‘Jehovah Ko Hẹn Nukunmẹ Etọn Sẹ́ Do Yé Ji’

NUKUNMẸ gbẹtọvi tọn bẹ agbasakàn he hugan 30 hẹn. Agbasakàn 14 wẹ nọ wazọ́n dopọ eyin a konu yẹsẹ poun! Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe hodọdopọ towe na taidi eyin agbasakàn ehelẹ ma tin. Be hodọdopọ lọ na dọnmẹdogo ya? E na vẹawu. Ṣigba na tókunọ lẹ, agbasakàn nukunmẹ tọn lẹ nọ yí nususu wà hugan nado jla hodọdopọ yetọn do. Eyin agbasakàn lọ lẹ zọ̀n afọsu-afọsi hẹ alọ-yido basi dohia, yé nọ de linlẹn lẹ tọ́n ganji. E ko paṣa mẹsusu nado mọ lehe ogbè alọ-yido-dọho tọn nọ basi zẹẹmẹ hogbe gigẹdẹ lẹ tọn do, yèdọ kakajẹ zẹẹmẹ flinflin lẹ ji.

To owhe agọe tọn lẹ mẹ, tókunọ lẹ lẹdo aihọn pé ko mọ nukunmẹ he gọ́ na zẹẹmẹ bosọ gọ́ na hogbe he vivi lẹ hugan gbẹtọvi depope tọn. To yẹhiadonu-liho, yé ko mọ “nukunmẹ [Jehovah] tọn.” (Avi. 2:19) Ehe ma yin gbọn kosọ dali gba. Sọn hohowhenu gbọ́n wẹ Jehovah ko to owanyi daho etọn dohia tókunọ lẹ. E ko to enẹ wà sọn akọta Islaeli hohowhenu tọn whenu gbọ́n. (Lev. 19:14) Mí sọ nọ mọ owanyi he e tindo na tókunọ lẹ to egbehe ga. “[Jiwheyẹwhe] to jijlo dọ yè ni whlẹn omẹ popo gán, podọ na yé ni wá oyọnẹn nugbo tọn kọ̀n.” (1 Tim. 2:4) Gbọn oyọnẹn he pegan nugbo tọn tintindo dali, tókunọ susu ko mọ nukunmẹ Jiwheyẹwhe tọn. Nawẹ ehe yọnbasi gbọn to whenuena e yindọ yé ma sọgan sènu? Whẹpo mí nido na gblọndo kanbiọ enẹ tọn, mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhewutu ogbè alọ-yido-dọho tọn yin nujọnu na tókunọ lẹ.

Nukun Yetọn Wẹ Nọ Sè

Nukunnumamọjẹnumẹ susu wẹ tin gando tókunọ lẹ po ogbè alọ-yido-dọho tọn po go. Mì gbọ mí ni tá hinhọ́n do delẹ ji. Tókunọ lẹ sọgan kùn mọto. E nọ vẹawuna yé tlala nado pọ́n nùflo mẹde tọn bo yọ́n nuhe dọ e te. E ma yin ogbè alọ-yido-dọho tọn dopolọ wẹ nọ gbọn filẹpo gba. Ogbè alọ-yido-dọho tọn gbọnvo sọn lẹdo de mẹ jẹ devo mẹ.

Be tókunọ lẹ sọgan hiawe ya? Dile etlẹ yindọ delẹ to yé mẹ nọ hiawe ganji, nugbo lọ wẹ yindọ e nọ vẹawuna suhugan yetọn nado wàmọ. Etẹwutu? Na nuhe nọ yin didọ sọn nùmẹ wẹ nọ yin kinkàn do wema ji. Lẹnnupọndo lehe ovi he nọ sènu ganji de nọ plọn ogbè de do ji. Sọn whenue ovi de yin jiji gbọ́n wẹ e ko nọ jẹ ogbè mẹhe lẹdo e lẹ tọn sè ji. To ojlẹ kleun delẹ godo, e nọ penugo nado kọ̀n hogbe lẹ dopọ nado wleawuna hodidọ blebu. Ehe nọ wá to jọwamọ-liho eyin e gbẹ́ to ogbè he dó yè te sè poun. Gbọnmọ dali, eyin mí sè bọ ovi lẹ jẹ wehia ji, mí dona yọnẹn dọ hogbe he hia e te lẹ sọgbe hẹ ogbè he e ko nọ sè dai.

Todin mí ni dọ dọ hiẹ tin to tògodo bọ yè ze we do ohọ̀ mẹpọnnu tọn de mẹ he mẹ a ma sọgan sè nudepope he mẹhe to gbonu lẹ to didọ. A ma ko sè ogbè lẹdo lọ tọn pọ́n. Egbesọegbesọ, omẹ lẹdo lọ tọn lẹ nọ wá dè we bo nọ tẹnpọn nado dọhona we gbọn mẹpọnnu lọ mẹ. Ṣigba a ma sọgan sè nuhe dọ yé te. A mọdọ nùflo yetọn to whinwhàn poun wẹ. Na yé mọdọ a ma mọnukunnujẹ nuhe dọ yé te mẹ wutu, yé wlan nuhe dọ yé te lọ pẹpẹ do wema de ji bo do e hia we gbọn mẹpọnnu lọ mẹ. Yé lẹndọ a dona penugo nado mọnukunnujẹemẹ. Obá tẹ mẹ wẹ a lẹndọ a na mọnukunnujẹemẹ jẹ? Hodọdopọ to ninọmẹ ehe mẹ na dibla vẹawuna we. Etẹwutu?  Na nuhe yin kinkàn lọ lẹ yin hogbe ogbè he a ma ko sè pọ́n tọn lẹ. Ninọmẹ he mẹ suhugan tókunọ lẹ tọn nọ mọ yede te pẹpẹ niyẹn.

Aliho hodọdopọ tọn dagbe de wẹ ogbè alọ-yido-dọho tọn yin na tókunọ lẹ. Mẹde nọ yí alọ do basi ohia lẹdo agbasa etọn pé nado de linlẹn lẹ tọ́n. Alọ etọn he e yí do to ohia basi po awusọhia nukunmẹ etọn tọn po nọ hodo nunọwhinnusẹ́n he nọ deanana ogbè alọ-yido-dọho tọn. Lehe ogbè he nukun nọ sè de nọ yin awuwlena do niyẹn, gbọnmọ dali e nọ hẹn ẹn bọawu na nukun nado mọnukunnujẹ nudọnamẹ lọ lẹ mẹ ganji.

Na nugbo tọn, ohia depope he tókunọ de yí alọ etọn, agbasa etọn, po nukunmẹ etọn po do basi wẹ nọ tindo zẹẹmẹ to whenue e yí alọ do to hodọ. Awusọhia nukunmẹ tọn yetọn ma yin nado hẹn awuji mẹdevo lẹ poun gba. Kakatimọ, e nọ gọalọ taun nado tò hogbe lẹ dole e jẹ do to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ. Di apajlẹ: Nukundama zizedaga sọgan yin ohia kanbiọ kinkanse tọn, vlavo dehe ma nọ biọ gblọndo kavi dehe nọ biọ dọ yè ni dọ mọwẹ kavi lala. Eyin nukundama lọ lẹ yin zize wá odò, enẹ sọgan zẹẹmẹdo kanbiọ he bẹjẹeji po mẹnu, etẹwẹ, fie, whetẹnu, etẹwutu, kavi nawẹ po kinkanse. Lehe onù yin bibasi do nọ do kiklo nude tọn, kavi obá he mẹ nude yì jẹ hia. Aliho he mẹ tókunọ de nọ whàn ota etọn, yẹ́n-abọ́ etọn lẹ, whàn alaka etọn lẹ, bo nọ whè nukun etọn te lẹpo, wẹ nọ hẹn nuhe dọ e te họnwun dogọ.

To pọmẹ, nuyiwa ehelẹ nọ gọalọna mẹhe e to hodọna nado mọnukunnujẹ nuhe dọ e te lẹ mẹ to gigọ́ mẹ. Po aliho hodidọ tọn ehe po, tókunọ he sè ogbè alọ-yido-dọho tọn ganji lẹ sọgan penugo nado dọ nudepope—sọn hogbe milomilo ji jẹ hogbe he gẹdẹ lẹ ji, sọn hogbe owanyi tọn lẹ ji jẹ aslan-yìnyìn tọn ji, sọn nuhe nukun sọgan mọ lẹ ji jẹ nuhe nukun ma sọgan mọ lẹ ji.

Zinjẹgbonu Alọ-Yido-Dọho Tọn lẹ Gọalọ Taun

Eyin oyọnẹn Jehovah tọn yin lilá to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ, enẹ nọ zọ́n bọ tókunọ lẹ nọ penugo nado doto owẹ̀n lọ bo tindo “yise” to Dowatọ owẹ̀n lọ tọn mẹ. Enẹwutu, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko dovivẹnu taun nado lá wẹndagbe lọ na tókunọ lẹ lẹdo aihọn pé bo wleawu onú delẹ tọn na yé na ale yetọn. (Lom. 10:14) To alọnu din, pipli lẹdogbedevomẹ bibasi tọn 58 wẹ tin lẹdo aihọn pé na ogbè alọ-yido-dọho tọn, podọ zinjẹgbonu alọ-yido-dọho tọn lẹ yin awuwlena do ogbè alọ-yido-dọho tọn 40 mẹ to DVD ji. Be zinjẹgbonu ehelẹ tindo kọdetọn dagbe ya?

Jeremy he mẹjitọ etọn lẹ yin tókunọ dọmọ: “N’nọ flin gànhiho susu he otọ́ ṣie nọ yizan to abò etọn mẹ bo nọ to kanván nado plọn hukan kleun de to hosọ Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn lẹ mẹ, bosọ nọ tẹnpọn nado mọnukunnujẹ yé mẹ. To ajiji mẹ to gbèdopo, e lọ́n sọn abò mẹ bo yí homẹhunhun do yí alọ do dọna mi dọ: ‘N’ko mọnukunnujẹemẹ!’ Enẹgodo, e jẹ zẹẹmẹ nuhe e hia tọn basi na mi ji. Owhe 12 poun wẹ n’tindo to whenẹnu. N’yawu yìnnukun gbọn hukan lọ lẹ ji bo yí alọ do dọna ẹn dọ: ‘Papa, n’ma lẹndọ zẹẹmẹ lọ niyẹn. Nuhe e zẹẹmẹdo wẹ . . . ’ E mìalọ do dọna mi dọ ma nọ whii, bọ e gọ̀ biọ abò  etọn mẹ nado yì dín zẹẹmẹ lọ mọ to owe lọ mẹ na ede. N’ma sọgan wọn lehe e jẹflumẹ to gbenẹgbe po lehe n’yọ́n pinpẹn nuyiwa etọn tọn to whenue e lẹkọ jei abò etọn mẹ do po gbede. Ṣigba, zinjẹgbonu alọ-yido-dọho tọn lẹ mimọyi to DVD ji ko hẹn ẹn yọnbasi na ẹn nado mọnukunnujẹ nudọnamẹ lọ lẹ mẹ todin hugan dai. N’ma sọgan wọnji ayajẹ he nọ sọawuhia to nukunta etọn to whenue e to numọtolanmẹ he e tindo gando Jehovah go dohia.”

Sọ lẹnnupọndo numimọ asu po asi po Kunnudetọ de tọn ji he dọho hẹ Jessenia, he yin awhli tókunọ de to Chili. Whenue onọ̀ Jessenia tọn na yé gbè dọ yé sọgan do DVD Owe Ṣie heyin Otan Biblu Tọn hia ovi etọn to ogbè alọ-yido-dọho Chili tọn mẹ godo, yé dọmọ: “To whenue Jessenia jẹ DVD lọ pọ́n ji, e jẹ nuko ji podọ to enẹgodo, dasin wayi do e. Whenue onọ̀ etọn kàn nuhewutu e do to avivi sè e, e dọna ẹn dọ na emi yiwanna nuhe pọ́n emi te wutu wẹ. Enẹ hẹn onọ̀ etọn nado mọnukunnujẹemẹ dọ ovi etọn penugo nado mọnukunnujẹ nulẹpo mẹ to DVD ji.”

Yọnnu tókunọ de tin to gbétatò Venezuela tọn de mẹ bo tindo ovi dopo, bosọ mọhò devo. Ewọ po asu etọn po mọdọ emilẹ ma sọgan penugo nado penukundo ovi devo go na whẹwhinwhẹ́n akuẹzinzan tọn lẹ wutu, enẹwutu yé jẹ nulẹnpọndo hòdide ji. To mayọnẹn mẹ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ gbọn yé dè bo do nupinplọn 12tọ alọnuwe Etẹwẹ Jiwheyẹwhe Biọ to Mí Si? tọn hia yé to video ogbè alọ-yido-dọho Venezuela tọn mẹ. Nupinplọn ehe do pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn gando hòdide po mẹhùhù po go hia yé. To nukọn mẹ, yọnnu lọ dọna Kunnudetọ lọ lẹ dọ emi yọ́n pinpẹn nupinplọn enẹ tọn taun. E dọ dọ nupinplọn enẹ zọ́n bọ emi po asu emitọn po magbe ma nado dehò lọ ba. Po alọgọ zinjẹgbonu he tin to DVD ogbè alọ-yido-dọho tọn ji de po, ovivu de yin whinwhlẹngán!

Lorraine he yin Kunnudetọ tókunọ de basi zẹẹmẹ dọmọ: “To dai, Biblu pinplọn ma nọ bọawuna mi depope. Nukunnumọjẹnumẹ ṣie nọ to katokato—taidi mẹhe lọ́n sọn linlẹn de ji jẹ devo ji. Ṣigba to whenue nugbo Biblu tọn susu wá tin-to-aimẹ to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ, n’wá mọnukunnujẹ nuhe dózin do mi dai lẹ mẹ.” George, he yin Kunnudetọ tókunọ de sọn owhe 38 die, dọmọ: “Ayihaawe ma tin dọ eyin a tindo nugopipe lọ nado mọnukunnujẹ whẹho de mẹ na dewe, enẹ na zọ́n bọ hiẹ na tindo sisi mẹdetiti tọn po jidide po jẹ obá de mẹ. N’mọdọ DVD he tin to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ lẹ ko gọalọna mi taun nado whẹ́n to gbigbọ-liho.”

“Etẹ, Opli Wá Tin to Ogbè Ṣie Mẹ!”

Gbọnvona zinjẹgbonu he tin to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ lẹ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko do agun lẹ ai, fie opli lẹpo nọ yin bibasi to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ te. To alọnu din, hugan agun ogbè alọ-yido-dọho tọn 1 100 wẹ tin lẹdo aihọn pé. Opli lẹ nọ yin bibasi to ogbè tókunọ lẹ tọn mẹ, podọ nugbo Biblu tọn lẹ nọ yin zizedonukọnnamẹ to aliho he mẹ tókunọ lẹ nọ lẹnnupọn te—to ogbè yetọn mẹ. Nugbo ehelẹ nọ yin zizedonukọnna yé to aliho de mẹ he nọ do sisi hia aṣa po numimọ gbẹ̀mẹ tọn yetọn po.

 Be agun he yin didoai to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ lẹ tindo kọdetọn dagbe ya? Lẹnnupọndo numimọ Cyril, he yí baptẹm taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ to 1955 tọn ji. Na owhe susu, e nọ dovivẹnu nado plọn owe mítọn lẹ bosọ nọ yì opli Klistiani tọn lẹ to gbesisọ mẹ. To whedelẹnu, mẹdelẹ nọ gọalọ nado basi zẹẹmẹ opli lẹ tọn na ẹn to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ, podọ whedelẹnu e ma nọ mọ mẹde. Eyin e ma mọ mẹhe na gọalọna ẹn, e nọ ganjẹ Kunnudetọ he gbọn homẹdagbe dali basi kandai nuhe dọ yè te sọn oplò ji lẹ tọn na ẹn lẹ go. Kakajẹ 1989, whenue e ko to nudi owhe 34 basi to nugbo mẹ wẹ agun ogbè alọ-yido-dọho tọn tintan yin didoai to États-Unis to New York City. Taidi dopo to hagbẹ agun lọ tọn lẹ mẹ, etẹwẹ yin numọtolanmẹ Cyril tọn? “E taidi dọ n’tọ́n sọn zungbo de mẹ, kavi sọn zinvlu gọ́ngọ́n de mẹ wá hinhọ́n nù wẹ nkọ. Etẹ, opli wá tin to ogbè ṣie mẹ!”

Agun ogbè alọ-yido-dọho tọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn yin fie tókunọ lẹ sọgan pli dopọ to gbesisọ mẹ nado plọnnu gando Jiwheyẹwhe go bo sẹ̀n ẹn te. E yin nọtẹn de fie omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ jihọntọn bo nọ mọ tulinamẹ yí te. To vogbingbọn mẹ na mẹhe nọ klan tókunọ lẹ dovo na yé ma sọgan dọho hẹ yé ganji wutu, yé nọ voawu nado dọhodopọ bo duvivi gbẹdido dagbe lẹ tọn to agun ehelẹ mẹ. Tókunọ lẹ nọ plọnnu, whèwhín, bosọ nọ hẹn sinsẹ̀nzọn yetọn na Jehovah pọnte dogọ to agun ogbè alọ-yido-dọho tọn ehelẹ mẹ. Susu tókunọ he yin Kunnudetọ lẹ tọn wẹ penugo nado sẹ̀n taidi wẹndagbe-jlatọ whenu-gigọ́ tọn. Delẹ to yé mẹ ko sẹtẹn yì otò devo mẹ nado gọalọna tókunọ he to finẹ lẹ nado plọnnu gando Jehovah go. Sunnu Klistiani he yin tókunọ lẹ nọ plọnnu nado lẹzun mẹplọntọ kọdetọn dagbenọ lẹ, mẹhe nọ basi tito na nulẹ ganji, po lẹngbọhọtọ lẹ po, podọ enẹ nọ hẹn susu yetọn pegan nado penukundo azọngban lẹ go to agun mẹ.

To États-Unis, agun ogbè alọ-yido-dọho tọn he hugan 100 wẹ tin, gọna nudi kándo 80. To Brésil, nudi agun ogbè alọ-yido-dọho tọn 300 wẹ tin, gọna kándo he lán to 400 ji. Nudi agun ogbè alọ-yido-dọho tọn 300 wẹ tin to Mexique. Agun ogbè alọ-yido-dọho tọn he hugan 30 wẹ tin to Russie, gọna kándo 113. Apajlẹ vude poun wẹ ehelẹ yin to jideji he to tintin lẹdo aihọn pé lẹ mẹ.

Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ sọ nọ basi plidopọ lẹ to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ. To owhe he wayi mẹ, hugan plidopọ agbegbe 120 wẹ yin bibasi lẹdo aihọn pé to ogbè alọ-yido-dọho tọn voovo lẹ mẹ. Plidopọ ehelẹ gọalọna Kunnudetọ he yin tókunọ lẹ nado mọdọ yé yin apadewhe pipli mẹmẹsunnu lẹ tọn lẹdo aihọn pé he nọ duvivi núdùdù gbigbọmẹ tọn he nọ wá do gànmẹ lẹ tọn.

Tókunọ wẹ Leonard yin, podọ e ko lán to owhe 25 ji he e lẹzun dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ. E dọmọ: “N’ma nọma yọnẹn pọ́n dọ Jehovah wẹ Jiwheyẹwhe nugbo lọ. Ṣogan, n’ma mọnukunnujẹ nuhewutu e jotẹnna yajiji mẹ pọ́n gbede. Ehe zọ́n bọ n’nọ gblehomẹ do e go to whedelẹnu. Ṣigba, to hodidọ tangan de whenu to plidopọ agbegbe he yin bibasi to ogbè alọ-yido-dọho tọn mẹ de ji, n’wá mọnukunnujẹ whẹho lọ mẹ. Whenue hodidọ lọ wá vivọnu, asi ṣie sọ́ awàgo mi bo kanse mi dọ, ‘A mọ gblọndo na kanbiọ towe ya?’ N’yigbe po ahundopo po dọ mọwẹ! N’dopẹ́ dọ sọn owhe 25 die, n’ma gbẹ́ Jehovah dai gbede. N’yiwanna ẹn, ṣigba n’ma yọ́n ẹn ganji. N’ko wá yọ́n ẹn to egbé!”

Pinpẹn-Nutọn-Yinyọnẹn sọn Ahun mẹ Wá

“Dohia” etẹ tọn wẹ tókunọ lẹ to mimọ to nukunmẹ Jehovah tọn dile yé to nuplọn gandego? Yé ko mọ owanyi, awuvẹmẹ, whẹdida dodo, nugbonọ-yinyin, dagbewanyi, po jẹhẹnu susu devo lẹ po.

Pipli Kunnudetọ tókunọ lẹ tọn lẹdo aihọn pé to nukunmẹ Jehovah tọn mọ, podọ yé na zindonukọn nado to nukunmẹ enẹ mọ hezeheze dogọ. Na Jehovah yiwanna tókunọ lẹ sọn ahun mẹ wá wutu, ‘e ko hẹn nukunmẹ etọn sẹ́ do yé ji.’ (Osọha 6:25) Pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn nankọtọn die tókunọ ehelẹ tindo na yé wá yọ́n Jehovah wutu!

[Yẹdide to weda 25]

Agun ogbè alọ-yido-dọho tọn he hugan 1 100 wẹ tin lẹdo aihọn pé

[Yẹdide to weda 26]

Nukunmẹ Jehovah tọn ko sẹ́ do pipli tókunọ lẹ tọn ji taun