TO 1870, pipli pẹvi Biblu Plọntọ lẹ tọn de to Pittsburgh (Allegheny), Pennsylvania, U.S.A., jẹ dogbapọnna Owe-wiwe lẹ ji. To anademẹ Charles Taze Russell tọn glọ, yé plọnnu do ofligọ Klisti tọn ji bọ to ojlẹ kleun de godo yé mọnukunnujẹemẹ dọ ofligọ Klisti tọn yí adà titengbe de wà to lẹndai Jehovah tọn mẹ. Lehe homẹ yetọn hùn do sọ nado plọn dọ ofligọ lọ hùn dotẹnmẹ dote na gbẹtọ lẹ nado mọ whlẹngán, etlẹ yin mẹhe ma ko sèhó gando Jesu go lẹ! Pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn he yé tindo whàn yé nado nọ basi hùnwhẹ Oflin okú Jesu tọn to whemẹwhemẹ.—1 Kọl. 11:23-26.

Mẹmẹsunnu Russell jẹ Le Phare de la Tour de Sion (Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn) zinjẹgbonu ji, ehe nọ nọgodona nuplọnmẹ ofligọ tọn bo nọ do e hia taidi aliho daho hugan he mẹ Jiwheyẹwhe do owanyi hia te. Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn ylọ ojlẹ he mẹ Oflin okú Klisti tọn nọ yin bibasi te dọ “ojlẹ vonọtaun de” bo na tuli mẹhe nọ hia ẹ lẹ nado nọ basi Oflin lọ vlavo to Pittsburgh kavi to fidevo depope hẹ pipli devo lẹ. “Eyin etlẹ yin omẹ awe kavi atọ̀n he tindo nuyise họakuẹ dopolọ wẹ pli dopọ,” kavi omẹ dopo poun, yé na tin “to kọndopọ mẹ hẹ Oklunọ to gbigbọmẹ.”

To owhe dopodopo mẹ, sọha mẹhe nọ wá hùnwhẹ Oflin tọn to Pittsburgh lẹ tọn nọ jideji. Oylọ-basinamẹwe lọ bẹ nukinkan de hẹn he dọmọ: “Ayajẹ he mì na mọ tofi na hẹn mì voawu.” Na nugbo tọn, Biblu Plọntọ he to lẹdo lọ mẹ lẹ nọ yí ojlo do kẹalọyi mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yetọn he wá sọn fidevo lẹ po do whégbè bo nọ penukundo nuhe yé na dù go. To 1886, “Opli Daho de” yin bibasi na azán susu to Oflin lọ godo. Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn na tulimẹ dọmọ: “Mì wá, mì mẹhe ahun mìtọn yin whinwhàn nado yiwanna Oklunọ lọ, mẹmẹsunnu etọn lẹ, po nugbo etọn po lẹ.”

Na owhe susu, Biblu Plọntọ lẹ to Pittsburgh basi plidopọ daho lẹ hẹ mẹhe tindo yise to ofligọ lọ mẹ bo nọ wá hùnwhẹ Oflin tọn lọ lẹ. Dile sọha Biblu Plọntọ lẹ tọn to agayi, mọ wẹ sọha mẹhe nọ wá Oflin lẹdo aihọn pé lẹ tọn to jijideji do. Ray Bopp sọn agun Chicago tọn mẹ flindọ to owhe 1910 lẹ gblamẹ, yẹhiadonu lẹ zize gbọn mẹplidopọ lẹ nukọn nọ yí gànhiho susu, na diblayin yemẹpo wẹ nọ dù akla lọ bo nọ nù ovẹn lọ.

Etẹlẹ wẹ nọ yin yiyizan taidi yẹhiadonu? Dile etlẹ yindọ ovẹn wẹ Jesu yizan to tenu-núdùdù Oklunọ tọn whenu, Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn namẹ ayinamẹ na ojlẹ de, nado nọ yí osin ovẹn-sinsẹ́n tata kavi he yin didà tọn zan, na mẹhe “sọgan yin whiwhlepọn nado nùahànmú” lẹ wutu. Ṣigba, ovẹn nọ yin awuwlena na mẹhe mọdọ “ovẹn he vẹsin wẹ dona yin yiyizan” lẹ. To nukọn mẹ, Biblu Plọntọ lẹ wá mọnukunnujẹemẹ dọ ovẹn vẹẹ akú wẹ yin yẹhiadonu he sọgbe hẹ ohùn Jesu tọn.

Oflin okú Jesu tọn nọ hùn dotẹnmẹ dote na mí nado lẹnayihamẹpọn sisosiso. To agun delẹ mẹ, mẹsusu nọ blawu to hùnwhẹ lọ whenu sọmọ bọ to vivọnu tito-to-whinnu lọ tọn, yé ma tlẹ nọ dọho hẹ ode awetọ  whẹpo do nọ yì whé. Ṣigba owe lọ, Jehovah he yin didetọn to 1934 dọ dọ hùnwhẹ Oflin tọn lọ ma dona nọ yin bibasi “po awubla po,” na Jesu kú okú awufiẹsa tọn wutu gba, kakatimọ e dona nọ yin bibasi “po ayajẹ po,” na ewọ ko to gandu taidi Ahọlu sọn 1914 gbọ́n wutu.

To 1935, diọdo ayidego tọn de wá aimẹ he yinuwado hùnwhẹ Oflin tọn he wá yin bibasi to nukọn mẹ lẹ ji, na zẹẹmẹ “gbẹtọ susugege” he yin nùdego to Osọhia 7:9 mẹ lọ tọn yin hinhẹn họnwun. Jẹnukọnna ojlẹ enẹ, devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ pọ́n omẹ ehelẹ hlan taidi Klistiani he ko klan yede do wiwe bo ma tindo zohunhun sọmọ lẹ. Todin, gbẹtọ susugege ehe yin yinyọnẹn taidi sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ lẹ he tindo todido nado nọgbẹ̀ to paladisi mẹ to aigba ji. To nulinlẹnpọn do nukunnumọjẹnumẹ ehe po dodinnanu sọwhiwhe tọn delẹ po ji godo, Russell Poggensee wá kẹalọyi dọ: “Gbigbọ wiwe ma dohia mi dọ Jehovah na mi todido olọn mẹ tọn.” Mẹmẹsunnu Poggensee po mẹsusu devo he yin nugbonọ taidi ewọ lẹ po masọ nọ dù akla lọ kavi nù ovẹn lọ ba, ṣigba yé gbẹ́ nọ yì hùnwhẹ Oflin tọn lẹ.

To “ojlẹ vonọtaun” ehe mẹ, nujijla vonọtaun yẹwhehodidọ tọn lẹ nọ yin dotẹnmẹ dagbe de na mẹlẹpo nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia na ofligọ lọ. To 1932, Bulletin na tuli Klistiani lẹ ma nado yin “hùnwhẹ Oflin tọn kẹdẹ yitọ lẹ,” yèdọ mẹhe nọ dù akla bosọ nọ nù ovẹn lọ ṣigba bo ma yin “azọ́nwatọ zohunhunnọ” to owẹ̀n nugbo lọ lilá mẹ. To 1934, Bulletin dotuhomẹna wẹnlatọ lẹ nado basi “gbehosọnalitọ alọgọtọ tọn,” bo dọmọ: “Be wẹnlatọ 1 000 na kẹalọyi azọ́n ehe to ojlẹ Oflin tọn mẹ ya?” Informant sọ dọ gando mẹyiamisisadode lẹ go dọmọ: “Ayajẹ yetọn sọgan gọ́ eyin yé nọ tindo mahẹ to yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn mẹ.” To nukọn mẹ, ayajẹ mẹhe tindo todido aigba ji tọn lẹ lọsu tọn na gọ́ eyin yé wà nudopolọ. *

To owhe dopodopo mẹ, whèjai he hùnwhẹ Oflin tọn nọ yin bibasi wẹ yin whèjai ayidego tọn hugan na omẹ Jehovah tọn lẹpo. Yé nọ basi hùnwhẹ ehe etlẹ yin to ninọmẹ sinsinyẹn lẹ mẹ. To 1930, mẹmẹsunnu Pearl English po nọviyọnnu etọn, Ora po zinzọnlin na kilomẹtlu 80 nado yì hùnwhẹ Oflin tọn. To whenue mẹdehlan Harold King ṣokẹdẹ yin zizedo gànpamẹ to Chine, e kàn ohó milomilo po ohàn lẹ po gando hùnwhẹ Oflin tọn go bo yí osin ovẹn-sinsẹ́n de tọn po lẹsi didà po zan taidi yẹhiadonu lẹ. Bẹsọn Whèzẹtẹn-waji Europe tọn gbọn Amérique centrale kakajẹ Aflika, Klistiani lẹ ko yí adọgbigbo do basi hùnwhẹ Oflin okú Jesu tọn to ojlẹ awhàn po alọhẹndotenamẹ po tọn lẹ mẹ. Mahopọnna fidepope kavi ninọmẹ he mẹ mí tin te, mí nọ pli dopọ nado gbògbéna Jehovah Jiwheyẹwhe po Jesu Klisti po to ojlẹ vonọtaun Oflin tọn mẹ.