MÄ RABA Salmo 83:18 känene Biblia mäkwe yebätä (o Biblia ruärebätä 82:19). ¿Bersikulo ne tä dre niere? Biblia Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras tä niere: “Ne kwe rabadre gare nitre jökrä ie mä kä Jehová; mä aibe Kri kä tibien ye jökräbiti ta”. Biblia mada tä kukwe ne kwite bäsi ja erebe. Akwa, Biblia kwati krubäte yebätä Jehová kä ye diankata aune täte kukwe mada mikata, ñodre, “Däkien” o “Ngöbö”. Ye erere angwane, ¿kukwe meden tädre tikani texto nekänti? ¿Jehová, o kukwe mada?

Yete niara kä jeñe ye kädekateta. Kukwe tikabare kena hebreore yete, niara kä kratibe jeñe kwe ye tä, aune ye erere tä tikani bäsi Biblia jökräbätä. Niara kä ye tikata krörö tärä okwä hebreore yebiti יהוה (YHWH). Akwa nieta kukwe suliare yebiti Jehová aune Yavé. ¿Tärä keteitibe Bibliabätä känti tä tikani? Ñakare, kukwe Tikani Hebreore kena yete tä tikani mil kükü bäsi.

¿Ngöbö kä ye ütiäte? Ani töbike padrenuestro yebätä, orasion ne nuaindre ño ye Jesukristo käkwe bämikani. Tä niere krörö: “Nun Rün kä käinbti, ma aibe kä raba mikani ütiäte ni jökräkwe” (Mateo 6:9). Orasion nuaindre ño driebare Jesukwe ye bitikäre, kukwe ne ribebare kwe Ngöböi: “Ti Rün tikwe, ja kä mike bäri kri”. Aune ni Sribekä kä kwinbiti käkwe niebare ie: “Tikwe ja kä mikanina kri, angwane ti bike ja kä miketa bäri kri bobuta” (Juan 12:28, NGT). Kukwe ne tä mike gare metre, Ngöbö kä ye ütiäte krubäte. Akwa, ¿ñobätä nitre ruäre kukwe kwitaka käkwe niara kä ye dianinkä Bibliabätä aune täte kukwe mada mikani?

Kukwe ketebubätä. Kena, nitre kwati tä niere Ngöbö kä ye kädekate nämene ño ye ñaka gare nie, yebätä ñaka kädekadrete. Arato, kirabe kukwe hebreore ye ñaka tika nämene vocales yebiti, yebätä vocales medenbiti tärä okwä YHWH ye kädekate  nämene kirabe ye ni iti jire ñaka niere metre kä nengwane. ¿Yebätä nikwe ñaka Ngöbö kä ye kädekadrete? Kirabe Jesús ye kädekate nämene, Yeshúa o Yehoshúa raba ruin nie, ño metre ye ni iti jire ñaka raba niere. Akwa kä jökräbiti tibien, nitre blite kukwe medenbiti ye ererebätä tätre Jesús ye kädekete jene jene. Siklo kena yete Jesús ye kädekate nämene ño ye ñaka gare nitre ie, akwa tätre kädekete. Mä rikadre juta madate angwane, nitre blite kukwe madabiti ye rabadre mä kä ye kädekete jene. Ye erere, Ngöbö kä ye kädekate nämene ño kirabe ye ñaka gare metre nie, akwa yebätä ni ñaka rabadre nütüre ñaka kädekadrete jire.

Kukwe ketebukärebätä Ngöbö kä ye diankata Bibliabätä, ye abokän nitre judío nämene driere ye erere. Niaratre jökrä bäsi tätre nütüre Ngöbö kä ye ñaka kädekadrete jire. Kukwe niebare ne ñaka nükani gare kwin niaratre ie, yebätä tätre töbike ye erere: “Jehová Ngöbö mäkwe kä, ye mä ñaka raba den ngwarbe jai, ñobätä ñan aune nirekwe Jehová kä diain ngwarbe jai ye niarakwe mikai ja ngie nuin” (Éxodo 20:7).

Kukwe biani ne tä Ngöbö kä mikadre ngwarbe jai ye ñäkäire. Akwa mikadre ütiäte jai, ¿ye ñäkäita kwe arato? Ñakare. Nitre jökrä kukwe hebreore tikaka Bibliabätä (“Antiguo Testamento”) ye nämene Kukwe biani Ngöbökwe nitre Israel ie ye mike täte erametre. ¿Nitre kukwe tikaka erametre yekwe dre nuainbare Ngöbö kä yebätä? Käre nämene kädekete. Ñodre, salmos keta kabre kantai nämene ja dibiti nitre kwati Ngöbö mikaka täte käkwe, yebätä niaratre Ngöbö kä ye tikani arato. Nitre Jehová mikaka täte ye rabadre niara kä ye kädekete niebare kwe ietre, aune nitre yekwe niara kukwei mikani täte (Joel 2:32; Hechos 2:21). Ye erere nitre kristiano kä nengwane, tä Ngöbö kä ye kädekete angwane, tä mike ütiäte jai Jesús nuainbare ye erere (Juan 17:26).

Nitre kukwe kwitaka tä Ngöbö kä ye täte kukwe mada mike angwane, niaratre tä ja mike ngite krubäte. Yebiti tätre Ngöbö ye bämike mente krubäte aune ñaka ni metre ye erere. Akwa, Biblia ñaka tä ye erere driere, ñakare aune tä ni jökrä nübaire “ja kete bäri kwin” Jehovabe (Salmo 25:14). Töbike ja ketamuko  bäri kwin mäkwe yebätä. Niara kädekata ño ye ñaka gare jire mäi angwane, ¿ja raba nemen ruin bäri ken mäi? Ye erere nemen bare Ngöböbätä arato. Niara kädekata Jehová ye ñaka gare nie angwane, ¿ño ni raba ja kete bäri kwin ben? Ne madakäre, nitre ñaka tä Ngöbö kä ye kädekete angwane, niara kä ye dre gärätä ñaka nemen gare ietre. ¿Ngöbö kä ye dre gärätä?

Moisés ie Ngöbökwe ja kä ye mikani gare. Niara kädekata ño Moisés ngwanintari ie angwane, Jehovakwe niebare: “Ti tö dre nuain ye erere tikwe nuain” (Éxodo 3:14). Rotherham käkwe kukwe ne kwitani krörö: “Ti tö dre nuain ye erere Tikwe mikai nemen bare”. Ye erere, Jehová tö dre dre nuain ye kräke kukwe meden ribeta kwe ye niara raba nuainne, aune jondron sribebare kwe yebiti niara töita dre nuainbätä ye raba mike nemen bare.

Töbike kukwe nebätä; mä tö dre nuaindi ye erere rabadre bare mäi angwane, ¿mäkwe dre nuaindre nitre ja ketamuko mäkwe kräke? Niaratre ruäre rabadre bren krubäte ye ngwane, mä raba nemen ni kräkäi mikaka kwin ye erere aune niara miketa räre. Ni mada yekän ngwian krütadre angwane, ngwian tädre krubäte mäkwe yebiti mäkwe niara dimikadre. Erametre, nun jökrä ye erere, mä ñaka raba jondron jökrä nuainne mä tö ie ye erere. Akwa mäkwe ja tötikai jankunu Bibliabätä angwane, Jehová tö dre dre ie ye jökrä raba nuainne rabai gare mäi yekwe mä töi mikai ñan krütare. Nitre tä niara tarere ye niara tä dimike kä jutobiti (2 Crónicas 16:9). Nire nire ñaka Ngöbö kä mike gare jai, ye ie Jehová töi meden meden kwin ye ñaka nemen gare.

Erametre Ngöbö kä ye tädre tikani Bibliabätä. Jehová ye dre gärätä rabadre gare nie aune nikwe kädekadrete ni Rün kä kwinbiti mikakäre täte angwane, raba nemen nuäre ni kräke rökradre niara ken. *