1, 2. (a) Naegbọn hiẹ do kudeji dọ Jehovah yiwanna omẹ etọn lẹ? (b) Gbẹtọvi lẹ yin didá po nuhudo tẹ po?

NAEGBỌN a do kudeji dọ Jehovah yiwanna omẹ etọn lẹ? Whẹpo a nado na gblọndo kanbiọ enẹ tọn, lẹnnupọndo apajlẹ ehelẹ ji: Na owhe susu lẹ, yisenọ hatọ lẹ yí homẹdagbe do na tuli mẹmẹyọnnu de he nọ yin Taylene nado yin jlẹkajinọ bo ma nọ donukun nususu sọn ede si blo. Mẹmẹyọnnu lọ dọmọ: “Eyin Jehovah ma yiwanna mi wẹ, e ma na ko na mi ayinamẹ na ojlẹ dindẹn sọmọ.” Brigitte he ewọ kẹdẹ plọn ovi awe whẹ́n to okú asu etọn tọn godo dọmọ: “Ovi lẹ pinplọn whẹ́n to titonu Satani tọn mẹ yin dopo to avùnnukundiọsọmẹnu he vẹawu hugan lẹ mẹ, titengbe na mẹjitọ godoponọ de. Ṣigba, n’kudeji dọ Jehovah yiwanna mi, na e gọalọna mi nado pehẹ awubla po nuhahun ṣie lẹ po, podọ ewọ ma dike bọ n’yin whiwhlepọn zẹ̀ nuhe n’sọgan doakọnna go.” (1 Kọl. 10:13) Sandra diahi hẹ azọ̀n jẹmagbọ de. To plidopọ daho de ji, mẹmẹsunnu de sin asi do ojlo nujọnu tọn hia ẹ. Asu Sandra tọn dọmọ: “Dile etlẹ yindọ mí ma yọ́n mẹmẹyọnnu lọ pọ́n, lehe onú mítọn duahunmẹna ẹn taun do hẹn ayajẹ daho wá na mí. Etlẹ yin owanyi kleun he mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po dohia mí nọ do obá he mẹ Jehovah yiwanna mí jẹ hia.”

 ² Gbẹtọvi lẹ yin didá po nuhudo lọ po nado yiwanna mẹdevo lẹ bọ mẹdevo lẹ nisọ yiwanna yé. Ṣigba, eyin nuhudo ehe ma yin pekọhẹnwana vlavo na nujijọ madonukun lẹ kavi flumẹjijẹ, azọ̀n, nuhahun akuẹzinzan tọn, kavi kọdetọn dagbe matindo to lizọnyizọn lọ mẹ wutu, enẹ sọgan zọ́n bọ mẹde na yawu gbọjọ. Eyin mí wá jẹ numọtolanmẹ tindo ji dọ Jehovah ma yiwanna mí ba, e na yọ́n dọ mí ni flindọ mí họakuẹ na ẹn podọ ewọ tin to finẹ bo “hẹn adusilọ [mítọn] go” bosọ to alọgọna mí. Ewọ ma na gbẹ́ mí dai gbede eyin mí yin nugbonọ na ẹn.—Isa. 41:13; 49:15.

3. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado tindo nujikudo mlẹnmlẹn dọ Jehovah tindo owanyi nugbo na mí?

³ Dopodopo mẹhe yin nùdego wayi lẹ tọn wẹ kudeji dọ Jiwheyẹwhe tin hẹ yé to nuhahun lẹ whenu. Mílọsu lẹ sọgan tindo nujikudo dopolọ dọ ewọ tin to adà mítọn mẹ. (Ps. 118:6, 7) Hosọ ehe dọhodo onú ẹnẹ delẹ ji, ehe dohia dọ Jehovah yiwanna mí, enẹ wẹ (1) nudida etọn lẹ, (2) Ohó gbọdo etọn, (3) odẹ̀, podọ (4) ofligọ lọ. Eyin mí nọ lẹnayihamẹpọn do onú dagbedagbe he Jehovah ko wà lẹ ji, e yọnbasi taun dọ pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn na owanyi nugbo etọn ni jideji.—Hia Psalm 77:11, 12.

4. Etẹwẹ ayihamẹlinlẹnpọn do nudida Jehovah tọn lẹ ji nọ dohia? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

⁴ Be mí sọgan mọ owanyi nugbo he Jehovah tindo na mí to nuhe ewọ dá lẹ mẹ ya? Gbau, na nudida lẹ yin dohia owanyi Jiwheyẹwhe tọn. (Lom. 1:20) E wleawuna aigba lọ to aliho de mẹ na mí nido sọgan nọgbẹ̀ to e ji bosọ jideji. Etomọṣo, ojlo etọn na mí ma yin nado nọgbẹ̀ poun gba. Mí tindo nuhudo núdùdù tọn nado to gbẹnọ zọnmii. Enẹwutu, Jehovah hẹn ẹn diun dọ jinukun wunmẹ voovo madosọha lẹ nọ wú to aigba ji, ehe mí sọgan yizan nado wleawuna núdùdù hunsindagbe tọn lẹ. Ewọ tlẹ hẹn ẹn yọnbasi na mí nado nọ tindo ayajẹ po pekọ po to whenue mí to núdù! (Yẹwh. 9:7) Mẹmẹyọnnu de he nọ yin Catherine nọ mọ awuvivi taun to nudida lẹ pinpọn mẹ, titengbe to amakikọ whenu to Canada. E dọmọ: “Aliho he mẹ nulẹ yin didá te nọ paṣa mi taun, yèdọ vounvoun he nọ wú sọn aigba mẹ lẹ, ohẹ̀ he nọ lẹkọ sọn gbejizọnlin yetọn mẹ lẹ, po ohẹ̀ titigoti he nọ wá dùnú to gbonu fleṣe adòhọsa ṣie tọn lẹ po. Eyin Jehovah ma yiwanna na mí, e ma na ko na mí nuhe na nọ hẹn homẹ mítọn hùn lẹ sọmọ.” Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn nọ hùnhomẹ do nudida etọn lẹ go, podọ e jlo dọ mí ni duvivi yetọn ga.—Owalọ 14:16, 17.

5. Nawẹ aliho he mẹ gbẹtọvi lẹ yin didá te do owanyi Jehovah tọn hia gbọn?

⁵ Jehovah dá mí po nugopipe lọ po nado sọgan wà azọ́n dagbe po dehe nọ hẹn ale wá lẹ po, ehe na zọ́n bọ mí na tindo ayajẹ to gbẹ̀mẹ. (Yẹwh. 2:24) Lẹndai etọn wẹ yindọ gbẹtọvi lẹ ni gọ́ aigba lọ ji bo dugán do e ji bosọ dugán do whèvi lẹ, ohẹ̀ lẹ, po nudida he to ogbẹ̀ devo lẹ po ji. (Gẹn. 1:26-28) Lehe Jehovah yiwanna na mí bo dá mí po jẹhẹnu he na gọalọna mí nado hodo apajlẹ etọn lẹ po do sọ!—Efe. 5:1.

6. Naegbọn mí dona tindo pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn sisosiso na Ohó Jiwheyẹwhe tọn?

⁶ Jiwheyẹwhe yiwanna mí taun, enẹ wẹ zọ́n bọ e na mí Ohó gbọdo etọn. Biblu do nuhe mí dona yọnẹn gando ewọ po nuyiwa etọn hẹ gbẹtọvi lẹ po go hia. Di apajlẹ, Owe-wiwe lẹ do lehe ewọ yinuwa hẹ Islaelivi lẹ he nọ vẹtolina ẹn gbọzangbọzan do hia. Psalm 78:38 dọmọ: “Ewọ, gigọ́ na lẹblanu, jo ylando yetọn na yé, e masọ hù yé sudo: nugbo, whlasusu wẹ e lẹ́ adi etọn do godo, bo ma wlu adánjijẹ zogbe etọn lẹpo daga.” Nulinlẹnpọn do wefọ  ehe ji sọgan gọalọna we nado yọ́n pinpẹn etọn dọ Jehovah yiwanna we bosọ nọ penukundo gowe. Enẹwutu, deji dọ a yin nuhọakuẹ to nukun Jehovah tọn mẹ.—Hia 1 Pita 5:6, 7.

7. Naegbọn mí dona nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n Biblu?

⁷ Mí dona nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n Biblu, na onú tintan he Jiwheyẹwhe nọ yizan nado dọhodopọ hẹ mí niyẹn. Dandannu wẹ e yin na mẹjitọ lẹ po ovi yetọn lẹ po nado nọ tindo hodọdopọ dagbe po awuvẹmẹ tọn po, eyin yé na wleawuna jidide do ode awetọ go bosọ tindo numọtolanmẹ dọ yé yiwanna ode awetọ. Etẹwẹ mí sọgan donukun dọ Jehovah ni wà? Nugbo wẹ dọ mí ma mọ ẹn kavi sè ogbè etọn pọ́n, ṣigba ewọ nọ “dọhona” mí gbọn Ohó gbọdo etọn gblamẹ, podọ mí dona nọ dotoai. (Isa. 30:20, 21) Jehovah jlo nado deanana mí mẹhe ko klan míde do wiwe na ẹn lẹ, podọ nado basi hihọ́na mí sọn nuhe na hẹn awugblena mí lẹ si. Ewọ sọ jlo dọ mí ni yọ́n emi bo nọ dejido emi go.—Hia Psalm 19:7-11; Howhinwhẹn lẹ 1:33.

8, 9. Etẹlẹ wẹ Jehovah jlo dọ mí ni yọnẹn? Yí apajlẹ de sọn Biblu mẹ do basi zẹẹmẹ.

⁸ Jehovah jlo dọ mí ni yọnẹn dọ emi yiwanna mí bo nọ mọnú zẹ̀ mapenọ-yinyin mítọn go. Ewọ nọ doayi dagbe he mí wà lẹ go. (2 Otan. 16:9) Di apajlẹ, e wàmọ to whẹho Jehoṣafati he yin Ahọlu Juda tọn mẹ. To nujijọ de whenu, Jehoṣafati gboawupo nado yí nuyọnẹn zan bo hodo Ahabi ahọlu Islaeli tọn nado yì hoavùn hẹ Silianu lẹ nado yí aigba Lamọti-gileadi tọn. Mahopọnna dọ yẹwhegán 400 na jide Ahabi kanylantọ lọ dọ ewọ na duto awhàn lọ ji, yẹwhegán nugbonọ  Jehovah tọn Mikaia dọ dọdai dọ ewọ na ṣíawhàn. Na nugbo tọn, Ahabi kú to awhàn lọ whenu, podọ gbọn kosọ dali wẹ Jehoṣafati luntọ́n. To whenue e lẹkọyi Jelusalẹm, ewọ yin wiwọhẹ na e nọgodona Ahabi wutu. Etomọṣo, Jehu visunnu Hanani numọtọ lọ tọn dọna Jehoṣafati dọmọ: “Yè mọ onú dagbe lẹ to hiẹ mẹ.”—2 Otan. 18:4, 5, 18-22, 33, 34; 19:1-3.

⁹ Tlolo he Jehoṣafati jẹ gandu ji, e degbena ahọvi lẹ, Levinu lẹ, po yẹwhenọ lẹ po nado gbọn tòdaho Juda tọn blebu mẹ bo plọn Osẹ́n Jehovah tọn gbẹtọ lẹ. Mẹpinplọn yetọn tindo kọdetọn dagbe sọmọ bọ akọta he lẹdo tòdaho lọ lẹ jẹ budisi Jehovah ji. (2 Otan. 17:3-10) Na nugbo tọn, Jehoṣafati wà nuhe ylan taun de, ṣigba Jehovah ma wọn dagbe he ewọ ko wà wayi lẹ. Kandai Biblu tọn ehe flinnu mí dọ mahopọnna mapenọ-yinyin mítọn, Jehovah na do owanyi nugbo etọn hia mí eyin mí wà nuhe go mí pé lẹpo nado hẹn homẹ etọn hùn.

10, 11. (a) Naegbọn mí dona nọ pọ́n dẹ̀hiho taidi nunina vonọtaun de sọn Jehovah dè? (b) Nawẹ Jiwheyẹwhe sọgan na gblọndo odẹ̀ mítọn lẹ gbọn?

¹⁰ Otọ́ owanyinọ de nọ yí sọwhiwhe do dotoaina ovi etọn lẹ to whenue yé jlo na dọhona ẹn. E nọ jlo na yọ́n nuhe to ahunmẹduna yé po magbọjẹ yetọn lẹ po, na e nọ hò yetọn pọ́n taun wutu. Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah nọ dotoaina mí to whenue mí dọnsẹpọ ẹ to odẹ̀ mẹ.

¹¹ Mí sọgan hodẹ̀ hlan Jehovah to whedepopenu. Ewọ ma ze dogbó depope dai na mí gando dẹ̀hiho go. Ewọ wẹ Họntọn mítọn he nọ to gbesisọ mẹ nado dotoaina mí to whelẹponu. Taylene he yin nùdego wayi dọmọ: “A sọgan dọ nudepope kavi nulẹpo na ẹn.” To whenue mí dọ nuhe to ahunmẹduna mí lẹ na Jiwheyẹwhe to odẹ̀ mẹ, ewọ sọgan na mí gblọndo gbọn wefọ Biblu tọn de, hosọ de to linlinnamẹwe de mẹ, kavi hodidọ tulinamẹ tọn yisenọ hatọ de tọn gblamẹ. Jehovah nọ sè ovẹvivẹ mítọn bo nọ mọnukunnujẹ ninọmẹ mítọn mẹ eyin mẹdevo de ma tlẹ wàmọ. Gblọndo etọn na odẹ̀ mítọn lẹ nọ dohia dọ ewọ yiwanna mí nugbonugbo.

12. Naegbọn mí dona nọ gbadopọnna odẹ̀ he yin kinkandai to Biblu mẹ lẹ? Na apajlẹ.

¹² Mí sọgan plọn nususu sọn odẹ̀ he yin kinkandai to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ mẹ. Enẹwutu, alenu wẹ e na yin dọ mí ni nọ lẹnnupọndo odẹ̀ mọnkọtọn lẹ ji to sinsẹ̀n-bibasi whẹndo tọn whenu to whedelẹnu. Nulinlẹnpọn do lehe devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ to hohowhenu dọ nuhe to ahun yetọn mẹ na Jiwheyẹwhe do ji sọgan gọalọna mí nado hẹn dẹ̀hiho mítọn pọnte dogọ. Di apajlẹ, lẹnnupọndo odẹ̀ whiwhẹ tọn he Jona hò to whenue e tin to ohò whèvi daho de tọn mẹ ji. (Jona 1:17–2:10) Gbadopọnna odẹ̀ ahundopo tọn he Sọlomọni hò hlan Jehovah to klandowiwe tẹmpli tọn whenu. (1 Ahọ. 8:22-53) Lẹnayihamẹpọn do odẹ̀ apajlẹ tọn he Jesu na ji. (Mat. 6:9-13) Hú popolẹpo, mì nọ “hẹn obiọ mìtọn lẹ zun yinyọnẹn na Jiwheyẹwhe” to gbesisọ mẹ. Taidi kọdetọn de, “jijọho Jiwheyẹwhe tọn he yiaga hugan linlẹn lẹpo nasọ họ́ ahun mìtọn po nugopipe apọ̀nmẹ tọn mìtọn po.” Podọ pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn na owanyi nugbo Jehovah tọn na jideji.—Flp. 4:6, 7.

13. Dotẹnmẹ tẹwẹ avọ́sinsan ofligọ tọn lọ hundote na gbẹtọvi lẹ?

¹³ Avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn yin nunina majẹhẹ de he yin nina mí, na “mí nido sọgan mọ ogbẹ̀.” (1 Joh. 4:9) Apọsteli Paulu wlanwe gando owanyi vonọtaun he Jiwheyẹwhe dohia mí ehe go dọmọ: “Klisti kú na mẹhe tindo jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ to ojlẹ dide lọ mẹ. E ma yá bọ mẹde na kú do dodonọ tamẹ; na nugbo tọn, vlavo wẹ mẹde na tlẹ gboadọ nado kú do omẹ dagbe de tamẹ. Ṣigba,  Jiwheyẹwhe do owanyi ede tọn hia mí to enẹ mẹ dọ, dile mí gbẹ́ to ylandonọ yin, Klisti kú na mí.” (Lom. 5:6-8) Owanyi daho hugan he Jiwheyẹwhe dohia ehe hùn dotẹnmẹ dote na gbẹtọvi lẹ nado tindo haṣinṣan dagbe de hẹ Jehovah.

14, 15. Etẹwẹ ofligọ lọ zẹẹmẹdo (a) na Klistiani yiamisisadode lẹ? (b) na mẹhe tindo todido nado nọgbẹ̀ to aigba ji lẹ?

¹⁴ Omẹ sọha kleun delẹ duvivi owanyi nugbo Jehovah tọn to aliho vonọtaun mẹ. (Joh. 1:12, 13; 3:5-7) Na yé yin amisisadode gbọn gbigbọ wiwe dali wutu, yé ko lẹzun “ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ.” (Lom. 8:15, 16) Paulu basi zẹẹmẹ Klistiani yiamisisadode lẹ tọn taidi mẹhe yin ‘hinhẹn gọwá ogbẹ̀ bo yin hinhẹn nado sinai dopọ to olọn mẹ to kọndopọ mẹ hẹ Klisti Jesu.’ (Efe. 2:6) Yé tin to otẹn gbigbọmẹ tọn ehe mẹ, na ‘gbigbọ dopagbe lọ ko yin yíyí do dohiagona yé, ehe yin ohia jẹnukọn de gando ogú yetọn go,’ enẹ wẹ ‘todido he yin whiwhla do olọn mẹ na yé lọ.’—Efe. 1:13, 14; Kọl. 1:5.

¹⁵ Na nuhe dù gbẹtọ susugege he tindo yise to ofligọ lọ mẹ lẹ, dotẹnmẹ lọ hundote na yé nado yin họntọn Jehovah tọn po todido lọ po nado yin sisọdodovi taidi ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ bo nọgbẹ̀ kakadoi to Paladisi dopagbe lọ mẹ to aigba ji. Enẹwutu, gbọn ofligọ lọ gblamẹ Jehovah do owanyi etọn na gbẹtọvi lẹ hia. (Joh. 3:16) Eyin mí tindo todido nado nọgbẹ̀ kakadoi to aigba ji bosọ zindonukọn nado to Jehovah sẹ̀n po nugbonọ-yinyin po, mí sọgan deji dọ ewọ na hẹn gbẹninọ zun awuvivinu de na mí to aihọn yọyọ lọ mẹ. Lehe e sọgbe dọ mí ni nọ pọ́n ofligọ lọ taidi kunnudenu daho hugan owanyi nugbo he Jiwheyẹwhe tindo na mí tọn do sọ!

16. Etẹwẹ ayihamẹlinlẹnpọn do aliho voovo he mẹ Jehovah do owanyi etọn hia te lẹ ji nọ wà na mí?

¹⁶ Mí ma sọgan hia aliho voovo he mẹ Jehovah ko do owanyi nugbo etọn hia mí te lẹpo. Psalm-kantọ lọ Davidi jihàn dọmọ: “OKLUNỌ E, na [linlẹn] towe lẹ hlan mi yin nuhọakuẹ sọ! Na sọha yetọn klo sọ! Eyin yẹn na hia yé, yé sù to sọha mẹ hú tọkẹ́n.” (Ps. 139:17, 18) Mí dona dike ayihamẹlinlẹnpọn do linlẹn ehelẹ ji ni whàn mí nado tindo owanyi sisosiso na Jehovah, na aliho owanyinọ he mẹ ewọ nọ penukundo mí go te wutu. Hú popolẹpo, mì gbọ mí ni na ẹn nuhe go mí pé lẹpo.

17, 18. Etẹwẹ yin delẹ to aliho he mẹ mí sọgan do owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe hia te?

¹⁷ Aliho susu mẹ wẹ mí sọgan do owanyi mítọn na Jehovah hia te. Di apajlẹ, mí nọ do owanyi he mí tindo na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu mítọn lẹ po hia gbọn mahẹ zohunhun tọn tintindo to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn mẹ dali. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Mí nọ dohia dọ mí yiwanna Jehovah nugbonugbo gbọn akọndidona whlepọn yise tọn lẹ po zọnlinzinzin to tenọgli mẹ po dali. (Hia Psalm 84:11; Jakọbu 1:2-5.) Eyin whlepọn mítọn lẹ wá sinyẹn pete, mí sọgan deji dọ Jiwheyẹwhe yọ́n yajiji mítọn bo na gọalọna mí, na mí họakuẹ na ẹn wutu.—Ps. 56:8.

¹⁸ Owanyi he mí tindo na Jehovah nọ whàn mí nado lẹnayihamẹpọn do nudida etọn lẹ po onú jiawu devo he e wà lẹ po ji. Gbọn Biblu pinplọn po sọwhiwhe po dali, mí nọ dohia dọ mí yiwanna Jiwheyẹwhe bosọ yọ́n pinpẹn Ohó etọn tọn taun. Dẹ̀hiho nọ zọ́n bọ owanyi he mí tindo na Jehovah nọ dọ̀n mí sẹpọ ewọ dogọ. Podọ owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe nọ to sinsinyẹn deji dile mí to nulẹnpọn do avọ́sinsan ofligọ tọn lọ ji, ehe ewọ wleawu etọn na ylando mítọn lẹ wutu. (1 Joh. 2:1, 2) Ehelẹ yin vude poun to whẹwhinwhẹ́n susu he wutu mí dona yiwanna Jehovah lẹ mẹ, nado dohia dọ mí yọ́n pinpẹn owanyi nugbo he ewọ tindo na mí tọn.