NITRE ruäre tä nütüre ni tärä Nimä Ngöböre itibe: Rün, Monso aune Üai Deme. Aune nimä ye ja erebe nieta kwetre, die ja erebe aune ni mada käkwe ñaka sribebare. Yebätä, nitre kukwe ne mikaka täte tä niere Rün ye Ngöbö aune Monso ye Ngöbö aune Üai Deme ye Ngöbö arato, akwa Ngöböre itibe.

Nitre kwati kukwe ne mikaka täte ye kräke kukwe ne ñaka nuäre mikadre gare. Akwa yebiti ta niaratre tä nütüre kukwe ne drieta Ngöbö Kukwei yebätä. Akwa Biblia yebätä ni Nimä Ngöböre itibe ye kädrie ñaka jire. Akwa, ¿bersikulo ruäre Bibliabätä känti blita tärä ni Nimä Ngöböre itibe yebätä? Kukwe ne mikakäre gare jai, ani texto keteitibätä blite, abokänbiti nitre töta nemen mikai gare ni tärä nimä Ngöböre itibe.

Juan 1:1 (NGT) tä niere: “Kukwe nämene kena. Kukwe nämene Ngöböbe. Kukwe ara Ngöbö”. Bersikulo ja känenkäre yete apóstol Juan käkwe mikani gare metre “Kukwe” ye abokän Jesús (Juan 1:14). Kukwe ara Ngöbö nieta texto nekänti, yebätä nitre ñäkäkä Bibliabätä ie nüke gare Monso bätä Rün ye Ngöböre itibe.

Ni rabadre ngwen törö jai, kukwe ne tikani kena kukwe griekore yebiti, aune ye bitikäre kwitani nitre kukwei mada mada yebiti. Biblia nitre ruäre ja tötikaka krikri yekwe känti “Kukwe ara Ngöbö” nieta, akwa mada abokän känti kukwe ye kwitani bä jene. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune niaratre ja tötikani kwin kukwe griekore yebätä angwane, kukwe kwitadre erametre tä tikani griekore ye erere gäre, kukwe mada madabiti kukwe ye niedre nükani gare ietre. Ñodre ani mike gare ruäre jai: “ni Ngöbö kwrere [suliare, “divino”] ara [Kukwe]”, “Kukwe ara Ngöbö kwrere [suliare, “divino”]” aune “ngöbö ara Kukwe” (Juan. Texto y Comentario, de J. Mateos y J. Barreto, lectura alternativa; Los escritos originales de la comunidad del discípulo “amigo” de Jesús, de Senén Vidal; Cuarto Evangelio. Cartas de  Juan, de J. J. Bartolomé). Biblia tä mike gare ye erere, Kukwe ye ñaka Ngöbö. * Bersikulo ne tä mike gare Kukwe ye abokän tä mikani bäri ütiäte nitre üaire ngätäite, yebätä niara ye “ngöbö kwrere” nieta. Texto nekänti “ngöbö” tikani tärä okwä kia yebiti, ye abokän “ni üaire dite” gärätä.

Nitre jökrä bäsi ie kukwe griekore ye ñaka gare. Yebätä, apóstol Juan käkwe kukwe niebare yebiti nämene dre mike gare, ¿ye ñokänti raba nemen gare metre nie? Ani bämike ni dirikä yebätä, niara tädre monsotre ja tötika yei kukwe ruäre mike gare. Ye bitikäre monsotre ja tötikaka ye ñaka rabadre töbike ja erebe kukwe driedre ie yebätä. ¿Ñokänti kukwe ye raba nüke gare kwin metre ietre? Niaratre käkwe kukwe ye mika manandre gare bäri kwin jai ni dirikä yei. Ye köböire kukwe ye rükadre gare bäri kwin ietre. Ye erere, texto Juan 1:1 ye rükadre gare bäri kwin niekäre, nikwe ñäkädre täte tärä Juan yebätä. Ye erere ngwane, Jesús kisete sribi meden tä mikani ye rükai gare nie. Nikwe kukwe ye känändre angwane, kukwe metre ye erere nikwe niedi.

Ñodre, Juan käkwe kukwe tikani ja känenkäre kapitulo 1, bersikulo 18 ye ani mike gare jai: “Ni ñakare jire iti käkwe Ngöbö tua[bare] ja okwä jenbti”. Akwa, nitre ruäre kä tibienbätä käkwe Jesús Ngöbö Monsoi ye tuani, yebätä Juan käkwe niebare: “Kukwe [Jesús] nükani därere ni kwrere [...] amne nünanbare kwe ni ngätäite nete. Niara ütiäte kri bä nuäre, ye abko nunkwe tuaba” (Juan 1:14). Yebätä, ¿ñokänti ni raba niere Monso ye Ngöbö di kri krubäte ye erere? Ne madakäre, Juan käkwe mikani gare Kukwe ye nämene “nüne Ngöböbe”. Ni iti tädre nüne ni madabe aune niara ye, ¿ñokänti rabadre ni ye arabe? Ne madakäre, Juan 17:3 (TNM) yete Jesukwe mikani gare metre, Rün kwe kä kwinbiti “aibe Ngöbö metre”. Juan käkwe Tärä tikani yekänti bäsi mrä kukwe ne niebare kwe: “Ni dianinkä  Ngöbökwe abko Jesu ara amne niara abko Ngöbö Odei [Monsoi], ye abko rabadre era munkrä [...] abkokäre tikwe kukwe ne tikani” (Juan 20:31). Ni raba mike ñärärä bersikulo nekänti Jesús ye Ngöbö nie ñaka jire, ñakare aune Ngöbö Monsoi nieta. Kukwe jökrä tä tikani tärä Juan yebätä, tä mike gare ño ni rabadre Juan 1:1 ye mike nüke gare jai. Kukwe, o Jesús, ye “ngöbö” kwrere, ye abokän sribi ütiäte tä kisete gärätä, akwa niara ñaka Ngöbö die kri krubäte erere.

Ani töbiketa ni dirikä yebätä. Monsotre ja tötikaka ruäre yei kukwe mikadre gare ni dirikä yekwe, akwa yebiti ta kukwe ye ñaka rabadre nüke gare ietre. ¿Niaratre käkwe dre nuaindre mada? Niaratre raba ni dirikä mada känene aune kukwe ye mikamana gare bäri jai ie. Ni dirikä kena yekwe kukwe metre mikani gare niedre ni dirikä nibukäre yekwe angwane, niaratre ñaka rabadrera töbike jankunu kukwe yebätä. Ye erere, apóstol Juan käkwe dre niebare Jesús aune Ngöbö die kri krubäte yebätä ye ñaka gare kwin nie angwane, ¿nikwe dre nuaindre? Ni mada Biblia tikaka käkwe dre niebare ye ni rabadre känene kukwe ye mikakäre gare bäri kwin jai. Ñodre ani töbike Mateo yebätä. Jesús kukwe niebare ye niarakwe tikani krörö: “Köbö ñongwane angwane ñänä okwä kräbe, yebrä ñakare tärä gare ni ñokwa ie. Angele kä kwinbätä akwa ie ñan tärä gare. Ngöbö Monsoi akwa ie ñan tärä gare. Angwane ti Rün aibe ie ne gare” (Mateo 24:36, NGT). Jesús ye ñaka Ngöbö dite krubäte erere, ¿ye mikata gare ño kukwe nekänti?

Jesús niebare, Rün yei kukwe gare bäri Monsoi ye ngwä. Akwa Jesús ye Ngöbö dite krubäte erere akräke, kukwe rabadre gare Rün ie ye rabadre gare niarai arato. Ne tä mike gare nie, Monso aune Rün ye ñaka ja erebe. Akwa yebiti ta, nitre ruäre raba niere: Jesús ye nämene ni üaire dite kä kwinbiti aune ni nire metre kä tibienbätä ye erere, aune nete nämene blite ni kä nebätä töi ye erere. Kukwe ne metre angwane, ¿ni raba dre niere üai deme yebätä? Üai ye Ngöbö drieta, ye erere metre angwane, ¿ñobätä mada Jesukwe niebare üai ye ie kukwe ñaka  nämene gare? Niarakwe niebare Rün ye aibe ie kukwe ye nämene gare.

Mäkwe ja tötikai jankunu Bibliabätä angwane, texto mada tä blite kukwe nebätä ye rabai gare bäri mäi. Texto ye jökrä tä kukwe metre mike gare, Rün, Monso aune üai deme yebätä (Salmo 90:2; Hechos 7:55; Colosenses 1:15).