¿Kukwe ie tö ngwandre ye raba kwen medente nie?
¿Kukwe ie tö ngwandre ye raba kwen medente nie?
TÖBIKE kukwe nebätä: reloj tädre mäkwe rikadre ngwarbe mäkän ngwane, mä rikadre ni reloj ükatekä känene aune anuncio keta kabre kwandre mäi abokän ñaka kukwe mike gare ja erebe. Batibe rabadre gare mäi ni tärä nüne mä ken käkwe reloj ye sribebare aune reloj ye ükate gare kwin ie. Ni ye käkwe reloj ükadrete mä kräke aune ñaka ütiä kärädre kwe mäi rabadre gare mäi. Ye ngwane, nire känti mä rikadre reloj ye mike ükadrete rabadre gare metre mäi, ¿ñan ererea?
Reloj ye keta raba tö ngwana yebätä. Tö ngwan ye kitera nete mäkän tä nemen bare nitre kwatibätä kä krüte näire ne erere ngwane, ¿nirei mäkwe ja di kärädre? Tö ngwan ye kitera nete mäkän ngwane, nitre kwati raba mä dimike tä mike gare, akwa kukwe nieta kwetre ye ñaka nüke gare kwin aune ñaka nemen bare. Ni ni Sribekä die tärä abokän raba mä dimike tö ngwan yebätä ye ie mäkwe ja di kärädre ye bäri kwin, ¿ñan ererea? Ngöbö “tä känime ni jökrä ken” nieta Bibliakwe aune tä juto biare ni dimikakäre (Hechos 17:27; 1 Pedro 5:7).
Kukwe mikata gare bäri metre ta tö ngwan yebätä
Biblia tä kukwe mike gare bäri tö ngwan yebätä nitre médico, científico aune psicólogo ye kräke. “Tö ngwan” ye tikani kira Bibliabätä abokän kwita raba krörö: kukwe ie ni tö krubäte aune kukwe kwin ngübata nikwe. Tö ngwan ye abokän kukwe ketebu nuainta: ni tö krubäte kukwe kwin ie aune dre köböire kukwe kwin ye rükai ye ie nita tö ngwen. Biblia tä kukwe käbämike ie tö ngwanta ye abokän ñaka ngwarbe, ñakare aune kukwe ie tö ngwanta ye rabai bare metre ye kukwe keta kabre käkwe bämikanina.
Tö ngwanta ye bäsi ja erebe tödekata yebe mikata gare nete, ñobätä ñan aune tödekata ye ñaka nuainta okwä kware, ñakare aune kukwe metre gare nie yebätä tödekata (Hebreos 11:1). Akwa tödekata aune tö ngwanta yebätä Biblia ñaka tä kukwe mike gare ja erebe (1 Corintios 13:13, TNM).
Bämikakäre, mäkwe ja di ribedre ja ketamuko mäkwe ie aune niarakwe mä dimikai ye ie mäta tö ngwen. Mätä tödeke ye ñaka ngwarbe, ñobätä ñan aune niara ye töi kwin, nitre mada dimikanina kwe aune tä ja ngwen mantiame ye gare metre mäi, yebätä mä dimikai kwe ye ie mäta tö ngwen. Tödeka aune tö ngwan ye bäsi ja erebe ye nita ribere jai, akwa kukwe jene jene mikata garebätä. ¿Ye erere ni raba tö ngwen ño Ngöbö ie?
Ñobätä ni raba tö ngwen
Metrere tö ngwan ye kite Jehovakri. Kirabe niara ye kädeka nämäne “tö ngwan nitre Israelkwe” (Jeremías 14:8). Juta kwe nämäne tö ngwen kukwe metre ie ye nämäne kite niarakri. Ye medenbätä, niara ye abokän tö ngwan nitre Israelkwe nie nämäne. Ye nämäne mike gare nitre ñaka nämäne tö ngwen jerekäbe jondron ie, ñakare aune Ngöbökwe kukwe nuainbare ne kwe niaratre rabadre tö ngwen. Kä kwati krubäte te niarakwe ja ngwani kwin aune kukwe käbämikani kwe ye nuainbare kwe kräketre. Josué nitre Israel jie ngwanka käkwe kukwe ne niebare: “Jehová Ngöbö munkwe käkwe kukwe kwin käbämikani munye ye jökrä namanina bare metre ye gare metre munye” (Josué 23:14).
Kä nikanina kwati ta, akwa Jehová täbe ja ngwen ye erere. Kukwe käbämikani Ngöbökwe ye tä Bibliabätä aune namani bare ño ye erere tä tikanibätä arato. Profecía ye ie tö ngwan raba metre, ñobätä ñan aune tikani ye ngwane, namanina bare ye kwrere mikani gare.
Kukwe kwin ye köböire ni raba Biblia ye kädeke tärä tö ngwankrä. Ngöbökwe ja ngwanina ño nitre kä tibienbätä ben yebätä mäkwe ja tötikai ngwane, mäkwe tö ngwain bäri ie. Apóstol Pablo käkwe kukwe ne tikani: “Kukwe jökrä [...], ye abko tikani ni töi tikakrä amne kukwe tikani kira, ye abko btä nikwe nünandrekä dite käre amne tä kä mike nuäre nibtä, ye köböire ni rabadre tödeke” o ni rabadre tö ngwen (Romanos 15:4).
¿Ngöböta kukwe meden käbämike nie?
Kukwe meden ben nita ja tuin ngwane, ¿tö ngwan ye nita ribere bäri jai? Ni mräkä tä krüte nikän ye ngwane, ¿ñan ererea? Akwa nitre kwati mräkä tä krüte ye ngwane, bäri ñaka tä nemen nuäre kräketre tö ngwankäre. Gata ye bäri tare, tä näin kisere ni jiebiti. Kä braibe tie ni raba ngitiebätä, akwa ni ñaka raba kwäräberebätä. Yebätä Biblia tä niere, gata ye abokän ni rüe “mrä köre” (1 Corintios 15:26, NGT).
Aisete, ¿dre raba ni dimike tö ngwen? Bersikulo ye arabe tä niere gata ni rüe mrä köre ye gaikä täte. Jehová ye bäri dite gata ye kräke ye bämikanina kwe. ¿Bämikanina ño kwe? Nitre krütanina ganinkröta kwe yebiti bämikani kwe. Jehová die yebiti nitre ni ökän krütanina mikaninta nire kwe ye mikata gare Bibliakwe.
Bati, Jehovakwe ja die biani Ngobo kwe, Jesús ye ie, Lázaro ja ketamuko Jesukwe abokän krütani köböbokära ye mikakäreta nire. Jesukwe kukwe ye nuainbare nitre kwati okwäbiti (Juan 11:38-48, 53; 12:9, 10).
Mä raba kukwe ne erere ngwentari jai raba ruin nunye: “Nitre krütanina ganinkröta biti jataninta umbre aune krütaninta, ¿se ñokäre ganinkröta?”. Bäkänä nitre ye krütaninta, akwa niaratre ganinkröta mikata gare Bibliabätä ye ñan tä ni töi mike jerekäbe nitre tare nikwe krütani ye tuai nünenta, ñakare ngwane mikaita nire ye ie nita tö ngwen kwatibe.
Jesukwe niebare: “Ti abko ni krütanina mikakata nire amne ti abko ni mikaka nüne” (Juan 11:25). Jehovakwe ja die biain Jesús ie nitre kä jökräbiti tibien krütanina ye mikakäreta nire. Arato Jesukwe niebare: “Kä jatadi köböitira jire abko te ni krütani doboi mikani, ie ti Ngöbö Odei ne kukwei jaradi dobobti angwane, rükadita nire jökrä” (Juan 5:28, 29). Nitre jökrä krütanina doboi mikani ye raba nünenta käre kä tibienbätä kä bä nuäre yete.
Nitre krütanina gaikröta ño ye ni Ngöbö kukwei niekä Isaías käkwe mikani gare kukwe bä nuäre nebiti: “Nitre mäkwe tä ngwakare ye rükaita nire. Mrü ngwaka [...] rükaita krö. ¡Munta dobote ye nüke ngwäte aune ngwänenkä kä jutobiti! Ñan ñobätä aune ñü burei mäkwe ye abokän ñü burei tä nemenkä dekä ye kwrere aune nitre krütani ye dobo käkwe tuainmetre nüketa nire” (Isaías 26:19).
Kukwe käbämikata ye raba ni töi mike jäme, ¿ñan ererea? Monso jämi därere meyebätä tä kriemikani kwin, ye kwrere nitre krütanina ye tä. Niaratre ye tä kriemikani kwin, ñobätä ñan aune tä törö Ngöbö dite ye ie (Lucas 20:37, 38). Monso chi tä därere mräkätre kwe tä kain ngäbiti kä jutobiti, ye erere nitre krütanina ye rükaita nire rabai nüne kä jutobiti aune kä bä nuäre te. Ye meden kisete, gata yebiti ta tö ngwan raba.
Tö ngwandre ye tä ni dimike ño
Tö ngwan ye ütiäte Pablokwe mikani gare kukwe keta kabrebiti. Tö ngwan ye abokän “sobro balinkwatare” o casco rükäre ja üairebiti yebätä Pablokwe blitabare (1 Tesalonicenses 5:8). ¿Tö ngwanta ye ñobätä Pablokwe ketani casco yebätä? Kirabe, nitre rükä ye nämäne niken rübätä ngwane, jondron dängwäne o cuerore nämäne dokwäbiti yebiti kwin nämäne casco ye mike jai. Ye köböire meta nämäne dokwäte, akwa ñaka nämäne ja tare nike krubäte. Casco nämäne nitre rükä dokwä kriemike, ye erere tö ngwan ye tä ni töi kriemike. Ngöbö töita ño ye ererebätä nita tö ngwen kwatibe ngwane, kukwe keta kabre rabai bare nibätä, akwa ni töi täi jäme ja tuakäre kukwe yebe. ¿Se nire ñan raba casco ye erere ribere jai?
Kukwe Ngöbökwe ie tö ngwanta ye Pablokwe bämikani kukwe madabiti mada. Tikani kwe: “Ngöbökwe jändrän köböi mikani nie, bti nita tödeke, ye abko jä doboko” o ancla ye kwrere (Hebreos 6:19). Bä kabre Pablo nikani ñöte nguse rube ngöi yebätä, ñobätä ancla ye ütiäte ye nämäne gare metre ie. Ñü muriebe minimini nämäne kite ngwane, nitre ru ngwanka ye nämäne ancla ye kite ñöte nguse. Ancla ye rabadrekä dime ñöte nguse ye ngwane, murie ñübe minimini ye ñaka rikadre ru ngwena kwäräkwärä o rabadre mate jäte.
Ye erere arato, kukwe käbämikata Ngöbökwe yei nita tö ngwen kwatibe ngwane, kukwe ye raba ni dimike ja tuin kukwe taretare tä nakainkä kä krüte ne näire yebe. Jehová tä kukwe ne käbämike: rü, ni nuainta tare, nita nemen ulire, gata kukwe ye ñaka rabaira ni ngwen ja tare nike jire (recuadro pág. 10 mikadre ñärärä). Kukwe käbämikata Ngöbökwe ye ie nikwe tö ngwandre kwatibe ye raba ni dimike kukwe taretare nakainkä kä nebätä ye kwitebiti, raba ni dimike kukwe ribeta Ngöbökwe nie ye ererebätä nüne aune ñaka ja ngwen nitre tä ja ngwen ño nengwane ye erere.
Mätä ñäke kukwe nebätä ngwane, kukwe käbämikata Jehovakwe ne mä kräke arato. Nünandre ño ie niara tö nämäne ye erere töita mä kräke arato. “Niara tö ni jökrä tuai kwäre”. ¿Ño ni raba nemen kwäre? Nitre jökrä käkwe “kukwe metre mikadre gare jai, ie niara tö” (1 Timoteo 2:4, NGT). Nun tärä ne sribekä, kukwe metre Ngöbökwe ye munkwe mikadre gare jai ie nun tö. Ngöböta kukwe käbämike mäi ye erere ni kä nebätä ñaka raba käbämike jire mäi.
Nita tö ngwen kukwe käbämikata Ngöbökwe ie ngwane, raba ni dimike ñaka ja di ngwen nekä, ñobätä ñan aune Ngöbö töita ño ye ererebätä nita meta mike ja käne ngwane, ni dimikai kwe (2 Corintios 4:7; Filipenses 4:13, TNM). ¿Tö ngwan ne erere ne nire ñan raba ribere jai? Aisete, kukwe jämi kwen mäi tö ngwankrä ngwane, mä raba känene. Känene jankunu. Raba kwen mäi.
[Recuadro]
Ñobätä ni raba tö ngwen Ngöböi
Texto tä jatäri ne raba ni dimike tö ngwen bäri:
▪ Nünain kä jutobiti ja känenkäre ye Ngöböta käbämike nie
Kä tibien kwitai bä nuäre, nitre rabai nüne keteitibe aune kä jutobiti ni ja mräkäre erere mikata gare Bibliabätä (Salmo 37:11, 29; Isaías 25:8; Apocalipsis 21:3, 4).
▪ Ngöbö ñan ni ngökö
Ni ngöka ye tuin blo ie. Jehová ye abokän deme aune metre yebätä ñaka raba ni ngökö (Proverbios 6:16-19; Isaías 6:2, 3; Tito 1:2; Hebreos 6:18).
▪ Ngöbö die ñaka krüte
Jehová aibe bäri dite krubäte. Niara tö dre nuainbätä ye jondron kä kwinbiti o kä tibienbiti ñaka raba ketebätä jire (Éxodo 15:11; Isaías 40:25, 26).
▪ Nikwe nünandre kärekäre ye ie Ngöbö tö
(Juan 3:16; 1 Timoteo 2:3, 4).
▪ Ngöböta tö ngwen nie
Nita ja ngwen kwin aune dre kwin nuainta nikwe ye aibe mikata ñärärä kwe (Salmo 103:12-14; 130:3; Hebreos 6:10). Nikwe ja ngwandre kwin ye Ngöböta ngübare nibätä. Ye erere nita nuainne ngwane, käta nemen jutobätä (Proverbios 27:11).
▪ Ni tö kukwe kwin nuaindi ngwane, Ngöbökwe ni dimikai tä käbämike
Ni Ngöbö mikaka täte ye ie ja rabadre ruin kriemikani. Töi mentamebiti Ngöböta ni dimike üai deme bäri dite yebiti (Filipenses 4:13, TNM).
▪ Ni raba tö ngwen kwatibe Ngöböi
Niara ye ja ngwanka metre aune tö ngwan raba ie aune ñaka ni mikai ulire kwe (Salmo 25:3).
[Üai]
Casco nämäne nitre rükä dokwä kriemike, ye erere arato tö ngwan ye raba ni töi kriemike
[Üai]
Ancla tä ru ketete ye erere nita tö ngwen kwatibe ye raba ni dimike
[Kite nirekri]
Por gentileza de René Seindal/Su concessione del Museo
Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo