1, 2. Nawẹ Jesu hẹn devi etọn lẹ deji to azán he gbè e fọnsọnku gbọn?

NUJIJỌ de wá aimẹ to azán he gbè Jesu yin finfọnsọnku. Awe to devi etọn lẹ mẹ to gbejizọnlinzin jei gbétatò de mẹ, he dẹn do Jelusalẹm na nuhe hugan kilomẹtlu 11. Yé gbẹ́ to awubla sinsinyẹn na nuhe jọ wayi lẹ, na yé ma yọnẹn dọ Jesu ko yin finfọnsọnku wutu. Ṣigba to ajiji mẹ, Jesu sọawuhia bo jẹ zọnlinzin hẹ yé ji. Jesu miọnhomẹna devi ehelẹ. Gbọnna? “E bẹjẹeji sọn Mose po Yẹwhegán lẹ po ji bo detana onú he gando ewọ lọsu go lẹ to Owe-wiwe lẹpo mẹ na yé.” (Luku 24:13-15, 27) To whenẹnu, ahun yetọn yin whinwhàn sinsinyẹn, na e basi “zẹẹmẹ” gigọ́ na yé do Owe-wiwe lẹ ji wutu.—Luku 24:32.

² To whèjai azán lọ tọn, devi awe ehelẹ lẹkọyi Jelusalẹm. To whenue yé mọ apọsteli lẹ, yé dọ nuhe jọ lọ na yé. Dile yé to hodọ, Jesu sọawuhia yemẹpo. Etomọṣo, apọsteli etọn lẹ sọ jọsi. Yé jẹ ayihaawe tindo ji to ahun yetọn mẹ. Nawẹ Jesu hẹn yé deji gbọn? Biblu dọmọ: “E hùn ayiha yetọn to gigọ́ mẹ nado mọnukunnujẹ zẹẹmẹ Owe-wiwe lẹ tọn mẹ.”—Luku 24:45.

3. Avùnnukundiọsọmẹnu tẹlẹ wẹ mí sọgan pehẹ, podọ etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado hẹn pọndohlan dagbe go to lizọnyizọn mítọn mẹ?

³ Taidi devi enẹlẹ, mílọsu sọgan nọ blawu sinsinyẹn to whedelẹnu. Vlavo mí to nuhe go mí pé lẹpo wà to azọ́n Oklunọ tọn mẹ, ṣigba bo wá gbọjọ, na mí mọdọ mí ma to kọdetọn dagbe tindo wutu. (1 Kọl.15:58) Kavi na plọnmẹ Biblu mítọn lẹ ma to  nukọnyi sọmọ wutu. Mẹdelẹ he mí to alọgọna tlẹ sọgan wá jo Jehovah sinsẹ̀n do. Etẹwẹ mí sọgan wà nado hẹn pọndohlan dagbe go to lizọnyizọn mítọn mẹ? Onú dopo he sọgan gọalọna mí wẹ nado mọnukunnujẹ zẹẹmẹ apajlẹ Jesu tọn he yin kinkan do Owe-wiwe mẹ lẹ mẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna atọ̀n to apajlẹ lọ lẹ mẹ bo pọ́n nuhe mí sọgan plọn sọn yé mẹ.

4. Etẹwẹ apajlẹ Jesu tọn gando nudotọ he damlọn lọ go zẹẹmẹdo?

⁴ Hia Malku 4:26-29. Etẹwẹ apajlẹ Jesu tọn gando nudotọ he damlọn lọ go zẹẹmẹdo? Dawe nudotọ lọ nọtena wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn dopodopo. Okún lọ wẹ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn he nọ yin lilá na ahunjijlọnọ lẹ. Dile mẹlẹpo nọ wà do, nudotọ lọ “damlọn to zánmẹ bo fọ́n to aihọngbè.” E nọ yí ojlẹ de to okún lọ si nado whẹ́n, enẹ wẹ sọn whenue e yin dido kakajẹ jibẹwawhé whenu. To ojlẹ enẹ gblamẹ, “okún lọ tọ́nkun bo whẹ́n yiaga.” Whinwhẹ́n ehe nọ wá aimẹ vudevude “na ede” podọ to aliho debọdo-dego tọn mẹ. Mọdopolọ, whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn lọsu nọ wá aimẹ vudevude podọ to aliho debọdo-dego tọn mẹ. To whenue mẹde plọnnu yinukọn bo yin whinwhàn nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe, e nọ de sinsẹ́n tọ́n to linlẹn lọ mẹ dọ e nọ klan gbẹzan etọn do wiwe na Jehovah bo nọ yí baptẹm.

5. Naegbọn Jesu do na apajlẹ nudotọ he damlọn lọ tọn?

⁵ Naegbọn Jesu do na apajlẹ ehe? Jesu gọalọna mí nado mọnukunnujẹemẹ dọ Jehovah wẹ nọ hẹn nugbo lọ nado whẹ́n to ahun mẹhe “tindo ninọmẹ ahun mẹ tọn he jẹ” lẹ tọn mẹ. (Owalọ 13:48; 1 Kọl. 3:7) Mí nọ do nugbo lọ bo nọ húsinna, amọ́, mí ma nọ deanana whinwhẹ́n etọn. Mí ma sọgan hẹn ẹn po huhlọn po kavi do mizọnmizọn na ẹn nado whẹ́n. Taidi dawe he yin nùdego to apajlẹ lọ mẹ, mí ma nọ yọ́n lehe whinwhẹ́n lọ nọ wá aimẹ gbọn. Mí ma nọ saba doayi whinwhẹ́n lọ go dile mí to mahẹ tindo to nuwiwa egbesọegbesọ tọn mítọn lẹ mẹ. Ṣigba to nukọn mẹ, okún Ahọluduta lọ tọn sọgan wá de sinsẹ́n tọ́n. Enẹgodo, devi yọyọ lọ nọ kọnawudopọ hẹ mí to azọ́n jibẹwawhé tọn lọ mẹ, podọ mí nọ mọaleyi sọn alọgọ etọn mẹ.—Joh. 4:36-38.

6. Etẹwẹ mí dona yọnẹn gando whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn go?

⁶ Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ ehe mẹ? Tintan, mí dona yọnẹn dọ mí ma tindo huhlọn depope do whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn plọnmẹ Biblu de tọn ji. Whiwhẹ na gọalọna mí ma nado gbidikọna plọnmẹ Biblu de kavi hẹn ẹn po huhlọn po nado yí baptẹm. Mí nọ wà nuhe go mí pé lẹpo nado gọalọna nuplọntọ lọ, ṣigba mí nọ gbọn whiwhẹ dali kẹalọyi dọ to popolẹpo mẹ, mẹlọ lọsu wẹ na basi nudide nado klan gbẹzan etọn do wiwe. Owanyi na Jiwheyẹwhe wẹ nọ whàn mẹde nado basi klandowiwe sọn ahun mẹ wá. Eyin e ma wá sọn ahun mẹ, Jehovah ma na kẹalọyi klandowiwe lọ.—Ps. 51:12; 54:6; 110:3.

7, 8. (a) Onú devo tẹlẹ wẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ Jesu tọn gando nudotọ he damlọn lọ go mẹ? Na apajlẹ. (b) Etẹwẹ ehe plọn mí gando Jehovah po Jesu po go?

⁷ Awetọ, nukunnumimọjẹ nuhe apajlẹ ehe plọn mí mẹ na gọalọna mí ma nado gbọjọ eyin azọ́n mẹpinplọn tọn mítọn ma yawu tindo kọdetọn dagbe. Mí dona nọ fahomẹ. (Jak. 5:7, 8) Eyin mí ko wà nuhe go mí pé lẹpo nado gọalọna nuplọntọ de bọ okún lọ ma de sinsẹ́n depope tọ́n, enẹ ma dohia dọ mí ma yin mẹplọntọ dagbe. Ahun whiwhẹnọ he jlo na basi vọjlado lẹ tọn kẹdẹ mẹ wẹ Jehovah nọ hẹn okún nugbo lọ tọn nado whẹ́n te. (Mat. 13:23) Enẹwutu, mí ma dona lẹndọ kọdetọn dagbe lizọnyizọn mítọn tọn sinai do omẹ nẹmu he mí  plọnnu hẹ bọ yé yí baptẹm lẹ kẹdẹ ji. To nukun Jehovah tọn mẹ, e ma yin lehe gbẹtọ lẹ kẹalọyi nuplọnmẹ mítọn lẹ do wẹ nọ dohia dọ lizọnyizọn mítọn tindo kọdetọn dagbe gba. Kakatimọ, vivẹnudido ahundopo tọn mítọn nọ họakuẹ na ẹn hugan kọdetọn depope he mí tindo.—Hia Luku 10:17-20; 1 Kọlintinu lẹ 3:8.

⁸ Atọ̀ntọ, mí ma nọ saba doayi diọdo he nuplọntọ de to bibasi go. Di apajlẹ, asu po asi po de dọnsẹpọ mẹdehlan he nọ plọnnu yé bo dọna ẹn dọ, emi jlo na lẹzun wẹnlatọ he ma ko yí baptẹm. E flinnu asu po asi po lọ lẹ dọ, whẹpo yé sọgan pegan, yé dona doalọtena siga nùnù. Ṣigba, e paṣa ẹ to whenue yé dọna ẹn dọ yé ko doalọtena siga nùnù sọn osun susu die. Naegbọn yé do wàmọ? Na yé mọnukunnujẹemẹ dọ Jehovah nọ mọ yé to whenue yé to siga nù, podọ ewọ gbẹwanna yẹnuwiwa. Enẹwutu, yé yin whinwhàn nado basi nudide de—enẹ wẹ nado nù siga to nukun mẹdehlan lọ tọn mẹ kavi nado jodo mlẹnmlẹn. Owanyi he yé tindo na Jehovah todin gọalọna yé nado basi nudide dagbe lọ. Yé ko whẹ́n to gbigbọ-liho dile etlẹ yindọ mẹdehlan lọ ma tlẹ doayi diọdo he yé basi lọ go.

9. Etẹwẹ apajlẹ odọ̀ tọn lọ zẹẹmẹdo?

⁹ Hia Matiu 13:47-50. Etẹwẹ apajlẹ odọ̀ tọn he Jesu na lọ zẹẹmẹdo? Jesu yí owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn lilá na gbẹtọ lẹpo jlẹdo odọ̀-gbó de yìnyìn do ohù mẹ go. Dile odọ̀ de nọ wle “whèvi wunmẹ lẹpo” do, mọ wẹ azọ́n yẹwhehodidọ tọn mítọn nọ dọ̀n livi susu gbẹtọ wunmẹ lẹpo tọn do. (Isa. 60:5) Gbẹtọ livi susu he nọ wá plidopọ daho mítọn lẹ po Oflin po to whemẹwhemẹ lẹ yin kunnudenu dọ apajlẹ ehe yin nugbo. Delẹ to omẹ ehelẹ mẹ taidi whèvi he “yọ́n,” bo nọ yin bibẹpli do agun Klistiani tọn mẹ. Ṣigba, mẹdevo lẹ taidi whèvi he “ma yọ́n;” podọ ehe dohia dọ e ma yin mẹhe nọ yin bibẹpli lẹpo wẹ Jehovah nọ kẹalọyi.

10. Naegbọn Jesu do na apajlẹ odọ̀ tọn lọ?

¹⁰ Naegbọn Jesu do na apajlẹ ehe? Whèvi he yọ́n lẹ kinklandovo sọn dehe ma yọ́n lẹ mẹ ma dlẹnalọdo whẹdida godo tọn to nukunbibia daho lọ whenu gba. Kakatimọ, e do nuhe na jọ to azán godo tọn titonu ylankan ehe tọn lẹ mẹ hia. Jesu dohia dọ e ma yin mẹhe yiwanna nugbo lọ lẹpo wẹ na lẹzun devizọnwatọ Jehovah tọn. Mẹsusu wẹ nọ wá opli mítọn lẹ. Mẹdevo lẹ ko tindo ojlo nado plọn Biblu, ṣigba yé ma jlo na klan gbẹzan yetọn do wiwe na Jehovah. (1 Ahọ. 18:21) Podọ, mẹdevo lẹ masọ nọ wá opli Klistiani tọn lẹ ba. Jọja delẹ yin pinplọn whẹ́n gbọn mẹjitọ Klistiani lẹ dali, etomọṣo yé ma yiwanna nujinọtedo Jehovah tọn lẹ. Depope he whẹho lọ yin, Jesu zinnudeji dọ mẹdopodopo wẹ dona basi nudide etọn. Jehovah nọ pọ́n mẹhe nọ wàmọ lẹ hlan taidi ‘nuhọakuẹ akọta lẹpo tọn.’—Hag. 2:7.

11, 12. (a) Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ odọ̀ tọn lọ mẹ gbọn? (b) Etẹwẹ ehe plọn mí gando Jehovah po Jesu po go?

¹¹ Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ odọ̀ tọn lọ mẹ gbọn? Nukunnumimọjẹ apajlẹ ehe mẹ na gọalọna mí ma nado jẹflumẹ kavi gbọjọ to whenue plọnmẹ Biblu mítọn kavi ovi mítọn de ma basi dide nado sẹ̀n Jehovah. Ehe sọgan wá jọ mahopọnna vivẹnu depope he mí do. Eyin mẹde kẹalọyi dọ yè ni plọn Biblu hẹ emi kavi mẹlọ yin pinplọn whẹ́n to nugbo lọ mẹ, enẹ ma dohia dọ mẹlọ ko tindo haṣinṣan dagbe de hẹ Jehovah gba. Mẹhe ma jlo na litaina aṣẹpipa Jehovah tọn lẹ nọ wá yin didesẹ sọn omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ṣẹnṣẹn.

¹² Be enẹ dohia dọ mẹhe ko jo nugbo lọ do lẹ masọ sọgan yin alọkẹyi do agun lọ  mẹ gbede ba wẹ ya? Kavi eyin mẹde gboawupo nado klan gbẹzan etọn do wiwe na Jehovah, be ewọ na nọ yin pinpọn hlan kakadoi taidi mẹhe “ma yọ́n” wẹ ya? Lala. Omẹ mọnkọtọn lẹ gbẹ́ tindo dotẹnmẹ hundote nado lẹkọwa whẹpo nukunbibia daho lọ nido bẹjẹeji. E taidi dọ Jehovah to oylọ basina yé dọmọ: “Mì lẹkọ do dè, yẹn nasọ lẹgọ do mì dè.” (Mal. 3:7) Nugbo ehe yin nùzindeji to apajlẹ Jesu tọn devo mẹ, enẹ wẹ apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn.—Hia Luku 15:11-32.

13. Etẹwẹ apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn he Jesu na zẹẹmẹdo?

¹³ Etẹwẹ apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn he Jesu na zẹẹmẹdo? Otọ́ awuvẹmẹtọ he yin nùdego to apajlẹ ehe mẹ nọtena Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah. Visunnu he biọ ogú etọn bo zan ẹn do apà mẹ lọ nọtena mẹhe ko danbú sọn agun lọ mẹ lẹ. Yé yinuwa taidi mẹhe zingbejizọnlin yì “otò dindẹn de mẹ,” enẹ wẹ aihọn Satani tọn he ko jẹla sọn Jehovah dè. (Efe. 4:18; Kọl. 1:21) To godo mẹ, delẹ to yé mẹ nọ wá gọ̀ biọ yede mẹ, bo nọ dovivẹnu nado lẹkọwa titobasinanu Jehovah tọn mẹ. Otọ́ mítọn he nọ jonamẹ nọ kẹalọyi whiwhẹnọ he lẹnvọjọ enẹlẹ po ayajẹ po.—Isa. 44:22; 1 Pita 2:25.

14. Naegbọn Jesu do na apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn?

¹⁴ Naegbọn Jesu do na apajlẹ ehe? Jesu na apajlẹ ehe to aliho he whànmẹ de mẹ bo dohia dọ Jehovah jlo dọ mẹhe ko danbú lẹpo ni lẹkọwa Emi dè. To apajlẹ ehe mẹ, otọ́ lọ ma hẹn todido bu gbede dọ visunnu emitọn na lẹkọwa. To whenue visunnu etọn lẹkọja bọ e mọ ẹn hlan, dile etlẹ yindọ “e gbẹ́ pò to olá,” otọ́ lọ họ̀nwezun yì pé e bo gbò e fán. Apajlẹ tulinamẹ tọn nankọ die na mẹhe ko jo nugbo lọ do lẹ nado lẹkọwa Jehovah dè madọngbàn! Vlavo yé ma tindo huhlọn depope to gbigbọ-liho ba, podọ yé sọgan nọ mọdọ kọlilẹwa na vẹawu kavi huwinyan na yé. Ṣigba, vivẹnudido enẹ ma yin to ovọ́ mẹ, na olọn lẹ lọsu na jaya, eyin yé lẹkọwa.—Luku 15:7.

15, 16. (a) Etẹwẹ mí plọn sọn apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn he Jesu na mẹ? Na apajlẹ delẹ. (b) Etẹwẹ ehe plọn mí gando Jehovah po Jesu po go?

¹⁵ Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn mẹ gbọn? Mí dona hodo apajlẹ Jehovah tọn. Mí ma dona nọ jla ‘dodonọ lánkan’ bo gbẹ́ nado kẹalọyi ylandonọ he lẹnvọjọ lẹ. Ehe na hẹn haṣinṣan  mítọn hẹ Jehovah gble. (Yẹwh. 7:16) Mí sọgan plọn nudevo sọn apajlẹ ehe mẹ. Mí dona nọ pọ́n mẹhe jo agun lọ do lẹ hlan taidi “lẹngbọ he bu de,” e ma yin dehe kú de gba. (Ps. 119:176) Eyin mí mọ mẹhe danbú sọn agun mẹ de, be mí na gbọn owanyi dali na ẹn alọgọ he jẹ nado lẹkọwa ya? Be mí na yawu dọna mẹho agun tọn lẹ na yé nido na ẹn alọgọ he jẹ ya? Mí na wàmọ eyin mí yí zinzin do yí nuhe mí plọn sọn apajlẹ visunnu duvanọ lọ tọn he Jesu na mẹ lẹ do yizan mẹ.

¹⁶ Mẹdelẹ he yinuwa taidi visunnu duvanọ to azán mítọn gbè lẹ do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn yetọn hia na lẹblanu he Jehovah dohia yé gọna owanyi po alọgọ agun lọ tọn po. Mẹmẹsunnu de he yin didesẹ sọn agun mẹ na owhe 25 dọmọ: “Ayajẹ ṣie fọ́n bo to jijideji sọn whenue n’yin gigọyí, na n’nọ mọ ‘ojlẹ kọfanamẹ tọn’ lẹ yí sọn Jehovah dè wutu. (Owalọ 3:19) Mẹlẹpo wẹ yiwanna mi bosọ nọgodona mi! N’tin to whẹndo gbigbọmẹ tọn dagbe de mẹ todin.” Mẹmẹyọnnu jọja de he jo Jehovah do na owhe atọ́n dọ gando kọlilẹ etọn go dọmọ: “N’ma sọgan basi zẹẹmẹ numọtolanmẹ he n’tindo tọn na mì to whenue owanyi he go Jesu dọho gando lọ yin didohia mi to aliho he họnwun mẹ. Lẹblanulọkẹyi daho wẹ e yin nado yin apadewhe titobasinanu Jehovah tọn!”

17, 18. (a) Onú họakuẹ tẹlẹ wẹ mí plọn sọn apajlẹ atọ̀n he mí gbadopọnna lẹ mẹ? (b) Etẹwẹ mí dona magbe nado wà?

¹⁷ Onú họakuẹ tẹlẹ wẹ mí plọn sọn apajlẹ voovo atọ̀n ehelẹ mẹ? Tintan, mí dona yọnẹn dọ mí ma tindo huhlọn depope do whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn plọnmẹ Biblu mítọn lẹ tọn ji. Jehovah kẹdẹ wẹ tindo huhlọn enẹ. Awetọ, mí ma sọgan donukun dọ mẹhe mí nọ plọnnu hẹ po mẹhe nọ wá opli mítọn po lẹpo wẹ na lẹzun devizọnwatọ Jehovah tọn. Atọ̀ntọ, eyin e wá jọ bọ mẹdelẹ tlẹ jo nugbo lọ po Jehovah sinsẹ̀n po do, mí ma dona lẹn gbede dọ yé ma sọgan lẹkọwa Jehovah dè. Podọ eyin yé wá lẹkọwa, mì gbọ mí ni kẹalọyi yé dile Jehovah nọ wà do.

¹⁸ Mì gbọ dopodopo mítọn ni zindonukọn nado to oyọnẹn, nukunnumọjẹnumẹ po nuyọnẹn po dín zọnmii. To whenue mí to apajlẹ he Jesu na de hia, mì gbọ mí ni nọ kanse míde, nuhe apajlẹ lọ zẹẹmẹdo, nuhewutu e do yin kinkandai to Biblu mẹ, lehe mí sọgan yí i do yizan mẹ do, podọ nuhe e plọn mí gando Jehovah po Jesu po go. Mọwiwà na dohia dọ mí to nukunnumọjẹ zẹẹmẹ nuhe Jesu dọ lẹ tọn mẹ nugbonugbo.