BIBLU NỌ DIỌ GBẸZAN MẸTỌN
Ajọ̀ Dagbe Hugan He N’Ko Mọyi to Gbẹ̀mẹ
OWHE HE MẸ N’YIN JIJI 1967
OTÒ HE MẸ N’WÁ SỌN FINLANDE
OTÀN ṢIE TENNIS-HÒTỌ AKONKA
NUHE N’YIN DAI
N’whẹ́n to lẹdo he to abọẹ bo gọ́ na ogbé-mú de mẹ sẹpọ tòdaho Tampere tọn to Finlande. Whẹndo mítọn ma yin sinsẹ̀nnọ, amọ́ mí nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n wepinplọn po walọ dagbe po. Allemagne-nu wẹ onọ̀ ṣie, podọ to whenue n’to pẹvi, n’nọ yì nọpọ́ hẹ mẹjitọ onọ̀ ṣie tọn lẹ sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ to whèyihọ-waji Allemagne tọn.
Sọn ovu whenu wẹ n’ko yiwanna aihundida lanmẹyiya tọn. To ovu whenu, n’nọ daihun lanmẹyiya tọn wunmẹ lẹpo, amọ́ to whenue n’tindo nudi owhe 14, n’basi dide nado na ayidonugo tennis-hihò. To whenue n’tindo owhe 16, n’nọ plọn tennis-hihò whla awe kavi atọ̀n to gbèdopo—n’nọ mọ azọ́nplọnmẹ yí to ofi voovo awe bọ yẹnlọsu nọ wá plọnazọ́n dee to whèjai. Adà voovo aihundida lọ tọn lẹ nọ hẹn awuvivi wá na mi taun; tennis-hihò nọ zọ́n bọ n’nọ yí dee zan jẹ obá godo tọn mẹ to apọ̀nmẹ podọ t’agbasa-liho. Dile etlẹ yindọ n’nọ yiwanna gbẹdido hẹ họntọn ṣie lẹ bo nọ nù bia-hàn sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ, n’ma do nuhahun amasin adinọ yiyizan po ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan po tọn gbede. Tennis-hihò kẹdẹ wẹ n’pò na—enẹ wẹ yin onú tintan to gbẹzan ṣie mẹ.
Whenue n’tindo owhe 17, n’jẹ mahẹ tindo ji to agbàwhinwhlẹn tennis-hihò tọn daho otò lọ tọn de mẹ (ATP). a To whenue n’ko duto agbàwhinwhlẹn sọha de ji godo, n’wá diyin taun. To whenue n’do owhe 22, n’yin dopo to omẹ 50 he yọ́n tennis hò hugan lẹdo aihọn pé lẹ mẹ.
Na owhe susu lẹ, n’tindo mahẹ to tennis-hihò azọ́nyọnẹntọ lẹ tọn mẹ lẹdo aihọn pé. N’mọ nọtẹn dagbedagbe delẹ, amọ́ n’sọ mọdọ nuhahun susu wẹ tin lẹdo aihọn pé, ehe bẹ sẹ́nhẹngba, amasin adinọ yiyizan po hẹnflu lẹdo tọn lẹ po hẹn. Di apajlẹ, to whenue mí yì États-Unis, e yin bibiọ to mí si ma nado dla fidelẹ pọ́n to tòdaho delẹ mẹ na agayiyi danuwiwa tọn to lẹdo lọ lẹ mẹ wutu. Ehe lẹpo nọ hẹn mi jẹflumẹ. Humọ, dile etlẹ yindọ nuhe n’yiwanna de wà wẹ n’te, gbẹninọ nọ wá ṣì mi.
LEHE BIBLU DIỌ GBẸZAN ṢIE DO
Họntọn yọnnu ṣie, Sanna, ko jẹ Biblu plọn hẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ji. E nọ whẹ́n nukiko na mi nado mọdọ e tindo ojlo to sinsẹ̀n mẹ, amọ́ n’ma jẹagọdo nupinplọn etọn. To 1990, mí wlealọ podọ to owhe he bọdego mẹ, e yí baptẹm taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ. Na yẹn tọn, n’ma nọ mọ dee di mẹde he gán lẹzun sinsẹ̀nnọ, dile etlẹ yindọ n’yise dọ Jiwheyẹwhe tin. N’flindọ onọ̀-daho ṣie Allemagne-nu nọ saba hia Biblu taun bo tlẹ plọn mi lehe yè nọ hodẹ̀ do.
To gbèdopo he yẹn po Sanna po yì dla asu po asi po Kunnudetọ de pọ́n, asu lọ he nọ yin Kari do dọdai Biblu tọn he gando “azán godo tọn lẹ” go hia mi. (2 Timoti 3:1-5) Ehe yinuwado ji e taun, na n’wá mọdọ nuhe zọ́n bọ nulẹ do ylan to aihọn mẹ niyẹn. To gbenẹgbe, mí ma dọhodo sinsẹ̀n ji sọmọ. Ṣigba, sọn whenẹnu n’nọ saba dọhodopọ hẹ Kari do Biblu ji, podọ nuhe n’plọn lẹpo wẹ sọgbe to nukun ṣie mẹ. Na alọnu ṣie ján taun bọ n’sọ nọ tọ́nwhẹ̀n whẹwhẹ wutu, mí ma nọ yawu mọ míde, amọ́ Kari ma jogbe. E gbọ bo nọ kanwehlan mi nado na gblọndo kanbiọ he n’fọndote to whenue e to nuplọn hẹ mi lẹ tọn. N’mọ gblọndo na kanbiọ titengbe gbẹ̀mẹ tọn lẹ debọdo-dego to Biblu mẹ, podọ vudevude, n’wá doayi hosọ titengbe he owe enẹ bẹhẹn lọ go—dọ Jiwheyẹwhe na yí Ahọluduta etọn zan nado hẹn lẹndai etọn di to gigọ́ mẹ. Nupinplọn gando oyín Jiwheyẹwhe tọn, Jehovah go bo mọ nuhe e ko wà na mí yinuwado ji e taun. (Salmu lẹ 83:18) Nuhe sọ yinuwado ji e hugan wẹ avọ́sinsan ofligọ lọ tọn he e wleawuna—e ma yin tito tata de kavi nuyiwa sọgbe hẹ osẹ́n de poun kakatimọ dohia owanyi he Jiwheyẹwhe tindo na mí tọn wẹ. (Johanu 3:16) N’sọ plọn dọ n’tindo dotẹnmẹ hundote lọ nado lẹzun họntọn Jiwheyẹwhe tọn bo nọgbẹ̀ kakadoi to jijọho mẹ to paladisi mẹ. (Jakọbu 4:8) N’jẹ kinkanse dee ji dọ, “Nawẹ n’gán do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn ṣie hia gbọn?”
N’yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo gbẹzan ṣie ji. N’ko plọn to Biblu mẹ dọ ayajẹ nujọnu tọn nọ wá sọn nunamẹ mẹ, podọ n’jlo vẹkuvẹku nado má nuyise ṣie hẹ mẹdevo lẹ. (Owalọ lẹ 20:35) Taidi aihundatọ lanmẹyiya tọn azọ́nyọnẹntọ de, n’nọ nọ̀ gbéji na nudi azán 200 to owhe dopo mẹ nado tindo mahẹ to agbàwhinwhlẹn voovo lẹ mẹ. Gbẹzan whẹndo mítọn tọn blebu wẹ sinai do tito ṣie lẹ ji—yèdọ azọ́nplọnmẹ he mọyi n’te, yidọn-yide ṣie po agbasazọ́n ṣie po. N’wá mọdọ n’dona basi diọdo.
N’yọnẹn dọ mẹsusu ma na mọnukunnujẹemẹ eyin n’basi dide nado jo agbasazọ́n aihundida lanmẹyiya tọn he pekuẹ enẹ do na whẹwhinwhẹ́n sinsẹ̀n tọn wutu. Amọ́, dotẹnmẹ lọ nado yọ́n Jehovah ganji bo tindo ogbẹ̀ madopodo yin nuhọakuẹ taun hú ajọ̀ depope he n’sọgan mọyi to tennis-hihò mẹ, enẹ zọ́n bọ e bọawuna mi nado basi nudide lọ. N’magbe dọ n’ma na na ayidonugo nuhe mẹdevo lẹ gán dọ—na nudide ṣie wẹ. Wefọ Biblu tọn he na mi tuli nado duto kọgbidinamẹ mọnkọtọn ji wẹ Salmu lẹ 118:6: “Jehovah tin to adà ṣie mẹ; yẹn ma na dibu. Etẹwẹ gbẹtọ sọgan wà na mi?”
To ojlẹ enẹ mẹ, mẹdelẹ he nọ nọgodona agbàwhinwhlẹn tennis-hòtọ akonka lẹ tọn de biọ to asi e nado doalọ gbekọndopọ de mẹ, ehe na zọ́n bọ n’na to tennis-hò na owhe susu matin nuhiha. Ṣigba n’ko magbe nuhe n’na wà tọn, enẹwutu n’gbẹ́ nuzedonukọnnamẹ lọ podọ to godo mẹ n’doalọtena mahẹ tintindo to agbàwhinwhlẹn tennis-hòtọ azọ́nyọnẹntọ lẹ tọn (ATP) mẹ. N’zindonukọn to Biblu pinplọn mẹ, podọ to 2 juillet 1994, n’yí baptẹm taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ.
ALE HE N’MỌYI LẸ
To whẹho ṣie mẹ, e ma yin nugbajẹmẹji de wẹ zọ́n bọ n’wá jẹ nulẹnpọn ji gando Jiwheyẹwhe go. Mọjanwẹ n’masọ nọ mọ dee di mẹde he to nugbo dín do niyẹn. N’nọ mọdọ gbẹzan ṣie ma ylan, mọ n’masọ to onú kaka de dín. Etomọṣo, dile etlẹ yindọ nugbo Biblu tọn to tepọn mi bọ n’wá mọ ẹn gbọn kosọ dali, n’plọn dọ whẹwhinwhẹ́n de wutu wẹ mí do tin to gbẹ̀mẹ, podọ gbẹzan ṣie yọ́n taun hugan nuhe n’sọgan ko lẹn! Kanṣiṣa whẹndo mítọn tọn lodo dogọ hugan gbede pọ́n. Podọ homẹ ṣie hùn taun nado mọdọ visunnu ṣie atọ̀n lẹ hodo afọdòmẹ ṣie—e ma yin taidi aihundatọ lanmẹyiya tọn, amọ́ taidi Klistiani lẹ.
N’gbẹ́ nọ duvivi tennis-hihò tọn. To owhe lẹ gblamẹ, n’penukundo whẹndo ṣie go gbọn azọ́n he gando tennis-hihò go lẹ wiwà dali, taidi tennis-hihò plọnmẹtọ podọ taidi anadenanutọ nọtẹn tennis-hihò tọn de tọn. Amọ́, gbẹzan ṣie masọ sinai do aihundida lanmẹyiya tọn lẹ ji ba. To dai, n’nọ yí gànhiho susu do plọnazọ́n dee to sẹmẹsẹmẹ nado lẹzun tennis-hòtọ akonka de, yèdọ mẹde he na nọ dudeji. Todin, taidi wẹndagbe-jlatọ whenu-gigọ́ tọn de, homẹ ṣie nọ hùn nado yí whenu ṣie do gọalọna mẹdevo lẹ nado plọnnu gando nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn he diọ gbẹzan ṣie lẹ go bo yí yé do yizan mẹ. Haṣinṣan ṣie hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe zizedo otẹn tintan mẹ podọ todido ṣie he họnwun gando sọgodo go mimá hẹ mẹdevo lẹ wẹ nọ hẹn ayajẹ nujọnu tọn wá na mi.—1 Timoti 6:19.
a ATP to alọdlẹndo pipli tennis-hòtọ azọ́nyọnẹntọ lẹ tọn de. Pipli ehe wẹ nọ deanana agbàwhinwhlẹn tennis-hihò tọn sunnu lẹ tọn to lẹdo voovo lẹ mẹ. To agbàwhinwhlẹn ATP tọn lẹ whenu, tennis-hòtọ azọ́nyọnẹntọ he dudeji lẹ nọ mọ akuẹ po agó (points) susu po yí. Agó sọha he mẹde mọyi to agbàwhinwhlẹn lẹ whenu wẹ nọ do otẹn he mẹ e tin te lẹdo aihọn pé hia.