Sọn Onú Hoho Sẹdotẹn Mítọn
Sinima He Wá Do Gànmẹ bo “Ma Sọgan Yin Winwọn” De
“SINIMA he ma sọgan yin winwọn!” Hogbe enẹlẹ wẹ mẹsusu yizan nado basi zẹẹmẹ sinima he nọ yin “Drame de la Création” tọn. E wá do gànmẹ bosọ yinuwado mẹhe pọ́n ẹn lẹ ji taun. Na nugbo tọn, “Drame de la Création” pagigona Jehovah ojlẹ vude whẹpo gandudu Hitler tọn do jẹ homẹkẹn sinsinyẹn do omẹ Jehovah tọn lẹ ji to Europe. Ṣigba, etẹwẹ yin “Drame de la Création”?
To 1914, omẹ Jehovah tọn lẹ de “Photo-Drame de la création” tọ́n to tatọ́-tẹnnọ yetọn to Brooklyn, New York to États-Unis. Sinima gànhiho ṣinatọ̀n tọn de wẹ, he bẹ yẹdide adógo tọn, yẹdide sinmẹ voovo he nọ whàngo, nuhiho po hodidọ po hẹn. Gbẹtọ livi susu lẹ wẹ pọ́n “Photo-Drame de la création” lẹdo aihọn pé. Bladopọ kleun etọn he nọ yin yiylọdọ “Eurêka-Drame” sọ yin didetọn to 1914. Ṣigba, to owhe 1920 lẹ gblamẹ, yẹdide adógo tọn lọ lẹ po nuyizan lọ lẹ po jẹ gbigble ji. Etomọṣo, mẹsusu lẹ jlo nado vọ́ “Photo-Drame de la création” lọ pọ́n. Di apajlẹ, mẹhe nọ nọ̀ Ludwigsburg to Allemagne lẹ dọmọ: “Whetẹnu wẹ ‘Photo-Drame de la création’ na vọ́ yin didohia?” Ayiha tẹwẹ sọgan yin kinkan?
Nado sọgan jẹ sinima lọ dohia ji whladopo dogọ, to owhe 1920 lẹ gblamẹ, mẹmẹsunnu delẹ to whẹndo Bẹtẹli Magdeburg tọn to Allemagne họ̀ yẹdide he nọ whàngo lẹ sọn azọ́nwhé he nọ na linlin de si to Paris, France podọ yẹdide adógo tọn lẹ sọn azọ́nwhé he nọ basi yẹdide lẹ si to Leipzig po Dresden po. Yé kọ́n yẹdide yọyọ ehelẹ dopọ hẹ delẹ to yẹdide “Photo-Drame” hoho lọ tọn he gbẹ́ yọ́n-na-yizan lẹ mẹ.
Mẹmẹsunnu Erich Frost he tindo nunina hànjiji tọn, wleawuna nuhiho he nọ zọnpọ hẹ yẹdide lọ lẹ. Apadewhe hodidọ lọ lẹ tọn yin didesọn owe lọ Création mẹ. Enẹwutu wẹ “Photo-Drame de la création” he yin vivọ́ basi lọ do nọ yin yiylọdọ “Drame de la Création.”
Kẹdẹdi “Photo-Drame de la création,” sinima “Drame de la Création” lọsu nọ dẹn na gànhiho ṣinatọ̀n podọ adà etọn de nọ yin didohia to whèjai lẹ debọdo-dego. E bẹ nudọnamẹ gigọ́ hẹn gando azán nudida tọn lẹ go, bo do whenuho Biblu po aihọn tọn po hia bosọ dohia dọ sinsẹ̀n lalo ko hẹn mẹsusu jẹflumẹ. Sinima enẹ yin didohia to Autriche, Allemagne, Luxembourg, Suisse, podọ fidevo he mẹhe nọ do Allemagne-gbè lẹ tin te.
Erich Frost basi zẹẹmẹ dọmọ: “To nupinpọn lọ whenu n’nọ dotuhomẹna azọ́nwatọgbẹ́ ṣie lẹ titengbe mẹhe tin to nuhogbẹ́ lọ mẹ lẹ nado nọ gbọn mẹplidopọ lẹ mẹ to gbọjẹ kleun lẹ whenu bo má owe po alọnuwe whanpẹnọ mítọn lẹ po na yé. To aliho ehe mẹ, mí nọ do owe susu gbonu hugan lehe mí nọ wà do sọn whédegbè jẹ whédegbè.” Johannes Rauthe he do sinima lọ hia to Pologne po République Tchèque po flindọ susu mẹhe wá lẹ tọn nọ na yé adlẹsi yetọn lẹ na yé nido dla yé pọ́n to whedevonu. Yé nọ lẹkọyi dla omẹ enẹlẹ pọ́n bosọ nọ tindo hodọdopọ dagbe lẹ do Biblu ji.
To owhe 1930 lẹ gblamẹ, gbẹtọ lẹ nọ gọ́ nupọntẹn lẹ nado pọ́n “Drame de la Création” lọ podọ diblayin dọ mẹlẹpo wẹ to hodọ gando sinima he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dohia to tòpẹvi enẹlẹ mẹ go. To 1933, diblayin gbẹtọ livi dopo wẹ ko pọ́n nuzedonukọnnamẹ lọ he alahọ Allemagne tọn wleawuna. Mẹmẹyọnnu Käthe Krauss flin dọmọ: “Nado yì pọ́n sinima lọ na azán voovo atọ́n, mí nọ zingbejizọnlin gbọn atin kanmẹ, gbọn osó lẹ ji, podọ gbọn agbàdo lẹ mẹ na kilomẹtlu 10.” Mẹmẹyọnnu Else Billharz dọ dọ “‘Drame de la Création’ wẹ whàn mi nado yiwanna nugbo lọ.”
Alfred Almendinger dọ dọ to whenue onọ̀ emitọn yì pọ́n sinima lọ, “e yinuwado e ji sọmọ bọ e họ̀ Biblu dopo bo dín hogbe lọ ‘lẹwezomẹ’ to e mẹ.” Na e ma mọ hogbe enẹ to Biblu lọ mẹ wutu, e doalọtena ṣọṣi yìyì bo wá yí baptẹm taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ. Erich Frost dọmọ: “‘Drame de la Création’ whàn mẹsusu nado wá nugbo lọ mẹ.”—3 Joh. 1-3.
To ojlẹ he mẹ mẹsusu ko pọ́n sinima lọ, e ma dẹn bọ gandudu Nazi tọn jẹ nuhahun hẹnwa ji to Europe. Bẹsọn 1933, nuwiwa Kunnudetọ lẹ tọn yin alọhẹndotena to Allemagne. Sọn whenẹnu kakajẹ vivọnu Wẹkẹ-Whàn awetọ lọ tọn to 1945, devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ yin homẹkẹndo sinsinyẹn to Europe. Erich Frost sẹ̀ngàn na nudi owhe ṣinatọ̀n. Ṣigba, e luntọ́n bo wá sẹ̀n to Bẹtẹli Allemagne tọn to Wiesbaden. Onú dagbe wẹ e yin dọ sinima “Drame de la Création” he ma sọgan yin winwọn enẹ wá do gànmẹ bo na adọgbigbo Klistiani lẹ nado sọgan pehẹ whlepọn yise tọn lẹ to Wẹkẹ-Whàn II whenu!—Sọn onú hoho sẹdotẹn mítọn to Allemagne.
A Gán Sọ Pọ́n Hosọ Ehelẹ
ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN
Sinima He Hẹn Yise Gbẹtọ lẹ Tọn Lodo to Owhe 100 Die
To owhe ehe mẹ, e pé owhe 100 bọ “Photo-Drame de la Création” yin didohia whla tintan, yèdọ sinima de he dite taun bo yin awuwlena nado hẹn gbẹtọ lẹ tindo yise to Biblu mẹ taidi Ohó Jiwheyẹwhe tọn.
ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN
Lehe Okún Ahọluduta lọ Tọn Tintan lẹ Yin Dido Do to Portugal
Avùnnukundiọsọmẹ tẹlẹ ji wẹ wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn tintan lẹ dù te to Portugal?
ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN
Togunmẹho lẹ Gọalọ Nado Lá Wẹndagbe lọ Pé Gbọn Irlande
Etẹwẹ hẹn C. T. Russell kudeji dọ ogle lọ “ko bia bo to tepọn gbingbẹ̀n”?
ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN
“Whetẹnu Wẹ Mí Nasọ Bayi Plidopọ Devo?”
Etẹwẹ zọ́n bọ plidopọ kleun he yin yin bibasi to Mexico to 1932 ehe do jẹna ayidego sọmọ?
ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN
“Ahun He Gọ́ Na Zohunhun po Owanyi po Hugan Gbede Pọ́n”
To plidopọ daho 1922 tọn yetọn godo, nawẹ Biblu Plọntọ lẹ yí ayinamẹ lọ nado “lá Ahọlu lọ po ahọluduta etọn po” do yizan mẹ gbọn?
ATỌ̀HỌ̀-NUHIHỌ́ LỌ TỌN—ZINJẸGBONU OPLỌN TỌN
“Ali de Ma Nọ Gble Gbau, Mọ Ali de Ma Ka Sọ Nọ Dẹn Gbau”
To vivọnu 1920 lẹ tọn podọ to bẹjẹeji 1930 lẹ tọn, gbehosọnalitọ zohunhunnọ lẹ yí gbemima do hẹn wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn yì glètoho wlala Australie tọn mẹ.
