Be Hiẹ Yọnẹn Ya?
Be Hiẹ Yọnẹn Ya?
Be Jesu tindo kanṣiṣa whẹndo tọn hẹ depope to apọsteli 12 etọn lẹ mẹ ya?
▪ Owe-wiwe ma na gblọndo kanbiọ ehe tọn gba. Ṣigba, sọgbe hẹ nudọnamẹ devo lẹ podọ sọgbe hẹ otàn lẹ, e taidi dọ Jesu tindo kanṣiṣa whẹndo tọn hẹ delẹ to apọsteli 12 etọn lẹ mẹ.
Wẹndagbe-kantọ lẹ dọ yinkọ yọnnu he to Jesu pọ́n to whenue e kú to yatin ji lẹ tọn. Johanu 19:25 donù ẹnẹ go to yé mẹ: “Onọ̀ Jesu tọn [Malia] po nọviyọnnu etọn po tin to ote to yatin etọn kọ̀n; Malia asi Klopasi tọn po Malia Magdaleni po sọ tin to finẹ.” Eyin mí yí wefọ ehe jlẹdo zẹẹmẹ he Matiu po Malku po basi do nujijọ dopolọ ji lẹ go, mí sọgan wá tadona kọ̀n dọ nọviyọnnu onọ̀ Jesu tọn lọ wẹ Salomi. E taidi dọ Salomi ehe wẹ yin onọ̀ visunnu Zebede tọn lẹ tọn. (Matiu 27:55, 56; Malku 15:40) Ni eyin mọ wẹ, be nafẹ-ylọvi Jesu tọn wẹ visunnu Salomi tọn lẹ he yinkọ yetọn yin didọ to fidevo taidi Jakọbu po Johanu po yin. Jesu ylọ nọvi-nọvi awe ehelẹ, he yin whèhutọ lẹ, nado lẹzun devi etọn lẹ.—Matiu 4:21, 22.
Otàn he yin zize sinai do kandai he ma tin to Biblu mẹ ji lẹ dọ dọ Klopasi kavi Alfe, he yin asu dopo to yọnnu he yin nùdego to Johanu 19:25 mẹ lẹ tọn mẹ wẹ yin mẹdaho kavi nọvi Josẹfu tọn, yèdọ otọ́ mẹgopọntọ Jesu tọn. Eyin otàn ehe sọgbe, be Jakọbu visunnu Alfe tọn, yèdọ dopo to apọsteli 12 lẹ mẹ lọsu yin tavẹ-ylọvi Jesu tọn ga.—Matiu 10:3.
Kanṣiṣa whẹndo tọn tẹwẹ tin to Jesu po Johanu Baptizitọ po ṣẹnṣẹn?
▪ Mẹdelẹ yise dọ sunnu awe lọ lẹ yin visunnu nafẹ-vi nafẹ-vi tọn lẹ. Yise ehe yin zize sinai do lẹdogbedevomẹ Luku 1:36 tọn he ma sọgbe ji.
Ṣigba, dile wezẹhomẹ lọ The Interpreter’s Dictionary of the Bible dọ do, hogbe Glẹki tọn lọ “syggenis” he yin yiyizan to wefọ ehe mẹ gbloada sọmọ bọ e vẹawu nado yọ́n kanṣiṣa whẹndo tọn tangan he tin to Malia po Elizabẹti po ṣẹnṣẹn. To whelọnu lo, fie wẹ linlẹn lọ dọ Jesu po Johanu po yin visunnu nafẹ-vi nafẹ-vi tọn lẹ wá sọn? Owe lọ The Catholic Encyclopedia na gblọndo dọmọ: “Nudọnamẹ he mí tindo lẹpo gando . . . mẹjitọ Malia tọn lẹ go . . . wá sọn kandai he ma yin gbigbọdo he yin yiyidogọna kandai Biblu tọn lẹ mẹ.”
Enẹwutu, e whè gbau Jesu po Johanu po tindo kanṣiṣa whẹndo tọn de, ṣigba e ma yin dandan dọ yé yin visunnu nafẹ-vi nafẹ-vi tọn lẹ.