Jesu dọna Pita dọ ewọ po hagbẹ etọn lẹ po na lẹzun whèhutọ gbẹtọ lẹ tọn. Mọdopolọ to egbehe, mí ma nọ yí obu kavi linlẹn mẹhẹngbọjọ tọn lẹ, taidi whẹgbledomẹ po winyandomẹ po zan, nado hẹn mẹdevo lẹ gánnugánnu nado setonuna Klisti gba. Tonusise ahundopo tọn he sinai do owanyi na Jiwheyẹwhe po Klisti po ji kẹdẹ wẹ nọ hẹn homẹhun Jehovah.—Matiu 22:37.

‘Mì Hẹn Akọta Lẹpo Zun Nuplọntọ’

10. (a) Adà gbedide Jesu tọn nado hẹnmẹ zun devi tẹwẹ na dó azọ́n susu azọ́n ji na devi etọn lẹ? (b) Nawẹ devi lẹ setonuna gbedide Jesu tọn gbọn?

10 Kanbiọ awetọ he fọndote to kọndopọmẹ hẹ gbedide Klisti tọn wẹ, Fie wẹ azọ́n mẹhẹnzun devi tọn ehe dona yin bibasi te? Jesu dọna hodotọ etọn lẹ dọmọ: ‘Mì hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ.’ Jẹnukọnna ojlẹ lizọnyizọn Jesu tọn, gbẹtọ akọta tọn lẹ nọ yin alọkẹyi eyin yé wá Islaeli nado sẹ̀n Jehovah. (1 Ahọlu lẹ 8:41-43) Juvi-jiji lẹ wẹ Jesu lọsu dọyẹwheho na hugan, ṣigba todin e dọna hodotọ etọn lẹ nado yì gbẹtọ akọta lẹpo tọn dè. Na nugbo tọn, whèdò, kavi aigba-denamẹ yẹwhehodidọ tọn devi etọn lẹ tọn ma klo hugan “tọ̀whín” pẹvi de—he nọtena Juvi-jiji lẹ—ṣigba to madẹnmẹ e bẹ “ohù” gbẹtọvi lẹpo pete tọn hẹn. Dile etlẹ yindọ diọdo ehe na dó azọ́n susu azọ́n ji na devi lẹ, yé setonuna anademẹ Jesu tọn sọn ojlo mẹ. To nuhe ma pé owhe 30 to okú Jesu tọn godo, apọsteli Paulu sọgan wlan dọ wẹndagbe lọ ko yin yẹwheho etọn dọ e mayin hlan Ju lẹ kẹdẹ gba ṣigba hlan “omẹ he tin to olọn glọ lẹpo.”—Kọlọsinu lẹ 1:23.

11. Nawẹ ‘whèdò lẹ’ ko yin hinhẹn gblodeji sọn bẹjẹeji owhe kanweko 20tọ lọ tọn mẹ gbọn?

11 To agọe, aigba-denamẹ lẹ ko yin hinhẹn gblo dogọ to aliho mọnkọtọn mẹ. To bẹjẹeji owhe kanweko 20tọ lọ tọn, aigba vude poun ji wẹ ‘whèdò lẹ’ tin te. Ṣogan, hodotọ Klisti tọn lẹ to whenẹnu hodo apajlẹ Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ tọn bo yí zohunhun do hẹn aigba-denamẹ yẹwhehodidọ tọn yetọn gblodeji. (Lomunu lẹ 15:20) To bẹjẹeji owhe 1930 tọn lẹ, yé to gbẹtọ lẹ hẹnzun devi to nudi aigba kanweko ji. Todin, ‘whèdò’ mítọn lẹ ko yin hinhẹn gblodeji jẹ aigba 235 ji.—Malku 13:10.

‘Sọn Ogbè Lẹpo Mẹ’

12. Nuhahun tẹwẹ dọdai heyin mimọ to Zekalia 8:23 mẹ dlẹnalọdo?

12 E mayin gbigblo aigba-denamẹ lẹ tọn kẹdẹ wẹ zọ́n bọ gbẹtọ lẹ hinhẹnzun devi to akọta lẹpo mẹ do vẹawu gba ṣigba nuhahun ogbè tọn tin ga. Gbọn yẹwhegán Zekalia gblamẹ, Jehovah dọ dọdai dọmọ: ‘To azán nẹlẹ mẹ e na wá jọ, dọ omẹ ao na tẹdo e go, sọn akọgbè akọta lẹ tọn lẹpo mẹ, yèdọ na tẹdo avọ̀tonu ewọ he yin Ju de tọn go, dọmọ: Míwlẹ na yì hẹ mì, na mí ko sè dọ Jiwheyẹwhe tin to mì dè.’ (Zekalia 8:23) To hẹndi daho hugan dọdai ehe tọn mẹ, “ewọ he yin Ju de” nọtena pipòtọ Klistiani yiamisisadode lẹ tọn, bọ “omẹ ao” lọ lẹ nọtena “gbẹtọ susugege” lẹ. c (Osọhia 7:9, 10; Galatianu lẹ 6:16) Gbẹtọ susugege devi Klisti tọn ehe na yin mimọ to akọta susu mẹ, podọ dile Zekalia dọ do, yé na nọ dó ogbè voovo lẹ. Be whenuho omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn to egbehe do adà nuyiwa mẹhẹnzun devi tọn enẹ hia ya? Gbau.

13. (a) Diọdo ogbè tọn tẹwẹ ko yin mimọ to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn to egbehe? (b) Nawẹ afanumẹ nugbonọ nuyọnẹntọ lọ ko yinuwa hlan nuhudo he to jijideji na núdùdù gbigbọmẹ tọn to ogbè voovo lẹ mẹ gbọn? (Pọ́n apotin lọ “Owe lẹ Na Nukuntọ́nnọ Lẹ.”)

13 To Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ṣẹnṣẹn lẹdo aihọn pé to 1950, Glẹnsigbe wẹ yin ogbè nudi omẹ 3 to 5 mẹ tọn. To 1980, sọha enẹ ko lẹzun 2 to 5 mẹ, podọ to egbehe omẹ 1 poun to Kunnudetọ 5 mẹ wẹ Glẹnsigbe yin ogbè etọn. Nawẹ hagbẹ afanumẹ nugbonọ nuyọnẹntọ lọ ko yinuwa hlan diọdo ogbè tọn ehe gbọn? Gbọn awuwlena núdùdù gbigbọmẹ tọn to ogbè susu devo dogọ lẹ mẹ dali. (Matiu 24:45) Di dohia, to 1950 owe mítọn lẹ nọ yin zinzin to ogbè 90 mẹ, ṣigba todin sọha enẹ ko jideji jẹ nudi ogbè 400. Be ayidonugo susu heyin nina hlan mẹhe nọ dó ogbè voovo lẹ ko hẹn kọdetọn dagbe lẹ wá ya? Mọwẹ! Madozẹnzẹn nudi omẹ 5 000 tọn “sọn ogbè lẹpo mẹ” wẹ nọ lẹzun devi Klisti tọn to sẹmẹsẹmẹ! (Osọhia 7:9) Podọ jideji lọ to nukọnzindo. To aigba delẹ ji “odọ̀” lọ lẹ to whèvi susu wle!—Luku 5:6; Johanu 21:6.

Lizọnyizọn Awuvivinamẹ Tọn de—Be Hiẹ Sọgan Doalọ to E mẹ Ya?

14. Nawẹ mí sọgan gọalọna mẹhe nọ dó jonọgbè to aigba-denamẹ mítọn ji lẹ gbọn? (Pọ́n apotin lọ “Ogbè Alọ-Yido-Dọho Tọn Yíyí do Hẹnmẹ Zun Devi.”)

14 To otò he hunnukun susu mẹ, e ko lẹzun dandannu na mẹmẹsunnu lẹ nado hẹn gbẹtọ “ogbè lẹpo” tọn zun devi to otò yetọn mẹ na jonọ susu he ko wá otò lọ mẹ wutu. (Osọhia 14:6) Nawẹ mí sọgan gọalọna jonọgbè-dótọ he tin to aigba-denamẹ mítọn ji lẹ gbọn? (1 Timoti 2:4) Mí sọgan yí aliho whèhuhu tọn he sọgbe lọ zan. Ze owe donukọnna yé to ogbè he yé nọ dó mẹ. Eyin e yọnbasi, basi tito na Kunnudetọ he sè ogbè lọ nado dla yé pọ́n. (Owalọ lẹ 22:2) Tito ehelẹ bibasi ko bọawu taun todin, na Kunnudetọ susu wẹ ko plọn ogbè devo nado sọgan gọalọna jonọ lẹ nado lẹzun devi Klisti tọn. Linlin lẹ dohia dọ alọgigọnamẹ to aliho ehe mẹ nọ hẹn ale daho wá.

15, 16. (a) Apajlẹ tẹlẹ wẹ dohia dọ alọgigọna mẹhe nọ dó jonọgbè lẹ nọ hẹn ale susu wá? (b) Kanbiọ tẹlẹ ji wẹ mí sọgan lẹnnupọndo gando sinsẹ̀nzọnwiwa to aigba-denamẹ jonọgbè tọn ji go?

15 Gbadopọnna apajlẹ awe sọn Pays-Bas, fie yẹwheho Ahọluduta lọ tọn nọ yin didọ to ogbè 34 mẹ te. Kunnudetọ asu po asi po de ze yede jo nado yì dọyẹwheho to jonọ he nọ dó Pologne-gbè lẹ ṣẹnṣẹn. Owẹ̀n yetọn yin alọkẹyi sọmọ bọ asu lọ yin whinwhàn nado de ganmẹ agbasazọ́n-wiwà tọn etọn pò nado sọgan tindo azán dopo dogọ to osẹ mẹ nado plọn Biblu hẹ jlodotọ lẹ. To ojlẹ vude godo, yé ko to anadena plọnmẹ Biblu hugan 20 to osẹ dopodopo mẹ. Yé dọmọ: “Lizọnyizọn mítọn hẹn mí jẹaglin.” Wẹndagbe-jlatọ lẹ nọ hùnhomẹ titengbe to whenuena mẹhe sè nugbo Biblu tọn lẹ to ogbè yetọn titi mẹ lẹ yin whinwhàn nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia. Di dohia, to opli he nọ yin bibasi to ogbè Viêt Nam tọn mẹ de whenu, dawe yọnhonọ de fọnṣite bo biọgbè nado dọho. Po dasin po to nukun etọn lẹ ji, e dọna Kunnudetọ lọ lẹ dọ: “Mì wanu na vivẹnu he dó mì te nado plọn ogbè ṣie he ma bọawu nado sè. Homẹ ṣie hùn taun nado plọn nujiawu susu lẹ sọn Biblu mẹ to yọnhowhe ṣie mẹ.”

16 Abajọ mẹhe nọ wadevizọn to agun jonọgbè tọn mẹ lẹ nọ mọdọ yé yin didona susugege. Asu po asi po de sọn Grande-Bretagne dọmọ: “Lizọnyizọn mítọn to aigba-denamẹ jonọgbè tọn mẹ yin dopo to numimọ ayajẹ tọn he mí ko tindo sọn owhe 40 he mí ko hẹn alọnu ján to sinsẹ̀nzọn Ahọluduta tọn mẹ lẹ mẹ.” Be hiẹ sọgan diọadana gbẹzan towe nado sọgan doalọ to adà awuvivi tọn lizọnyizọn mítọn tọn ehe mẹ ya? Eyin hiẹ pò to wehọmẹ yì, be a sọgan plọn jonọgbè de to awuwle mẹ na adà lizọnyizọn lọ tọn ehe ya? Mọwiwà sọgan hẹn dona susu wá na we to gbẹ̀mẹ. (Howhinwhẹn lẹ 10:22) Naegbọn hiẹ ma na dọhodo ehe ji hẹ mẹjitọ towe lẹ?

Mí Dona Nọ Diọalọ

17. Nawẹ mí sọgan jẹ gbẹtọ susu dogọ dè to aigba-denamẹ agun mítọn tọn ji gbọn?

17 Nugbo wẹ dọ ninọmẹ lẹ ma nọ dike suhugan mítọn ni yìn “odọ̀” mítọn hlan aigba-denamẹ jonọgbè tọn lẹ ji gba. Etomọṣo, mí sọgan jẹ gbẹtọ susu dogọ dè hugan lehe mí nọ wà do todin to aigba-denamẹ agun mítọn tọn ji. Gbọnna? E mayin gbọn owẹ̀n mítọn didiọ dali wẹ gba, ṣigba gbọn aliho he mí nọ yizan lẹ didiọ dali. Sọha mẹhe nọ nọ̀ owhé he tindo hihọ́ taun lẹ gbè tọn to susudeji to fisusu. Mẹsusu devo lẹ ma nọ tin to whégbè to whenuena mí dla yé pọ́n to lizọnyizọn whédegbè-jẹ-whédegbè tọn whenu. Enẹwutu e sọgan biọ dọ mí ni yìn “odọ̀” mítọn to ojlẹ voovo lẹ mẹ podọ hlan nọtẹn voovo lẹ mẹ. Gbọnmọ dali, mí na to apajlẹ Jesu tọn hodo. E dín aliho lẹ nado dọho na gbẹtọ lẹ to ninọmẹ voovo lẹ mẹ.—Matiu 9:9; Luku 19:1-10; Johanu 4:6-15.

18. Nawẹ kunnudide to ofi voovo lẹ ko hẹn kọdetọn dagbe lẹ wá gbọn? (Pọ́n apotin lọ “Mẹhe Tin to Ajọwatẹn lẹ Hinhẹnzun Devi.”)

18 To fidelẹ to aihọn lọ mẹ, aliho titengbe de nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi wẹ nado dekunnu to fidepope he gbẹtọ lẹ sọgan yin mimọ te. Wẹndagbe-jlatọ numimọnọ lẹ ko to ayidonugo susu dogọ na hlan kunnudide to ofi voovo lẹ. Gbọnvona yẹwhehodidọ sọn whédegbè-jẹ-whédegbè, wẹnlatọ lẹ to kunnude todin to agahun-jlẹtẹn lẹ, wekantẹn lẹ, nusatẹn lẹ, ohún-glintẹn lẹ, húndotẹn lẹ, tòhomẹ-liho lẹ ji, jipa aihundida tọn lẹ, huto, podọ to fidevo lẹ. Suhugan Kunnudetọ he ṣẹṣẹ yí baptẹm to Hawaii lẹ tọn wẹ yin mimọ to tintan whenu to ofi mọnkọtọn lẹ. Alọdidiọ na kunnudide mítọn nọ gọalọna mí nado hẹn gbedide Jesu tọn nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi di to gigọ́mẹ.—1 Kọlintinu lẹ 9:22, 23.

19. Adà azọ́n he Jesu dena mí tọn tẹlẹ wẹ na yin hodọdeji to hosọ he bọdego mẹ?

19 Azọ́ndenamẹ Jesu tọn nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi bẹ zẹẹmẹ susu hẹn e mayin gando nuhewutu podọ fie mí dona wà azọ́n enẹ gbọn kẹdẹ go wẹ gba ṣigba gando nuhe mí dona lá podọ kakajẹ whenue mí dona to mọwà jẹ. Adà awe azọ́n he Jesu dena mí ehelẹ tọn na yin hodọdeji to hosọ he bọdego mẹ.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

a Mí na gbadopọnna kanbiọ awe he jẹnukọn lẹ to hosọ ehe mẹ. Kanbiọ awe he gbọngodo lẹ na yin hodọdeji to hosọ he bọdego mẹ.

b Whẹwhinwhẹ́n devo lẹ na yẹwhehodidọ yin mimọ to Howhinwhẹn lẹ 10:5; Amọsi 3:8; Matiu 24:42; Malku 12:17; po Lomunu lẹ 1:14, 15 po mẹ.

c Na nudọnamẹ devo lẹ do hẹndi dọdai ehe tọn lẹ ji, pọ́n Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn 15 mai 2001, weda 12, podọ Dọdai Isaia Tọn—Hinhọ́n de na Gbẹtọvi Lẹpo, Bladopọ 2, weda 408, heyin zinzinjẹgbonu gbọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dali.

Be Hiẹ Flin Ya?

• Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ podọ etẹwẹ nọ whàn mí nado nọ doalọ to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn po mẹhẹnzun devi tọn po mẹ?

• Obá tẹ mẹ wẹ devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ ko hẹn azọ́ndenamẹ Jesu tọn nado hẹn gbẹtọ akọta lẹpo tọn zun devi di jẹ?

• Nawẹ mí sọgan diọalọ na ‘aliho whèhuhu tọn’ mítọn lẹ gbọn, podọ naegbọn mí dona wàmọ?

[Kanbiọ Oplọn Tọn Lẹ]

[Apotin/Yẹdide to weda 10]

Owe lẹ Na Nukuntọ́nnọ Lẹ

Albert yin mẹho agun tọn bosọ yin lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn de to États-Unis. Nukuntọ́nnọ wẹ ewọ. Owe sinai do Biblu ji nukuntọ́nnọ lẹ tọn yiyizan gọalọna ẹn nado tindo kọdetọn dagbe to lizọnyizọn etọn mẹ, podọ to azọngban etọn hinhẹndi taidi nugopọntọ sinsẹ̀nzọn tọn mẹ. Nawẹ e to nukunpedo azọngban etọn go to agun mẹ gbọn?

“Mí ma ko tindo nugopọntọ sinsẹ̀nzọn tọn he pegan hú Albert to agun mítọn mẹ pọ́n gba,” wẹ James, nugopọntọ azinponọ agun lọ tọn dọ. Albert yin dopo to nudi nukuntọ́nnọ 5 000 he to États-Unis lẹ mẹ, he ko mọ owe sinai do Biblu ji lẹ yí to wekinkan nukuntọ́nnọ lẹ tọn mẹ to vọkan Glẹnsigbe po Espagne-gbe po tọn mẹ to owhe lẹ gblamẹ. Na nugbo tọn, bẹsọn 1912 sọyi, hagbẹ afanumẹ nugbonọ lọ tọn ko wleawuna owe hugan 100 to wekinkan nukuntọ́nnọ lẹ tọn mẹ. Gbọn aliho nuyọnẹn wintinwintin egbezangbe tọn lẹ yiyizan dali, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ zín owe nukuntọ́nnọ lẹ tọn livi susu lẹ tọ́n to whemẹwhemẹ to nuhe hugan ogbè ao mẹ bo nọ má yé to otò he hugan 70 mẹ. Be hiẹ yọ́n mẹde he sọgan mọaleyi sọn owe sinai do Biblu ji he nọ yin awuwlena na nukuntọ́nnọ lẹ mẹ ya?

[Apotin/Yẹdide to weda 11]

Ogbè Alọ-Yido-Dọho Tọn Yíyí do Hẹnmẹ Zun Devi

Kunnudetọ fọtọ́n susu lẹdo aihọn pé, he bẹ jọja zohunhunnọ susu hẹn, ko plọn ogbè alọ-yido-dọho tọn nado sọgan gọalọna tókunọ lẹ nado lẹzun devi Klisti tọn. Taidi kọdetọn de, to Brésil kẹdẹ, tókunọ 63 wẹ yin bibaptizi to owhe de mẹ to agọe bọ Kunnudetọ tókunọ 35 to sinsẹ̀nzọnwa todin taidi wẹndagbe-jlatọ whenu-gigọ́ tọn to finẹ. Hugan agun po kándo ogbè alọ-yido-dọho tọn po 1 200 wẹ tin lẹdo aihọn pé. Lẹdo ogbè alọ-yido-dọho tọn dopo akàn he tin to Russie wẹ yin lẹdo he klo hugan to aihọn mẹ, na e bẹ Russie lọ blebu hẹn wutu!

[Apotin to weda 12]

Mẹhe Tin to Ajọwatẹn lẹ Hinhẹnzun Devi

To ajọwatọ lẹ didlapọn to wekantẹn yetọn lẹ mẹ to gbèdopo, Kunnudetọ de to Hawaii dukosọ hẹ ogán azọ́nwhé tomẹyiyi tọn de. Dile etlẹ yindọ alọnu dawe lọ tọn nọ ján, e yigbe nado plọn Biblu na nukunwhiwhe 30 to osẹ dopo mẹ to wekantẹn etọn mẹ. To mercredi afọnnu lẹpo, e nọ dọna azọ́nwatọ etọn lẹ ma nado ylọ ẹ to alokan ji nado sọgan na ayidonugo gigọ́ oplọn lọ. Kunnudetọ devo to Hawaii nọ plọn Biblu hẹ afọpa-jladotọ de to azọ́nwatẹn etọn whladopo to osẹ mẹ. Oplọn lọ nọ yin bibasi to azọ́nwatẹn lọ lọsu mẹ. Eyin ahisinọ de wá, Kunnudetọ lọ nọ sẹyì apadopo. Eyin ahisinọ lọ yì, yé nọ gọ̀ oplọn lọ bẹ.

Ogán azọ́nwhé lọ tọn po afọpa-jladotọ lọ po yin mimọ na Kunnudetọ lọ lẹ dovivẹnu nado yìn “odọ̀” yetọn do ofi voovo lẹ wutu. Be a sọgan lẹnnupọndo fidelẹ ji to aigba-denamẹ agun mìtọn tọn ji, fie a sọgan mọ mẹhe ma nọ yawu yin mimọ to whégbè lẹ te ya?

[Yẹdide]

Be hiẹ sọgan sẹ̀n to aigba-denamẹ jonọgbè tọn de ji ya?