1. Na mí yin didá to apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ wutu, nugopipe tẹwẹ mí tindo?

 “OTỌ́ etọn wẹ e di!” Mí nọ yawu sè hodidọ mọnkọtọn. Na nugbo tọn, ovi susu nọ di mẹjitọ yetọn lẹ taun. To popolẹpo mẹ, ovi lẹ nọ dugu jẹhẹnu delẹ tọn sọn mẹjitọ yetọn lẹ dè. Jehovah, Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn wẹ Gbẹ̀namẹtọ. (Ps. 36:9) Podọ míwlẹ he yin ovi etọn lẹ di i jẹ obá de mẹ. Na mí yin didá to apajlẹ etọn mẹ wutu, mí tindo nugopipe nado nọ lẹnnupọn bo nọ basi nudide lẹ, podọ nado jihọntọn hẹ mẹdevo lẹ.—Gẹn. 1:26.

2. Etẹwẹ hẹn ẹn yọnbasi na Jehovah nado lẹzun Họntọn mítọn?

² Jehovah sọgan yin Họntọn dagbe hugan mítọn. Owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mí gọna yise he mí tindo to ewọ po Visunnu etọn po mẹ wẹ hẹn họntọnjiji mọnkọtọn yọnbasi. Jesu dọmọ: “Jiwheyẹwhe yiwanna aihọn lọ sọmọ bọ e namẹ Visunnu detọ́n dopo akàn etọn, na mẹdepope he do yise hia to ewọ mẹ ma nado yin vivasudo adavo nado tindo ogbẹ̀ madopodo.” (Joh. 3:16) Mí tindo apajlẹ mẹsusu tọn he jihọntọn pẹkipẹki hẹ Jehovah. Mì gbọ mí ni gbadopọnna awe to yé mẹ.

3, 4. Na nuhe dù họntọnjiji hẹ Jehovah, vogbingbọn tẹwẹ tin to Ablaham po kúnkan etọn po ṣẹnṣẹn?

³ Jehovah ylọ tọgbo Islaelivi lẹ tọn dọ “Ablaham, họntọn ṣie.” (Isa. 41:8) Otannugbo lẹ awetọ 20:7 lọsu dohia dọ Ablaham yin họntọn  Jiwheyẹwhe tọn. Etẹwẹ hẹn ẹn yọnbasi na dawe nugbonọ enẹ nado jihọntọn he dẹn-to-aimẹ hẹ Mẹdatọ etọn? Yise he Ablaham tindo wẹ.—Gẹn. 15:6; hia Jakọbu 2:21-23.

⁴ To bẹjẹeji, Jehovah yin Otọ́ po Họntọn de po na kúnkan Ablaham tọn he wá lẹzun akọta Islaeli hohowhenu tọn. Ṣigba, e blawu dọ yé ma yin họntọn Jiwheyẹwhe tọn kakadoi. Etẹwutu? Na yé hẹn yise bu to opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ wutu.

5, 6. (a) Nawẹ Jehovah lẹzun Họntọn towe gbọn? (b) Kanbiọ tẹlẹ ji wẹ e jẹ dọ mí ni lẹnnupọndo?

⁵ Lehe mí plọnnu gando Jehovah go sọ, mọ wẹ yise he mí tindo to ewọ mẹ na lodo do niyẹn, podọ mọ wẹ owanyi he mí tindo na ẹn na siso sọ. Flin ojlẹ he mẹ a mọnukunnujẹemẹ dọ Omẹ nujọnu tọn de wẹ Jiwheyẹwhe, yèdọ mẹde he a sọgan jihọntọn pẹkipẹki hẹ. Hiẹ sọ plọn dọ mímẹpo wẹ yin jiji to ylando mẹ na tolivivẹ Adam tọn wutu. Hiẹ wá mọnukunnujẹemẹ dọ gbẹtọvi lẹpo to pọmẹ ko jẹla sọn Jiwheyẹwhe dè. (Kọl. 1:21) Enẹgodo, a wá doayi e go dọ Otọ́ owanyinọ mítọn olọn mẹ tọn ma yin mẹhe dẹn do mí podọ onú mítọn nọ duahunmẹna ẹn. To whenue mí plọnnu gando avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn he Jiwheyẹwhe wleawuna go bo do yise hia to awuwledainanu enẹ mẹ, mí jẹ họntọnji hẹ ewọ ji.

⁶ Dile mí to nulẹnpọn do lehe mí wá yọ́n Jehovah do ji, mí dona kanse míde dọ: ‘Be n’to nukọnzindo to họntọnjiji ṣie mẹ hẹ Jiwheyẹwhe ya? Be jidide he n’tindo to ewọ mẹ lodo ya, podọ be owanyi he n’tindo na Họntọn yiwanna ṣie Jehovah fọ́n bo to sinsinyẹn deji egbesọegbesọ ya?’ Omẹ hohowhenu tọn devo he tindo haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ Jehovah wẹ Gideoni. Mì gbọ mí ni plọnnu gando ewọ go bo tẹnpọn nado hodo apajlẹ etọn.

7-9. (a) Numimọ ayidego tọn tẹwẹ Gideoni tindo, podọ etẹ mẹ wẹ enẹ dekọtọn do? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.) (b) Nawẹ mí sọgan hẹn haṣinṣan he mí tindo hẹ Jehovah sinyẹn deji gbọn?

⁷ Whẹdatọ Gideoni sẹ̀n Jehovah to ojlẹ hunyanhunyan tọn de mẹ to whenuho Islaeli tọn mẹ, to whenue akọta lọ ko biọ Aigba Pagbe tọn lọ ji godo. Owe Whẹdatọ lẹ tọn weta 6 dọ dọ angẹli Jehovah tọn dla Gideoni pọ́n to Oflahi. To ojlẹ enẹ mẹ, Midianinu lẹ yin owù daho de na Islaeli. Enẹwutu wẹ Gideoni do to likun flé to ovẹn-finyọ́ndo de mẹ, kakati nido yin to danji, na ewọ nido sọgan yawu whlá likun họakuẹ etọn. E paṣa Gideoni dọ angẹli lọ sọawuhia ẹ bo ylọ ẹ dọ “asuka hlọnhlọn tọn,” na e ma kudeji dọ Jehovah, mẹhe ko plan Islaelivi lẹ jẹgbonu sọn Egipti, sọ jlo na gọalọna yé todin wutu. Angẹli lọ dọhodo ota Mẹdatọ lọ tọn mẹ bo na jide Gideoni dọ Jehovah tin po e po.

⁸ Gideoni kanse e dọ nawẹ e na yọnbasi na emi nado “whlẹn Islaeli sọn alọ Midiani tọn mẹ” gbọn. Jehovah na ẹn gblọndo tlọlọ dọmọ: “Yẹn na tin to dè we, hiẹ nasọ hò Midianinu lẹ di gbẹtọ dopo.” (Whẹ. 6:11-16) Na Gideoni gbẹ́ jlo na yọ́n lehe enẹ na jọ gbọn, e biọ dọ Jehovah ni na emi ohia de. To hodọdopọ lọ mẹ, mí doayi e go dọ Gideoni ma tindo ayihaawe depope dọ Jehovah yin Omẹ nujọnu tọn de.

⁹ Nuhe jọ bọdego hẹn yise Gideoni tọn lodo bo gọalọna ẹn nado dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe dogọ. Gideoni wleawu núdùdù de tọn na angẹli lọ. Angẹli lọ ze onù opò etọn tọn do núdùdù lọ go bọ miyọ́n fiọ ẹ to azọ́njiawu-liho, whenẹnu wẹ Gideoni doayi e go dọ afọzedaitọ Jiwheyẹwhe tọn wẹ angẹli lọ yin nugbonugbo. Na obu jẹ Gideoni ji wutu, e dawhá dọmọ: ‘Ṣo, Oklunọ Nupojipetọ Jehovah, yẹn ko mọ angẹli Jehovah tọn nukun sọ nukun!’ (Whẹ. 6:17-22) Ṣigba, be numimọ enẹ zọ́n bọ họntọnjiji Gideoni tọn hẹ Jiwheyẹwhe gble wẹ ya? Paali! Kakatimọ, Gideoni wá yọ́n Jehovah sọmọ bọ ewọ tin to jijọho mẹ hẹ Jiwheyẹwhe. Mí yọ́n enẹ na to whenue Gideoni basi agbà de do otẹn lọ mẹ, e do yinkọ na ẹn dọ “Jehovah-ṣalomi.” Yinkọ enẹ zẹẹmẹdo “OKLUNỌ wẹ jijọho.” (Hia Whẹdatọ 6:23, 24; nudọnamẹ odò tọn.) Eyin mí lẹnayihamẹpọn do nuhe Jehovah nọ wà na mí  egbesọegbesọ lẹ ji, mí nọ doayi e go dọ Họntọn nujọnu tọn de wẹ ewọ yin. Dẹ̀hiho hlan Jiwheyẹwhe to gbesisọ mẹ nọ hẹn mí tindo jijọho susu bo nọ hẹn haṣinṣan he mí tindo hẹ ẹ sinyẹn deji.

10. Sọgbe hẹ Psalm 15:3, 5, etẹwẹ Jehovah biọ to mí si eyin mí jlo na yin họntọn etọn?

¹⁰ Ṣigba, eyin Jehovah na yin Họntọn mítọn, mí dona jẹ nubiọtomẹsi delẹ kọ̀n. To Psalm 15tọ mẹ, Davidi jihàn gando nuhe yin bibiọ to mí si nado ‘wáwáṣi to gòhọ Jehovah tọn mẹ’ go, yèdọ nado yin họntọn Jiwheyẹwhe tọn. (Ps. 15:1) Mì gbọ mí ni na ayidonugo awe to nubiọtomẹsi enẹlẹ mẹ, enẹ wẹ nado dapana mẹnudidọ podọ nado nọ yin nugbonọ to nuyiwa mítọn lẹpo mẹ. Davidi dọ gando mẹhe wáwáṣi to gòhọ Jehovah tọn mẹ go dọmọ: “Mẹhe ma yí odẹ́ etọn do dọmẹnu . . . He ma nọ yí núbibla do homẹvọnọ go.”—Ps. 15:3, 5.

11. Naegbọn mí dona dapana mẹnudidọ?

¹¹ To psalm devo mẹ, Davidi na avase dọmọ: “De odẹ́ towe sọn danú mẹ.” (Ps. 34:13) Eyin mí ma setonuna ayinamẹ gbọdo enẹ, mí na jẹla pete sọn Otọ́ dodonọ olọn mẹ tọn mítọn dè. Na nugbo tọn, mẹnudidọ yin dopo to nuhe nọ dohiagona Satani, yèdọ kẹntọgán Jehovah tọn lẹ mẹ. Hogbe lọ “Lẹgba” wá sọn hogbe Glẹkigbe tọn de mẹ ehe zẹẹmẹdo “mẹhẹngbletọ.” Eyin mí nọ payi nuhe mí nọ dọ gando mẹdevo lẹ go, enẹ na gọalọna mí nado dọnsẹpọ Jehovah dogọ. Podọ titengbe, mí dona yọ́n hodọ gando sunnu he yin dide do otẹn azọngban tọn mẹ to agun mẹ lẹ go.—Hia Heblu lẹ 13:17; Juda 8.

12, 13. (a) Naegbọn mí dona nọ yin nugbonọ to onú lẹpo mẹ? (b) Nawẹ nugbonọ-yinyin mítọn sọgan yinuwado mẹdevo lẹ ji gbọn?

¹² Nugbodidọ lọsu nọ dohiagona devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ, kakati nido yin mẹdevo lẹ hihodu. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mì nọ hodẹ̀ na mí, na mí deji dọ mí tindo ayihadawhẹnamẹnu dagbe de, bọ mí jlo nado nọ yinuwa po ahundopo po to onú lẹpo mẹ.” (Heb. 13:18) Na mí magbe nado “nọ yinuwa po ahundopo po to onú lẹpo mẹ” wutu, mí ma nọ hò mẹmẹsunnu mítọn lẹ dù. Di apajlẹ, eyin mí yí yé do azọ́nmẹ, mí dona hẹn ẹn diun dọ mí nọ yinuwa hẹ yé dile e jẹ do bosọ nọ suahọ yé sọgbe hẹ gbekọndopọ he mí basi hẹ yé. Na mí yin Klistiani lẹ wutu, mí nọ yinuwa hẹ mẹhe mí yí do azọ́nmẹ lẹ gọna mẹdevo lẹ po nugbonọ-yinyin po. Podọ eyin Klistiani hatọ de wẹ yí mí do azọ́nmẹ, mí dona nọ aṣeji ma nado hò e dù gbọn lẹblanulọkẹyi vonọtaun lẹ bibiọ dali.

¹³ Whlasusu wẹ gbonutọ he yinuwa dopọ hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ dọho dagbe gando mí go. Di apajlẹ, azọ́ngán azọ́nwhé daho de tọn doayi e go dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ de opà yetọn. E dọmọ: “Mì nọ tẹdo nuhe mì kọngbedopọ nado wà lẹ go gligli to whepoponu.” (Ps. 15:4) Nuyiwa to aliho mọnkọtọn mẹ nọ gọalọna mí nado to họntọn Jehovah tọn yin zọnmii. Humọ, e nọ hẹn pipà wá na Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn.

14, 15. To lizọnyizọn mítọn mẹ, nawẹ mí sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado lẹzun họntọn Jehovah tọn gbọn?

¹⁴ Mahopọnna dọ susu mẹhe mí nọ dukosọ hẹ to lizọnyizọn mítọn mẹ lẹ tọn sọgan yise dọ Jiwheyẹwhe tin, yé ma nọ pọ́n ẹn hlan taidi Họntọn dagbe hugan yetọn. Nawẹ mí sọgan gọalọna yé gbọn? Lẹnnupọndo nudọnamẹ he Jesu na 70 to devi etọn lẹ mẹ ji to whenue e do yé hlan awe awe nado yì dọyẹwheho bo dọmọ: “Fidepope he mì biọ owhé de gbè te, mì dọ jẹnukọn dọ, ‘Jijọho ni tin na owhé ehe.’ Podọ eyin họntọn jijọho tọn de tin to finẹ, jijọho mìtọn na tin to e ji. Ṣigba eyin e ma tin, e na lẹkọ do mì dè.” (Luku 10:5, 6) Mí sọgan dọ̀n gbẹtọ lẹ wá nugbo lọ mẹ, eyin mí nọ yinuwa hẹ yé taidi họntọn. Enẹ sọgan gọalọ to whẹho mẹhe jẹagọdo mí lẹ tọn mẹ,  bọ yé sọgan diọ pọndohlan yetọn, bo dotoaina nugbo lọ to whedevonu.

¹⁵ Eyin mí dukosọ hẹ mẹhe ko peve to sinsẹ̀n lalo mẹ lẹ kavi nọ hodo aṣa he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ, mí nọ zindonukọn nado yinuwa hẹ yé taidi họntọn bo nọ jijọho mẹ hẹ yé. Mí nọ yí zohunhun do dokuavọna mẹhe jẹflumẹ na ninọmẹ aihọn tọn bo yin whinwhàn nado plọnnu dogọ gando Jiwheyẹwhe he mí nọ sẹ̀n go lẹ eyin yé wá opli mítọn. Apajlẹ omẹ mọnkọtọn lẹ tọn susu nọ sọawuhia to hosọ lọ “Biblu Nọ Diọ Gbẹzan Mẹtọn” mẹ.

16. Linlẹn tẹ mẹ wẹ mí sọgan yin pinpọnhlan taidi họntọn po “azọ́nwatọ hatọ” Jehovah tọn lẹ po te?

¹⁶ Mẹhe nọ wazọ́n to pọmẹ lẹ nọ saba wleawuna haṣinṣan pẹkipẹki de. Mẹhe klan yede do wiwe na Jehovah lẹpo tindo lẹblanulọkẹyi nado nọ yin pinpọnhlan taidi họntọn po “azọ́nwatọ hatọ” etọn lẹ po. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 3:9.) Na nugbo tọn, to whenue mí to mahẹ tindo to azọ́n yẹwhehodidọ po mẹhẹnzun devi tọn lọ po mẹ, mí nọ tindo nukunnumọjẹnumẹ yinukọn dogọ gando jẹhẹnu jiawu Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn lẹ go. Mí nọ mọ lehe gbigbọ wiwe etọn nọ hẹn mí pegan nado hẹn azọ́ndenamẹ yẹwheho wẹndagbe lọ tọn didọ mítọn di do.

17. Nawẹ núdùdù gbigbọmẹ tọn he nọ yin nina mí to plidopọ mítọn lẹ ji dohia dọ Jehovah yin Họntọn mítọn gbọn?

¹⁷ Lehe mí nọ tindo mahẹ gigọ́ to azọ́n mẹhẹnzun devi tọn lọ mẹ sọ, mọ wẹ mí nọ dọnsẹpọ Jehovah dogọ do niyẹn. Di apajlẹ, mí nọ mọ lehe Jehovah nọ glọnalina mẹhe nọ jẹagọdo mí lẹ do. Lẹnnupọndo owhe agọe tọn lẹ ji. Be aliho he mẹ Jiwheyẹwhe to anadena mí te ma họnwun gblegede ya? Núdùdù gbigbọmẹ tọn dojó he mí nọ mọyi to gbesisọ mẹ nọ hẹn awuji mí. Tito-to-whinnu plidopọ mítọn lẹ tọn nọ dohia dọ Otọ́ owanyinọ mítọn mọnukunnujẹ nuhahun po nuhudo mítọn lẹ po mẹ ganji. Whẹndo Klistiani de do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia na plidopọ agbegbe he e yì to wekanhlanmẹ de mẹ dọmọ: “Nuplọnmẹ lọ lẹ yinuwado ahun mítọn ji taun. Mí mọ lehe Jehovah yiwanna dopodopo mítọn bo jlo dọ mí ni tindo kọdetọn dagbe do.” To plidopọ vonọtaun de godo to Irlande, asu po asi po de he wá sọn Allemagne do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia na aliho he mẹ yé yin nukunpedego bo yin kuavọdona po zohunhun po te, bo yidogọ dọmọ: “Ṣigba, nudọdomẹ daho hugan mítọn yì na Jehovah po Ahọlu etọn Jesu Klisti po. Yé basi oylọna mí nado yin apadewhe akọta he tin to pọninọ mẹ ehe tọn. Mí ma nọ dọho gando pọninọ go poun, ṣigba mí nọ duvivi etọn egbesọegbesọ. Numimọ he mí tindo to plidopọ vonọtaun he yin bibasi to Dublin enẹ ji lẹ na nọ flinnu mí tẹgbẹ gando lẹblanulọkẹyi họakuẹ he mí tindo nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe daho mítọn to pọmẹ hẹ mìwlẹ go.”

18. Etẹwẹ mí dona kanse míde gando hodọdopọ mítọn hẹ Jehovah go?

¹⁸ Họntọn lẹ nọ dọnsẹpọ yede dogọ eyin yé nọ tindo hodọdopọ dagbe. To egbehe, hodọdopọ Intẹnẹt ji tọn po wekanhlanmẹ alokan ji tọn po gbayipe taun. Ṣigba, obá tẹ mẹ wẹ dopodopo mítọn nọ dọhodopọ hẹ Jehovah, Họntọn dagbe hugan mítọn jẹ? Nugbo wẹ dọ ewọ wẹ mẹhe “nọ sè odẹ̀.” (Ps. 65:2) Ṣigba, whla nẹmu wẹ mí nọ ze afọdide tintan lọ nado dọhona ẹn?

19. Eyin e nọ vẹawuna mí nado dọ nuhe to ahun mítọn mẹ na Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, etẹwẹ sọgan gọalọna mí?

¹⁹ E ma nọ bọawuna devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn delẹ nado hùn ahun yetọn bo dọ numọtolanmẹ sisosiso yetọn lẹ tọ́n na ewọ. Etomọṣo, nuhe Jehovah jlo dọ mí ni nọ wà niyẹn to whenue mí to dẹ̀ho. (Ps. 119:145; Avi. 3:41) Eyin etlẹ nọ vẹawuna mí nado dọ numọtolanmẹ sisosiso mítọn lẹ tọ́n, mí tindo alọgọ de. Apọsteli Paulu kanwehlan Klistiani Lomu tọn lẹ dọmọ: “Eyin mí ma yọ́n nuhe mí na hodẹ̀ na to whenue mí tindo nuhahun, to whenẹnu gbigbọ lọsu nọ vẹvẹ do ota mítọn mẹ po hunwinwẹn he ma yin didọtọn lẹ po. Ṣogan, omẹ lọ he nọ dindona ahun nọ yọ́n lẹndai gbigbọ lọ tọn, na e to vẹvẹ sọgbe hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn na omẹ wiwe lẹ.” (Lom. 8:26, 27) Ayihamẹlinlẹnpọn do hogbe he yin kinkandai to owe Biblu tọn delẹ mẹ ji taidi Job, Psalm po Howhinwhẹn lẹ po na gọalọna mí nado nọ dọ numọtolanmẹ sisosiso mítọn lẹ na Jehovah.

20, 21. Homẹmiọnnamẹ tẹwẹ mí sọgan mọyi sọn hogbe apọsteli Paulu tọn he tin to Filippinu lẹ 4:6, 7 mẹ?

²⁰ Eyin mí wá tin to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ, mì gbọ mí ni nọ setonuna ayinamẹ he apọsteli Paulu na Filippinu lẹ dọmọ: “Mì yin magbọjẹnọ na nudepope blo, ṣigba to onú lẹpo mẹ, mì nọ yí odẹ̀, ovẹ̀, po pẹdido po do hẹn obiọ mìtọn lẹ zun yinyọnẹn na Jiwheyẹwhe.” Ayihaawe ma tin dọ eyin mí nọ tindo hodọdopọ ahundopo tọn mọnkọtọn hẹ Họntọn dagbe hugan mítọn, mí na yin homẹmiọnna bo nasọ yin kọfana, na apọsteli Paulu yidogọ dọmọ: “Jijọho Jiwheyẹwhe tọn he yiaga hugan linlẹn lẹpo nasọ họ́ ahun mìtọn po nugopipe apọ̀nmẹ tọn mìtọn po gbọn Klisti Jesu gblamẹ.” (Flp. 4:6, 7) Mì gbọ mí ni nọ dopẹ́ to whepoponu na “jijọho Jiwheyẹwhe tọn” mayọnjlẹ lọ, ehe nọ họ́ ahun mítọn po nugopipe apọ̀nmẹ tọn mítọn po.

²¹ Odẹ̀ nọ gọalọna mí nado jihọntọn hẹ Jehovah. Enẹwutu, mì gbọ mí ni “nọ hodẹ̀ to whepoponu.” (1 Tẹs. 5:17) Na nupinplọn ehe ni gọalọna mí nado hẹn haṣinṣan họakuẹ he mí tindo hẹ Jiwheyẹwhe gọna gbemima mítọn nado tẹdo nubiọtomẹsi dodo tọn etọn lẹ go lodo. Podọ mì gbọ mí ni nọ yí whenu zan nado lẹnayihamẹpọn do dona he mí nọ duvivi etọn lẹ ji, na Jehovah wẹ Otọ́ mítọn, Jiwheyẹwhe mítọn podọ Họntọn mítọn.