Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Whenue yẹn jlo nado wà nuhe sọgbe, nuhe ylan wẹ nọ tin to dè e.” (Lomunu lẹ 7:21) Be a ko tindo numọtolanmẹ mọnkọ pọ́n ya? Eyin mọ wẹ, hosọ ehe sọgan gọalọna we nado nọavùnte sọta whlepọn bọ a ma na joawuna ojlo ylankan lẹ.

•  Nuhe a dona yọnẹn

•  Nuhe a gán wà

•  Nuhe ogbẹ́ towe lẹ dọ

 Whlepọn po kọgbidinamẹ hagbẹ lẹ tọn po nọ saba zọnpọ wẹ. Na nugbo tọn, Biblu dọ dọ “gbẹdido ylankan lẹ nọ hẹn walọ dagbe lẹ gble.” (1 Kọlintinu lẹ 15:33) Kọgbidinamẹ he a nọ pehẹ sọn mẹdevo lẹ dè kavi sọn Intẹnẹt ji sọgan fọ́n ojlo dote na we to ahun towe mẹ, bo sisẹ́ we nado wà nuylankan de, podọ ehe tlẹ gán sọ zọ́n bọ a na “hodo gbẹtọgun nado waylan.”—Eksọdusi 23:2.

 “Eyin a nọ jlo vẹkuvẹku dọ onú towe ni nọ jẹ mẹdevo lẹ tọn ji podọ yé ni kẹalọyi we, enẹ gán sisẹ́ we nado wà nudepope he mẹlọ lẹ to wiwà, na homẹ yetọn ni gbẹ́ do hùn do gowe poun wutu.”—Jeremy.

 Lẹnnupọndo ehe ji: Naegbọn e sọgan vẹawuna we dogọ nado nọavùnte sọta whlepọn lẹ, eyin a nọ ze ayiha do nue mẹdevo lẹ nọ lẹn gando gowe ji zẹjlẹgo?—Howhinwhẹn lẹ 29:25.

 Nuagokun lọ die: Ma dike kọgbidinamẹ hagbẹ towe lẹ tọn ni whlé we pọ́n nado dovọ́na aliho nuyiwa tọn dagbe he a ko plọn lẹ blo.

 Yọ́n nuyise towe lẹ. Eyin a ma yọ́n nuyise towe lẹ ganji, a sọgan taidi ṣiṣavi de he mẹdevo lẹ wẹ nọ dọ̀n okàn etọn lẹ nado deanana ẹn. Nuhe na yọ́n hugan wẹ nado hodo ayinamẹ Biblu tọn lọ he dọ: “Mì dindona nulẹpo; mì tẹdo nuhe yin dagbe go gligli.” (1 Tẹsalonikanu lẹ 5:21) Lehe nuyise towe lẹ họnwun na we ganji sọ, mọ wẹ e na bọawuna we dogọ nado tẹdo yé go gligli bo nọavùnte sọta whlepọn lọ nado wà nue jẹagọdo nuyise towe lẹ do niyẹn.

 Lẹnnupọndo ehe ji: Naegbọn a do yise dọ nuhe Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọ gando walọ dagbe go lẹ na hẹn ale wá na we?

 “N’doayi a go dọ whedepopenu he n’yin nugbonọ bo tẹdo nuyise ṣie lẹ go bo masọ joawuna mẹtẹnpọn, mẹdevo lẹ nọ na mi sisi dogọ.”—Kimberly.

 Apajlẹ de sọn Biblu mẹ: Daniẹli. E yọnbasi dọ Daniẹli gbẹ́ yin jọja aflanmẹ de to whenue e “magbe to ahun etọn mẹ” dọ emi na setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn.—Daniẹli 1:8.

 Yọ́n awugbopo towe lẹ. Biblu dọho gando “ojlo jọja whenu tọn lẹ” go—ojlo zogbe ehelẹ nọ dohuhlọn taun titengbe eyin a gbẹ́ yin jọja de. (2 Timoti 2:22) E ma yin ojlo zanhẹmẹ tọn lẹ kẹdẹ wẹ ehe bẹhẹn, e sọ gando ojlo lọ nado nọ dín dọ hagbẹ lẹ ni kẹalọyi we po ojlo lọ nado jẹ dewe si to whenue a ma ko whẹ́n jẹ obá lọ mẹ po go.

 Lẹnnupọndo ehe ji: Biblu dọ dọ “mẹdopodopo nọ yin whiwhlepọn dile e yin dindọn yì bo yin omọ̀ do na gbọn ojlo edetiti tọn dali.” (Jakọbu 1:14) Ojlo etẹ tọn wẹ nọ whlé we pọ́n hugan?

 “Dọ nugbo na dewe gando walọyizan he mẹ a nọ yin whiwhlepọn nado doalọ te hugan lẹ go. Basi dodinnanu do lehe a gán duto whlepọn enẹlẹ ji do, bo kàn onú tangan he a mọdọ yé sọgan gọalọna we lẹ do fide. Ehe na zọ́n bọ whedevonu he a wá pehẹ whlepọn enẹ, a na yọ́n lee a na dudeji do.”—Sylvia.

 Apajlẹ de sọn Biblu mẹ: Davidi. To ojlẹ delẹ mẹ, Davidi dike bọ kọgbidinamẹ mẹdevo lẹ tọn podọ etlẹ yin ojlo ede titi tọn lẹ lọsu nado yinuwado ewọ ji. Amọ́, e plọnnu sọn nuṣiwa etọn lẹ mẹ bo tẹnpọn nado wà nue sọgbe. E hodẹ̀ hlan Jehovah dọmọ: “Dá ahun wiwe-ṣeke de do ohò ṣie mẹ, bosọ yí gbigbọ yọyọ, yèdọ tenọgli tọn de do yẹn mẹ.”—Salmu lẹ 51:10.

 Ze afọdide he jẹ. Biblu dọmọ: “A dike oylan gbawhàn towe blo.” (Lomunu lẹ 12:21) Enẹ dohia dọ a ma dona dike whlepọn ni duto ji we. A sọgan basi nudide nado wà nue sọgbe.

 Lẹnnupọndo ehe ji: Eyin a mọdọ emi gán yin whiwhlepọn nado wà nue ma sọgbe to ninọmẹ de mẹ, nawẹ a sọgan ze afọdide he jẹ bo yinuwa to aliho dagbe mẹ gbọn?

 “N’nọ lẹnnupọndo numọtolanmẹ he n’na wá do ji, eyin n’jo dee na mẹtẹnpọn depope he n’pannukọn. Be n’na vò to dee mẹ ya? E yọnbayi, amọ́ na ojlẹ de poun wẹ. Be n’na gbẹ́ do ayajẹ dile ojlẹ yìyì ya? Paali, kakatimọ awubla ṣie na sinyẹn deji wẹ. Be e ka jẹ dọ n’ma doyana dee titi domọ ya? Eyeo!”—Sophia.

 Apajlẹ de sọn Biblu mẹ: Paulu. Dile etlẹ yindọ Paulu yigbe dọ emi nọ tindo ayilinlẹn ylankan lẹ, e ze afọdide he jẹ. E wlan dọmọ: Yẹn nọ to mẹplọnlọ sinsinyẹn do agbasa ṣie [go] bo nọ hẹn ẹn di afanumẹ de.”—1 Kọlintinu lẹ 9:27, nudọnamẹ odò tọn.

 Nuagokun lọ die: Taidi mọto-kùntọ he nọ deanana fie ohún etọn na pantá, hiẹ lọsu wẹ na magbe nue a na wà tọn to whenue whlepọn de wá.

 Flindọ mẹtẹnpọn lẹ ma nọ dẹn-to-aimẹ. Melissa he tindo owhe 20 dọmọ: “Nususu he n’nọ mọ di whlepọn he kàn dẹpẹ biọ dai he n’to wehọmẹ daho lẹ, ma tlẹ nọ di nude na mi todin ba. Nulinlẹnpọn do enẹ ji nọ vọ́ jide na mi dọ whlepọn dintọn lẹ lọsu na juwayi, bọ to gbèdopo n’na wá flin nue n’ko pehẹ lẹ bo na mọdọ gbẹzan ṣie pọnte taun na n’ma jogbe wutu.”