1-3. a) ¿Nitre kwati ie sribi ye tuin ño? b) ¿Biblia tä sribi ye bämike ño, aune kukwe meden meden ngwantarita abokänbätä ja tötikai kapitulo nekänti?

MATARE, nitre kwati ie sribi ye ñaka tuin kwin jire, tuin tribe doboko kwrere ietre. Tätre sribire mantre jetebe ye ñaka kä mike juto bätätre aune, bätuakäre, sribi ñan tä nemen tuin krütare ietre. Akwa ñaka rabadre ja töi mike käre ye erere. Raba ja töi mike sribi kwetre ye nuainne bökän, aune metrere, kä jutobiti.

² Sribita ja dibiti ye bämikata kwin Bibliakwe. Sribita aune jondron tä nemen nikwe sribi köböire ye kwin krubäte nieta kwe. Ye erere, Salomón ni töbätä käkwe tikabare: “Ni jökrä käkwe mrödre bätä jondron ñadre aune sribidre ja dibiti ye köböire jondron kwin rabadre kwe. Ngöböta jondron kwin ye bien” (Eclesiastés 3:13). Ni tare krubäte Jehovakwe aune tö jondron kwin tuai nikwe, aune nita sribire yebätä ja rabadre ruin kwin nie bätä jondron kwin rabadre nikwe ye käi ngwandre juto jabätä yei niara tö. Sribi tuin ño Ngöböi ye erere nikwe mikai tuin jai aune ja jie ngwandi niara kukwei yebiti angwane, nikwe  niara taredi jankunu (ñäkädre Eclesiastés 2:24; * 5:18 yebätä). *

³ Kukwe ketabokä ngwantarita abokänbätä ja tötikai kapitulo nekänti: ¿Ni kristiano tä “sribi[re] ja dibiti ye köböire jondron kwin” tä nemen ño kwe? ¿Ñaka rabadre sribi meden nuainne? ¿Raba sribi ja üaire aune sribi mada ye nuainne ño? ¿Aune rabadre sribi meden bäri ütiäte nuainne? Akwa, käne ani blite nitre nibu sribikä bäri kwin yebätä: Jehová aune Jesukristo.

4, 5. ¿Jehová baliente krubäte ye Biblia tä mike gare ño?

⁴ Jehová ye Sribikä Bäri Kri. Ye erere, Génesis 1:1 tä niere: “Kena Ngöbökwe kä kwinta bätä kä tibienta ye sribebare”. Ye bitikäre, jondron jökrä sribebare kä tibienbätä kwe ngwane, “namani tuin bäri nuäre ie” niebare kwe (Génesis 1:31, Jändrän Kena). Ye abokän, sribibare kwe ye käi namani juto krubätebätä. Erametre, ‘kä juto Ngöböbätä’ käkwe sribibare ye käi namani nuäre krubätebätä (1 Timoteo 1:11).

⁵ Jehová baliente krubäte; ñaka nemen kwekebe. Yebätä, jondron jökrä sribebare kä tibienbätä ye bitikäre  kä nikani kwati krubäte ta angwane, Kristokwe niebare: “Ti Rün tikwe tä sribire käre abti kä nüke mtare” (Juan 5:17). Akwa ¿ni Rün kä kwinbiti tä dre nuainne? Tä kä kwinbiti, akwa tä ni ngübare aune ni jie ngwen. Ne madakäre, “jändrän [...] mrä” ükaninte kwe: ye abokän nitre kristiano dianinkä üai deme yebiti, niaratre gobrandi Jesube kä kwinbiti (2 Corintios 5:17). Töita ño ni kä tibienbätä kräke ye mikakäre nemen bare tä sribire käre, ne kwe nire nire tä niara tarere yekwe nünandre kärekäre kä mrä yete (Romanos 6:23). Aune ye käita juto krubätebätä, ñobätä ñan aune ye köböire nitre kwati tä Gobran kwe kukwei ye kukwe nuin, tätre nökrö kokwäre aune tätre ja töi kwite niara tarekäre jankunu (Juan 6:44).

6, 7. ¿Jesús nämene juto sribikäre ye bämikani ño kwe?

⁶ Jesús tä juto sribikäre ye bämikanina kä kwati krubäte te kwe. Jämi nüke Kä tibienbätä ye känenkri namanina “ni sribikä kwin krubäte” erere, niara köböire Jehovakwe jondron jökrä sribebare ‘kä kwinbätä bätä kä tibienbätä’ (Proverbios 8:22-31; Colosenses 1:15-17, TNM). Aune nämene kä tibienbätä ye ngwane sribibare krubäte kwe. Nämene chi ye ngwane ja kitani kwe ju sribebätä, yebätä kädekani ni “sribikä kri” yebiti (Marcos 6:3). * Kä ye ngwane jondron sribikäre ye rürübäin ñaka nämene, máquina kri trekara aune máquina bätäkä ngwarbe ñaka nämene ye nikwe ngwandre törö jai. Sribi ye nuain nämene kisebiti bätä ja di aune ja töi ribe nämene krubäte  nuainkäre. ¿Jesús nämene niken kri känene, kri nete aune tike nememe sribi nämene kwe yekänti ye ni raba bämike ja töite? ¿Biti nämene jukrä ükete, jukwe, täkärä, mesa aune jondron mada sribere ye ni raba bämike ja töite? Erametre, sribita kwin ye käi nemen juto nibätä ye nämene gare kwin ie.

⁷ Jesús ja töi mikani kwatibe kukwe driekäre arato. Kä komä biti ötare te sribi ye nuainbare kä jutobiti kwe. Tö namani kukwe driei ni kwati ie, yebätä ñaka nämene kä juen ta, nämene nüke dekä ngwäte aune nämene dirire nememe kä raire deu (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2). Nämene niken “juta krikri te, [...] juta kiakia te. Kä nämene dirire, angwane kukwe kwin Ngöbö Gobrain käibätä kädrie nämene kwe” (Lucas 8:1, Ngöbö Täräe [NGT], tärä okwä ükaninte). Nänbare mente krubäte kwe, kä mününe te ta ji ngrabare kukwe kwin ye driekäre nitre ie.

8, 9. ¿Jesukwe “sribi[bare] ja dibiti ye köböire jondron kwin” namani ño kwe?

⁸ ¿Jesukwe diribare ye köböire kukwe kwin namani kwe? Jän. Gobran Ngöbökwe kukwei metre driebare kwe nitre kwati ie aune nitre ye mikaninte kwe dimikakäre. Sribi Ngöbökwe nämene mike dite aune dimike yebätä ñaka nämene mrö töibikare sribi ye nuainkäre (Juan 4:31-38). Sribi Ngöbökwe nuainbare mrä Kä tibienbätä kwe ye ngwane, ¡kä jutobiti kukwe ne niebare kwe Rün ie: “Tikwe ma mikani ütiäte kri kä nebtä amne makwe sribi biani nuendre tie, ye erere namani bare täte jökrä tie”! (Juan 17:4.)

⁹ Erametre, “sribidre ja dibiti ye köböire jondron kwin rabadre [ni]kwe” ye Jehová aune Jesús aibe käkwe bämikani kwin ni kräke. Niaratre tare nikwe  ye tä ni töi mike “Ngöbö kwrere” aune näin Kristo “ngoto tä jiebiti” (Efesios 5:1; 1 Pedro 2:21, NGT). Nita sribire ye köböire jondron tä nemen nikwe ye ni raba käi ngwen ño juto jabätä yebätä ani ja tötike mada.

10, 11. ¿Dre käkwe ni dimikai töbike kwin sribi nuainkäre?

¹⁰ Ni kristiano tä töbike metre sribi yebätä. Aune ni rabadre sribire kä jutobiti aune ja rabadre ruin kwin nie nuainkäre. Akwa nita sribire ye ñaka tuin kwin nie angwane, kä ñaka nemen juto nibätä. Ye erere ngwane, ¿ñokänti “sribidre ja dibiti ye köböire jondron kwin rabadre [ni]kwe”?

¹¹ Töbikadre kwin. Ruäre ngwane kukweta nemen bare ye ni ñaka raba ükete, akwa ni raba ja töi kwite. Ngöböta jondron mike tuin ño jai yebätä töbikadretari ye raba ni dimike. Ñodre, ni mräkätre tärä ngübadre nie angwane, sribi ruäre ñaka tuin kwin nie, akwa ye köböire ni raba ni mräkätre ngübare angwane, nikwe nuaindre, ye nemen ütiäte Ngöbö kräke. Ye erere, Kukwe kwe tä niere, nire ñaka mräkätre kwe ngübare ye abokän “bäri käme ni ñan näin kukwete ngwä” (1 Timoteo 5:8, NGT). Ngöbökwe dre mikani nuaindre nie ye erere nita nuainne sribi ye köböire ye tä nüke gare nie angwane, jata nemen ruin bäri kwin nie aune ni töita nemen bäri nuainbätä sribi muko nikwe yebiti ta.

12. ¿Ni tädre juto sribikäre aune ja ngwandre metre sribikänti ye ñobätä ütiäte?

¹² Ni tädre juto aune ja ngwandre metre. Ni kristiano  metre ja ngwandre baliente aune sribidre kwin. Sribidre kwin ye köböire jondron kwin keta kabre tä nemen nikwe, ñodre, nita nemen tare jefekwe (Proverbios 12:24; 22:29). Ne madakäre, ja ngwandre metre, ñaka jondron aune ngwian goidre bätä ñaka kä juandre ngwarbe ta ye köböire jondron kwin tä nemen nikwe arato (Efesios 4:28). Nikwe mikaba gare jai kapitulo käne yebätä erere, jefe tätre tö ngwen bäri nie. Ni sribikä kwin ye ñaka gare ietre, akwa “ja ruen ngite ñakare” nie yekwe ni töi mikai jäme aune Ngöbö tare nikwe nita mike täte yebätä ja rabai ruin kwin nie (Hebreos 13:18; Colosenses 3:22-24).

13. ¿Ja ngwanta kwin sribikänti ye köböire dreta nemen bare?

¹³ Nita ja ngwen kwin yebiti nita Ngöbö käikitekä ye ngwandre törö jai. Nita ja ngwen kwin ye tuin nitre madai. ¿Ye köböire dreta nemen bare? “Ngöbö ni Mikaka kwäre kukwei mika[ta] bä nuäre.” (Tito 2:9, 10, NGT.) Ja ngwanta kwin ye tä kukwe metre mike ütiäte aune tä nemen tuin kwin nitre madai. ¡Nita ja ngwen kwin ye köböire sribi muko nikwe törbadre kukwe metre mikai gare jai ye kwin krubäte! Aune nikwe kukwe bäri ütiäte ngwandre törö jai: ja ngwanta kwin yebiti kä mikata juto Jehovabätä aune käikitakata ye tä kä mike bäri juto nibätä (ñäkädre Proverbios 27:11; * 1 Pedro 2:12 yebätä).

14-16. ¿Nikwe kukwe meden ketebu ngwandretari jai sribikäre?

¹⁴ Sribi meden nuaindre aune meden ñaka nuaindre  ye Biblia ñaka niere mrebe. Yebätä ni rabadre sribi jökrä kain ngäbiti ye ñan ai gärätä. Biblia tä ni dimike sribi nuainta metre aune sribi kwin ye känene, metrere, sribi meden ñaka tuin blo Ngöböi ye känene (Proverbios 2:6). ¿Sribi meden tuin blo ie ye ñokänti raba nemen gare nie? Kukwe ketebu ngwandretari jai.

¹⁵ ¿Sribi ye ñäkäita Bibliabätä? Godre, ni ngöka aune jondron üai sribeta ngöböre ye ñäkäita metre  ta Ngöbö Kukwei yebätä (Éxodo 20:4; Hechos 15:29; Efesios 4:28; Apocalipsis 21:8). Yebätä, jondron ye erere ribeta nie sribikänti angwane ni ñaka nuainne. Jehová tare nikwe yebätä sribi meden käkwe ni mikadre niara kukwei mike ngwarbe jai ye ni ñaka nuainne (ñäkädre 1 Juan 5:3 yebätä). *

¹⁶ ¿Raba ti mike jondron käme nuainne siba? Ñodre, ni mika törbadre sribire recepción yete. Sribi ye ñaka blo. Akwa ¿hospital yete monso jämi därere murie ketata yekänti ni mikadre sribire recepción yete ngwane dre nuaindre? Ni ñaka tädre monso jämi därere ye murie kete siba nitre mada yebe. Akwa, nikwe sribidre yete angwane, ¿kukwe ñäkäita Bibliabätä abokän nuainta ye ñan ai kräke ni tädi sribire arato? (Éxodo 21:22-24.) Jehová tare nikwe yebätä, kukwe ñäkäita Bibliabätä abokän nuainta yebe ni ñaka tö ja mritai jire chi.

17. a) ¿Kukwe meden meden mikadre gare jai töbikakäre kwin sribikäre? (Recuadro “ ¿Ti raba sribi ne kain ngäbiti?” ye mikadre ñärärä.) b) ¿Ñokänti ni töi raba ni dimike jondron kwin Ngöbö kräke ye erere nuainne?

¹⁷ Sribi kwin diandre jai yekäre, ja tötikadre kwin kukwe ngwantarita párrafo 15 aune 16 yebätä. Akwa kukwe mada mikadre gare kwin jai arato. * Ni klabore ie tö ngwan raba yekwe kukwe ükadrete jondron jökrä nuainkäre ye ni ñaka raba ngübare. Kukwe nekänti ni itire itire käkwe töbikadre kwin. Nikwe ja tötikadre Kukwe Ngöbökwe yebätä ja töi ükatekäre  kwin aune ye ererebätä ja ngwandre ño mantre jetebe ye nikwe mikaba gare jai kapitulo 2 yekänti. Ye erere, nita “jondron nuainne”, yebiti “kukwe meden kwin aune kukwe meden käme ye nüke gare”, aune ni töi yekwe ni dimikai jondron kwin Ngöbö kräke ye nuainne aune niara tarere jankunu (Hebreos 5:14, TNM).

18. ¿Nikwe töbikadre metre ja üairebiti ye ñobätä ñaka nuäre ni kräke?

¹⁸ “Kä mrä angwane, kukwe [...] taretare krübäte” nakainkä yebätä ñaka nuäre ja töi mikakäre metre (2 Timoteo 3:1). Sribi kwandre nie aune tädre käre nikwe ye ñaka nuäre ye gare nie. Aune ni rabadre ni mräkätre ngübare ye gare nie. Akwa, nikwe ñaka ja ngübadrebiti angwane, ni raba ja töi mike krubäte sribi yebätä o ja tuai jondron bökäne, ye ñaka ni dimikai nirien ja üairebiti (1 Timoteo 6:9, 10). Drekwe ni dimikai ja töi mike metre aune “dre dre ütiäte” yebätä ja töi mike ye ani mike gare jai (Filipenses 1:10).

19. ¿Ñobätä nikwe tö ngwandre kwatibe Jehovai, aune tä ni ngübare ye gare kwin nie angwane nikwe ñaka ja mikai kö okwä medente?

¹⁹ Nikwe tö ngwandre Jehovai ja brukwä tätebiti (ñäkädre  Proverbios 3:5, 6 yebätä). * Nikwe tö ngwandre kwatibe Jehovai, ¿ñan ererea? Jän, ñobätä ñan aune ni tare kwe aune tä ni ngübare (1 Pedro 5:7). Nita dre ribere jai ye gare bäri kwin ie ni kräke, aune niara kise ye ñaka nemen oto brai ni dimikakäre (Salmo 37:25). Yebätä, Biblia tä kukwe niere ne ñaka käi kwitadrekä jabiti: “Munkwe ñan ngwian tare dikaro amne jändrän ño ño tä munkwe, ye abko käi ngwian nuäre jabtä munkwe, ñobtä ñan angwane Ngöbökwe niebare krörö: Tikwe ñan ma mikadrete jire chi kaibe amne, tikwe ñan kä mikadrekä jire chi mabtä” (Hebreos 13:5). Dre ribeta jai ye käre Ngöböta bien nie, ye gare metre ja mräkätre kwati tä sribire köbö täte yei. Jehovakwe ni ngübadi ye gare kwin nie angwane, nikwe dre dre biain ni mräkätre ie yebätä ni ñaka rabai töbike krubäte (Mateo 6:25-32). Kukwe driedre, gätä aune sribi mada ja üaire ye nikwe ñaka tuanemetre sribi madabätä (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25).

20. ¿Ja okwä mikadre jondron keteitibebätä ye dre gärätä, aune ño ni raba ja töi mike käre ye erere?

²⁰ Mä okwä tädre jondron keteitibebätä (ñäkädre Mateo 6:22, 23 yebätä). * Ni okwä tädre jondron keteitibebätä ye abokän ni ñaka kukwe mikadre kri ja kisete gärätä. Ni kristiano rabadre ja okwä mike jondron keteitibebätä Ngöbö töi nuainkäre. Ni okwä täi  metre ja käne angwane, ni ñaka ja töi mikai krubäte ngwian ganainne ere aune jondron ütiäte tuabätä jakwe. Jondron mrä keta kabre bämikata abokän aibe  köböire kä raba nemen juto nibätä nieta ye jiebiti nikwe ñaka ja töi mikai arato. ¿Drekwe ni dimikai ja okwä mike jondron keteitibebätä? Nikwe ñaka rürübän ütiä mikadre ngwarbe jabiti. Jondron ruäre kräke kä ribeta krubäte jai aune ngübadrebiti ye erere ñaka tädre nikwe. “Mrö tärä kwetadre nie amne dän amne ju tärä nikwe”, ye käi rabadre juto nibätä nieta Bibliakwe (1 Timoteo 6:8). Ñaka ja töi mikadre jondron tuabätä krubäte jakwe, ye bäri kwin.

21. ¿Ñobätä jondron bäri ütiäte ye nuaindre käne, aune dre mikadre nuaindre käne jai?

²¹ Nikwe sribi ja üaire mikadre käne. Kä ñaka nemente krubäte nie, yebätä jondron bäri ütiäte ye nuaindre käne. Ye erere ñakare angwane, kä ütiäte tä nie ye nikwe juain ngwarbe ta jondron ñaka ütiätebätä aune jondron bäri ütiäte ye ñaka nuaindi. ¿Dre mikadre bäri ütiäte? Ja tötikadre kwela krite aune sribi kwin rabadre nikwe ye ütiäte krubäte nitre kwati kräke, akwa nitre ja tötikaka Jesube yekwe “Gobran Ngöbökwe känä[ndre] jankunu käne” niebare kwe ietre (Mateo 6:33, TNM). Ni kristiano metre tä Gobran Ngöbökwe mike käne jai jondron mada yebiti ta. Nita nüne ño, ja töi mikata dre nuainne, dre mikata ja käne aune jondron meden meden nuainta yebiti Gobran Ngöbökwe aune niara töita ño ye bäri ütiäte ni kräke jondron mada aune nitre kä nebätä tä jondron driere nie yebiti ta ye nita bämike.

22, 23. a) ¿Sribi meden ütiäte nuainta nikwe, aune nita mike bäri ütiäte jai ye bämikata ño? (Recuadro “ Tikwe ja töi mikani sribi ye nuainne ye käita juto tibätä” ye mikadre ñärärä.) b) ¿Nikwe ja töi mikadre ño kwatibe sribi yebätä?

²² Nitre Ngöbö mikaka täte tätre nüne kä krüte te  ye gare kwin ietre. Yebätä, sribi bäri ütiäte tä ni kristiano kisete yebätä tätre ja töi mike kwatibe: Gobran Ngöbökwe kukwei driedre aune nitre tötike (Mateo 24:14; 28:19, 20). Jesukristo Bämikani ye erere, tätre sribire ja dibiti nitre diantarikäre. ¿Tätre mike ño bäri ütiäte jai? Jökrätre tätre kukwe driere. Mada abokän tätre ja mike prekursor aune misionero. Aune nitre rüne kwati tätre monsotre kwetre ye töi mike sribi köbö täte Ngöbö kräke ye den ja käne, sribi ja üaire yebätä töi mikadre kwetre ye ütiäte krubäte gare ietre yebätä. Nitre kristiano metre ye jökrä tätre kukwe driere kä jutobiti, yebätä ¿tätre “sribi[re] ja dibiti ye köböire jondron kwin” tä nemen kwetre ni raba niere? Jän. Jehová mikadre täte ja nire tätebiti ye aibe köböire kä raba nemen juto nibätä, ja raba nemen ruin kwin nie aune jondron kwin raba nemen nikwe (ñäkädre Proverbios 10:22 yebätä). *

²³ Ni kwati ie sribidre raire krubäte mräkätre ngübakäre. Akwa yebiti ta “sribidre ja dibiti ye köböire jondron kwin” raba nemen nikwe Jehová tö ie ye erere. Niara töita ño aune kukwe kwe ye ererebätä nikwe ja jie ngwandi angwane, nita sribire ye käi rabai juto nibätä. Ne madakäre, ni ñaka raba jondron mada tuenmetre sribi bäri ütiäte ye käi kwitekä jabiti: ye abokän Gobran Ngöbökwe kukwei kwin ye driedre. Ne köböire Jehová tare nikwe aune ni tö taredi jankunu ye nikwe bämikai.