“Klasi-gbẹ́ ṣie delẹ nọ wá sinai poun to klasi bo ma nọ hẹn nuplọnmẹwe wá bosọ nọ kì onú (écouteur) do tómẹ nado dotó nuhiho whenue mẹplọntọ to mẹplọn. Podọ e nọ paṣa wehọmẹvi enẹlẹ nuhewutu yé ma to azọ́nwa! Gbẹtọ yẹn nkọ lẹ ka tin bo nọ jẹma do wepinplọn go, ganṣo bo nọ jai to tẹnpọn whenu. Nado dọ hójọhó, n’ma yọ́n nue zọ́n e do nọ yinmọ. E vẹna mi taun dọ n’ma wazọ́n ganji to whenue n’ko nọ zánnukle nado plọnnu na osẹ dopo.”—Yolanda.

 Be nuhe Yolanda dọ nọ jọ do gowe wẹ ya? Na nugbo tọn, yè gán gbọjọ taun eyin yè ma wazọ́n ganji to tẹnpọn dopo de—kavi to susu whenu.

 Jọja he ma to azọ́nwa ganji to wehọmẹ lẹ gán doalọtena vivẹnudido nado plọnnu yinukọn na nido pà yé. Mẹdevo lẹ tlẹ nọ gbọ bo nọ jo wehọmẹ do poun. Dile etlẹ yindọ onú awe enẹ lẹpo wẹ yọnbasi, aliho devo tin nado didẹ nuhahun lọ. Afọdide ṣidopo delẹ die he gán gọalọna we nado nọ wazọ́n ganji to wehọmẹ.

•  Nuhe a gán wà

•  Nuhe ogbẹ́ towe lẹ dọ

•   Ma nọ gọ̀n wehọmẹ blo. A gán nọ mọ afọdide ehe di nutata, amọ́ eyin a nọ gọ̀n wehọmẹ gbau, a ma na nọ wazọ́n ganji.

   “To wehọ ṣie mẹ, hagbẹ he azọ́nwiwa to wehọmẹ ma nọ dọ nude na lẹ wẹ hagbẹ he nọ gọ̀n wehọmẹ lẹ, ehe ka nọ hẹnnugble to yé go.”—Matthew.

   Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn: “Nudepope he mẹde to dido, enẹ wẹ e na gbẹ̀n ga.”—Galatianu lẹ 6:7.

•   Nọ mọ nude plọn whedepopenu he a yì wehọmẹ. E yọ́n ma nado nọ gọ̀n wehọmẹ, amọ́ nọ dovivẹnu nado mọ nude plọn to whenue a to finẹ. Nọ basi kandai dagbe lẹ. Tẹnpọn nado mọnukunnujẹ nuhe mẹplọntọ lọ to pinplọn mì mẹ. Eyin mẹplọntọ towe na we gbè, nọ kàn kanbiọ sè to whenue ewọ to nuplọn mì.

   “N’nọ kàn kanbiọ susu sè to whenue mẹplọntọ lọ to nuplọn mí, na n’mọdọ e na basi zẹẹmẹ nuhe plọn mí e te lọ tọn dogọ, eyin e yọnẹn dọ wehọmẹvi de ma mọnukunnujẹ nuhe plọn mí e te lọ mẹ.”—Olivia.

   Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn: “Mì payi lehe mì nọ dotoai do go.”—Luku 8:18.

•   Nọ duto dewe ji ma nado finwepọ́n. Nugbomadọ wẹ wefinfinpọn yin. Aliho susu mẹ wẹ yè gán finwepọ́n te to wehọmẹ. Dopo to yé mẹ wẹ nado vọ́ nuhe mẹdevo kàn to tẹnpọn whenu kàn. Nugbomadọ wẹ enẹ yin bo ma nasọ gọalọna we nado sewé.

   “Eyin a ma yọ́n lehe a na wazọ́n de do, ma vọ́ nuhe wehọmẹvi-gbẹ́ towe lẹ kàn to tẹnpọn whenu kàn blo. Eyin a nọ finwepọ́n, e ma na wà dagbe depope na we. A to pinplọn nado nọ ganjẹ mẹdevo lẹ go poun wẹ, kakati nado nọ didẹ nuhahun lẹ na dewe.”—Jonathan.

   Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn: ‘Mẹdopodopo ni mọdona azọ́n ede tọn whẹ́, eyin azọ́n lọ yọ́n, whenẹnu, e sọgan yin homẹhunnu de na ewọ.’—Galatianu lẹ 6:4, Alẹnu Yọyọ Do Gungbe Mẹ.

•   Nọ wà wehọmẹ-zọ́n towe lẹ jẹnukọn. Eyin e yọnbasi, nọ wà wehọmẹ-zọ́n towe lẹ jẹnukọn na nudevo lẹ—titengbe ayidedai lẹ. a Gbọnmọ dali, eyin a ko fó wehọmẹ-zọ́n towe lẹ, a na wá duvivi whenu he pò lọ tọn ganji!

   “Wehọmẹ-zọ́n ṣie lẹ wẹ n’nọ wà jẹnukọn, ehe zọ́n bọ n’jẹ azọ́nwa ji to wehọmẹ. To paa mẹ, eyin n’lẹkọwa whégbè, e nọ jlo mi taun dọ n’ma gbọjẹ pẹẹde kavi dotoaina nuhiho. Amọ́, n’nọ tẹnpọn bo nọ wà wehọmẹ-zọ́n ṣie lẹ whẹ́, enẹgodo n’nọ wá gbọjẹ.”—Calvin.

   Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn: “Mọdona nuhe yin nujọnu hugan lẹ.”—Filipinu lẹ 1:10.

•   Nọ biọ alọgọ. Ma nọ kuwinyan nado biọ alọgọ mẹdevo lẹ tọn blo. Nọ dín ayinamẹ sọn mẹjitọ towe lẹ dè. Nọ kanse mẹplọntọ towe nuhe na gọalọna we nado wazọ́n ganji. To ninọmẹ delẹ mẹ, a gán sọ biọ alọgọ hagbẹ he nọ wazọ́n ganji to wehọmẹ de tọn.

   “Nọ yì mẹplọntọ towe dè tlọlọ. Biọ alọgọ etọn nado mọnukunnujẹ nuhe mì plọn lọ mẹ po nuhe a gán wà nado wazọ́n ganji po. E yọnbasi dọ homẹ mẹplọntọ lọ tọn na hùn nado mọdọ a to vivẹnudo nado nọ wazọ́n, bọ e na gọalọna we.”—David.

   Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn: “Gbọn ayinamẹtọ susu gblamẹ wẹ nuwadotana dagbe nọ tin.”—Howhinwhẹn lẹ 15:22.

•   Nọ yí dotẹnmẹ he hundote na we lẹpo zan. To otò delẹ mẹ, gbọnvona kanbiọ dandan tọn he to wema tẹnpọn tọn ji bọ wehọmẹvi lẹ dona na gblọndo yetọn lẹ, dehe ma yin dandan tọn lẹ sọ nọ to wema lọ ji bọ mẹhe jlo lẹ gán na gblọndo yetọn, na tẹnpọn lọ nido pà yé dogọ. A sọ dona nọ plọnnu whẹwhẹ nado sọgan nọ wazọ́n to tẹnpọn kleunkleun lẹ whenu. Eyin e ma pà we to tẹnpọn mọnkọ de whenu, a dona dovivẹnu nado wazọ́n na e nido pà we to devo whenu.

   “Eyin n’jlo na wazọ́n to adà de mẹ to wehọmẹ, n’ma dona blá alọ dogo. N’nọ kanse mẹplọntọ ṣie lẹ eyin dotẹnmẹ lẹ tin he n’gán yizan kavi eyin n’gán vọ́ azọ́n de wà nado yinukọn.”—Mackenzie.

   Nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn: “Ale tin to azọ́n sinsinyẹn wunmẹ lẹpo mẹ.”—Howhinwhẹn lẹ 14:23.