Mun ˈe dhɩ nɩan ˈe ɛ ˈdhi bho

Mun ˈe dhɩ nɩan ˈe ɛ ˈdhi bho

ˈCƖANDHƐ 7

-Ɔɔ -ˈˈɲɩn Ɲɔnsoa -kajɔɔnka -a?

-Ɔɔ -ˈˈɲɩn Ɲɔnsoa -kajɔɔnka -a?

1. Dhɛ -a -ˈye nʋn -wɛeˈ -a -ˈye Ɲɔnsoa ˈtʋn nʋn -ɛn?

 -BHO -aa sa ˈbɔn -jhbhɛɛ- -e dɩ-kmaan nɩan ˈo -abʋ -e Ɲɔnsoa ˈɲnɩn ˈye i ku ɛˈ, -ˈmɛn -a -za ˈˈɲɩnsʋn- -saʋn- anˈ dhɩ aˈ klɛɛ sʋn bho. -A -ˈye Ɲɔnsoa ˈˈɲɩn -kajɔɔnka. Ɛmɛn- ɲʋn -duuˈˈ -duu a nʋn ˈzɩan da ˈbhlʋa aˈ klɛɛ ˈˈkpe.

2. Da ɲʋn ˈbhɛɛ ɲʋn ˈye Zoova aˈ -Bobhlaʋn- -ˈˈwe ˈjhee- -ɛ? Dhbho -wɛ ʋbʋ a nʋn -ɛn?

2 -Ka Biiblʋ nʋɛn ɲan ˈjhee- sʋn ɛn, ɲʋn -ʋa- -ˈˈɲɩan Ɲɔnsoa -kajɔɔnka -nɩɛn- “[ɲʋn] -duuˈˈ” -ʋʋ -ˈghlʋa ˈe “ˈbhlʋɩ- dhrui -e ˈcɛdhrui -e ˈbhlʋɩ -e wlu ˈdhi” ɛ. (Gbɔˈwlʋdhɩ- 7:9) Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an poɛ ɲʋn sʋn bho ʋa yea Zoova aˈ ɲʋndɩkmaan- -e ɔɔˈ ˈtee ˈcɩan ˈdhe ˈbhlʋɩ aˈ 235 ˈdhi.

Ɲʋn -an -ˈˈɲɩan Ɲɔnsoa -kajɔɔnka a

3. Ɲɔnwɛ- Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an ˈˈɲɩn -ɛn? ˈˈƝɩnsʋn- -wɛ ʋaˈ nʋn -ɛn?

3 -Bobhlaʋn- jhibhiˈ -ka ɛ nɩan Zoova aˈ ˈsʋ ɲʋn ˈyea bhae- ɛ. Ʋaˈ bhae- ˈˈɲɩɩndhɩ -e -baadhɩ -e. (1 Zan 5:21). Ʋaˈ ˈˈɲɩn ɲʋn -ˈmɛan. Ɛmɛn- dɩ -bho ɲɔn ˈmɛn ɛnˈ, ʋaˈ ˈpɛɛn- ˈzɔn ɔɔˈ dɩ. Ʋaˈ ˈkpa pliegbi- -saɩn- bho ʋaˈ ˈˈdu gɔ. -Kenɛnˈ ɛn, dhɛ ˈˈo dhɛ tbha ˈbho -zii -saɩn- anˈ ˈcɩaan dhɛ ˈˈkpe ɛ, ʋaˈ nʋɛn. (1 Timotee 4:1) ˈKlaa ɲʋn -ʋaˈ ɲʋn ˈmɛan an, ʋa pʋbʋ ˈkpɩ. -Ka Ɲɔnsoa a muan ɲʋn -ˈmɛan ˈkmʋn dhe -jha nɔnˈˈ ˈbhlʋa a muan -bɔyaˈˈ -deɩn- ˈkpa- a, ɛmɛn- ʋa tɔɔn ʋbʋ.—Zan 5:28, 29; Nʋʋdhɩ- 24:15.

4. Ka Zoova aˈ ˈcɛ ɛ ˈjhe jhriiˈ- -ɛ?

4 -Bobhlaʋn- anˈ nʋn ˈjhrae -e jhriiˈ-, ʋaˈ po gu, ʋʋ jhibhiˈ -ka dhɩ -ˈnɩn ˈghlʋa Ɲɔnsaʋn- ˈˈɩn ɛn. Ʋʋ jhibhiˈ -ka jhriiˈ- sea ˈbhɛɛ- ɩn ˈyʋbʋ ˈdhe i-fuo- ɛ. Zoova aˈ ˈsʋ ʋʋ de -gwlɩˈˈ.—Iiˈˈbhlaadhɩ- 18:10.

5. -Ɛɛ toɛ -ka Zoova aˈ -Bobhlaʋn- sea ˈkmʋn ˈˈkpe ɲʋn nɩn- -ɛn?

5 Zezi ˈnaan ɔɔˈ dhɛˈcɩaʋn se ˈkmʋn ˈˈkpe ɲʋn nɩn-. (Zan 17:16) Zezi ɔˈ ˈˈjɛˈkpa ˈse poiˈˈtikɩ nʋn -ke. (Zan 6:15) Ɛɛˈ dɩ Zoova aˈ -Bobhlaʋn- anˈ nʋn poiˈˈtikɩ, ʋaˈ zi ˈbhlʋa aˈ dɩ, ʋaˈ vɔn tʋ. ˈKlaa ʋa ˈjheɛ ˈbhlʋa- ʋʋ nɩan ˈo ˈdhi ɔˈ ˈtee ŋwɔn. Ʋa za ˈghwɛi ɲɔn ɔn deea ʋbʋ i ˈmɛn.—Zan 15:19; Wlɔm 13:1, 7.

6. ˈDhe ˈˈbhli ˈˈtiɛ- -e ˈˈɩcɩɛn- ɛnˈ dɩ ˈdhi ɛ, ˈtee -wɛ Ɲɔnsoa a ˈcɛ ɛ de jha -a?

6 Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an deɛ ˈbhlʋa aˈ ˈtee jha. Ɛɛˈ dɩ, -bho ʋʋ ˈye ˈˈbhli ˈˈtii- ɛˈ, -ka ˈtee ɛ ˈbɔan ɲɔn ˈyea nʋn ɛn, ʋa nʋn kaˈ. (Titɩ 3:1) Biiblʋ aˈ ˈsrɩn ʋa naan ˈe ˈdhi, ɛɛˈ dɩ ʋaˈ ˈbhle ˈɲnʋnkpae -duuˈˈ. (1 Timotee 3:2) -Kenɛnˈ ɛn, dhɛ ʋa ˈˈdua Biiblʋ aˈ ghlu ˈˈjhriɛ ˈdhe ʋaˈ ˈkmʋn ˈdhi ɛ, ɛɛ nʋɛnˈ ɲʋn nɩan ˈɲnɔn -e -kʋan- ˈdhʋbʋ ˈˈklun ɛn, ʋaˈ ˈˈɩcɩɛn- -nɩɛn- ˈkle.

7. -Ka Zoova aˈ -Bobhlaʋn- kman bha aˈ dɩ ɛ, ka ʋa nʋɛn -to sʋn -ɛn?

7 Zoova aˈ -Bobhlaʋn- -kman bha aˈ dɩ. Ʋʋ se ˈo ˈbhlʋadhru -e ˈbho ˈˈgbu nɩan dhueˈ ˈzɔn ˈghlʋ. ˈKlaa, bha aˈ dɩ -kmaan -ˈnɛn -e Ɲɔnsoa aˈ dɩ-kmaan nɩan ˈo ʋbʋ ˈɲnɩn ɛn, ɛɛ kuuɛ ʋaˈ ˈdhoudhidhɛ i. -Bho ˈkle ˈkpa i -wɛeˈ ɲʋn se dhɛ ˈbhle ɛˈ, Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an ˈˈdooˈ ʋa yea ʋaˈ ˈdhoudhi -ˈˈwe sʋn bho po. -Ka ʋʋ kman bha aˈ dɩ ɛ, ʋa toɛˈ -kajɔɔnka ˈdhe ʋaˈ ˈkmʋn ˈdhi.—Zan 13:35.

Zoova aˈ -Bobhlaʋn- man ˈdhoudhi -glibha- dhueˈ da ˈbhlʋa aˈ klɛɛ ˈˈkpe

8. Kplɩn -saɩn- -wɛ Ɲɔnsoa aˈ ˈcɛ se ˈbhle -ɛ?

8 Zoova aˈ ˈcɛ ɛ poɛ ˈe ˈkpɩ -wɛeˈ ʋʋ ˈye ˈˈɩˈsrɛ ˈdhe dhɩ aˈ klɛɛ ʋa nʋan ˈdhi. Ʋaˈ ˈˈjhri, ʋaˈ ˈtmʋn sɩ, ʋaˈ nʋn ˈɲnɩn -zanˈ, ʋaˈ zi nmɔn ˈnaan- ˈmʋn, ʋaˈ dhi ɲʋn ˈˈdhru i. -Kʋan- anˈ bhla ˈɲnɔn. Nɔnˈˈ ʋʋ ˈsea Zoova aˈ -Bobhlaʋn- ˈkpa a, -ˈnʋʋn -an nʋn dhɩ -ˈnɩn -dhe. ˈKlaa Zoova pʋbʋ sʋn bho ʋʋ ye dhɩ -ˈnɩn iˈˈtai- -gba. Ʋʋ “dhree ˈɛ”, ʋʋ se -vlɛnˈˈ ˈˈbun nɩn- ˈdhe Ɲɔnsoa ˈˈjhri ˈdhe.—1 Kolɛntɩ 6:9-11.

Ɲʋn -an nʋan Ɲɔnsoa aˈ -glʋˈdɩ ɛ

9. Leglizɩ -dhee ɲʋn jhre nʋan an, ka ˈsɛɛ- dhueˈ ˈdha ˈdhe ɩanˈ dɩ ˈdhi -ɛ?

9 Ɛ tɔˈdɩ-, pliegbi- -duuˈˈ -ɩan- nʋn ka ɩmɩn- -nɩn ɲɔnsoagbu- ˈjɔʋn. Ʋʋ ˈbhɛɛˈ ʋʋ ˈye ka nʋn dhɩ klaeˈˈ klaeˈˈ ʋa nʋan an, ɩmɩn- -an to ɛɛˈ dhɛ tu. Ɛɛˈ kpɔ dhueˈ ka: Ɲɔnsoagbi- -dhee ɲʋn jhre nʋan an, ka ˈsɛɛ- dhueˈ ˈdha ka ˈdhe ɩanˈ dɩ ˈdhi: “Dhɩ nɩan jhriiˈ- -poɛ- -e ɲʋn ˈpʋɛ ɛ, ɩmɩn- leglizɩ -dhee -ˈnɩn a nʋn bhla [...]. Ɩn ˈnaan ɩan nʋɛn ˈjhrae -e jhriiˈ- -e, ɩan ˈjheeɛ dhɩ ɲan. Dhɩ -ziʋn- nɩan ˈe ʋbʋ ˈˈklun ɛn, ʋʋ ˈnaan ʋaˈ ˈˈjhri a ˈjheɛ dhɩ ˈˈdhe ʋa za jhɩ gbɔ -ke. Ʋʋ ˈbhleɛ ʋaˈ ˈˈnin -e ˈcran -e bhiunˈ -e buzi -e ansan ʋa po ˈˈjhri, ʋʋ ˈnaan ɩan ˈbhɔɔɛ ˈghwɛ.”

10, 11. Dhɛɛdɩ- ˈjhrae -e jhriiˈ- ɲʋn ˈnaan ʋa nʋnˈ ˈzɩan an, ɛ se ɩmɩn- -an toɛ -ka ɲɔnsoagbu nmɔan ˈe Zoova ˈˈjhri ˈdhe i nɩn- -ɛn?

10 Ɲʋn nɩan -leglizɩ -ˈnɩn ˈdhii ɛ, ʋʋ ˈnaan ˈjhrae -e jhriiˈ- ʋa nʋan ɩan toɛˈ -ka Ɲɔnsoa nɩn ʋbʋ bho ɛ. ˈKlaa ˈjhrae ʋbʋ ˈnaan ʋa nʋnˈ ɛn, ɛ se ɩmɩn- -an toɛ -ka ɲɔnsoagbu nmɔan ˈe Zoova ˈˈjhri ˈdhe i nɩn-. Satan an pʋbʋ ˈkpɩ -ke ʋa yea “ˈjraea kpɛkpɛ” nʋn. (2 Tesalɔsɩ 2:9) -Kenɛnˈ ɛn, Biiblʋ ˈtmʋɩnˈ tɛnˈˈ. Ʋn ˈnaan, dhɩ -ˈnɩɩn Ɲɔnsoa a ˈˈɲɩan ɲʋn, -ɩn nɩan dɩ ɲan -zaa -ghlu -e ghlu ˈsrɩ -poɛ- -e dhɛjhibhɛ- ɛ, ‘ɩan muɛn ˈˈti-.’—1 Kolɛntɩ 13:8.

11 Ka Zezi ˈdha ka: “Nyʋ -ʋa ˈdhaa- ˈˈɩn Juei, Juei, ɛ se ʋa wwɛɛ -ʋa mu ˈdhe ˈbheɔda -ɔ ˈwlʋa ˈe jaʋnˈ ˈdhi pa, jɛɛ- nyɔ -nʋa ˈˈɩn Bhaˈ -nɩa ˈdhe jaʋnˈ ɔɔ wwlʋaˈ ˈbɔɔndhɛ ɛ. Nyʋ -duuˈˈ ʋa mue ˈˈɩn wwlʋˈ zɩla ˈdho ɛɛ ˈwɩɛ ˈna ˈdhi: Juei, Juei, -a se wlu bhla ˈdhe -anˈ ˈnynɩ ˈdhii? -A se -zuizʋɩn dhii nʋ ˈdhe -anˈ ˈnynɩ ˈdhii? -A se ˈjrae -duuˈˈ nʋ ˈdhe -anˈ ˈnynɩ ˈdhii? Jɛɛ- ˈˈan mu wwlʋˈ zɩla- ka kpɛɛ-: ˈˈSe ɩn juo see, ɩn tɛɛn ˈˈɩn we, ɩn mɔ -ɔɔ zaa ˈtee ɛ.”—Matie 7:21-23.

12. ˈBheɔglɔ- nɩan ˈe jhaʋn ˈdhi ɛ, -ɔ -ˈye ˈe ɔ ˈdhi pa -a?

12 -ˈMɛn ˈBheɔglɔ- nɩan ˈe jhaʋn ˈdhi ɛ, -ɔ -ˈye ˈe ɔ ˈdhi pa -a? Ɛ ɲʋn -ʋa- nʋan Zoova aˈ -glʋˈdɩ ɛ.

Ɲɔnsoa aˈ ˈBheɔglɔ ɔˈ -Bobhlaʋn-

13. Dhbho -wɛ Ɲɔnsoa ˈˈɲɩn ɔɔˈ ˈcɛ ʋʋ ˈye nʋn ˈzɩan -an, ˈˈdhe ɲʋnwɛ- -ɛ nʋn dhbho -ˈnɔn -ɔn?

13 -Ɛ -nɩn Ɲɔnsoa aˈ -glʋˈdɩ ˈbho ɔɔˈ ˈcɛ bho ˈzɩan -an? Zezi ˈnaan: ‘ˈBheɔda aˈ -bɔyaˈˈ bo ɔ muɛn -bhlaa ˈnɔn ˈbhlʋa aˈ klɛɛ ˈˈkpe, -wɛeˈ ɛ ˈye bo nɩn- ˈdhe ɲʋn sea Zuifʋ nɩn- bho.’ (Matie 24:14) Dhbho -ˈnɔn mɔn- Zoova aˈ -Bobhlaʋn an po ˈe ˈkpɩ ʋa kpa ɲan -kaan bhla.

14. -Ɛ -nɩn Ɲɔnsoa aˈ ˈBheɔglɔ- -ɔ, ˈˈdhe ɲʋnwɛ- -ɛ muɔn ˈbhle- -ɛ?

14 ˈNɔn ˈbhlʋa aˈ klɛɛ ˈˈkpe ɛ, Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an bhla Ɲɔnsoa aˈ ˈBheɔglɔ ɔˈ -bo. ˈBheɔglɔ -ˈnɔn ɔn, ɛ ɲʋn ˈbhle -glibha- -nɩn ˈe jhaʋn ˈdhi -ɔ -ˈye ˈbhlʋa aˈ klɛɛ je bho po ˈdhe ˈˈɩˈsrɛɛ ˈdhi. Dhɛ ʋa tɔɔan ɲʋn ɛn, ɛmɛn- -nɩn Zoova poɛ Klisɩ Zezi ˈBheɔglɔ- -ˈnɔn ɔnˈ ˈBheɔ. Ɲʋn anˈ 144.000 -ʋʋ -ˈghlʋa da ˈbhlʋa ˈˈkpe ɛ, ʋbʋ- -nɩn ɔ ˈye ɲʋn ˈbhle.—Daniel 7:14, 18; Gbɔˈwlʋdhɩ- 14:1, 4.

15. Dhɛ Ɲɔnsoa aˈ ˈBheɔglɔ ɔ mun iza- -a?

15 -Ka Ɲɔnsoa a muan Satan an ˈkmʋn nʋn iza- ˈpepe ɛ, Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an tɔɔɛn ɲʋn ˈdhe Biiblʋ ˈdhi. Pliegbi- -saɩn-, -ɩan- -ˈbhɛɛa Satan ˈˈɩn ˈˈdhe -ɩan- -ˈkɔɔa Ɲɔnsoa aˈ ˈɲnɩn ˈdhe ɩanˈ ɲʋn dhɛ -tɔɔn sʋn ˈdhi ɛ, ɩan muɛn i-zaa! (Gbɔˈwlʋdhɩ- 18:8) Ɲʋnˈbhleʋn- -ʋa- bhlaa Ɲɔnsoa aˈ ˈtee ŋwɔn ɔn, ʋaˈ klɛɛ ɛ muɛn i-zaa -ke!—Daniel 2:44.

16. Ɲʋnwɛ- -ɛ mun Klisɩ Zezi ɔˈ ˈcɛ nɩn- -ɛn, ˈˈdhe da ʋʋ ˈye ˈˈti -ɛ?

16 -Ka Klisɩ Zezi ɔ muan ɲʋn -an nʋan Ɲɔnsoa aˈ -glʋˈdɩ dhɩ ˈjɛɩn- klaeˈˈ ˈˈɲɩn- ɛn, ɛmɛn- Zoova aˈ -Bobhlaʋn- an tɔɔn ɲʋn -ke. Ɲʋn -ˈnʋn an muɛn ɔɔˈ ˈcɛ nɩn- da ˈbhlʋa ˈˈkpe. Ka Biiblʋ ˈdha ka: “Ɲɔn sea dhɛ ˈbhle -ɔɔ ghweea -e ɲɔn -ɔn -ˈjhea ˈkle -e ɲɔn ˈˈo ɲɔn -ɔ sea sʋn bho -poi- ˈbhle ɛ, ɔɔ mubʋ zeie-. Ɲɔn sea ˈkpɩ ˈbhle -e ɲɔn sea dhɛ ˈbhle ɛ, ɔɔ muɛn ʋaˈ -ghwɛe- ˈjhe-, ɔɔ muɛn ɲɔn sea dhɛ ˈbhle ˈpʋʋ-.”—Psaume 72:12, 13.

17. Ɲʋnwɛ- -ʋaˈ ˈsʋ ɔ bhla Ɲɔnsoa aˈ ˈBheɔglɔ ɔˈ -bɔyaˈˈ bo -ɛ?

17 Zoova aˈ -Bobhlaʋn- anˈ ˈsʋ -ʋa- bhla Ɲɔnsoa aˈ ˈBheɔglɔ ɔˈ -bɔyaˈˈ bo da ˈbhlʋa aˈ klɛɛ ˈˈkpe. Ɛmɛn- -nɩn Ɲɔnsoa aˈ -glʋˈdɩ. Ɲɔn -dhee -ˈnɔɔn ɔnˈ nʋn ɛɛˈ dhɛ tu.