Mun ˈe dhɩ nɩan ˈe ɛ ˈdhi bho

Mun ˈe dhɩ nɩan ˈe ɛ ˈdhi bho

ˈCƖANDHƐ 5

Dhɛ ɲʋn ˈyea jhibho- ˈdhe jhriiˈ- -e gu aˈ dɩ ˈdhi ɛ

Dhɛ ɲʋn ˈyea jhibho- ˈdhe jhriiˈ- -e gu aˈ dɩ ˈdhi ɛ

1. Ka -da -duuˈˈ a ˈjhe jhriiˈ- -e gu -poɛ ˈnɔn ɲʋn -jhre -bhlʋaˈ -a?

 ˈSƐƐ- dhueˈ -ɛɛ -ˈtmʋan ɲʋn jhre aˈ ˈˈɲɩnsʋn anˈ dɩ ɛ, ˈdhe ɛ ˈdhi ɲʋn ˈnaan: “ˈNɔn ɲʋn -jhre -bhlʋaˈ a, ɲɔn ɔnˈ -ŋmʋn ˈe ɲɔn ˈˈjhri -wɛeˈ ɔɔˈ deeɔ i ɔɔˈ nʋn ka: Guiʋn nɩnˈ -aeˈ ʋʋ se inɩn-?” ˈSɛɛ- nɩan dhueˈ ˈnaan: “Ɲʋn an ziɛ gu -dɩ zɔn ˈˈo zɔn ˈdhe ɲʋn jhre aˈ klɛɛ ˈˈbhli.” (La religion traditionnelle africaine, angl.) Ɲʋn pa klainˈˈ o ɲʋn -ˈsea klainˈˈ pa o, ʋaˈ doo- gu dɩ ˈmʋn. Ɲʋn -an poa ˈˈdhru glu -e ɲʋn -an muan Leglizɩ ɛ, ʋa ˈjhe ɩanˈ dhɩ tu tɔˈ ˈmʋn ˈmɛn -ke.

2. ˈBho ɲʋn anˈ -da -duuˈˈ -gwlɩˈˈ ɛ, da jhriiˈ- aˈ ˈˈɩ-kmaan an ˈghlʋ -ɛ?

2 ˈBho ɲʋn jhre aˈ -da -duuˈˈ -gwlɩˈˈ ɛ, ˈˈɩ-kmansʋn- -ˈnʋʋn -nɩn ˈe gu -e jhriiˈ- ˈdhe -ʋn se -glɔɲiɔn- ɔnˈ ˈˈɩ-kmansʋn nɩn-. Ʋʋ ˈnaan Ɲɔnsoa -ˈbhle ˈˈɩ-kmaan- -ˈnɛn -wɛeˈ jhriiˈ- -poʋn- -e gu -poʋn- -e, ʋa ˈˈdhuɛ ˈmʋn ʋa nʋʋɛn dhbho. Ʋʋ ˈnaan ɲʋn -ˈnʋʋn -ˈbhle ˈˈɩ-kmaan- -ˈnɛn -ʋa- nʋʋɛn dhɛ ˈjɛɛn (ʋa ˈdhaa -bɔyaˈˈ -gu), -ˈnʋʋn an nʋʋɛn dhɛ -saʋn- (ʋa ˈdhaa gu -saʋn-).

3. Dhɛ ɲʋn an ˈdhaa gu -saʋn- -ɛn, ˈˈdhe dhɛɛ -dhbho ʋa nʋʋn -ɛn?

3 Gu ʋa ˈdhaa gu -saʋn- ɛn, ʋmʋn- ʋa jhii dhi -wɛeˈ ɲʋn ʋʋ ˈɲɩan ˈmʋn ɛn, ʋa nʋbʋ dhɛ -saʋn- ˈˈjhri i. ˈBho ɲʋn -gwlɩˈˈ ɛ, ʋa jhiiɛ ˈˈpoo- -e boo -e sɛn -e nmian -ˈnɩɩn in -wɛeˈ ʋa ˈdhbha ɲʋn. Ɲʋn ˈnaan gu -ˈnʋn mʋn- ʋa nʋn -wɛeˈ ʋa jɛɛ ɲʋn, ʋmʋn- ʋa nʋn -wɛeˈ -ˈnʋʋn anˈ ˈghlʋ ˈˈjhu -gba, ʋa ˈˈdu ɲʋn ˈghwɛ, ʋa ˈdhbha ɲʋn.

4. Ɲʋn -an bhla gu aˈ bo ɛ, ka ʋa ˈdha ˈdhe gu aˈ dɩ ˈdhi -ɛ, ˈˈdhe ɲʋn -ˈnʋʋn -ˈˈtaia gu i ɛ, kʋʋ ˈdha -a?

4 Ɲʋn ˈnaan -bho ˈˈmaʋn ɲʋn an sa ˈmʋn ɛnˈ, -wɛeˈ guin an ˈghlʋ ˈe ʋaˈ ku ˈdhi ˈˈdhe ʋa ple i. Ʋa muɛn guiʋn -ˈnʋʋn bho i -wɛeˈ ʋʋ ˈye ɲiɔn -nmiin dhi. Ɲʋn -ˈˈtaia gu dhɛ i -wɛeˈ -ʋa- bhla ʋanˈ bo ɛ, ʋʋ ˈnaan -bho ʋa sa ˈmʋn ˈdhe ˈˈgbu -wɛeˈ ʋaˈ -zuu a mun ipleaˈ. ˈƝnʋnkpae -ɲnun mɩɩnˈˈ -ˈnʋʋn -ʋʋ dhia gu tɛnˈˈ -wɛeˈ ɲʋn deea i ɛ, dhɩ ʋʋ ˈtmʋan ɩn ˈcreɛˈ ˈdhe -manɩanˈ -sɛɛ dhueˈ ˈdhi. Dhueˈ ˈnaan: “ˈƖn nʋɛnˈ moto ye ɲʋn anˈ 150 ŋwɔn bhla ʋʋ ye ˈmɛn.” -ˈNʋʋn ˈnaan: “ˈƖn ˈnan ˈˈɲnuun mɩɩnˈˈ -mmˈˈ anˈ ɲmɔn ɔnˈ klɛɛ nɩan ˈe ʋbʋ ˈmʋn ɛnˈ ʋʋ ye ˈmɛn.” -Dhee -ˈnʋʋn ˈnaan: “ˈMan ˈˈjhai -ˈˈwe taan -ʋʋ ˈbɔan ˈɲnʋnkpae -ˈnʋʋn ɛn, ˈɩn ˈdhbhʋbʋ ˈmɛn.”

5. Dhɛɛ -dhbho -ghwɛe- gu a nʋn -ɛn, ˈˈdhe ka ʋa nʋn ʋanˈ po sʋn -ɛn?

5 Ɲʋn dhia -bɔyaˈˈ gu ɛ, ʋʋ ˈnaan ʋan nʋɛn dhɛ -saʋn- dhi. Ʋʋ ˈbhleɛ -jɛˈ -podhɩ- -e sʋnˈ -podhɩ- -e. Ʋa ˈnan kɔin nin-, ʋa poɛ ghlʋ bho. Ʋa ˈˈduɛ -kʋnan- glu ˈbho ŋmɛinˈˈ -e ˈdhʋbʋ bho ˈˈgbu -wɛeˈ dhɛ -saʋn- ˈyʋbʋ -e ʋaˈ ˈcɛ -bhlaa. -ˈNʋʋn an ˈcreɛ Biiblʋ -e ˈˈdhru glu -poʋn- anˈ ˈsɛɛ ɛˈ ˈˈjhri -ˈnɩɩn -wɛeˈ ʋa pʋɩ dhɔˈ.

Sɩ -e ɲʋn ˈsrɛ i-poɛ- -e

6. Dhɛ Satan -e ɔɔˈ zii -saɩn- nʋn ˈdhe tɛnˈˈ kmʋn ˈdhi ɛ, dhɛ -a -ˈse nʋn- in ˈdhe ʋaˈ ˈˈɩ-kmaan anˈ dɩ ˈdhi -ɛ?

6 Satan -e ɔɔˈ -zii -saɩn- ˈse ɲiɔn ɔnˈ dhɛ ˈjɛɛn ˈbɔn. Ɩn ˈbhɛɛˈ ɩn ˈye ɲiɔn ɔnˈ tɔˈ -e ɔɔˈ ˈkmʋn ˈˈɩzian-. ˈDhe tɛnˈˈ kmʋn ˈdhi ɛ, ʋʋ pa ˈe nmian -e ˈdhe ɲʋn ˈmʋn ˈmɛn. (Matie 12:43-45) Ɛ tɔˈdɩ-, -a -ˈse ʋaˈ ˈˈɩ-kmaan ˈˈjhriɛ -bhlaa i. ˈKlaa, -a -ˈbhɔ ɩanˈ ˈˈɩ-kmaan anˈ bo -jeˈˈ -ziɛ -ke.

7. Ka Satan an ˈbɔn ɲʋn ˈye ˈdha ˈdhe ɔɔˈ ˈˈɩ-kmaan anˈ dɩ ˈdhi -ɛ, ˈˈdhe dɩ -wɛ ɲʋn ˈbhɛɛ- ɲʋn ˈye ˈˈɩpoo- -ɛ?

7 Satan -nɩɛn- sɩ ˈtmʋin- klaaˈˈ. Ɔɔ pooɛ ɲʋn ˈsrɛ i -wɛeˈ ʋʋ ˈye ka nʋn ɔ -kman ˈˈɩn ɔ ye dhɛ ˈˈo dhɛ -zii. ˈˈƖpoodɩ- ka: ˈDhe ɲʋn -jhre -bhlʋa- dhueˈ ˈdhi ɛ, ˈsʋlɩˈˈ -a muan tʋˈ kpʋɛn tʋ -vɔndhɩ- klaeˈˈ aˈ ghlu -wɛeˈ ʋʋ ˈye ɲʋn -nɩn ʋʋ ˈyea vɔn faʋnˈ po. Ʋa ˈˈkwaan ɲʋn -nɩn ʋʋ ˈyea vɔn in ˈsʋ ʋʋ po ˈo ɩanˈ ghlu ˈmɛn. Dhɛ nɩan ˈo -wɛeˈ ʋʋ nʋan kaˈ mɛn- -nɩn ʋa ˈbɔn ɲʋn ˈye ka nʋn tʋ -vɔndhɩ- ʋʋ ˈbhlea ʋa jhia a, ɩn se ˈˈjhibhaˈ mun- ka nɩn-. ˈKamɔn- -ke Satan an ˈbɔn ɲʋn ˈye ka nʋn ɔɔˈ ˈˈɩ-kmaan se ˈˈtian ˈbhle. Ɔɔ nʋn ˈan ˈmɛn -wɛeˈ ɲʋn ˈye ˈo Zoova ˈdhe ˈghlʋ ʋʋ ˈye ˈo ɔ ˈdhe bhla. Sɩ aˈ kpɛ taan Satan an ˈbɔan ɲʋn ˈyea -gwlɩˈˈ de ɛ, ɩmɩn- -aa ye ˈjhea.

8. Sɩ aˈ kpɔ dhueˈ -wɛ Satan an ˈtmʋn -ɛn?

8 Sɩ aˈ kpɔ dhueˈ Satan an ˈtmʋan ɩn ka: Ɔ ˈnaan dhɛ ˈˈo dhɛ se ˈbhɛɛ- ɛ ˈye -nʋɛn- ˈˈjhai. Ɔ ˈnaan dɩ ɲiɔn ɔn ˈjhea a, guiʋn -an -nɩn ˈe ɩanˈ -da -duuˈˈ ˈzɔn. Dhɛ ɛˈ kpɔ dhueˈ -ɛɛ toɛ ɛ ka: -Klɩɩn -jhɔɛ- ˈbhɛɛˈ ɛ ˈye ˈˈjhu ˈˈzaan nmun -wɛeˈ ˈsɔn ˈyeɔ kpʋn ˈsʋ ɔ ˈye ˈmɛn. -Ka -klɩɩn an ˈˈɲɩan ɲʋn ˈsɔn ɔn, ˈˈjhu ˈdhou jhibhiˈ. ˈKlaa ʋn ˈbhɛɛˈ ʋn ˈye ka nʋn ɲɔn dhbho -klɩɩn -jhɔɛ ɛ ˈye ʋanˈ ˈˈjhu nmun.

-Zɔn -dhee -ˈnɔɔn, dhɛ sea -gwlɩˈˈ de ˈbhɛɛˈ ɛ ye ɲnɩn.

9. -Ka ɛ sea Satan -an jha ɲʋn dɩ aˈ klɛɛ bho nɩn- ɛn, ka Biiblʋ a nʋn ɛɛˈ -tosʋn -ɛn?

9 Ɛ tɔˈdɩ- Satan ˈbhɛɛˈ ɔ ˈye ɲʋn dɩ bho -jha, ˈklaa ɛ se ɔmɔn- -ɔn jha ɲʋn dɩ aˈ klɛɛ bho nɩn-. Biiblʋ ˈnaan: “Ɲʋn jhibha pleaˈ a, ɛ sʋbʋ- -a kpa pleaˈ aˈ ˈˈdhru nɩn-, ɛ se ɲʋn kuai -ʋa- kpa tʋ aˈ ˈˈdhru nɩn-, ɛ se ɲʋn nɩan tɔˈ ˈdhi -ʋa- -ˈjhe dhiidhɛ nɩn-, ɛ se dhɛ ˈˈjhrii jhibhoʋn- -ˈbhle ˈˈghwliɛ nɩn-, ɛ se dhɛ jhibhoʋn- -nmɔn ˈe ɲʋn ˈˈjhriɛ ˈdhei nɩn-, dhɛbhleɛ ɛ, nɔnˈˈ -e dhɩ ɲʋn sea -gwlɩˈˈ de ɩan ˈjhe ɲʋn anˈ klɛɛ ˈmɛn.” (Ecclésiaste 9:11) Ɲɔn ˈbhɛɛˈ ɔ ˈye plei- klaaˈˈ nɩn- ˈˈdhe -zɔn -dhee -ˈnɔɔn ɔ ˈse pleaˈ aˈ ˈˈdhru -kpa i. “Dhɩ ɲʋn sea -gwlɩˈˈ de” ˈbhɛɛˈ ɩn ˈyeɛ nʋn ɔ ˈse ɲan -kɔn in. Ɔɔˈ bhɩ ˈbhɛɛˈ ɩn ˈye ˈˈgbla ɔ ˈye iˈga. Ɔɔˈ da ˈbhɛɛˈ ɔ ˈye poa-. Dhɩ -ˈnɩn ˈbhɛɛˈ ɩn ˈye ɲɔn ˈˈoo ɲɔn ˈˈjhri i -nʋɛn-. Ɛ se Satan -e guiʋn- -an nʋɩn nɩn- ˈˈkpɔkpɔ. Dɩ aˈ klɛɛ se gu dɩ nɩn.

10. Dhɛ Satan an ˈbɔn -a -ˈye -pɛɛ ˈˈkpe po ˈdhe guiʋn anˈ dɩ ˈdhi ɛ, -ɛɛ toɛ -kɛ nɩan sɩ -ɛ?

10 Sɩ Satan an ˈtmʋan ɩanˈ ˈsɔɔn nɩn ka: Ɔ ˈnaan -bho ˈˈmaʋn ɲʋn an sa ˈmʋn ɛnˈ, -wɛeˈ guiʋn an ˈghlʋ ˈe ʋaˈ ku ˈdhi ʋa mun ipleaˈ ˈˈdhe ʋa dhi ɲiɔn -nmiin. Dee- -manˈ ˈˈjɛ i: -Bho guiʋn an sa -ˈmɛn nʋn ˈjɛɛn- ˈdhee, -ˈmɛn -ɛɛ -ˈghlʋ ˈe ʋbʋ ˈmʋn -ɛɛ mun ipleaˈ -a? -Ka -a -ˈjheɛ ɛ, ˈkɛ nɩn-. Ɲiɔn se -zuu ˈbhle ˈdhe ɔ ˈmʋn. ˈBho ɛ ˈdhe -ke ɛ, feɛˈ se ˈbhɛɛ- ɛ ˈye ˈe ɲiɔn ɔnˈ ku ˈdhi ˈghlʋ -wɛeˈ ɛ ye dhɩ nʋanˈ mun.

Gwiʋn ˈse ˈbhɛɛ- ʋʋ ˈye ˈe ʋaˈ kwi ˈdhi ˈghwlʋ.

11. Guiʋn- anˈ ˈghlʋ ˈe ʋaˈ ku ˈdhi. Ka -a nʋn ɛɛˈ jhibho- sʋn -ɛn? De ɛɛˈ dhɛ tu -gwlɩˈˈ ˈmɛn?

11 -Zuu se ˈe ɲiɔn ˈmʋn nɩn- ˈˈdhe ʋn ˈyea ˈe ˈghlʋ -wɛeˈ ʋn ˈyea dhɛ ˈjɛɛn -e dhɛ -saʋn nʋanˈ mun ɛn. -ˈMɛn guiʋn se ˈbhɛɛ- ʋʋ ˈye ˈe ku ˈdhi ˈghlʋ. ˈBho ʋbʋ -gwlɩˈˈ ɛ, dhɩ -ɩan- nʋʋan an, ʋbʋ- -a nʋɩn. ˈKlaa ɛ se ʋaˈ ˈˈjɛˈkpa -a nʋɩn nɩn-.

12. Dhɛwɛ- Satan an nʋn -wɛeˈ ˈbho ɲʋn -ˈnʋʋn -gwlɩˈˈ ɛ, dhɩ ʋʋ ˈsea nʋn ɛn, ʋʋ ˈnaan ʋa nʋɩnˈ -ɛn?

12 Dhɩ ɲʋn dhia gu tɛnˈˈ ʋʋ ˈnaan ʋʋ nʋnˈ ˈdhe gu -zɔn ɔn, ka -a -ˈyɩ ˈˈkpe izela- sʋn nʋn -ɛn? Dhɩ ɲʋn -ˈnʋʋn sea nʋanˈ ˈbhɛɛ- ɛ, ɩmɩn- Satan an to ʋbʋ ˈˈɩ, -wɛeˈ ʋʋ ˈye ka nʋn ʋʋ nʋɩnˈ. Satan an nʋɛnˈ ˈdhe ʋaˈ tɔˈ i-naan ˈdhi ʋaˈ ˈˈjhri a yea dhɩ ˈjhe, ʋa yea dhɩ ˈŋwɔn, dhɩ -ˈnɩɩn ʋʋ ˈsea nʋn ʋa yɩ ˈjhe -ke. Dhɩ aˈ klɛɛ Satan an nʋan an, ɔɔ ˈbɔn ɲʋn anˈ klɛɛ ˈye ˈo Zoova ˈdhe ˈghlʋ -wɛeˈ ʋʋ ˈye ka nʋn Biiblʋ a ˈtmʋɛn sɩ.

13. (a) -Bɔyaˈˈ -gu -nɩɛn- gu ˈjɛʋn-? (b) Ka Biiblʋ a ˈdha gu aˈ dɩ -ɛ?

13 Sɩ aˈ taan nɩn ka: Ɲʋn ˈnaan -bɔyaˈˈ gu a vɔɛn gu -saʋn bho. Ɛmɛn- dɩ ʋn -nɩn gu ˈjɛʋn. Biiblʋ ˈse ka nʋn gu -saʋn -nɩn ˈo -wɛeˈ -bɔyaˈˈ gu nɩn- ˈo. Ʋn ˈnaan gu -nɩɛn- gu. Zoova ˈˈɲɩɛn Israɛ cɛ ˈtee ˈbho gu -e guiʋn ˈan dɩ ˈˈbhli.

  •   “Aʋaˈ nʋn -e jhriiˈ- -dhe.”—Lévitique 19:26.

  •   “ˈƝnʋnkpae -e ɲmai- -ʋa- muan dhɩ -zi, -ʋa- muan iˈjhe-, ˈˈdhe -ʋa- muan jhriiˈ- nʋn- ɛn, aʋ ˈyʋbʋ seiˈˈ i-tbhaa ˈsʋ ʋʋ ˈye ˈmɛn.”—Lévitique 20:27.

  •   “Ɲɔn nɩan jhriiˈ- -poi- -e ɲɔn -ɔn zia dhɩ -e guiɔn -e ɲɔn -ɔn san ɲʋn -e ɲɔn oˈˈ ɲɔn nɩan ˈe ˈˈkwie- -zriˈˈ bho -ghlui- ɛ, ɲʋn ˈbhʋɔ ˈjheɛˈ ˈdhe aʋ ˈˈklun.”—Deutéronome 18:10-14.

14. Dhɛɛdɩ- ˈdhee, Zoova ˈˈɲɩn ɲʋn ˈtee gu aˈ dɩ -ɛ?

14 ˈTee -ˈnɩn an toɛˈ -ka Ɲɔnsoa ˈsa ˈbɔn ɔɔˈ ˈcɛ ˈyea ˈe gu -poɛ- ˈdhi nɩn- ɛn. Zoova -kman ɔɔˈ ˈcɛ ɛˈ dɩ, ɔ ˈse ˈbɔn ʋʋ ˈye sea ˈdhe -faʋn- -e sɩ ˈkwa. Ɛɛˈ dɩ ɔ ˈˈɲɩn ʋbʋ ˈtee -ˈnɩn. Ɔ ˈse ˈbɔn -zii -saɩn- ˈyʋbʋ -seaa-.

15. -Ka Zoova kman ˈˈɩn ɔ -ziia Satan an, -ɛɛ toɛ ˈdhe Biiblʋ ˈdhi -ɛ?

15 Dhɩ -zii -saɩn- ˈbhɛɛa nʋanˈ -e dhɩ ɩn sea nʋanˈ ˈbhɛɛ- ɛ, Biiblʋ ˈse ɩanˈ klɛɛ ɛˈ dɩ ˈtmʋn. ˈKlaa ʋan toɛˈ -ka Zoova kman ˈˈɩn ɔ -ziia ɩmɩn -e Satan an. Zoova nʋɛn Satan in ɔ yeɔ ˈe jhaʋn ˈdhi -za. (Gbɔˈwlʋdhɩ- 12:9) ˈBho ɛ ˈdhe ɛ, -da Satan an ˈbɔan ɔ ˈyea Zɔbʋ iˈdɩan mun ɛn, ɔ deeɛ- Ɲɔnsoa i. -Wɛeˈ Ɲɔnsoa ˈnaan ɔ ˈsroo- Zɔbʋ ɔˈ ˈkmʋn anˈ dɩ ˈgwli i. Ɛɛˈ dɩ ɔ ˈseɔ ˈdhbha.—Job 2:4-6.

16. Ɲɔn -a -ˈye jha -ŋmʋn -ɔ -ˈye -aʋ- ˈdhe i-fuo- -ɛ?

16 Iiˈˈbhlaadhɩ- 18:10 ˈnaan: ‘Zoova aˈ ˈɲnɩn -nɩɛn- bhloˈ -ɔ -kmun ˈˈɩn. Ɲɔn -ɔ -ˈsrɛa ˈˈɩ ɔ pleˈ, ɔɔ ˈˈduɛ ɔɔˈ ˈˈjɛ i ˈdhe ɩn ˈdhe -wɛeˈ ɔ nɩn- ˈe -pɛɛ ɛˈ bhlʋaˈ ˈdhi.’ -A -ŋmʋn Zoova jha, ɔmɔn- -ˈye -aʋ- ˈdhe i-fuo-. Ɲɔnsoa aˈ dhbho -nʋʋn- anˈ nʋn kɔin, ʋaˈ ˈbhlee- siiɛˈˈ ˈˈbun Satan -e ɔɔˈ -zii -saɩn- anˈ dɩ. Ʋaˈ -plee guiʋn, ʋaˈ ˈbhlee- ghlʋ ˈˈbun. Dhɛ Biiblʋ ˈtmʋan da a, ɛmɛn- Ɲɔnsoa aˈ ˈcɛ de -gwlɩˈˈ. Ʋn ˈnaan: “Zoova -ˈmɔn ɔn, ɔɔ ŋmʋʋɛn da ˈbhlʋa aˈ klɛɛ ˈˈkpe i -wɛeˈ ɲʋn -anˈ -pɛɛ ˈgba ˈˈɩ ˈdhe ɔ bho ɛ, ɔ ˈyʋbʋ ɔɔˈ ˈˈɩ-kmaan ˈˈɩto-.”—2 Chroniques 16:9.

17. Dhɛwɛ- Zakɩ 4:7 ˈtmʋn -a -ˈye -gwlɩˈˈ de -ɛ, ˈˈdhe ka -a -ˈye nʋn -ɛn?

17 Mɔn -ke ɛ, -bho -man sa Zoova aˈ -glʋˈdɩ nʋn ɛnˈ, -ˈbhɛɛˈ -ˈye ɛɛˈ dhɛ tu -gwlɩˈˈ de. Zakɩ 4:7 ˈnaan: ‘Aʋ -jha aʋaˈ ˈˈjɛ jha ˈbho Ɲɔnsoa ˈˈjhibhaˈ, aʋ ˈtʋnɔn- aʋaˈ ˈˈjɛ ˈˈkpe ˈbho Ɲɔn -saʋn- ˈˈjhibhaˈ, ɔɔ muɛn aʋ i-plee.’ -Bho -man sa Ɲɔnsoa ˈˈɲɩn ɛnˈ, -man sa -manˈ ˈˈjɛ jha jha ˈbho ɔ ˈˈjhibhaˈ a, -ˈbhɛɛˈ -ˈyeɔ -gwlɩˈˈ de, ɔɔ ye -ʋn ˈdhe i-fuo-.