“Gbéjinọtọ Ojlẹ Gli Tọn lẹ” to Aihọn Ylankan de Mẹ
“Gbéjinọtọ Ojlẹ Gli Tọn lẹ” to Aihọn Ylankan de Mẹ
“Omẹ ehelẹ . . . lá to gbangba dọ jonọ lẹ po gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ po wẹ yé yin to aigba lọ ji.”—HEB. 11:13.
1. Etẹwẹ Jesu dọ nado do teninọ hodotọ etọn lẹ tọn gando aihọn lọ go hia?
JESU dọ gando devi etọn lẹ go dọmọ: “Yewlẹ tin to aihọn lọ mẹ.” Ṣigba, e yidogọ dọmọ: “Yé ma yin apadewhe aihọn lọ tọn . . . kẹdẹdile yẹn ma yin apadewhe aihọn tọn do.” (Joh. 17:11, 14) Gbọnmọ dali, Jesu do teninọ hodotọ nugbo etọn lẹ tọn gando “titonu” he Satani yin yẹwhe etọn ehe go hia hezeheze. (2 Kọl. 4:4) Dile etlẹ yindọ yé to gbẹnọ to aihọn ylankan ehe mẹ, yé ma na yin apadewhe etọn. “Jonọ podọ gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ” wẹ yé na yin to titonu ehe mẹ.—1 Pita 2:11.
Yé Nọgbẹ̀ Taidi “Gbéjinọtọ Ojlẹ Gli Tọn Lẹ”
2, 3. Naegbọn mí sọgan dọ dọ Enọku, Noa, Ablaham po Sala po nọgbẹ̀ taidi “jonọ lẹ po gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ po”?
2 Sọn hohowhenu gbọ́n wẹ devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ ko nọ dohia dọ yé gbọnvona mẹhe po yé po to gbẹnọ to aihọn jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn ehe mẹ lẹ. Jẹnukọnna Singigọ lọ, Enọku po Noa po “zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe.” (Gẹn. 5:22-24; 6:9) Yé omẹ awe lẹpo wẹ yí adọgbigbo do lá whẹdida Jehovah tọn lẹ sọta aihọn ylankan Satani tọn. (Hia 2 Pita 2:5; Juda 14, 15.) Na yé zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe to aihọn jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn de mẹ wutu, Biblu dọ dọ Enọku “hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn ganji” podọ Noa “yin madoblọnọ to mẹhe nọgbẹ̀ to ojlẹ dopolọ mẹ hẹ ẹ lẹ ṣẹnṣẹn.”—Heb. 11:5; Gẹn. 6:9, NW.
3 Nado setonuna gbedide Jiwheyẹwhe tọn, Ablaham po Sala po jo gbẹzan fẹẹmẹninọ tòdaho Uli Kaldeanu lẹ tọn do bo yigbe nado to yìyì sọn fide jẹ fide to aigba jonọ tọn de ji. (Gẹn. 11:27, 28; 12:1) Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Gbọn yise dali, to whenue Ablaham yin yiylọ, e setonu nado tọ́njẹgbonu yì fide he e dona mọyi taidi ogú de; e sọ tọ́nyi, dile etlẹ yindọ e ma yọ́n fihe e jei. Gbọn yise dali, e nọ aigba he yin opagbe etọn dó na ẹn lọ ji taidi jonọ, bo nọ gòhọ lẹ mẹ po Isaki po gọna Jakọbu, yèdọ mẹhe dugu opagbe dopolọ tọn lẹ hẹ ẹ.” (Heb. 11:8, 9) Paulu dọ gando devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn ehelẹ go dọmọ: “Omẹ ehelẹ yin nugbonọ kakajẹ okú, dile etlẹ yindọ yé ma mọ hẹndi opagbe lọ lẹ tọn, ṣigba yé mọ yé hlan olá bo kẹalọyi yé bosọ lá to gbangba dọ jonọ lẹ po gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ po wẹ yé yin to aigba lọ ji.”—Heb. 11:13.
Avase de Na Islaelivi Lẹ
4. Avase tẹwẹ Jehovah na Islaelivi lẹ whẹpo do na yé aigba yetọn?
4 Kúnkan Ablaham tọn, yèdọ Islaelivi lẹ, wá sù taun bo yin tito-basina to godo mẹ taidi akọta de he tindo todohukanji osẹ́n tọn po aigba tangan de po. (Gẹn. 48:4; Deut. 6:1) Islaelivi lẹ ma dona wọn gbede dọ Jehovah tọn wẹ aigba he ji yé te lọ na taun tọn. (Lev. 25:23) Yé tin taidi họ̀hayatọ lẹ he dona nọ setonuna anademẹ Whétọ yetọn tọn lẹ. Humọ, yé dona flindọ “gbẹtọ ma togbẹ̀ gbọn núdùdù kẹdẹ dali gba”; yé ma dona dike agbasanu lẹ ni hẹn yé nado wọnji Jehovah go. (Deut. 8:1-3) Whẹpo Jehovah do na aigba lọ Islaelivi lẹ, e na yé avase dọmọ: “E nasọ wá yin, whenuena OKLUNỌ lọ Jiwheyẹwhe towe na hẹn we wá jẹ aigba lọ mẹ he e whlé hlan otọ́ towe lẹ, hlan Ablaham, hlan Isaki, podọ hlan Jakọbu, nado na we; tòdaho kiklo podọ whanpẹnọ, he hiẹ ma do, po owhé lẹ po he gọ́ na onú dagbe lẹpo, he hiẹ ma gọ́, po dotọ̀ kùnkùn lẹ po, he hiẹ ma kùn, ovẹnpa lẹ po olivie-tin lẹ po, he hiẹ ma do, hiẹ bo nasọ dù bo yin gigọ́ho. Whenẹnu payiha hiẹ nikaa wọn OKLUNỌ lọ.”—Deut. 6:10-12.
5. Naegbọn Jehovah do gbẹ́ Islaeli dai, podọ akọta yọyọ tẹwẹ e lilẹ́ nukundagbe etọn hlan?
5 E sọgbe dọ Jehovah ni na yé avase enẹ. To azán Nẹhemia tọn gbè, winyan hù pipli Levinu lẹ tọn de nado flinnu gbẹtọ lẹ gando nuhe jọ to whenue Islaelivi lẹ ko mọ Aigba Pagbe tọn lọ yí godo lẹ go. To whenue omẹ Islaeli tọn lẹ jẹ owhé whanpẹnọ lẹ mẹ nọ ji bọ núdùdù po ovẹn po sọ tin bo gọfla, ‘yé dù bo gọ́ho.’ Yé ṣiatẹ do Jiwheyẹwhe bo tlẹ hù yẹwhegán he e dohlan nado na yé avase lẹ. Enẹwutu, Jehovah jo yé do alọ kẹntọ yetọn lẹ tọn mẹ. (Hia Nẹhemia 9:25-27; Hos. 13:6-9) To nukọn mẹ, to gandudu Lomu tọn glọ, Juvi ahun sinsinyẹnnọ ehelẹ tlẹ yì jẹ obá lọ mẹ kaka bo hù Mẹsia dopagbe lọ! Jehovah gbẹ́ yé dai bo lilẹ́ nukundagbe etọn hlan akọta yọyọ de, yèdọ Islaeli gbigbọmẹ tọn.—Mat. 21:43; Owalọ 7:51, 52; Gal. 6:16.
Yé “Ma Yin Apadewhe Aihọn Tọn”
6, 7. (a) Basi zẹẹmẹ nuhe Jesu dọ na nuhe dù teninọ hodotọ etọn lẹ tọn gando aihọn lọ go tọn. (b) Naegbọn Klistiani nugbo lẹ ma dona lẹzun apadewhe titonu Satani tọn?
6 Dile e ko yin didohia do to bẹjẹeji hosọ ehe tọn, Jesu Klisti he yin Ota agun Klistiani tọn hẹn ẹn họnwun dọ hodotọ emitọn lẹ dona nọla na aihọn lọ, yèdọ titonu ylankan Satani tọn. Ojlẹ kleun de jẹnukọnna okú etọn, Jesu dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Eyin mì ko yin apadewhe aihọn tọn wẹ, aihọn na yiwanna etọn titi lẹ. Todin, na mì ma yin apadewhe aihọn tọn wutu, ṣigba bọ yẹn ko de mì sọn aihọn lọ mẹ, ehe wutu wẹ aihọn do gbẹwanna mì.”—Joh. 15:19.
7 Dile sinsẹ̀n Klistiani tọn to gbigbayipe, be Klistiani lẹ dona kọngbedopọ hẹ aihọn lọ bo kẹalọyi aṣa etọn lẹ bosọ lẹzun apadewhe etọn wẹ ya? Paali. Mahopọnna fidepope he yé to gbẹnọ te, yé dona nọ klan yede dovo na titonu Satani tọn. Nudi owhe 30 to okú Klisti tọn godo, apọsteli Pita kanwehlan Klistiani he tin to awà voovo ahọluigba Lomu tọn ji lẹ dọmọ: “Mẹyiwanna emi, yẹn to tudohomẹna mì taidi jonọ podọ gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ nado nọ nọla na ojlo agbasalan tọn lẹ, yèdọ ojlo enẹlẹ he nọ to avùnho sọta alindọn. Mì hẹn walọyizan dagbe mìtọn go to akọta lẹ ṣẹnṣẹn.”—1 Pita 1:1; 2:11, 12.
8. Nawẹ whenuho-kantọ de do teninọ Klistiani dowhenu tọn lẹ tọn gando aihọn lọ go hia gbọn?
8 Nado dohia dọ Klistiani dowhenu tọn lẹ yinuwa taidi “jonọ podọ gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ” to ahọluigba Lomu tọn mẹ nugbo, whenuho-kantọ Kenneth Scott Latourette wlan dọmọ: “Mẹde ma dán ẹn to whenuho mẹ dọ sinsẹ̀n Klistiani tọn pehẹ homẹkẹn sinsinyẹn whlasusu to owhe 300 he bọdo didoai etọn go lẹ gblamẹ . . . Owhẹ̀ lalo voovo lẹ wẹ yin sisadokọna yé. Na yé gbẹ́ nado doalọ to hùnwhẹ kosi tọn lẹ mẹ wutu, Klistiani lẹ yin whẹsadokọna dọ yé ma yise dọ Jiwheyẹwhe tin. Na yé dapana suhugan nuwiwa paa gbẹtọ lẹ tọn wutu—taidi hùnwhẹ kosi tọn lẹ, aihundida nọtẹn gbangba tọn lẹ he Klistiani lẹ nọ pọnhlan taidi nuhe bẹ nuyise po aṣa kosi tọn lẹ po hẹn gọna fẹnnuwiwa—yé lẹzun aṣagbọ́nu bo yin alọdlẹndo taidi mẹhe gbẹwanna akọ̀ gbẹtọvi tọn.”
Mí Ma Nọ Zan Aihọn lọ to Gigọ́ Mẹ
9. Taidi Klistiani nugbo lẹ, nawẹ mí nọ dohia gbọn dọ mí ma “gbẹwanna akọ̀ gbẹtọvi tọn”?
9 To egbehe lo? Teninọ dopolọ he Klistiani dowhenu tọn lẹ tindo to whenẹnu wẹ mílọsu tindo gando “titonu ylankan ehe” go. (Gal. 1:4) Enẹwutu, mẹsusu nọ tindo linlẹn agọ̀ gando mí go, podọ mẹdevo lẹ tlẹ nọ gbẹwanna mí. Ṣigba, nuhe họnwun wẹ yindọ mí ma “gbẹwanna akọ̀ gbẹtọvi tọn.” Na mí yiwanna hatọ mítọn lẹ wutu, mí nọ yì sọn whédegbè jẹ whédegbè bo nọ dovivẹnu lẹpo nado hẹn “wẹndagbe ahọluduta [Jiwheyẹwhe] tọn” jẹ mẹdopodopo dè. (Mat. 22:39; 24:14) Mí nọ wàmọ na mí kudeji dọ Ahọluduta Jehovah tọn he Klisti yin Ahọlu etọn na hẹn gandudu gbẹtọvi mapenọ lẹ tọn wá opodo to madẹnmẹ bo na yí titonu yọyọ dodowiwa tọn de do diọtẹnna ẹn.—Dan. 2:44; 2 Pita 3:13.
10, 11. (a) Nawẹ mí nọ zan aihọn lọ jẹ obá kleun de mẹ gbọn? (b) Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Klistiani he to aṣeji lẹ ma nọ zan aihọn lọ to gigọ́ mẹ te?
10 Na opodo titonu ehe tọn to sisẹpọ po awuyiya po wutu, mí mẹhe yin devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ yọnẹn dọ ojlẹ lọ ma die nado zan gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn to aihọn he to kúkú jei ehe mẹ. Mí nọ setonuna hogbe apọsteli Paulu tọn lẹ dọmọ: “Mẹmẹsunnu lẹ emi, yẹn dọ ehe, dọ gli wẹ ojlẹ he pò lọ. Bẹsọn din, mì gbọ yé he . . . to hihọ̀ lẹ [ni] taidi mẹhe ma tindo, podọ mẹhe to aihọn lọ zan lẹ taidi mẹhe ma to zinzan ẹn to gigọ́ mẹ; na ninọmẹ aihọn ehe tọn to didiọ.” (1 Kọl. 7:29-31) Ṣigba, nawẹ Klistiani egbezangbe tọn lẹ nọ zan aihọn lọ gbọn? Yé nọ wà ehe gbọn azọ́n nuyọnẹn wintinwintin tọn po linlinnamẹnu egbezangbe tọn lẹ po yiyizan nado hẹn oyọnẹn Biblu tọn gbayipe lẹdo aihọn pé to ogbè kanweko susu lẹ mẹ dali. Yé nọ zan aihọn lọ jẹ obá kleun de mẹ nado mọ dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ. Yé nọ họ̀ nuhe tin to aihọn lọ mẹ bọ yé tindo nuhudo etọn lẹ. Etomọṣo, yé ma nọ zan aihọn lọ to gigọ́ mẹ to linlẹn lọ mẹ dọ yé ma nọ na ayidonugo nutindo po nuwiwa aihọn tọn lẹ po zẹjlẹgo.—Hia 1 Timoti 6:9, 10.
11 Klistiani he tin to aṣeji lẹ ma nọ zan aihọn lọ to gigọ́ mẹ na nuhe dù wepinplọn dahodaho lẹ. To aihọn ehe mẹ, linlẹn mẹsusu tọn wẹ yindọ wepinplọn dahodaho lẹ janwẹ nọ hùnali yindidi po adọkun po tọn namẹ. Ṣigba, taidi Klistiani, míwlẹ nọ nọgbẹ̀ taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ bo nọ doafọna yanwle devo lẹ. Mí nọ dapana “linlẹn mẹdezedaga tọn” lẹ. (Lom. 12:16; Jel. 45:5) Na mí yin hodotọ Jesu tọn lẹ wutu, mí nọ setonuna avase etọn dọmọ: “Mì hùn nukun mìtọn lẹ bo họ́ mìde sọta nukunkẹn wunmẹ lẹpo, na eyin mẹde tlẹ tindo susugege, nutindo etọn lẹ ma nọ na ẹn ogbẹ̀.” (Luku 12:15) Enẹwutu, Klistiani jọja lẹ yin tulina nado doafọna yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ, bo plọnwe jẹ obá he mẹ e yin dandan jẹ nado sọgan penukundo nuhudo tangan yetọn lẹ go dile yé to ayidonugo zedo vivẹnudido nado yí ‘ahun, alindọn, huhlọn, podọ ayiha yetọn lẹpo’ do sẹ̀n Jehovah ji. (Luku 10:27) Gbọn mọwiwà dali wẹ yé sọgan lẹzun “adọkunnọ hlan Jiwheyẹwhe.”—Luku 12:21; hia Matiu 6:19-21.
A Dike Magbọjẹ Gbẹ̀mẹ Tọn lẹ Doagban Pinpẹn Na We Blo
12, 13. Nawẹ tonusisena nuhe Jesu dọ to Matiu 6:31-33 mẹ nọ hẹn mí gbọnvona mẹhe tin to aihọn lọ mẹ lẹ gbọn?
12 Devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ gbọnvona mẹhe to aihọn lọ mẹ lẹ na nuhe dù pọndohlan yetọn gando agbasanu lẹ go. To adà ehe mẹ, Jesu dọna hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Mì yin magbọjẹnọ gbede blo, dọ, ‘Etẹ mí na dù?’ kavi, ‘Etẹ mí na nù?’ kavi, ‘Etẹ mí na dó?’ Na ehe lẹpo wẹ onú he akọta lẹ nọ to afọdona vẹkuvẹku. Na Otọ́ mìtọn olọn tọn yọnẹn dọ mì tindo nuhudo onú ehe lẹpo tọn. Enẹwutu, mì zindonukọn nado to ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́, podọ onú devo ehe lẹpo na yin yiyidogọ na mì.” (Mat. 6:31-33) Sọn numimọ yetọn titi mẹ, yisenọ hatọ mítọn susu wẹ ko mọdọ Otọ́ mítọn olọn tọn nọ gọalọna yé nado mọ nuhe yé tindo nuhudo etọn lẹ.
13 “Jijọ-di-Jiwheyẹwhe po pekọ po ale daho wẹ.” (1 Tim. 6:6, Biblu Wiwe Lọ Gun Alada) Ṣigba, pọndohlan devo pete wẹ mẹhe to aihọn egbezangbe tọn mẹ lẹ tindo. Di apajlẹ, to whenue jọja lẹ wlealọ, susu yetọn wẹ nọ donukun nado mọ nuhe dín yé te to gbẹ̀mẹ lẹpo to afọdopolọji, enẹ wẹ owhé kavi ohọ̀ whanpẹnọ de he gọ́ na aṣọ́donu dagbedagbe lẹ, mọto vẹnpẹn de po nuyizan lẹtliki tọn he to zoji lẹ po. Ṣigba, Klistiani he to gbẹnọ taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ ma nọ jlonu zẹ̀ nugopipe yetọn go gba. Na nugbo tọn, e jẹna pipà dọ mẹsusu nọ yí nutindo agbasa tọn delẹ do sanvọ́ nado mọ whenu po huhlọn po dogọ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ taidi wẹnlatọ zohunhunnọ Ahọluduta lọ tọn lẹ. Mẹdevo lẹ nọ sẹ̀n taidi gbehosọnalitọ kavi to Bẹtẹli, to azọ́n nugopọntọ lẹdo tọn mẹ kavi taidi mẹdehlan. Mímẹpo wẹ yọ́n pinpẹn sinsẹ̀nzọn ahundopo tọn he sinsẹ̀n-basitọ hatọ mítọn lẹ to wiwà tọn taun.
14. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn oló he Jesu do gando nudotọ lọ go mẹ?
14 To oló he Jesu do gando nudotọ lọ go mẹ, e dọ dọ “magbọjẹ titonu ehe tọn lẹ po huhlọn mẹkiklọ adọkunnu lẹ tọn po” sọgan gbidikọna ohó Jiwheyẹwhe tọn to ahun mítọn mẹ bo na zọ́n bọ mí ma na de sinsẹ́n tọ́n. (Mat. 13:22) Pekọ tintindo taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ to titonu ehe mẹ nọ gọalọna mí ma nado jai jẹ omọ̀ ehe mẹ. Kakatimọ, e nọ hẹn nukun mítọn “tin to fidopo” bọ mí nọ ze ayidonugo mítọn lẹpo do Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn ji bo nọ ze nuhe gandego lẹ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan mítọn mẹ.—Mat. 6:22.
“Aihọn to Jujuyi”
15. Hogbe apọsteli Johanu tọn tẹlẹ wẹ nọ yinuwado pọndohlan Klistiani nugbo lẹ tọn ji gando aihọn egbezangbe tọn go?
15 Whẹwhinwhẹ́n tangan he wutu míwlẹ, taidi Klistiani nugbo lẹ, nọ pọ́n míde hlan di “jonọ podọ gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ” to aihọn ehe mẹ wẹ yindọ mí kudeji dọ azán kaka de ma pò to gbàn ji na ẹn. (1 Pita 2:11; 2 Pita 3:7) Pọndohlan ehe wẹ nọ yinuwado nudide he mí nọ basi to gbẹ̀mẹ lẹ, nujlomẹ po yanwle mítọn lẹ po ji. Apọsteli Johanu na ayinamẹ yisenọ hatọ lẹ ma nado yiwanna aihọn kavi nuhe tin to aihọn mẹ lẹ, na “aihọn to jujuyi po ojlo etọn po ga, ṣigba ewọ he wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn na gbọṣi aimẹ kakadoi.”—1 Joh. 2:15-17.
16. Nawẹ mí sọgan dohia dọ mí ko yin kinklandovo taidi omẹ vonọtaun Jehovah tọn lẹ gbọn?
16 Jehovah dọna Islaelivi lẹ dọ eyin yé setonuna emi, yé na lẹzun “adọkunnu vivẹ́ de hlan [emi] sọn ṣẹnṣẹn gbẹtọ lẹpo tọn.” (Eks. 19:5) To ojlẹ he mẹ Islaelivi lẹ gbẹ́ yin nugbonọ, yé gbọnvona akọta he pò lẹpo to sinsẹ̀n-bibasi po aliho gbẹninọ tọn yetọn po mẹ. Mọdopolọ to egbehe, Jehovah ko klan mẹdelẹ dovo na ede he gbọnvo pete na aihọn Satani tọn. Biblu dotuhomẹna mí nado “gbẹ́ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe po ojlo aihọn tọn lẹ po dai podọ nado nọ do wunza, dodowiwa po mẹdezejo na Jiwheyẹwhe po hia to titonu ehe mẹ, dile mí to tepọn todido jiawu gọna awusọhia gigonọ Jiwheyẹwhe daho lọ tọn podọ Mẹwhlẹngántọ mítọn, yèdọ Klisti Jesu tọn, mẹhe yí ede na mí na ewọ nido sọgan whlẹn mí gán sọn sẹ́nhẹngba wunmẹ lẹpo mẹ bo klọ́ mí wé nado lẹzun omẹ vonọtaun etọn titi lẹ, yèdọ zohunhunnọ na azọ́n dagbe lẹ.” (Titu 2:11-14) “Omẹ” ehelẹ bẹ Klistiani yiamisisadode lẹ po “lẹngbọ devo” Jesu tọn livi susu he nọ gọalọ bo nọ nọgodona yé lẹ po hẹn.—Joh. 10:16.
17. Naegbọn e ma na vẹna mẹyiamisisadode lẹ po gbẹdohẹmẹtọ yetọn lẹ po gbede dọ yé nọgbẹ̀ taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ to aihọn ylankan ehe mẹ?
17 “Todido jiawu” he mẹyiamisisadode lẹ tindo wẹ nado duahọlu hẹ Klisti to olọn mẹ. (Osọ. 5:10) To whenue todido lẹngbọ devo lẹ tọn nado nọgbẹ̀ kakadoi to aigba ji na mọ hẹndi, yé ma nasọ yin gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ to aihọn ylankan ehe mẹ ba. Yé na tindo owhé whanpẹnọ lẹ, podọ dùdù po nùnù po na tin bo gọfla. (Ps. 37:10, 11; Isa. 25:6; 65:21, 22) To vogbingbọn mẹ na Islaelivi lẹ, yé ma na wọn pọ́n gbede dọ Jehovah, “Jiwheyẹwhe aihọn lẹpo tọn” dè wẹ ehe lẹpo wá sọn. (Isa. 54:5) E ma na vẹna mẹyiamisisadode lẹ po lẹngbọ devo lẹ po gbede dọ yé nọgbẹ̀ taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ to aihọn ylankan ehe mẹ.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Aliho tẹ mẹ wẹ nugbonọ hohowhenu tọn lẹ nọgbẹ̀ taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ te?
• Teninọ tẹwẹ Klistiani dowhenu tọn lẹ tindo gando aihọn lọ go?
• Nawẹ Klistiani nugbo lẹ nọ zan aihọn lọ jẹ obá kleun de mẹ gbọn?
• Naegbọn e ma na vẹna mí gbede dọ mí nọgbẹ̀ taidi gbéjinọtọ ojlẹ gli tọn lẹ to aihọn ylankan ehe mẹ?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 18]
Klistiani dowhenu tọn lẹ nọla na ayidedai he gọ́ na danuwiwa po fẹnnuwiwa po lẹ
