Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

“Mì Wazọ́n Di Afanumẹ Jehovah Tọn”

“Mì Wazọ́n Di Afanumẹ Jehovah Tọn”

“Mì Wazọ́n Di Afanumẹ Jehovah Tọn”

“Mì wàdidọ to azọ́n mìtọn kọ̀n blo. . . . Mì wazọ́n di afanumẹ Jehovah tọn.”—LOM. 12:11.

ETẸWẸ HIẸ LẸN?

Etẹwẹ afanumẹ-yinyin he yin nùdego to Lomunu lẹ 12:11 mẹ bẹhẹn?

Nawẹ mí sọgan dapana afanumẹ-yinyin na Satani po aihọn etọn po gbọn?

Ale tẹlẹ wẹ Jehovah zedonukọnna afanumẹ etọn lẹ?

1. Nawẹ nuhe mẹsusu nọ lẹn gando afanumẹ-yinyin go gbọnvo na nuhe yin didọ to Lomunu lẹ 12:11 mẹ gbọn?

 AFANUMẸ-YINYIN Klistiani tọn gbọnvo pete na nuhe mẹsusu nọ lẹn gando afanumẹ-yinyin go. Mẹsusu nọ lẹndọ afanumẹ de nọ yin nuyiwa hẹ po kanyinylan po bo nọ yin kọgbidina bosọ nọ jiya mawadodo tọn. Ṣigba, sọgbe hẹ Ohó gbọdo Jiwheyẹwhe tọn, afanumẹ-yinyin nọ bẹ sinsẹ̀nzọnwiwa sọn ojlo mẹ wá na Ogán owanyinọ de hẹn. Na nugbo tọn, to whenue apọsteli Paulu na ayinamẹ Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ nado “wazọ́n di afanumẹ Jehovah tọn,” tudohomẹna yé wẹ e te nado dike owanyi ni whàn yé nado wà sinsẹ̀nzọn wiwe hlan Jiwheyẹwhe. (Lom. 12:11) Etẹwẹ afanumẹ-yinyin ehe bẹhẹn? Etẹwẹ sọgan gọalọna mí ma nado lẹzun afanumẹ na Satani po aihọn etọn po? Podọ ale tẹlẹ wẹ mí na mọyi eyin mí yí nugbonọ-yinyin do wà sinsẹ̀nzọn taidi afanumẹ na Jehovah?

“YẸN YIWANNA MẸMẸNU ṢIE”

2. (a) Etẹwẹ sọgan whàn afanumẹ Islaelivi de nado jo dotẹnmẹ hundote he e tindo nado jẹ mẹdekannu do? (b) Naegbọn e do jẹna ayidego dọ yè dona tọ́n otó na afanumẹ he jlo na gbọṣi ogán etọn dè?

2 Osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaelivi lẹ plọnnu mí gando afanumẹ-yinyin he Jehovah biọ to mí si go. Afanumẹ Heblu de dona jẹ mẹdekannu to owhe ṣinawetọ afanumẹ-yinyin tọn etọn mẹ. (Eks. 21:2) Ṣigba, Jehovah ze tito vonọtaun de dai na afanumẹ he yiwanna ogán etọn bo jlo na gbọṣi e dè. Ogán lọ dona plan afanumẹ enẹ jẹ ohọ̀n kavi dòtin ohọ̀n tọn kọ̀n bo yí nútọ́nnú de do tọ́n otó etọn. (Eks. 21:5, 6) E jẹna ayidego dọ sọgbe hẹ tito ehe, otó afanumẹ lọ tọn wẹ dona yin tintọ́n. To Heblugbe mẹ, hogbe he nọ yin yiyizan na nusise po todidoai po nọ bẹ linlẹn tonusise tọn hẹn. Gbọn alọkikẹyi dọ otó emitọn ni yin tintọ́n dali, afanumẹ lọ to didohia dọ emi jlo nado setonuna ogán emitọn bo nasọ to sinsẹ̀nzọnwa na ẹn zọnmii. Ehe gọalọna mí nado mọnukunnujẹ nuhe klandowiwe mítọn na Jehovah bẹhẹn mẹ, enẹ wẹ nado dike owanyi ni whàn mí nado setonuna Jiwheyẹwhe sọn ojlo mẹ wá.

3. Etẹwẹ nọ whàn mí nado klan míde do wiwe na Jiwheyẹwhe?

3 To whenue mí wleawufo nado yí baptẹm bo lẹzun Klistiani de, mí ko basi dide nado sẹ̀n Jehovah bo yin afanumẹ etọn. Mí klan míde do wiwe na Jehovah, na mí jlo nado setonuna ẹn bosọ wà ojlo etọn. Mẹde ma hẹn mí po huhlọn po nado wà ehe. Na nugbo tọn, whẹpo jọja he tlẹ yí baptẹm lẹ do wàmọ, yé ko basi klandowiwe mẹdetiti tọn na Jehovah, e ma yin nado hẹn homẹ mẹjitọ yetọn lẹ tọn hùn poun gba. Owanyi wẹ nọ whàn Klistiani lẹ nado klan yede do wiwe na Ogán olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah. Apọsteli Johanu wlan dọmọ: “Ehe wẹ nuhe owanyi Jiwheyẹwhe tọn zẹẹmẹdo, dọ, mí ni yìn gbedide etọn lẹ.”—1 Joh. 5:3.

MÍ TIN TO MẸDEKANNU, ṢOGAN BO YIN AFANUMẸ

4. Etẹwẹ e nọ biọ nado lẹzun “afanumẹ lẹ na dodowiwa”?

4 Lehe mí dopẹna Jehovah na e hẹn yọnbasi na mí nado yin afanumẹ etọn do sọ! Na mí tindo yise to avọ́sinsan ofligọ Klisti tọn mẹ wutu, mí penugo nado jẹ mẹdekannu sọn ylando si. Dile etlẹ yindọ mí gbẹ́ yin mapenọ, mí desọn ojlo mẹ nado nọ aṣẹpipa Jehovah po Jesu po tọn glọ. Paulu basi zẹẹmẹ ehe tọn to wekanhlanmẹ etọn dopo mẹ dọmọ: “Na nugbo tọn, mì nọ pọ́n mìde hlan di mẹhe ko kú na ylando wutu, ṣigba bo tin to ogbẹ̀ na Jiwheyẹwhe gbọn Klisti Jesu dali.” Enẹgodo, e na avase dọmọ: “Be mì ma yọnẹn dọ eyin mì zindonukọn nado to mìde zejo na mẹde taidi afanumẹ lẹ nado nọ setonuna ẹn, afanumẹ etọn lẹ wẹ mì yin na mì nọ setonuna ẹn wutu, vlavo mì yin afanumẹ na ylando he nọ dekọtọn do okú mẹ kavi mì yin afanumẹ na tonusise he nọ dekọtọn do dodowiwa mẹ ya? Etomọṣo, opẹ́ wẹ na Jiwheyẹwhe dọ mì yin afanumẹ na ylando dai ṣigba mì ko lẹzun tonusetọ sọn ahun mẹ na nuplọnmẹ wunmẹ enẹ he yin zizedo alọmẹ na mì. Mọwẹ, to whenuena e yindọ mìwlẹ ko yin tuntundote sọn ylando mẹ, mì lẹzun afanumẹ lẹ na dodowiwa.” (Lom. 6:11, 16-18) Doayi e go dọ apọsteli lọ dọho gando ‘tonusise sọn ahun mẹ’ go. Na nugbo tọn, klandowiwe mítọn na Jehovah nọ zọ́n bọ mí nọ lẹzun “afanumẹ lẹ na dodowiwa.”

5. Etẹwẹ mí dona diahi hẹ, podọ etẹwutu?

5 Etomọṣo, nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ klandowiwe mítọn, mí dona duto aliglọnnamẹnu delẹ ji. Mí dona diahi hẹ onú awe. Tintan wẹ nuhe Paulu diahi hẹ. E wlan dọmọ: “Na taun tọn, yẹn nọ mọ awuvivi to osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn mẹ sọgbe hẹ mẹhe yẹn yin to homẹ, ṣigba yẹn mọ osẹ́n devo to awutugonu ṣie lẹ mẹ he to awhànfun sọta osẹ́n ayiha ṣie mẹ tọn bo to hinhẹn mi zun kanlinmọ na osẹ́n ylando tọn he tin to awutugonu ṣie lẹ mẹ.” (Lom. 7:22, 23) Mape he mí dugu etọn nọ yinuwado mílọsu ji ga. Enẹwutu, mí dona to ahidi hẹ ojlo agbasa tọn mítọn zọnmii. Apọsteli Pita dotuhomẹna mí dọmọ: “Mì tin taidi mẹhe to yedekannu lẹ, ṣogan mì hẹn mẹdekannujẹ mìtọn go, e ma yin taidi nukunmẹṣinyọnnu de na ylanwiwa, ṣigba taidi afanumẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.”—1 Pita 2:16.

6, 7. Nawẹ Satani nọ hẹn nuhe tin to aihọn ehe mẹ lẹ nado dọnmẹdogo gbọn?

6 Onú awetọ he mí dona diahi hẹ wẹ aihọn lọ, ehe tin to anademẹ aovi lẹ tọn glọ. Satani he yin ogán aihọn lọ tọn, nọ de ogá miyọ́nnọ etọn lẹ do mí po yanwle lọ po nado hẹn mí ma nado sọ yin nugbonọ na Jehovah po Jesu po ba. E nọ whlé mí pọ́n na mí nido joawuna nuyiwadomẹji gblezọn etọn bo lẹzun afanumẹ etọn. (Hia Efesunu lẹ 6:11, 12.) Dopo to aliho he mẹ Satani nọ wà ehe te wẹ yindọ, e nọ wleawuna aihọn etọn to aliho de mẹ nado dọnmẹdogo. Apọsteli Johanu na mí avase dọmọ: “Eyin mẹde yiwanna aihọn, owanyi Otọ́ tọn ma tin to ewọ mẹ; na nuhe tin to aihọn mẹ lẹpo—yèdọ ojlo agbasalan tọn, ojlo nukun tọn, po nutindo gbẹ̀mẹ tọn mẹtọn lẹ jijlá po—ma wá sọn Otọ́ dè gba, ṣigba wá sọn aihọn dè.”—1 Joh. 2:15, 16.

7 Ojlo lọ nado tindo agbasanu susu gbayipe to aihọn lọ mẹ. Satani nọ sisẹ́ gbẹtọ lẹ nado yise dọ akuẹ wẹ nọ hẹn ayajẹ wá. Ajọwatẹn dahodaho lẹ tin to fisusu. Ajọjlatọ lẹ nọ whàn gbẹtọ lẹ nado zan gbẹzan agbasanu bibẹpli po gbẹdudu po tọn. Gbẹtọ lẹ nọ zingbejizọnlin yì nọtẹn he fọnjlodotenamẹ lẹ taidi kanlin-pọntẹn lẹ to pọmẹ hẹ mẹhe tindo pọndohlan aihọn tọn lẹ. Na nugbo tọn, nuhe lẹdo mí pé lẹpo nọ fọ́n ojlo mítọn dote nado hẹn gbẹzan mítọn pọnte, ṣigba sọgbe hẹ nujinọtedo aihọn tọn lẹ.

8, 9. Owù tẹ mẹ wẹ mí sọgan jai jẹ po awubibọ po, podọ etẹwutu?

8 To whenue Pita to hodọ gando mẹhe kẹalọyi pọndohlan aihọn tọn to agun Klistiani owhe kanweko tintan tọn mẹ lẹ go, e na avase dọmọ: “Yé nọ pọ́n gbẹzan fẹẹmẹninọ tọn zinzan to okle hlan di gbẹdudu. Dihó po oblọ lẹ po wẹ yé, bọ yé nọ mọ awuvivi zẹjlẹgo nado yí nuplọnmẹ lalo yetọn lẹ do hẹn mẹdevo lẹ buali dile yé to núdù dopọ po mì po. Na yé nọ dọ ohó gboogbo he ma nọ hẹn ale de wá lẹ, podọ yé nọ yí ojlo agbasalan tọn lẹ po wantuntun lẹ po do dó omọ̀ na mẹhe ṣẹṣẹ to tintọ́n sọn gbẹtọ he nọ yinuwa to alibubu mẹ lẹ ṣẹnṣẹn. To whenuena yé to opagbe mẹdekannujẹ tọn dó na yé, yelọsu lẹ gbẹ́ yin afanumẹ walọ gblezọn tọn lẹ. Na mẹdepope he duto mẹdevo ji nọ hẹn omẹ enẹ zun afanumẹ ede tọn.”—2 Pita 2:13, 18, 19.

9 Pekọ hinhẹnwa na “ojlo nukun tọn” ma nọ hẹnmẹ jẹ mẹdekannu. Kakatimọ, e nọ hẹnmẹ zun afanumẹ na ogán mayinukundomọ aihọn ehe tọn, yèdọ Satani Lẹgba. (1 Joh. 5:19) E bọawu nado jai jẹ owù de mẹ, enẹ wẹ afanumẹ-yinyin na agbasanu lẹ, podọ e nọ vẹawu nado jẹ mẹdekannu sọn owù ehe mẹ.

YANWLE DE HE NỌ HẸN PEKỌ WÁ

10, 11. To egbehe, mẹnu lẹ dín wẹ Satani te na taun tọn, podọ nawẹ wepinplọn aihọn tọn sọgan hẹn nuhahun wá na yé gbọn?

10 Dile Satani wà do to jipa Edẹni tọn mẹ, mọdopolọ to egbehe, e nọ yangbé mẹhe ma tindo numimọ lẹ tọn jẹnukọn. Jọja lẹ dín wẹ e te taun. Na nugbo tọn, homẹ Satani tọn ma nọ hùn to whenue jọja de kavi mẹdepope ze ede jo nado yin afanumẹ Jehovah tọn. Kẹntọ Jiwheyẹwhe tọn ehe jlo dọ mẹhe klan gbẹzan yetọn do wiwe na Jehovah lẹ ni gboawupo to mẹdezejo po nugbonọ-yinyin yetọn po mẹ.

11 Mì gbọ mí ni lẹkọyi apajlẹ afanumẹ he kẹalọyi dọ ogán emitọn ni tọ́n otó emitọn lọ tọn ji. Afanumẹ ehe na ko mọ awufiẹsa na ojlẹ vude, ṣigba ohia afanumẹ-yinyin tọn etọn gbọṣi aimẹ kakadoi. Mọdopolọ, nado de yanwle he gbọnvo na hagbẹ mẹtọn lẹ tọn ma nọ bọawu bo tlẹ sọgan hẹn awufiẹsa wá, titengbe na jọja lẹ. Satani nọ hẹn linlẹn lọ gbayipe dọ afọdidona yanwle de to aihọn emitọn mẹ wẹ nọ hẹn pekọ wá namẹ, ṣigba Klistiani lẹ nọ hẹn do ayiha mẹ dọ pekọ hinhẹnwa na nuhudo gbigbọmẹ tọn yetọn wẹ yin nujọnu hugan. Jesu plọnmẹ dọmọ: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ.” (Mat. 5:3) Klistiani he klan yede do wiwe lẹ nọ nọgbẹ̀ nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn, e ma yin Satani tọn gba. Yé nọ mọ awuvivi to osẹ́n Jehovah tọn yìnyìn mẹ, podọ yé nọ lẹnayihamẹpọn do e ji to okle po ozán po. (Hia Psalm 1:1-3.) Ṣigba, tito wepinplọn tọn he tin to egbehe lẹ ma nọ na dotẹnmẹ susu devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ nado lẹnayihamẹpọn bo hẹn pekọ wá na nuhudo gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ.

12. Nudide tẹwẹ jọja susu nọ pannukọn to egbehe?

12 To owhe kanweko tintan whenu, mẹhe yin ogán to aihọn mẹ lẹ nọ hẹn ẹn vẹawuna Klistiani lẹ nado yin afanumẹ na Jiwheyẹwhe. To wekanhlanmẹ etọn tintan hlan Kọlintinu lẹ mẹ, Paulu dọmọ: “Be hiẹ yin yiylọ to whenue a yin afanumẹ de wẹ ya?” Enẹgodo e na ayinamẹ dọmọ: “A dike e dotukla we blo; ṣigba eyin hiẹ sọgan jẹ mẹdekannu, kuku gbọ bo yí dotẹnmẹ hundote lọ zan.” (1 Kọl. 7:21) Mí nọ jlo nado jẹ mẹdekannu sọn afanumẹ-yinyin mẹ. To egbehe, to otò susu mẹ, dandannu wẹ e yin nado plọnwe jẹ obá de mẹ. Enẹgodo, wehọmẹvi lẹ nọ yin dotẹnmẹna nado basi nudide fie yé na yì wehọmẹ jẹ tọn. Nukọnzinzindo to wepinplọn mẹ nado doafọna agbasazọ́n tangan de to aihọn ehe mẹ sọgan hò mẹdekannujẹ mítọn nado doafọna sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn yí.—Hia 1 Kọlintinu lẹ 7:23.

WEPINPLỌN DAHODAHO LẸ KAVI DAGBE HUGAN LỌ, DETẸ WẸ HIẸ NA DE?

13. Wepinplọn tẹwẹ nọ hẹn ale wá na devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ hugan?

13 Paulu na avase Klistiani Kọlọsinu lẹ dọmọ: “Mì nọ payi: vlavo mẹde sọgan tin he na domọwle mì taidi nuyànwẹnna etọn gbọn tamẹnuplọnmẹ po oklọ ovọ́ po dali sọgbe hẹ aṣa gbẹtọ lẹ tọn, sọgbe hẹ onú dodonu aihọn ehe tọn lẹ bọ e ma yin dehe sọgbe hẹ Klisti.” (Kọl. 2:8) ‘Tamẹnuplọnmẹ po oklọ ovọ́ po sọgbe hẹ aṣa gbẹtọ lẹ tọn’ nọ sọawuhia to pọndohlan he wesetọ aihọn tọn susu nọ hẹn gbayipe lẹ mẹ. Tito wepinplọn dahodaho lẹ tọn nọ ze ayidonugo do wepinplọn kẹdẹ ji, enẹwutu eyin wehọmẹvi lẹ mọ gbedewema yetọn yí godo, yé ma nọ saba penugo nado wà alọnuzọ́n depope bo ma nọ wleawufo nado pehẹ nuhahun gbẹ̀mẹ tọn lẹ. Ṣigba, devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ nọ de nado plọnwe he na gọalọna yé nado yọ́n alọnuzọ́n de bo penugo nado zan gbẹzan he bọawu to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Yé nọ hẹn ayinamẹ he Paulu na Timoti ehe do ayiha mẹ dọmọ: “Nugbo wẹ dọ e nọ hẹn ale daho wá, eyin mẹdezejo na Jiwheyẹwhe ehe yin tintindo to pọmẹ po pekọ po. Enẹwutu, eyin mí tindo núdùdù, avọ̀ po adọtẹn po, onú ehelẹ na pekọna mí.” (1 Tim. 6:6, 8) Kakati nado ze ayidonugo do gbedewema dahodaho po tẹnmẹ-yinkọ lẹ po mimọyi ji, Klistiani nugbo lẹ nọ ze ayidonugo do mahẹ gigọ́ tintindo to lizọnyizọn lọ mẹ ji nado sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado lẹzun devi Klisti tọn lẹ.—Hia 2 Kọlintinu lẹ 3:1-3.

14. Sọgbe hẹ Filippinu lẹ 3:8, nukun tẹwẹ Paulu yí do pọ́n lẹblanulọkẹyi he e tindo nado yin afanumẹ na Jiwheyẹwhe po Klisti po?

14 Lẹnnupọndo apajlẹ apọsteli Paulu tọn ji. Ewọ plọnwe to Osẹ́n Ju lẹ tọn plọnmẹtọ Gamalieli dè. Obá he mẹ Paulu plọnwe jẹ sọgan yin yiyijlẹdo wehọmẹ alavọ tọn egbehe tọn go. Ṣigba, tadona tẹ kọ̀n wẹ Paulu wá to whenue e yí lẹblanulọkẹyi he e tindo nado yin afanumẹ na Jiwheyẹwhe po Klisti po jlẹdo wepinplọn etọn go? Ewọ wlan dọmọ: “Yẹn pọ́n onú lẹpo hlan di onú gúgú na yẹyi daho hugan oyọnẹn Klisti Jesu Oklunọ ṣie tọn wutu.” E yidogọ dọmọ: “Na ewọ tọn wutu wẹ yẹn ko gbẹkọ onú lẹpo go podọ yẹn pọ́n yé hlan taidi ogbó lẹ, na yẹn nido sọgan duale Klisti tọn.” (Flp. 3:8) Pọndohlan mọnkọtọn tintindo sọgan gọalọna Klistiani jọja lẹ po mẹjitọ yetọn he nọ dibusi Jiwheyẹwhe lẹ po nado basi nudide nuyọnẹn tọn gando wepinplọn go. (Pọ́n yẹdide lẹ.)

MỌALEYI SỌN NUPINPLỌN DAGBE HUGAN LỌ MẸ

15, 16. Tito nupinplọn tọn tẹwẹ titobasinanu Jehovah tọn wleawuna, podọ etẹ ji wẹ nupinplọn ehe nọ ze ayidonugo do?

15 Etẹwẹ nọ yin ninọmẹ nulẹ tọn to wehọmẹ dahodaho aihọn ehe tọn lẹ mẹ? Be e ma yin finẹ wẹ gufinfọn sọta gandudu po hunyanhunyan lẹ po nọ bẹsọn to whedelẹnu ya? (Efe. 2:2) To vogbingbọn mẹ, titobasinanu Jehovah tọn wleawuna tito nupinplọn dagbe hugan de tọn to ninọmẹ jijọho tọn de mẹ to agun Klistiani tọn mẹ. Dopodopo mítọn wẹ dotẹnmẹ lọ hundote na nado mọaleyi sọn Wehọmẹ Lizọnyizọn Yẹwhehọluduta tọn he nọ yin bibasi to sẹmẹsẹmẹ lọ mẹ. Humọ, tito nupinplọn tọn vonọtaun lẹ tin-to-aimẹ na mẹmẹsunnu gbehosọnalitọ he yin tlẹnnọ lẹ (Wehọmẹ Biblu Pinplọn Tọn Na Mẹmẹsunnu Tlẹnnọ Lẹ) podọ asu po asi po he yin gbehosọnalitọ lẹ (Wehọmẹ Biblu Pinplọn Tọn Na Alọwlemẹ lẹ). Nupinplọn yẹwhehọluduta tọn mọnkọtọn lẹ nọ gọalọna mí nado setonuna Jehovah, yèdọ Ogán olọn mẹ tọn mítọn.

16 Mí sọgan dín adọkun gbigbọmẹ tọn susugege to Wesẹdotẹn Intẹnẹt Ji tọn kavi to alọdlẹndonu hosọ tọn he sọawuhia to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn 15 décembre tọn lẹ mẹ. Yanwle Biblu pinplọn ehe tọn wẹ nado hẹn sinsẹ̀n-bibasi mítọn na Jehovah pọnte dogọ. E nọ plọn mí lehe mí sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado gbọwhẹ hẹ Jiwheyẹwhe do. (2 Kọl. 5:20) Enẹgodo, mẹhe mí gọalọna lẹ nọ penugo nado plọnnu mẹdevo lẹ.—2 Tim. 2:2.

ALE HE AFANUMẸ LỌ MỌYI

17. Ale tẹlẹ wẹ nupinplọn dagbe hugan lọ dide nọ hẹnwa?

17 To oló Jesu tọn he gando talẹnti go mẹ, afanumẹ awe he yin nugbonọ lọ lẹ mọ pipà yí bo duvivi ayajẹ ogán yetọn tọn to whenue ewọ ze azọ́n devo do alọmẹ na yé. (Hia Matiu 25:21, 23.) Mẹhe de nupinplọn dagbe hugan lọ to egbehe lẹ nọ mọ ayajẹ po ale susu po yí. Lẹnnupọndo apajlẹ Michael tọn ji. E nọ wazọ́n to wehọmẹ sọmọ bọ mẹplọntọ etọn lẹ basi oylọna ẹn yì opli de nado dọhodo yanwle etọn nado yì wehọmẹ alavọ tọn ji. Nupaṣamẹ wẹ e yin na yé nado mọdọ Michael de nado yì wehọmẹ alọnuzọ́n pinplọn ojlẹ gli tọn de he gọalọna ẹn nado penukundo ede go to azọ́n gbehosọnalitọ whepoponu tọn mẹ. Be e mọdọ nude gbọ emi go wẹ ya? E dọmọ: “Nuhe n’plọn to wehọmẹ yẹwhehọluduta tọn mẹ taidi gbehosọnalitọ de, podọ todin taidi mẹho agun tọn, yọ́n-na-yizan na mi taun. Dona po lẹblanulọkẹyi he n’to vivi etọn dù lẹ po suhugan akuẹ depope he n’sọgan ko dín. Homẹ ṣie hùn taun dọ n’ma doafọna wepinplọn dahodaho lẹ.”

18. Etẹwẹ whàn we nado de nupinplọn dagbe hugan lọ?

18 Nupinplọn dagbe hugan lọ nọ plọn mí nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn bo nọ gọalọna mí nado yin afanumẹ na Jehovah. E nọ ze todido lọ donukọnna mí nado “yin hinhẹn jẹ mẹdekannu sọn afanumẹ-yinyin na gbigble mẹ” bo mọ “mẹdekannujẹ gigonọ he yin ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn” yí. (Lom. 8:21) To popolẹpo mẹ, mí nọ plọn aliho dagbe hugan he mẹ mí sọgan do owanyi hia Ogán olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah te.—Eks. 21:5.

[Kanbiọ hukan lẹ tọn]

[Yẹdide lẹ to weda 14]

Ogán tẹwẹ hiẹ na yin afanumẹ na?