1, 2. (a) Nudide tẹwẹ mímẹpo nọ pannukọn? (b) Etẹwẹ angẹli nugbonọ de dọ to whenue yè jlo na basi sinsẹ̀n na ẹn?

DOPODOPO mítọn dona na gblọndo kanbiọ titengbe ehe tọn: Mẹnu wẹ n’na sẹ̀n? Mẹsusu sọgan dọ dọ whẹho enẹ ma sinyẹn, na Jiwheyẹwhe wẹ mẹlẹpo dona sẹ̀n. Ṣigba nado dọ hójọhó, didọ gbọnvona wiwà. Nuyiwa mítọn lẹ wẹ na dohia dọ Jehovah Jiwheyẹwhe sẹ̀n wẹ mí te kavi Satani Lẹgba.

² Satani nọ jlo vẹkuvẹku nado yin sinsẹ̀n-basina. Enẹ họnwun titengbe to whenue e whlé Jesu pọ́n. Dile mí ko dọhodeji to Weta 1 owe ehe tọn mẹ do, Satani ze nunina ayidego tọn de donukọnna Jesu—yèdọ nado paṣẹ do ahọluduta aigba tọn lẹpo ji. Etẹ dín wẹ Lẹgba te sọn e dè? “Basi sinsẹ̀n hlan mi whladopo,” wẹ e dọna Jesu. (Mat. 4:9) To vogbingbọn mẹ, angẹli he de nuhe to owe Osọhia tọn mẹ lẹ hia Johanu gbẹ́ nado yin sinsẹ̀n-basina. (Hia Osọhia 22:8, 9.) To whenue Johanu jlo na sẹ̀n angẹli lọ, visunnu gbigbọmẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn whiwhẹnọ enẹ gblọn dọmọ: “A wàmọ blo!” Kakati nado dọ dọ, ‘Basi sinsẹ̀n hlan mi,’ angẹli lọ dọ, “Sẹ̀n Jiwheyẹwhe.”

3. (a) Yanwle tẹ wutu wẹ owe ehe do yin awuwlena? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna?

³ Yanwle he wutu owe ehe do yin awuwlena wẹ nado hẹn gbemima mítọn nado yinuwa dile angẹli lọ degbe etọn do lodo—enẹ  wẹ nado sẹ̀n Jehovah Jiwheyẹwhe kẹdẹ. (Deut. 10:20; Mat. 4:10) Mì gbọ mí ni gbadopọnna nuhe mí ko plọn gando sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke go sọn dọdai po numimọ Ezekiẹli tọn lẹ po mẹ to kleun mẹ. Enẹgodo, po alọgọ Owe-wiwe lẹ tọn po, mí na pọ́n sọgodo hlan to whenue gbẹtọvi lẹpo na pehẹ mẹtẹnpọn godo tọn to aigba ji—yèdọ mẹtẹnpọn de he na magbe mẹhe na nọgbẹ̀ nado mọ hẹngọwa mlẹnmlẹn sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke Jehovah tọn kakadoi lẹ tọn.

4. Hosọ atọ̀n tẹlẹ wẹ yin nùzindeji to owe Ezekiẹli tọn mẹ?

⁴ Owe Ezekiẹli tọn plọn mí dọ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke ma nọ bẹ aṣa sinsẹ̀n tọn lẹ hihodo poun hẹn. E nọ biọ dọ mí ni (1) ze míde jo mlẹnmlẹn na Jehovah, (2) gbọṣi kọndopọ mẹ to sinsẹ̀n-bibasi wiwe mẹ, podọ (3) nọ do owanyi hia mẹdevo lẹ. Pọ́n lehe dọdai po numimọ he yin hodọdeji to owe ehe mẹ lẹ po zinnudo hosọ atọ̀n ehelẹ ji do.

5-9. Etẹwẹ mí ko plọn gando mẹdezejo mlẹnmlẹn na Jehovah go?

⁵ Weta 3: * Numimọ jiawu he do Jehovah hia dile ewọ yin lilẹdo pé gbọn aidowhẹdo de dali bo sinai to aga na nudida gbigbọnọ huhlọnnọ lẹ taidi mẹhe to anadena yé lọ do nugbo titengbe de hia mí—enẹ wẹ, Ganhunupotọ lọ kẹdẹ wẹ jẹ nado yin sinsẹ̀n-basina.—Ezek. 1:4, 15-28.

⁶ Weta 5: Lehe e hẹnmẹjọsi do sọ nado mọdọ tẹmpli Jehovah tọn to yinyin hinhẹnflu to numimọ de mẹ! Numimọ ehe dohia dọ nude ma whlá do Jehovah. E nọ mọ nuyiwa nugbonọ-mayin tọn he to yìyì lẹ, taidi to whenue omẹ etọn lẹ lẹhlan boṣiọ-sinsẹ̀n kọ̀n, etlẹ yin to whenue yé whlá ẹ do gbẹtọvi lẹ. Nuyiwa mọnkọ lẹ nọ hẹn homẹgble e bọ e nọ domẹplọnlọ mẹhe to mọwà lẹ go.—Ezek. 8:1-18.

⁷ Weta 7: Whẹdida he yin lilá sọta akọta he to lẹdo Islaeli tọn mẹ bo “ṣàn [ẹn] kò” lẹ dohia dọ Jehovah nọ hẹn mẹhe yinuwa hẹ omẹ etọn lẹ to aliho agọ̀ mẹ lẹ nado dogbè. (Ezek. 25:6) Ṣigba, mí sọ plọn nudevo sọn nuyiwa Islaeli tọn hẹ akọta enẹlẹ mẹ—enẹ wẹ yindọ nugbonọ-yinyin na Jehovah dona tin to otẹn tintan mẹ na mí hú nudevo depope. Mí ma na jlo gbede nado yí nukunpẹvi do pọ́n nujinọtedo mítọn lẹ nado dín nukundagbe hẹnnumẹ mayisenọ mítọn lẹ tọn; mọjanwẹ mí ma dona dejido adọkunnu lẹ go kavi jo kadaninọ mítọn do gbọn mẹdezejo he Jehovah kẹdẹ jẹna yíyí na gandudu gbẹtọvi tọn lẹ dali do niyẹn.

⁸ Weta 13 po 14 po: Numimọ tẹmpli he to osó he yiaga taun de ji lọ tọn plọn mí dọ mí dona nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo yiaga Jehovah tọn lẹ, to yinyọnẹn mẹ dọ ewọ yiaga hugan yẹwhe devo depope.—Ezek. 40:1–48:35.

 ⁹ Weta 15: Zẹẹmẹ dọdai he do Islaeli po Juda po hia taidi galọtọ lẹ tọn flinnu mí dọ galilọ gbigbọmẹ tọn yin awuhiọnu taun na Jehovah.—Ezek., weta 16, 23.

10-14. Nawẹ nuhudo he mí tindo nado gbọṣi kọndopọ mẹ to sinsẹ̀n-bibasi wiwe mẹ ko yin nùzindeji gbọn?

¹⁰ Weta 8: Dọdai lọ lẹ he dohia dọ Jehovah na de “lẹngbọhọtọ de” nado nọ penukundo omẹ Etọn lẹ go zinnudo nuhudo lọ ji dọ mí dona nọ wazọ́n to kọndopọ mẹ podọ to jijọho mẹ to anademẹ Jesu tọn glọ.—Ezek. 34:23, 24; 37:24-28.

¹¹ Weta 9: Dọdai Ezekiẹli tọn lẹ he dọ dọ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ na yin tuntundote sọn kanlinmọgbenu Babilọni tọn bo yin hinhẹngọwa aigba yetọn titi ji bẹ owẹ̀n de hẹn na mẹhe jlo na hẹn homẹ Jehovah tọn hùn to egbehe lẹ. Sinsẹ̀n-basitọ wiwe Jehovah tọn lẹ dona jẹla mlẹnmlẹn na nuyiwadomẹji sinsẹ̀n lalo tọn bosọ nọla pete na ẹn. Mahopọnna dọ mí wá sọn sinsẹ̀n po akọ̀ susu po mẹ bo tindo ninọmẹ akuẹzinzan tọn voovo lẹ, mí dona hẹn pọninọ mítọn go, ehe na gọalọna mẹlẹ nado yọ́n mí taidi omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.—Ezek. 11:17, 18; 12:24; Joh. 17:20-23.

¹² Weta 10: Pọninọ yin nùzindeji to numimọ he mẹ ohú húhú lẹ gọwá ogbẹ̀ te mẹ. Lẹblanulọkẹyi nankọ die mí tindo nado tin to pipli sinsẹ̀n-basitọ wiwe he yin hinhẹngọwa bo nọ wazọ́n dopọ taidi awhànpa de tọn lẹ mẹ!—Ezek. 37:1-14.

¹³ Weta 12: Pọninọ yin nùzindeji taun to dọdai owhlẹ awe he wá lẹzun dopo lẹ tọn mẹ. Lehe e hẹn yise lodo nado mọdọ mẹyiamisisadode lẹ po lẹngbọ devo lẹ po to dọdai ehe hẹndi do sọ! Mahopọnna dọ mí to gbẹnọ to aihọn he klan to sinsẹ̀n-liho bo gọ́ na wangbẹna to tonudidọ-liho de mẹ, mí hẹn pọninọ go gbọn owanyi po nugbonọ-yinyin mítọn po dali.—Ezek. 37:15-23.

¹⁴ Weta 16: Numimọ dawe he hẹn wesinzo wekantọ tọn lọ po sunnu he hẹn adánwanu mẹhusudo tọn lọ lẹ tọn po bẹ avase sinsinyẹn de hẹn—enẹ wẹ yindọ mẹhe na jugbọn “nukunbibia daho” lọ mẹ taidi sinsẹ̀n-basitọ nugbo lẹ wẹ na tin to otẹn dagbe mẹ nado yin hiadogona nado luntọ́n.—Mat. 24:21; Ezek. 9:1-11.

15-18. Naegbọn mí dona zindonukọn nado nọ do owanyi hia, podọ nawẹ mí gán wàmọ gbọn?

¹⁵ Weta 4: Numimọ mẹdida ẹnẹ lọ lẹ tọn plọnnu mí gando jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ go, podọ dehe yin nujọnu hugan wẹ owanyi. Eyin mí nọ dọho bo nọ yinuwa po owanyi po, mí nọ dohia dọ Jehovah wẹ Jiwheyẹwhe mítọn.—Ezek. 1:5-14; 1 Joh. 4:8.

¹⁶ Weta 6 po 11 po: Owanyi Jiwheyẹwhe tọn whàn ẹn nado de nuhọ́tọ lẹ taidi Ezekiẹli. Na Jiwheyẹwhe wẹ owanyi wutu, e ma jlo dọ mẹdepope ni yin vivasudo to whenue ewọ na hẹn gandudu  Satani tọn do aigba ji wá opodo. (2 Pita 3:9) Mí tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado nọ do owanyi hia taidi Jiwheyẹwhe gbọn azọ́ndenamẹ mítọn nado nọgodona azọ́n nuhọ́tọ egbezangbe tọn lọ tọn hinhẹndi dali.—Ezek. 33:1-9.

¹⁷ Weta 17 po 18 po: Jehovah yọnẹn dọ mẹsusu ma na kẹalọyi lẹblanu emitọn bo na tẹnpọn nado sukúndona sinsẹ̀n-basitọ nugbo etọn lẹ. Owanyi na whàn Jehovah nado yiavùnlọna omẹ etọn lẹ to whenue “Gọgi aigba Magọgi tọn” na tọ́nawhàn mẹhe yin nugbonọ na Ewọ lẹ. Owanyi tintindo na mẹdevo lẹ na whàn mí nado na avase mẹsusu dile e sọgan yọnbasi do dọ Jehovah na và mẹhe nọ dohomẹkẹn omẹ etọn lẹ sudo.—Ezek. 38:1–39:20; 2 Tẹs. 1:6, 7.

¹⁸ Weta 19, 20 po 21 po: Owanyi he Jehovah tindo na gbẹtọvi lẹ họnwun gblegede to numimọ tọ̀sisa ogbẹ̀-namẹ tọn po aigba mimá tọn lọ po mẹ. Numimọ lọ basi zẹẹmẹ kọdetọn he dohia daho hugan owanyi Jehovah tọn hẹnwa tọn, to whenue e ze ogbẹ̀ Visunnu etọn tọn jo, na mí nido sọgan mọ jona ylando tọn yí bo duvivi ogbẹ̀ pipé tọn taidi apadewhe whẹndo Jiwheyẹwhe tọn. Dopo to aliho dagbe hugan he mẹ mí sọgan do owanyi mítọn hia gbẹtọ lẹ te mẹ wẹ nado dọhona yé gando sọgodo dagbedagbe he Jehovah ko wleawu etọn na mẹhe do yise hia to Visunnu etọn mẹ lẹ go.—Ezek. 45:1-7; 47:1–48:35; Osọ. 21:1-4; 22:17.

19. Etẹwẹ Jesu na wà to Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ whenu? (Pọ́n apotin lọ “Pipehẹ Mẹtẹnpọn Godo Tọn Lọ.”)

¹⁹ To Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ whenu, Jesu na hẹn gbẹtọ liva susu gọwá ogbẹ̀ bo de awufiẹsa he “kẹntọ [mítọn] okú” ko hẹnwa lẹ sẹ̀. (1 Kọl. 15:26; Malku 5:38-42; Owalọ 24:15) Whenuho gbẹtọvi tọn taidi otàn awubla tọn de he gọ́ na flumẹjijẹ po nuhẹnbu susu po. Ṣigba, dile whẹndo gbẹtọvi tọn dopodopo na to yinyin hinhẹngọwa ogbẹ̀, Jesu na súnsún whenuho awubla tọn enẹ bo na dotẹnmẹ mẹhe fọnsọnku lẹ nado yí gbẹzan yetọn do wleawuna whenuho dagbe de. To dodonu avọ́sinsan ofligọ lọ tọn ji, e na de awugble he awutu, awhàn, azọ̀n bẹplamẹ po huvẹ po ko hẹnwa lẹpo sẹ̀. Humọ, ewọ na gọalọna mí nado họ̀nadọna nuhe nọ hẹn awubla wá lẹ—yèdọ ylando he mí dugu etọn sọn Adam dè lọ. (Lom. 5:18, 19) Jesu na “gbà azọ́n Lẹgba tọn lẹ” bo sukúndona yé mlẹnmlẹn. (1 Joh. 3:8) Etẹwẹ na jọ bọdego?

20. Nawẹ Jesu po gbẹtọ 144 000 lẹ po na do whiwhẹ ayidego tọn de hia gbọn? Basi zẹẹmẹ. (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

²⁰ Hia 1 Kọlintinu lẹ 15:24-28. To whenue gbẹtọvi lẹpo na lẹzun mẹpipe bọ aigba na ko lẹzun Paladisi dile Jehovah lẹn do to dowhenu, Jesu po gandutọgbẹ́ etọn 144 000 lẹ po na do  whiwhẹ ayidego tọn hia; yé na gọ̀ Ahọluduta lọ jo na Jehovah. Yé na desọn ojlo mẹ nado jo otẹn aṣẹpipa tọn he mẹ yé ko nọ na owhe fọtọ́n lọ do to jijọho mẹ. Nuhe Ahọluduta lọ ko wadotana lẹpo na gbọṣi aimẹ kakadoi.

21, 22. (a) Nawẹ aihọn na te to vivọnu owhe fọtọ́n lọ tọn? (b) Naegbọn Jehovah na tún Satani po aovi lẹ po dote?

²¹ To whenẹnu, Jehovah na wà nuhe jẹna ayidego de, yèdọ nude he dohia dọ ewọ dejido mẹjidugando aigba ji tọn etọn lẹ go taun. E na degbe dọ Satani po aovi etọn lẹ po ni yin tuntundote sọn odò mapote he mẹ yé ko yin ginglọndo na owhe fọtọ́n lọ mẹ. (Hia Osọhia 20:1-3.) Aihọn he yé na wá mọ na gbọnvo pete na aihọn he yé ko yọnẹn dai. Jẹnukọnna Amagẹdọni, suhugan gbẹtọvi lẹ tọn wẹ yin hinhẹn buali gbọn Satani dali podọ wangbẹna po nuvẹun po ko hẹn kinklan wá gbẹtọvi lẹ ṣẹnṣẹn. (Osọ. 12:9) Amọ́, to vivọnu owhe fọtọ́n lọ tọn, gbẹtọvi lẹpo  wẹ na to Jehovah sẹ̀n to pọmẹ taidi whẹndo owanyinọ de. Aigba blebu na yin Paladisi lẹdo aihọn pé de.

²² Naegbọn Jehovah na tún sẹ́nhẹngbatọ mọnkọ lẹ taidi Satani po aovi etọn lẹ po dote do lẹdo wiwe enẹ mẹ? Na nugbonọ-yinyin suhugan mẹhe na togbẹ̀ taidi sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn to vivọnu owhé fọtọ́n lọ tọn lẹ tọn ma ko yin whiwhlepọn wutu. Suhugan yetọn wẹ ma yọ́n Jehovah whẹpo do kú bo ka wá yin finfọn do Paladisi mẹ. E ma yin ogbẹ̀ kẹdẹ wẹ Jehovah ko na yé, ṣigba e sọ penukundo nuhudo yetọn lẹpo go to agbasa-liho podọ to gbigbọ-liho. Yé ma ko tindo numimọ nuyiwadomẹji ylankan de tọn pọ́n. Mẹhe yiwanna Jehovah bo nọ sẹ̀n ẹn lẹ kẹdẹ wẹ lẹdo yé. Satani sọgan sawhẹdokọna mẹhe yin finfọnsọnku enẹlẹ dile e wà na Jobu do—enẹ wẹ dọ yé to Jiwheyẹwhe sẹ̀n na e nọ basi-hihọ́na yé bo to didona yé wutu. (Jobu 1:9, 10) Enẹwutu, whẹpo Jehovah nado kàn yinkọ mítọn do owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ kakadoi, e na hùn dotẹnmẹ dote na mí nado  dohia dọ mí yin nugbonọ na ewọ taidi Otọ́ podọ Nupojipetọ mítọn.—Osọ. 20:12, 15.

23. Whẹho tẹwẹ mẹdopodopo na wá pannukọn?

²³ Dotẹnmẹ na yin nina Satani na ojlẹ gli de nado doyẹklọ gbẹtọvi lẹ nado doalọtena Jiwheyẹwhe sinsẹ̀n. Etẹwẹ mẹtẹnpọn enẹ na bẹhẹn? Matin ayihaawe, gbẹtọvi dopodopo na pannukọn whẹho de he taidi dehe Adam po Evi po pehẹ—yèdọ nado kẹalọyi nujinọtedo Jehovah tọn lẹ, nọgodona gandudu etọn bo sẹ̀n ẹn, kavi nado ṣiatẹ sọta Jiwheyẹwhe bo nọgodona Satani.

24. Naegbọn mẹhe na ṣiatẹ lẹ do yin yiylọdọ Gọgi podọ Magọgi?

²⁴ Hia Osọhia 20:7-10. E jẹna ayidego dọ mẹhe na ṣiatẹ to vivọnu owhe fọtọ́n lọ tọn lẹ yin yiylọdọ Gọgi podọ Magọgi. Walọyizan yetọn lẹ na yin nudopolọ taidi atẹṣitọ he Ezekiẹli dọ dọdai dọ yé na yangbé omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn to nukunbibia daho lọ whenu lẹ tọn. Pipli tintan enẹ, yèdọ “Gọgi aigba Magọgi tọn,” bẹ akọta he diọnukunsọ gandudu Jehovah tọn lẹ hẹn. (Ezek. 38:2) Mọdopolọ, mẹhe na ṣiatẹ to vivọnu Gandudu Owhé Fọtọ́n Klisti tọn whenu lẹ yin didohia taidi “akọta lẹ.” Nuhe yin didọ gando yé go enẹ jẹna ayidego. Etẹwutu? Na to Gandudu Owhe Fọtọ́n tọn lọ whenu, kinklan akọta tọn lẹpo na ko yin didesẹ; gbẹtọ lẹpo wẹ na yin mẹjidugando gandudu dopo tọn, yèdọ  Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn. Mí na tin to akọta gbigbọmẹ tọn dopo mẹ. Gbọn atẹṣitọ enẹlẹ yiylọdọ Gọgi podọ Magọgi bo dọ dọ yé yin “akọta lẹ” dali, dọdai lọ to didohia dọ Satani na penugo nado hẹn kinklan wá omẹ Jiwheyẹwhe tọn delẹ ṣẹnṣẹn. Mẹde ma na yin hinhẹn gánnugánnu nado nọ adà Satani tọn mẹ. Gbẹtọvi pipé dopodopo wẹ na basi nudide etọn titi.

25, 26. Omẹ nẹmu wẹ na kọnawudopọ hẹ Satani, podọ etẹwẹ na jọ do yé go?

²⁵ Omẹ nẹmu wẹ na kọnawudopọ hẹ Satani? Sọha mẹhe na ṣiatẹ lẹ tọn na “taidi tọkẹ́n ohù tọn.” Hodidọ ehe ma dohia dandan dọ suhugan gbẹtọvi lẹ tọn wẹ na ṣiatẹ. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn? Lẹnnupọndo opà he yin dido na Ablaham ji. Jehovah dọ dọ kúnkan Ablaham tọn na sù taidi “tọkẹ́n huto tọn lẹ.” (Jen. 22:17, 18) Etomọṣo, sọha mẹhe kúnkan ehe bẹhẹn lẹ tọn wẹ gbẹtọ 144 001. (Gal. 3:16, 29) Sọha he jẹna ayidego enẹ, yin vude poun yijlẹdo sọgan gbẹtọvi lẹpo tọn go. Mọdopolọ, sọha mẹhe na kọnawudopọ hẹ Satani lẹ tọn gán jẹna ayidego, ṣigba e ma na suhugan. Atẹṣitọ lọ lẹ ma na yin owù kaka de na devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ.

²⁶ Mẹhe kọnawudopọ to atẹṣiṣi lọ mẹ lẹ na yawu yin vivasudo. To pọmẹ hẹ Satani po aovi lẹ po, yé ma na tin ba—podọ  todido depope ma na tin na yé nado gọwá ogbẹ̀. Nudide ylankan yetọn po kọdetọn nudide enẹlẹ tọn po wẹ na nọ yin finflin kakadoi.—Osọ. 20:10.

27-29. Etẹwẹ to tepọn mẹhe na lùn mẹtẹnpọn godo tọn lọ tọ́n lẹ?

²⁷ To alọ devo mẹ, yinkọ mẹhe lùn mẹtẹnpọn godo tọn lọ tọ́n lẹ tọn na yin kinkan do “owe ogbẹ̀ tọn lọ” mẹ kakadoi. (Osọ. 20:15) To whenẹnu, taidi whẹndo he to pọmẹ de, visunnu po viyọnnu nugbonọ Jehovah tọn lẹ po na basi sinsẹ̀n hlan ẹn, dile ewọ jẹna do.

²⁸ Lẹnnupọndo sọgodo enẹ ji. Azọ́n pekọhẹnwanamẹ tọn po họntọnjiji dagbedagbe lẹ po wẹ to tepọn we. Hiẹ kavi mẹyiwanna towe de ma na jiya pọ́n gbede ba. Hiẹ lọsu na dewe ko pegan mlẹnmlẹn nado nọte to Jehovah nukọn matin ylando. Mẹdopodopo na jihọntọn hẹ Jiwheyẹwhe kakadoi. Podọ hú popolẹpo, sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke na zindonukọn to pipé mẹ, to olọn mẹ podọ to aigba ji. Sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke na ko yin hinhẹngọwa to godo mẹ lo!

²⁹ Be a na tin to finẹ nado mọ azán daho enẹ ya? E gán pà we eyin a nọ yí nuplọnmẹ titengbe atọ̀n he tin to owe Ezekiẹli tọn mẹ lẹ do yizan mẹ—enẹ wẹ nado ze dewe jo mlẹnmlẹn na Jehovah bo gbọṣi kọndopọ mẹ to sinsẹ̀n-bibasi wiwe mẹ bosọ  nọ do owanyi hia mẹdevo lẹ. Dọdai Ezekiẹli tọn bẹ nuplọnmẹ titengbe godo tọn de hẹn. Nuplọnmẹ tẹwẹ?

30, 31. Etẹwẹ hodidọ lọ “yé nasọ yọnẹn dọ yẹn wẹ Jehovah” na zẹẹmẹdo na (a) kẹntọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ? (b) omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ?

³⁰ To owe Ezekiẹli tọn blebu mẹ, hodidọ lọ “yé nasọ yọnẹn dọ yẹn wẹ Jehovah” yin nùzindeji whlasusu. (Ezek. 6:10; 39:28) Hodidọ enẹ na zẹẹmẹdo awhàn po okú po na kẹntọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Yé na yin hinhẹn po huhlọn po nado yigbe dọ Jehovah tin nugbonugbo. Yé na mọnukunnujẹ zẹẹmẹ yinkọ etọn tọn mẹ to aliho sinsinyẹn mẹ—enẹ wẹ “E Nọ Hẹn Nado Lẹzun.” “Jehovah awhànpa lẹ tọn” na lẹzun “awhànfuntọ huhlọnnọ de” he na funawhàn sọta yé. (1 Sam. 17:45, Eks. 15:3) Whenu na ko fẹ́ na yé nado mọnukunnujẹ nugbo titengbe de mẹ gando Jehovah go: Nudepope ma gán glọnalina ẹn nado hẹn lẹndai etọn di.

³¹ Hodidọ lọ “yé nasọ yọnẹn dọ yẹn wẹ Jehovah” na zẹẹmẹdo jijọho po ogbẹ̀ po na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Jehovah na hẹn mí nado lẹzun nuhe e ko jlo dọ mí ni yin sọn dowhenu—yèdọ visunnu po viyọnnu lẹ po he nọ do jẹhẹnu etọn lẹ hia to pipé mẹ. (Jen. 1:26) To alọnu din, Jehovah ko lẹzun Otọ́ owanyinọ podọ Lẹngbọhọtọ hihọ́-basinamẹtọ de na mí. To madẹnmẹ, e na lẹzun Ahọlu awhàngbatọ de na mí. Whẹpo azán enẹ nado pé, mì gbọ mí ni hẹn owẹ̀n Ezekiẹli tọn do ayiha mẹ. Mì gbọ mí ni nọ dohia egbesọegbesọ to ohó po walọ po mẹ dọ mí yọ́n mẹhe nkọ Jehovah yin po lẹndai etọn po. To whenẹnu, eyin jẹhọn vasudo tọn nukunbibia daho lọ tọn lẹ yin jijodo, obu ma na di mí. To vogbingbọn mẹ, mí na ze ota mítọn daga, na mí yọnẹn dọ whlẹngán mítọn ko sẹpọ. (Luku 21:28) Todin whẹ́, mì gbọ mí ni gọalọna gbẹtọ lẹ to filẹpo nado yọ́n Jiwheyẹwhe dopo akàn he jẹ nado yin sinsẹ̀n-basina lọ bosọ yiwanna ẹn, yèdọ Mẹlọ he tindo yinkọ he klohugan yinkọ lẹpo lọ—Jehovah.—Ezek. 28:26.