1. ¿Ni raba dre nuainne ja ngwankäre Jehová ni Rün ni tarekä ye erere?

JEHOVÁ, ni Rün ni tarekä yekwe ni tare krubäte (Juan 3:16, TNM). Ni tö ja ngwain niara erere, yebätä nita ja di ngwen ni mada mike tuin bobre jai, tarere bökän aune mike ruintari tare jai akwa metrere “ni mräkä tödekaka Jesubti ye abko bäri die mikadre käne” (Gál. 6:10; 1 Ped. 3:8). Ja mräkätre kukwebätä tä ja tuin kukwe kri ben ye ngwane, ni tö niaratre dimikai.

2. ¿Kukwe ja tötikara nekänti nibike dre mike gare jai?

² Nire nire tö ja tuai nemen juta Jehovakwe yete yekwe ja tuai kukwe keta kabre ben (Mar. 10:29, 30, TNM). Kä ne jataira krüte ngwane, nikwe ja tuai bäri kukwe keta kabre ben raba ruin nie. ¿Nikwe ja di mikadre ño kwärikwäri? Lot, Job aune Noemí kädrieta Bibliabätä yebätä ani ja tötike käne. Ye bitikäre, kukwe meden meden ben ja mräkätre tä ja tuin aune ni raba niaratre dimike ño ja tuin kukwe yebe ye nikwe mikai gare jai mada.

3. Kukwe nieta 2 Pedro 2:7, 8 ye erere, ¿kukwe meden ñaka kwin diani Lotkwe jai aune ye köböite dre namani bare?

³ Lot ja töi mikani niken nüne Sodoma ye ngwane, ñaka töbikabare kwin kwe, ñobätä ñan aune yete nitre nämäne nemen kämekäme jabe (ñäkädre 2 Pedro 2:7, 8 yebätä). Ebokänä, kä yekänti jondron nämäne krubäte akwa niara nikani nüne yete ngwane, kukwe kri ben ja tuani kwe (Gén. 13:8-13; 14:12). Muko kwe namani juta ye aune nitre ruäre nünanka yete ye tarere krubäte, yebätä ñaka Jehová kukwei mikani täte kwe raba ruin nie. Ngöbökwe ñukwä jutra ngitiekä aune asufre ye mikani näkäin juta yebiti ngwane, meri ye murie neketani. Nitre nünanka Sodoma ben Lot  ngängän nibu nämäne ja kukwei mukore nitre ye murie neketani yebätä nikwe töbikadre. Ju aune jondron nämäne Lotkwe ye ganinte kän, bärire mada muko kwe ye murie neketani arato (Gén. 19:12-14, 17, 26). Akwa kukwe tare ben Lot ja tuani ye näire Jehovakwe ngübabare bätärekä.

4. ¿Jehová nämäne Lot ngübare bätärekä ye bämikani ño kwe? (Üai kena täräkwatabätä mikadre ñärärä).

⁴ Lotkwe ja töi mikani niken nüne Sodoma, akwa Jehová niara mikani tuin bobre jai aune angeletre juani kwe niara aune mräkätre kwe mike kwäre. Lot rikadre jötrö juta ye bäre mento niebare ie ye erere nuaindre kwe näre, akwa “rikadre ya, ñakare ya abko namani töbikare kenta”. Angeletre nibu ye käkwe niara, muko kwe, ngängän nibu kani kisebiti aune dimikani kwetre ngitie mento (Gén. 19:15, 16, Jändrän Jökrä Namani Bare Ño Kena). Niaratre gitiadre kä tokwäte angeletre niebare ietre. Akwa Lot ñaka kukwe ye mikani täte, ñakare aune Ngöbö rabadre niara tuenmetre ngitie juta mada nämäne känime yekänti ribebare kwe (Gén. 19:17-20). Jehovakwe niara kukwe nuani bätärekä aune dre ribebare kwe ye erere namani bare. Köbö nikani ta ngwane, kä jürä namanibätä nünankäre juta yete aune nikani kä tokwäte, Jehovakwe juani käne yekänti (Gén. 19:30). Erametre, Jehová nämäne Lot ngübare bätärekä. Ni raba ja ngwen ño Jehová erere ye ani mike gare jai.

5, 6. Kukwe nieta 1 Tesalonicenses 5:14 yekänti, ¿ye raba ni dimike ño ja ngwen Ngöbö erere?

⁵ Lot ye erere, ja mräkä ruäre konkrekasionte tä kukwe ñaka kwin den nuaindre jai ye köböite kukwe kri raba nemen kisete. Ye erere rabadre bare ngwane, ¿nikwe dre nuaindre? Kukwe ñaka kwin diani kwe jai ye köböite tä ja tuin kukwe kri ben ye nikwe ñaka niedre ie (Gál. 6:7). Ñakare aune nikwe ja töi mikadre kukwe mada nuainne: Jehovakwe Lot dimikani ño ye erere nikwe nuaindre. ¿Ni raba nuainne ño?

⁶ Jehovakwe juta Sodoma gaite ye angeletre juani kwe mike gare Lot ie akwa ye ñan aibe ñakare aune angeletre Lot dimikadre ngitie arato. Ye erere arato, ja mräkä iti tä kukwe ñaka kwin nuainne rabadre tuin nie ngwane, ni raba mike mokre ne kwe kukwe kri ñaka rabadre kisete. Akwa ni raba ja töi mike niara dimikabätä. Kukwe nieta Bibliabätä mäträkäre ye mikadre täte kwe ye ñan rabai bare bengwairebe ie akwa nikwe ngübadre bätärekä. Nikwe ja ngwandre angeletre nibu ye kwrere. Nikwe ñaka ja ngwandre di nekä aune ñaka kämikadrekä ja mräkä yebätä, ñakare aune ni raba dimike ño ye ererebätä dimikadre (1 Juan 3:18). Ni raba dimike ne kwe kukwe nieta Bibliabätä mäträkäre ye mikadre täte kwe (ñäkädre 1 Tesalonicenses 5:14 yebätä).

7. ¿Jehovakwe Lot mikani tuin ño jai ye erere nikwe ja töi mikadre ño?

⁷ Lot kukwe ñaka kwin diani jai yebätä Jehová rabadre ja töi mike akwa ye erere ñaka nuainbare kwe. Kä nikani ta ngwane, Lot abokän ni ja ngwanka metre ye Ngöbökwe apóstol Pedro mikani tike. Nita ja mike ngite ye Jehovata juen ta nibiti ye tä kä mike juto nibätä (Sal. 130:3). Nikwe ja ngwandre niara erere aune ja mräkätre töi meden meden kwin yebätä nikwe ja töi mikadre. Nikwe ye erere nuaindi ngwane, nikwe niaratre ngübai bätärekä aune ye köböire niaratre törbai ja dimikamana nie.

8. ¿Dre ni töi mikai ni mada mike tuin bobre jai?

⁸ Job ja tuani kukwe tare ben arato, akwa Lot kukwe ñaka kwin diani jai ye erere niara ñaka nuainbare. Niena gare nie ye erere, jondron nämäne kwe ye nianinte kän, ñaka namanina ütiäte nämäne nüne yekänti aune namani bren. Bätuakäre mada, ngäbriänkätre jökrä murie ketani. Ne madakäre, nitre nämäne ja kete ben yekwe ñaka niara dimikani ñakare aune jerekäbe ñäkäbare kwetre rüere. ¿Ñobätä ñaka Job mikani tuin bobre kwetre jai? Metrere Job yebätä dre  nämäne nemen bare ye ñaka mikani nüke gare kwetre jai. Niaratre kukwe ngwarbe känänbare aune ñäkäbare tare kwetre ie. ¿Dre raba ni dimike ñaka kukwe ye erere nuainne? Dreta nemen bare ni madabätä ye Jehová aibe ie gare jökrä, ye nikwe ngwandre törö jai. Ja mräkä iti tä ja tare nike ye ja driedre nie ngwane, nikwe kukwe nuadre kwin arato. Tädre dre niere ye nikwe mikadre nüke gare kwin jai. Tä ja tare nike ye erere ja ruin nie ye nikwe bämikadre. Ye köböire ja ruin ño ie ye nikwe mikai nüke gare metre jai.

9. Nita ni mada mike tuin bobre jai ngwane, ¿nikwe ñaka kukwe meden nuaindre aune ñobätä?

⁹ Nita ni mada mike tuin bobre jai ngwane, ja mräkätre o ja ngwaitre kisete kukweta ye nikwe ñaka kädriedre ni madabe. Nitre tä ni mada kädriere ye tä konkrekasion ñäkebiti, ye köböite kukwe kwin ñaka tä nemen bare (Prov. 20:19; Rom. 14:19). Ye erere nuainta ngwane, ni mada ñaka tareta, ja töi mikata ñaka kwin aune ni mada tä ja tare nike ye mikata ja tare nike bäri kukwe nieta yebiti (Prov. 12:18; Efes. 4:31, 32). Ye medenbätä, bäri kwin ni mada töi meden meden kwin yebätä ja töi mikadre aune ni ye tä ja tare nike ye dimikadre ño yebätä ja töi mikadre.

10. ¿Kukwe nieta Job 6:2, 3 ye tä dre driere nie?

¹⁰ (Ñäkädre Job 6:2, 3 yebätä). * Ruäre ngwane, Job blitabare “okwä kware” o jötrö ngwarbe. Akwa ye bitikäre kukwe niebare kwe yebätä ja töi kwitaninta kwe (Job 42:6). Job ye erere, nire kisete kukwe kri tä ye raba blite okwä kware aune ye bitikäre ja raba nemen ruin ngite ie. Ye erere rabadre bare ngwane, ¿nikwe dre nuaindre? Nikwe ñaka blitadre blobätä, ñakare aune nikwe mikadre tuin bobre jai.  Nengwane kukwe kri ben nita ja tuin abokän tä ni mike töbike krubäte, Jehová ñaka tö namani kukwe ye erere tuai nemen bare nibätä ye nikwe ngwandre törö jai. Aisete, ni Ngöbö mikaka täte metre tä kukwe tare ben ja tuin ye ngwane, raba kukwe niere okwä kware ye nikwe mikadre nüke gare jai. Raba kukwe ngwarbe niere Jehová rüere o ni rüere, ye erere ngwane ni ñaka rabadre rubun jötrö ngwarbe kräke aune ñaka blitadre blobätä (Prov. 19:11).

11. Nitre umbre mäträdre ni madabätä ye ngwane, ¿ñobätä rabadre ja ngwen Elihú erere?

¹¹ Ja mräkä iti tä ja tuin kukwe tare ben ye ruäre ngwane, mäträdrebätä o töi ükadrete ye tä ribere jai arato (Gál. 6:1). ¿Nitre umbre ji ngwanka raba niara dimike ño? Job nämäne blite ye ngwane Elihukwe niara töi mikani nüke gare jai ye erere nitre umbre rabadre nuainne (Job 33:6, 7). Elihú mäträdre Job yebätä känenkri, Job nämäne töbike ño ye mikani nüke gare käne kwe jai. Nitre umbre ji ngwanka raba ja ngwen Elihú erere, rabadre nire tä ja tare nike ye kukwe nuin kwin aune tä dre niere ye mike nüke gare jai. Ye köböire, kukwe niedi kwetre mäträkäre ye rabai ni ye brukwäte.

12. Noemí muko aune ngobo nibu krütani kän ye ngwane, ¿ja namani ruin ño ie?

¹² Noemí nämäne ja ngwen metre aune nämäne Jehová tarere. Akwa, muko kwe aune ngobo nibu ye krütani kän ngwane, tö namani ja kä kwitai Mará, ye abokän ni nemen ulire krubäte gärätä (Rut 1:3, 5, 20, 21). Noemí ja tuani kukwe tare ben ye ngwane, jüde kwe Rut nämäne ken. Ñan dimikani jerekäbe kwe, ñakare aune kukwe niebare kwe yebiti töi mikani jäme kwe. Noemí nämäne tare kwe aune kukwe niebare kwe ie yebiti dimikani kwe (Rut 1:16, 17).

13. Ja mräkä o ja ngwai muko tä krüte ye nikwe dimikadre, ¿ye ñobätä tä ribere jai?

¹³ Ja mräkä o ja ngwai konkrekasionte muko krütadre ye ngwane, nikwe dimikadre ye tä ribere jai. Nitre tä ja mäkäninte ye bämikata kri dobu tä nirien keteitibe ye kwrere. Kätä niken ta ngwane, kri ye ngätrie tä nibren jabätä. Kri ye dati jäkäkäta aune tä ngatain, dati ye ngätrie tä näkäi siba yebätä tä nemen ruäne. Ye erere arato, nitre tä ja mäkäninte ye muko tä krüte ngwane, niara raba ja tare nike kä kwati krubäte te. Meri kädekata Paula * abokän muko krütani drekebe ngwarbe yebätä ani kukwe mike gare jai. Niara tä mike gare: “Ja ñaka rababara ruin tie käne ye erere, ja rababa ruin kaibe tie. Ja ketamuko bäri kwin tikwe ye ñaka rababara. Kukwe jökräbätä ti nämä blite ti muko ben. Nun nämä kä ngwen juto gwairebe jabätä aune kukwe meden nämä nemen ti kisete yebätä niara nämä ti dimike. Ti nämä ja muaire ye ngwane niara nämä ti ken. Akwa niara krütaba ye ngwane, ti moto rötateba ye kwrere ja rababa ruin tie”.

14, 15. ¿Nire muko krütani ye ni raba töi mike ño jäme?

¹⁴ ¿Nire muko krütani ye ni raba töi mike ño jäme? Kena, nikwe blitadre ni yebe, nikwe dre niedre ie dimikakäre ye ñaka rabadre gare nie akwa nikwe ja töi mikadre nuainne. Paula tä niere jankunu: “Nita krüte yebätä blitadre ye ñan tä nemen nuäre nitre kräke ye nüke gare tie. Nane kukwe ñaka era niedre kwetre ye jürätä nemen bätätre. Akwa bäri kwin nikwe ja di ngwandre kukwe niere ni mada dimikakäre”. Nire tä ulire mräkä krütani ye jiebiti ie kukwe niedre krubäte ye ñaka ribere jai raba ruin nie. Paula tä niere: “Mätä ja tuin kukwe tare ben ye ja ketamuko tikwe niedre tie ye aibe ti nämä ribere jai”.

¹⁵ William abokän muko krütani ye käi nikanina ruäre ta, niara tä niere: “Ti muko dre dre kwin nuainbare yebätä blitadre tibe ye tä nemen tuin kwin tie. Kukwe yebiti ni mada tä bämike ti muko ye nämäne tare kwe aune nämäne ütiäte kräke. Ye erere nuainta ngwane ye tä ti dimike  krubäte. Nitre tä kukwe niere tie ye tä ti töi miketa jäme, ñobätä ñan aune ti nämä ti muko ye tarere ja brukwä tätebiti aune nämä ütiäte ti kräke”. Bianca tä mike gare: “Ni mada oradre tibe aune ñäkädre texto keteiti o ketebubätä tie ye tä ti töi miketa jäme. Ti muko yebätä blitadre aune tikwe blitadre niarabätä ye ngwane, ti kukwe nuadre ye raba ti dimike krubäte”.

16. a) ¿Nire nire muko krütani ye nikwe dimikadre ño jankunu? b) Santiago 1:27 tä niere ye erere, ¿sribi meden tä mikani ni kisete?

¹⁶ Rut ñaka kämikaninkä Noemí yebätä, ye erere nire nire muko krütani ye nikwe dimikadre jankunu. Paula abokänbätä blitani käne, tä niere: “Ti muko krütaba ye bätäräbe nitre ti dimikaba krubäte. Akwa kä jataba niken ta ngwane, nitre ñaka rababa kukwe niere tie ti töi mikakäre jäme. Ti ñaka rababara nüne ti nämä nüne käne ye erere. Nitre mräkä tä krüte ye tä ja di ribere sö kabre te o kä kwati krubäte te ye nitre mada käkwe mikadre nüke gare jai”. Erametre, ni itire itire töi ñaka ja erebe aune mräkä tä krüte ye ngwane töita ñaka ja erebe kukwe namani bare yebätä. Dreta nemen bare ye ererebätä nitre ruäre tätre ja töi mike nüne. Akwa, nitre mada abokän nämäne dre nuainne mräkä krütani yebe, ye erere tä nuainne ngwane, tä nementa ulire. Nire nire muko krütani ye nikwe dimikadre, sribi ütiäte ye Jehovakwe mikani ni kisete ye nikwe ñaka käi kwitadrekä jabiti (ñäkädre Santiago 1:27 yebätä).

17. ¿Nire nire tuanimetre muko yekwe ye ñobätä nikwe dimikadre tätre ribere jai?

¹⁷ Kukwe mada tä nitre ja mäkäninte mike ja töibikaire krubäte aune mike ulire, ye abokän muko kwe tä tuenmetre. Ñodre, Joyce ye muko  käkwe tuanimetre meri madabätä. Joyce tä niere: “Ti muko ti tuanmetreba ye rababa bäri tare tie niara krütadre ye kräke. Niara krütadre kukwe tare o bren ye kisete ye ñaka rabadre bare niara köböite. Akwa nekänti, niara ara käkwe ja töi mikani ti tuenmetre. Ja rababa ruin ngwarbe tie”.

18. ¿Nire nire muko ñaka niena ye ni raba dimike ño?

¹⁸ Nire nire muko tä tuenmetre ye tä ja ketamuko ribere bäri jai (Prov. 17:17). ¿Ni abokän ja ketamuko kwetre ye ni raba bämike ño ietre? Nikwe kukwe ruäre nuaindre niaratre kräke yebiti ni raba bämike nita niaratre tarere. Ni raba nübaire mröre ja gwirete, ni raba kä denkä jai ja näkwitakäre bentre o niken kukwe driere bentre. Arato Ngöbö mikadre täte ni mräkäbe yete ni raba nane nane niaratre nübaire jabe. Ye erere nikwe nuaindi ngwane, nikwe kä mikai juto Jehovabätä, ñobätä ñan aune nire nire brukwä nötaninte ye ken niarata aune nitre muko krütani ye niarata kriemike (Sal. 34:18; 68:5).

19. Kukwe nieta 1 Pedro 3:8 ye erere, ¿ni töita kwatibe dre nuainbätä?

¹⁹ Gwäune, Gobran Ngöbökwe rabai gobrane Kä tibienbätä ye ngwane, kukwe meden meden käkwe ni ngwani ja tare nike ye ñaka rabaira törö nie. “Jondron nämäne känekäne ye ñaka rabaira törö aune ñaka rükaita jire mun brukwäte” käbämikata ye ni tö niena tuai nemen bare (Is. 65:16, 17). Aisete, ja di mikadre kwärikwäri, kukwe niedre, jondron nuaindre ja kräke kwärikwäri bämikakäre nita ja mräkätre kukwe ja üairebiti ye jökrä tarere (ñäkädre 1 Pedro 3:8 yebätä).