EYIN gbẹtọ lẹ ma sọgan dejido nuhe to linlinwe mẹ lẹpo go to owhe 200 linlán die, be nudopolọ wẹ gando suhugan nudọnamẹ he to Intẹnẹt ji to owhe kanweko 21tọ ehe mẹ lẹ tọn go. Azọ́n nuyọnẹn wintinwintin tọn ko zọ́n bọ nudọnamẹ susugege tin-to-aimẹ to egbehe, yèdọ nudọnamẹ nugbo po lalo po, dagbe po ylankan po, gọna dehe bẹ owù hẹn po dehe ma bẹ owù hẹn lẹ po. Mí dona nọ yí sọwhiwhe do de nudọnamẹ he mí mọdọ e jẹ nado na ayidonugo lẹ. Titengbe mẹhe ṣẹṣẹ jẹ Intẹnẹt zan ji lẹ sọgan nọ mọdọ linlin kavi nudọnamẹ de sọgbe, eyin etlẹ hẹnmẹjọsi kavi fọ́n ayihaawe dote, vlavo na yé mọdọ e tin to Intẹnẹt ji kavi na họntọn de wẹ do e hlan yé poun wutu. Abajọ Biblu do na avase dọmọ: “Wunvinọ yí ohó popo sè: ṣigba omẹ zinzin jlẹ aliho ede tọn pọ́n tlala.”—Howh. 14:15.

Nawẹ mí sọgan lẹzun “omẹ zinzin” bo nọ yọ́n nudọnamẹ he yin lalo lẹ, yẹdoklọmẹ tọn lẹ, otàngblo lẹ, po linlin he ma sọgbe devo lẹ po he sọgan sọawuhia to ọdinatẹẹ mítọn lẹ ji gbọn? Tintan, kanse dewe dọ: ‘Be nọtẹn dejidego he yin alọkẹyi to osẹ́n-liho de ji wẹ nudọnamẹ ehe wá sọn ya, kavi nọtẹn he n’ma yọnẹn de ji? Be nọtẹn dejidego lẹ ko do nudọnamẹ lọ hia taidi lalo pọ́n ya?’ * Enẹgodo, yí “zinzin” zan. (Howh. 7:7) Eyin linlin de taidi nuhe go yè ma sọgan dejido, e yọnbasi dọ ni yinmọ. Humọ, to whenue linlin lọ bẹ nudọnamẹ agọ̀ hẹn gando mẹdevo lẹ go, lẹnnupọndo mẹhe sọgan mọaleyi sọn linlin mọnkọtọn he to gbigbayipe mẹ ji bosọ pọ́n eyin mẹhe to linlin lọ dohlan ma tindo mẹwhinwhàn agọ̀.

Mẹdelẹ he nọ jlo na dọ̀n ayidonugo wá yede ji nọ tẹnpọn nado yin omẹ tintan he na má linlin lẹ pé bo nọ do yé hlan mẹhe yé yọnẹn lẹpo, bo ma tlẹ nọ pọ́n eyin linlin lọ lẹ yin nugbo kavi lẹnnupọndo kọdetọn he yé na hẹnwa ji. (2 Sam. 13:28-33) Ṣigba eyin mí yin ‘zinzintọ,’ mí na nọ lẹnnupọndo awugble he  mọwiwà sọgan hẹnwa ji, vlavo do yinkọ dagbe mẹde tọn kavi yindidi pipli de tọn ji.

E nọ biọ whenu po vivẹnudido po nado gbeje linlin de pọ́n. Nuhe zọ́n niyẹn bọ mẹdelẹ nọ lẹndọ mẹhe yé do linlin lọ hlan lọsu wẹ na gbeje e pọ́n. Amọ́, whenu nẹmu wẹ enẹ sọgan biọ? Nuhọakuẹ wẹ whenu yin. (Efe. 5:15, 16) Kakati nado nọ dọ dọ, “Eyin n’tlẹ tindo ayihaawe, n’na do e hlan,” e na yọ́n hugan nado nọ dọ dọ, “Eyin n’tindo ayihaawe, n’na súnsún in sẹ̀!”

Kanse dewe dọ: ‘Be n’nọ to linlin lẹ dohlan mapote to Intẹnẹt ji wẹ ya? Be n’ko do linlin de hlan pọ́n bo wá vẹvẹna mẹhe n’do e hlan lẹ to whenue n’doayi e go dọ linlin lọ ma sọgbe kavi yin lalo wẹ ya? Be mẹde ko dọna mi pọ́n dọ ma doalọtena linlin lẹ mimá to Intẹnẹt ji ya?’ Flindọ mẹhe sin adlẹsi a tindo lẹ lọsu sọgan yì Intẹnẹt ji to whedepopenu nado dín nudọnamẹ he jlo yé lẹ matin alọgọ towe. E ma yin dandan dọ hiẹ wẹ na nọ to otàn he do nukiko namẹ lẹ, video lẹ, po yẹdide lẹ po dohlan yé mapote. Podọ e ma yin nuyọnẹnnu nado nọ má hoyidokanji kavi kandai hodidọ sinai do Biblu ji lẹ tọn pé. * Humọ, eyin mí nọ do dodinnanu mẹdetiti tọn lẹ, nuhe mí plọn sọn wefọ Biblu tọn tangan de mẹ, kavi gblọndo he na yin nina to opli agun tọn ji lẹ hlan mẹdevo lẹ, enẹ na zọ́n bọ yé ma na yọ́n pinpẹn onú ehelẹ wiwà na yede tọn ba.

Todin, etẹwẹ hiẹ dona wà eyin a mọ linlin mẹhẹngble tọn de gando Titobasinanu Jehovah tọn go to Intẹnẹt ji? A dona sú i bo gbẹ́ ẹ dai to afọdopolọji. Mẹdelẹ nọ lẹndọ emi dona do e hlan mẹdevo lẹ nado sè linlẹn yelọsu tọn, ṣigba ehe lẹpo nọ to linlin ylankan lọ hẹn gbayipe dogọ poun wẹ. Eyin nuhe mí mọ to Intẹnẹt ji de hẹn mí biọ bẹwlu mẹ, mí dona biọ nuyọnẹn sọn Jehovah dè bosọ dọhodo whẹho lọ ji hẹ mẹmẹsunnu he whèwhín lẹ. (Jak. 1:5, 6; Juda 22, 23) Jesu lọsu yin owhẹ̀ agọ̀ sadokọna, podọ e na avase hodotọ etọn lẹ dọ kẹntọ lẹ na dohomẹkẹn yé bo nasọ “gbọn lalo dali dọ onú ylankan wunmẹwunmẹ lẹ do [yé] go.” (Mat. 5:11; 11:19; Joh. 10:19-21) Mí dona yí “zinzin” po “wuntuntun” po zan nado yọ́n “gbẹtọ he to onú gblezọn dọ” po  mẹhe “yin mẹwuwlu to omọ́ yetọn ji” lẹ po.—Howh. 2:10-16.

Mí sọ dona tin to aṣeji ma nado nọ hẹn linlin he gando mẹmẹsunnu mítọn lẹ go kavi numimọ yetọn he mí sè lẹ gbayipe. Eyin linlin de tlẹ yin nugbo, enẹ ma dohia dọ e dona yin mimá pé. To whedelẹnu, nudọnamẹ he tlẹ yin nugbo lẹ mimá hẹ mẹdevo lẹ sọgan nọma sọgbe kavi do owanyi hia. (Mat. 7:12) Di apajlẹ, e ma na do owanyi hia kavi jlọmẹdote nado hẹn linlin he bẹ mẹnudidọ hẹn de gbayipe, eyin e tlẹ yin nugbo. (2 Tẹs. 3:11; 1 Tim. 5:13) Linlin delẹ sọgan yin whẹho aṣli tọn, podọ mí dona nọ na sisi jlọjẹ he mẹdevo lẹ tindo nado má linlin yetọn to whenue e jlo yé do podọ to aliho he yé jlo mẹ. Linlin lẹ mimá jẹnukọnna ojlẹ he sọgbe lọ sọgan hẹn nuhahun susu wá.

To egbehe, e bọawu nado yawu hẹn linlin de gbayipe, vlavo e yin nugbo kavi lalo, dagbe kavi ylankan, gọna dehe bẹ owù hẹn po dehe ma bẹ owù hẹn lẹ po. Mẹdepope he do nudọnamẹ de hlan gbọn Intẹnẹt kavi alokan ji etlẹ yin hlan mẹdopo gee, dona yọnẹn dọ nudọnamẹ lọ sọgan gbayipe gbọn filẹpo to nukunwhiwhe kleun de mẹ, eyin e jlo kavi lala. Enẹwutu, mí dona nọavùnte sọta pọndohlan lọ nado nọ yawu do linlin lẹ hlan kavi do yé hlan mẹhe mí yọnẹn lẹpo. To whenue mí hia linlin he na hẹnmẹjọsi de, mí dona nọ flindọ owanyi ma nọ tindo ayihaawe gando mẹgo; etomọṣo e ma nọ yinuwa po wunvi po, mọ e ma nọ yí onú lẹpo sè. Hú popolẹpo, owanyi ma nọ kẹalọyi hodidọ mẹhẹngble tọn he gando titobasinanu Jehovah tọn go lẹ, kavi lalo he yin dido gando mẹmẹsunnu mítọn lẹ go lẹ, ehe mẹhe yin afanumẹ “otọ́ lalo tọn,” yèdọ Satani Lẹgba tọn lẹ nọ to hinhẹn gbayipe. (Joh. 8:44; 1 Kọl. 13:7) Nugopipe nulẹnpọn tọn po wuntuntun po na gọalọna mí nado lẹzun “omẹ zinzin” bo nọ lẹnnupọndo lehe mí na nọ yinuwa do ji to whenue mí mọ linlin voovo lẹ yí to azán dopodopo ji. Dile Biblu dọ do, “wunvinọ lẹ dugu nulú tọn: ṣigba omẹ zinzin lẹ wẹ yè yí nuyọnẹn do ṣinyọ́n jẹgbakun na.”—Howh. 14:18