Zindonukọn to Owanyi Mẹmẹsunnu Tọn Didohia Mẹ
Zindonukọn to Owanyi Mẹmẹsunnu Tọn Didohia Mẹ
‘Nọ zinzọnlin to owanyi mẹ, yèdọ dile Klisti yiwanna mí do.’—EFE. 5:2.
1. Etẹ go wẹ Jesu donù dọ e na yin ohia tangan hodotọ etọn lẹ tọn?
YẸWHẸHO wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn didọ sọn whédegbè jẹ whédegbè wẹ ohia he mẹsusu do nọ yọ́n Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to egbehe. Etomọṣo, Jesu donù ohia sinsẹ̀n Klistiani tọn devo go he yè sọgan do yọ́n devi nugbo etọn lẹ. E dọmọ: “Osẹ́n yọyọ de wẹ yẹn na hlan mì, Dọ mì ni yiwanna mìnọzo: dile yẹn yiwanna mì, na mìwlẹ ga ni yiwanna mìnọzo. Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.”—Joh. 13:34, 35.
2, 3. Nuyiwadomẹji tẹwẹ owanyi mẹmẹsunnu tọn nọ tindo do mẹhe nọ wá opli Klistiani tọn mítọn lẹ ji?
2 Owanyi he Klistiani nugbo lẹ nọ dohia masọ tin to fidepope to egbehe. Kẹdẹdile gànmú nọ dọ̀n ogàn de do, mọ wẹ owanyi nọ kọ̀n devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ dopọ bo nọ dọ̀n ahunjijlọnọ lẹ wá sinsẹ̀n nugbo lọ mẹ do niyẹn. Lẹnnupọndo apajlẹ Marcelino, yèdọ dawe he nọ nọ̀ Cameroun, he tọ́nnukun to azọ́nmẹ de tọn ji. Whenue enẹ jọ dego godo, mẹsusu dọ dọ azé wẹ e dù, enẹ wẹ zọ́n bọ e do tọ́nnukun. Kakati nado miọnhomẹna ẹn, sinsẹ̀ngán etọn po hagbẹ sinsẹ̀n tọn etọn lẹ po yàn ẹn sọn ṣọṣi mẹ. Whenue dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ basi oylọna Marcelino nado wá opli yetọn de tẹnmẹ, e whleawu to tintan whenu, na e ma jlo dọ yè nisọ dowinyan ẹn ba wutu.
3 Whenue Marcelino yì Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, nuhe e mọ paṣa ẹ taun. Mẹmẹsunnu lẹ yí i po zohunhun po, podọ nuplọnmẹ Biblu tọn he e sè to finẹ lẹ miọnhomẹna ẹn. E jẹ opli agun tọn lẹpo yì ji, zindonukọn to Biblu pinplọn mẹ, bo yí baptẹm to 2006. Todin, e nọ lá nugbo lọ na whẹndo etọn po kọmẹnu etọn lẹ po bosọ nọ deanana plọnmẹ Biblu susu. Marcelino nọ jlo dọ mẹhe e to nuplọn hẹ lẹpo ni duvivi owanyi he nkọ e mọ to omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn tọn.
4. Naegbọn mí dona hẹn tudohomẹnamẹ Paulu tọn lọ nado “nọ zinzọnlin to owanyi mẹ” do ayiha mẹ?
4 Na owanyi mẹmẹsunnu tọn mítọn nọ dọnmẹdogo wutu, mímẹpo wẹ dona dovivẹnu nado nọ do e hia. Lẹnnupọndo miyọ́n he yin fiflọ to zánmẹ de ji. Whenue mẹsusu mọ ẹn hlan sọn olá, yé wá e kọ̀n nado hú miyọ́n. Ṣigba, eyin mẹhe to miyọ́n lọ hú lẹ ma dín nake do e mẹ, e na ṣí. Mọdopolọ, owanyi vonọtaun he tin to agun lọ mẹ na miọn eyin dopodopo mítọn ma dovivẹnu nado hẹn ẹn go. Nawẹ mí sọgan wàmọ gbọn? Apọsteli Paulu na gblọndo dọmọ: “Nọ zinzọnlin to owanyi mẹ, yèdọ dile Klisti yiwanna mí [do], bọ e sọ yí ede na mí di nunina, podọ di avọ́ hlan Jiwheyẹwhe na onú vivi he whẹ́nwan gblingblin de.” (Efe. 5:2) Kanbiọ he ji dopodopo mítọn na lẹnnupọndo todin wẹ, Aliho tẹlẹ mẹ wẹ n’sọgan zinzọnlin to owanyi mẹ te?
‘Mì Hùndonuvo’
5, 6. Naegbọn Paulu dotuhomẹna Klistiani Kọlinti tọn lẹ nado ‘hùndonuvo’?
5 Apọsteli Paulu wlanwe hlan Klistiani Kọlinti hohowhenu tọn lẹ dọmọ: “Mì Kọlintinu emi, onù mítọn kẹ̀ hlan mì, ayiha mítọn sọ hundote. Yè ma hẹn awusinyẹn mì to míwlẹ mẹ gba, ṣigba to nuyiwanna mìtọn lọsu mẹ wẹ yè hẹn awusinyẹn mì te. Na ahọsu de, to dopolọ mẹ, (yẹn to hodọ di hlan ovi ṣie lẹ), ayiha mìtọn ni hundote” kavi hùndonuvo. (2 Kọl. 6:11-13) Naegbọn Paulu do dotuhomẹna Kọlintinu lẹ nado hùndonuvo to owanyi mẹ?
6 Lẹnnupọndo aliho he mẹ agun Kọlinti hohowhenu tọn yin didoai te ji. Paulu wá Kọlinti to gblagbla vivọnu owhe 50 W.M. Dile etlẹ yindọ mẹsusu diọnukunsọ azọ́n yẹwhehodidọ tọn etọn to bẹjẹeji, apọsteli lọ ma jogbe gba. Ṣigba to ojlẹ kleun de godo, mẹsusu kẹalọyi wẹndagbe lọ to tòdaho enẹ mẹ. Na “owhe dopo po osun ṣidopo po,” Paulu jo ede na mẹpinplọn po agun yọyọ lọ hinhẹn lodo po. E họnwun dọ owanyi sisosiso he e tindo na Klistiani Kọlinti tọn lẹ wẹ whàn ẹn nado wàmọ. (Owalọ 18:5, 6, 9-11) Enẹwutu, yelọsu tindo whẹwhinwhẹ́n lẹpo nado yiwanna ẹn bo na ẹn sisi. Etomọṣo, mẹdelẹ họ̀nna ẹn to agun lọ mẹ. Vlavo delẹ to yé mẹ ma yiwanna ayinamẹ tlọlọ etọn lẹ. (1 Kọl. 5:1-5; 6:1-10) Mẹdevo lẹ sọgan ko dotoaina mẹhẹngble “apọsteli dahodaho lẹ” tọn. (2 Kọl. 11:5, 6) Paulu jlo dọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹpo po ni yiwanna ẹn. Enẹwutu wẹ e do vẹ̀ yé nado ‘hùndonuvo’ gbọn ewọ po yisenọ hatọ devo lẹ po dindọnsẹpọ dali.
7. Nawẹ mí sọgan ‘hùndonuvo’ to owanyi mẹmẹsunnu tọn didohia mẹ gbọn?
7 Míwlẹ lo? Nawẹ mí sọgan ‘hùndonuvo’ to owanyi mẹmẹsunnu tọn didohia mẹ gbọn? To jọwamọ-liho, mẹhe to ohá dopolọ ji lẹ kavi mẹhe wá sọn akọ̀ dopolọ mẹ lẹ nọ saba dọnsẹpọ yenọzo. Podọ mẹhe yiwanna ayidedai dopolọ lẹ nọ saba yí whenu susu zan dopọ. Ṣigba, mí dona ‘hùndonuvo’ nado sọgan má do Klistiani he mí ma jẹakọ hẹ lẹ. Mí na wà dagbe nado kanse mídelẹ dọ: ‘Be vlavo wẹ n’nọ tindo mahẹ to lizọnyizọn lọ mẹ kavi nọ wà onú dopọ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu he n’ma jẹakọ hẹ sọmọ lẹ po ya? To Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, be n’ma nọ jlo na dọnsẹpọ mẹyọyọ lẹ na n’nọ lẹndọ n’na wá jihọntọn hẹ yé to nukọn mẹ wẹ ya? Be mẹlẹpo wẹ n’nọ dọnudo to agun mẹ vlavo yé yin yọpọ kavi mẹho ya?’
8, 9. Nawẹ ayinamẹ Paulu tọn he tin to Lomunu lẹ 15:7 mẹ sọgan gọalọna mí nado to owanyi mẹmẹsunnu tọn mítọn dohia zọnmii gbọn?
8 Na nuhe dù nudidọdo ode awetọ, ayinamẹ he Paulu na Lomunu lẹ sọgan gọalọna mí nado tindo pọndohlan he sọgbe gando sinsẹ̀n-basitọ hatọ mítọn lẹ go. (Hia Lomunu lẹ 15:7.) Hogbe Glẹki tọn he yin lilẹdo nado “yí,” zẹẹmẹdo nado “kẹalọyi mẹde po homẹdagbe po, kavi nado yí mẹde taidi họntọn.” To ojlẹ Biblu tọn lẹ mẹ, eyin họntọn lẹ wá bà jonọ mẹde, mẹlọ nọ yí yé do whégbè, bo nọ dohia yé dọ homẹ emitọn hùn taun nado mọ yé. To yẹhiadonu-liho, lehe Klisti yí mí do niyẹn, podọ mí yin tudohomẹna nado hodo apajlẹ etọn bo nọ yí sinsẹ̀n-basitọ hatọ mítọn lẹ.
9 Dile mí to nudọdo mẹmẹsunnu mítọn lẹ to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ podọ to fidevo lẹ, mí sọgan na ayidonugo mẹhe mí masọ mọ gbede lẹ kavi he mí masọ dọho hẹ to agọe lẹ. Be e ma jẹ dọ mí ni nọ yí nukunwhiwhe kleun de zan nado dọho hẹ yé ya? To opli he na bọdego whenu, mí sọgan wà nudopolọ hẹ mẹdevo lẹ. To ojlẹ kleun de godo, mí na mọdọ mí na penugo nado tindo hodọdopọ mẹjlọdote tọn hẹ suhugan mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po tọn. Mí ma dona hanú eyin mí ma penugo nado dọho hẹ mẹlẹpo to gbèdopo lọ. E ma dona vẹna mẹde eyin mí ma penugo nado dọnudo e to opli lẹpo ji.
10. Dotẹnmẹ dagbe tẹwẹ hundote na mẹhe tin to agun mẹ lẹpo, podọ nawẹ mí sọgan duvivi etọn to gigọ́ mẹ gbọn?
10 Nudidọdo mẹdevo lẹ wẹ afọdide tintan lọ nado dohia dọ mí kẹalọyi yé. Mọwiwà sọgan dekọtọn do hodọdopọ mẹjlọdote tọn lẹ mẹ, podọ enẹ sọgan zọ́n bọ mí na wleawuna haṣinṣan he dẹn-to-aimẹ lẹ. Di apajlẹ, eyin mẹhe wá plidopọ lẹ to yinkọ yetọn dọna ode awetọ bosọ to hodọ hẹ yedelẹ, yé nọ to jejeji nado vọ́ yedelẹ mọ to whedevonu. Mẹhe nọ ze yede jo sọn ojlo mẹ wá nado gbá Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lẹ po mẹhe nọ tindo mahẹ to azọ́n kọgbọ tọn mẹ lẹ po nọ saba lẹzun họntọn vivẹ lẹ na azọ́n he kọ̀n yé dopọ zọ́n bọ yé nọ doayi jẹhẹnu ode awetọ tọn lẹ go. Dotẹnmẹ hundote susu wẹ tin nado jihọntọn he dẹn-to-aimẹ lẹ to titobasinanu Jehovah tọn mẹ. Eyin mí nọ hùn mídelẹ donuvo, mí na jihọntọn hẹ mẹsusu bo na hẹn owanyi he nọ kọ̀n mí dopọ to sinsẹ̀n-bibasi nugbo mẹ sinyẹn deji.
Hẹn Dewe Tin-to-Aimẹ Na Mẹdevo Lẹ
11. Apajlẹ tẹwẹ Jesu zedai to Malku 10:13-16 mẹ?
11 Klistiani lẹpo wẹ sọgan tẹnpọn nado yọ́n dọnsẹpọ, dile Jesu wà do. Lẹnnupọndo lehe Jesu yinuwa do ji to whenue devi etọn lẹ tẹnpọn nado glọnalina mẹjitọ delẹ nado hẹn ovi yetọn lẹ wá e dè. “Mì gbọ yọpọvu lẹ ni wá dè e,” wẹ e dọ. “Mì sọ kọ́ na yé blo: na yé omẹ mọnkọ lẹ tọn wẹ ahọludu Jiwheyẹwhe tọn.” Enẹgodo, “e sọ ze yé daga to awà etọn lẹ mẹ, bo yí alọ etọn lẹ do yé ji, bo dona yé.” (Malku 10:13-16) Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe homẹ ovi enẹlẹ tọn na ko hùn do sọ to whenue Mẹplọntọ Daho lọ do mẹtọnhopọn owanyinọ mọnkọtọn hia yé!
12. Etẹlẹ wẹ sọgan glọnalina mí nado dọhodopọ hẹ mẹdevo lẹ?
12 Klistiani dopodopo dona kanse ede dọ, ‘Be n’nọ hẹn dee tin-to-aimẹ na mẹdevo lẹ kavi n’nọ saba dohia to nuyiwa ṣie lẹ mẹ dọ alọnu ṣie ján gbau wẹ ya?’ Nuyiwa he ma ylan lẹ sọgan glọnalina hodọdopọ to whedelẹnu. Di apajlẹ, eyin mí nọ saba yí alokan apòmẹ tọn kavi nọ yí écouteur zan nado sè hoyidokanji de to whenue mẹdevo lẹ tin to mí dè, enẹ na taidi dọ mí to didọ dọ mí ma jlo na sè ohó yetọn. Eyin mẹdevo lẹ nọ saba mọdọ mí nọ ze ọdinatẹẹ do alọmẹ bo nọ to nukunvando e mẹ to whenue yé to mí dè, yé sọgan wá tadona lọ kọ̀n dọ mí ma jlo na dọho hẹ yé. Nugbo wẹ dọ “whenu abọẹninọ tọn” tin. Ṣigba, whenue mí to gbẹtọ lẹ mẹ, whenẹnu taun wẹ “whenu hodidọ tọn.” (Yẹwh. 3:7) Mẹdelẹ sọgan dọ dọ, “N’ma nọ jlo na hò jẹ mẹde ji” kavi “N’ma nọ jlo na dọho to afọnnu.” Ṣigba, eyin mí nọ yìn aslan hẹ mẹdevo lẹ to whenue mọwiwà ma tlẹ jlo mí, enẹ na dohia dọ mí tindo owanyi he “ma nọ dín onú etọn titi.”—1 Kọl. 13:5.
13. Nukun tẹwẹ Paulu na tuli Timoti nado nọ yí do pọ́n mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po?
13 Paulu na tuli jọja Timoti nado nọ na sisi hagbẹ agun lọ tọn lẹpo. (Hia 1 Timoti 5:1, 2.) Mílọsu dona nọ yinuwa hẹ Klistiani mẹhomẹ lẹ taidi onọ̀ po otọ́ po, podọ hẹ jọja lẹ taidi nọvi mítọn lẹ, enẹ wẹ tọji-nọji mítọn lẹ. Eyin mí nọ wàmọ, mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹpo po na nọ voawu to apá na mí.
14. Ale tẹlẹ wẹ hodọdopọ mẹjlọdote tọn tintindo hẹ mẹdevo lẹ nọ hẹnwa?
14 Eyin mí nọ tindo hodọdopọ mẹjlọdote tọn hẹ mẹdevo lẹ, mí na yidogọna gbigbọnọ-yinyin yetọn po dagbemẹninọ yetọn to numọtolanmẹ-liho po. Homẹ nọ saba hùn mẹmẹsunnu he to azọ́nwa to alahọ mẹ de, eyin e flin lehe mẹhe ko to azọ́nwa to Bẹtẹli na ojlẹ dindẹn delẹ yí whenu zan nado dọhodopọ hẹ ẹ whẹwhẹ do to whenue e ṣẹṣẹ wá Bẹtẹli. Hogbe tulinamẹ tọn yetọn lẹ hẹn ẹn tindo numọtolanmẹ lọ dọ e yin dopo to hagbẹ whẹndo Bẹtẹli tọn lẹ mẹ. Todin, e nọ tẹnpọn nado hodo apajlẹ yetọn gbọn whenu yiyizan nado dọhodopọ hẹ azọ́nwatọ Bẹtẹli tọn devo lẹ dali.
Whiwhẹ Nọ Gọalọna Mí Nado Gbọwhẹ
15. Etẹwẹ dohia dọ mí ma sọgan dapana dẹ́sọ-dẹ́mẹ to whedelẹnu?
15 E họnwun dọ mẹmẹyọnnu awe to agun Filippi hohowhenu tọn mẹ, yèdọ Euodia po Sintiki po, tindo wiwọ́ de he vẹawuna yé nado didẹ. (Flp. 4:2, 3) Mẹsusu wẹ mọdona nudindọn sinsinyẹn he wá aimẹ to Paulu po Balnaba po ṣẹnṣẹn, podọ nudindọn lọ sinyẹn sọmọ bọ yé klan na ojlẹ de. (Owalọ 15:37-39) Kandai ehelẹ dohia dọ sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ ma sọgan dapana dẹ́sọ-dẹ́mẹ lẹ to whedelẹnu. Jehovah nọ gọalọna mí nado didẹ gbemanọpọ lẹ podọ nado vọ́ haṣinṣan mítọn lẹ jlado. Ṣigba e nọ biọ nude to mí si.
16, 17. (a) Nawẹ whiwhẹ yin nujọnu eyin mí na didẹ gbemanọpọ lẹ gbọn? (b) Nawẹ kandai Jakobu po Esau po tọn do nujọnu-yinyin whiwhẹ tọn hia gbọn?
16 Mí ni dọ dọ hiẹ po họntọn towe de po jlo na ze mọto tọ́n to gbèdopo. Whẹpo mì nado dedo, a dona do họnhungan mọto lọ mẹ bo dozona ẹn whẹ́. Mọdopolọ, họnhungan de tin he sọgan gọalọ nado didẹ gbemanọpọ lẹ. Enẹ wẹ whiwhẹ. (Hia Jakobu 4:10.) Dile mí na mọ do to apajlẹ Owe-wiwe tọn he bọdego ehe mẹ, họnhungan enẹ na gọalọna mẹhe tindo dẹ́sọ-dẹ́mẹ lẹ nado jẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ yí do yizan mẹ ji.
17 E ko yì owhe 20 todin he Esau to homẹgbledo awetọ etọn, Jakobu go sinsinyẹn bo jlo na hù i, na e hẹn jlọjẹ viplọnji tọn etọn bu wutu. Yé omẹ awe lẹ jlo na pé todin lo, “whenẹnu wẹ budi Jakobu tlala, [ayiha] etọn masọ jai.” E mọdọ yọnbasi lọ tin dọ Esau ni tọ́navùn in. Ṣigba, to whenue yé jlo na pé yede, Jakobu wà nude he paṣa Esau taun. E ‘to klo jẹ’ kaka do wá nọvisunnu etọn dè. Etẹwẹ jọ bọdego? “Esau . . . dowezun yì pé e, bo dọ̀n ẹn dogo, bo tẹdo okọ̀ go na ẹn, bo donù-nùgo na ẹn: yé sọ viavi.” Gbọnmọ dali yé dapana avùn. Whiwhẹ he Jakobu dohia gọalọ nado ṣimiyọ́n wangbẹna depope he Esau na ko tindo tọn.—Gẹn. 27:41; 32:3-8; 33:3, 4.
18, 19. (a) Eyin gbemanọpọ lẹ fọ́n, naegbọn e yin nujọnu nado desọn ojlo mẹ bo yí ayinamẹ Owe-wiwe tọn lẹ do yizan mẹ? (b) Naegbọn mí ma dona hẹn todido bu eyin mẹhe mí jlo na gbọwhẹ hẹ lọ ma yinuwa hẹ mí to aliho he sọgbe mẹ to tintan whenu?
18 Biblu bẹ ayinamẹ dagbe lẹ hẹn gando lehe mí sọgan nọ didẹ gbemanọpọ lẹ do go. (Mat. 5:23, 24; 18:15-17; Efe. 4:26, 27) a Ṣigba eyin mí ma nọ yí ayinamẹ ehelẹ do yizan mẹ po whiwhẹ po, e na vẹawuna mí nado nọ didẹ gbemanọpọ lẹ. E ma na yin nuyọnẹnnu nado nọ dín dọ mẹdevo lẹ ni nọ do whiwhẹ hia mí to whenue e yindọ mílọsu sọgan wàmọ.
19 Eyin afọdide tintan he mí ze nado gbọwhẹ ma pà mí na whẹwhinwhẹ́n de kavi devo wutu, mí ma dona hẹn todido bu. E sọgan yí whenu vude to mẹhe a jlo na gbọwhẹ hẹ lọ si nado dava numọtolanmẹ etọn lẹ. Mẹdaho Josẹfu tọn lẹ yinuwa hẹ ẹ po kanyinylan po. E ko dẹn taun whẹpo yé do mọ ẹn, ṣigba todin e ko lẹzun agbago-gán Egipti tọn. To godo mẹ, yé lẹnvọjọ bo biọ jona. Josẹfu jona yé, podọ visunnu Jakobu tọn lẹ lẹzun akọta de, he tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado tindo oyín Jehovah tọn to ota. (Gẹn. 50:15-21) Eyin mí nọ gbọwhẹ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po, mí na yidogọna pọninọ po ayajẹ agun lọ tọn po.—Hia Kọlọsinu lẹ 3:12-14.
Mì Gbọ Mí Ni Nọ Do Owanyi Hia “to Wiwà po Nugbo po Mẹ”
20, 21. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn aliho he mẹ Jesu klọafọna apọsteli etọn lẹ te mẹ?
20 Ojlẹ kleun de jẹnukọnna okú Jesu tọn, e dọna apọsteli etọn lẹ dọmọ: “Na yẹn ko na ohia mì, na mì nido nọ wà dile yẹn wà hlan mì do.” (Joh. 13:15) Tlolo he e klọafọna apọsteli 12 lẹ wẹ e yí hogbe enẹlẹ zan. Nuhe Jesu wà ma yin nuyiwa aṣa tọn de poun gba, mọjanwẹ e ma yin nuyiwa homẹdagbe didohia tọn de poun do niyẹn. Whẹpo Johanu do donù nujijọ enẹ go, e wlan dọmọ: ‘Jesu, le e yiwanna omẹ etọn titi he tin to aihọn mẹ lẹ do, e yiwanna yé jẹ pòdo.’ (Joh. 13:1) Owanyi he Jesu tindo na devi etọn lẹ wẹ whàn ẹn nado wà azọ́n enẹ, yèdọ azọ́n he afanumẹ lẹ nọ saba wà. Todin yelọsu dona nọ do owanyi hia ode awetọ po whiwhẹ po. Mọwẹ, owanyi mẹmẹsunnu tọn dona nọ whàn mí nado nọ do mẹtọnhopọn hia mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹpo po.
21 Apọsteli Pita, he yin dopo to mẹhe Ovi Jiwheyẹwhe tọn klọafọna lẹ mẹ mọnukunnujẹ nuhe Jesu wà mẹ. E wlan dọmọ: “Le mì ko lẹ̀ alindọn mìtọn lẹ wé to tonusise mìtọn mẹ hlan nugbo jẹ owanyi mẹmẹsunnu tọn madoklọ mẹ, mì nọ yiwanna mìnọzo tlala po ayiha wiwe po.” (1 Pita 1:22) Apọsteli Johanu he sọ yin dopo to mẹhe Oklunọ klọafọna lẹ mẹ wlan dọmọ: “Mì yọpọ ṣie emi, mì dike mí yí onù tata do basi owanyi blo, kavi po odẹ́ po blo; adavo to wiwà po nugbo po mẹ.” (1 Joh. 3:18) Enẹwutu, mì gbọ owanyi he mí tindo na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po ni whàn mí nado nọ yinuwa.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Pọ́n owe lọ Mí Yin Tito-Basina Nado Wà Ojlo Jehovah Tọn, weda 144-150.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan ‘hùndonuvo’ to owanyi mẹ na ode awetọ mítọn lẹ te?
• Etẹwẹ na gọalọna mí nado hẹn míde tin-to-aimẹ na mẹdevo lẹ?
• Adà tẹwẹ whiwhẹ nọ yiwà, eyin mí na gbọwhẹ hẹ mẹdevo lẹ?
• Etẹwẹ dona whàn mí nado nọ do mẹtọnhopọn hia yisenọ hatọ lẹ?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 21]
Nọ yí yisenọ hatọ lẹ po zohunhun po
[Yẹdide to weda 23]
Nọ yí dotẹnmẹ hundote lẹpo zan nado hẹn dewe tin-to-aimẹ na mẹdevo lẹ