1. ¿Ni töi bobre ye tuin ño Jehovai?

JEHOVATA nitre töi bobre tarere. Nire nire tä ja ngwen bökän töi bobre ye aibe raba nemen tare Ngöbökwe aune ja kete kwin ben. Akwa, niara “ñaka nökrö ni bike kri ye ken” (Sal. 138:6). Ni jökrä töta nemen kä mikai nuäre Jehovabätä aune ni töta nemen niara tuai ja tarere. Aisete, kukwe kwin raba nemen nikwe yebätä ni rabadre ja kite nemen töi bobre.

2. ¿Nibike dre mike gare jai kukwe ja tötikara nekänti?

² Kukwe ja tötikara nekänti nibike kukwe ngwantarita ketamä ne mike gare jai. Kena, ¿ni töi bobre nieta ngwane ye dre gärätä? Ketebukäre, ¿ñobätä nikwe ja kitadre ja töi mikakäre bobre? Aune ketamäkäre, ¿drebätä ñaka raba nemen nuäre ni kräke ja töi mikakäre bobre? Nita ja töi mike bobre ngwane, nita kä mike juto Jehová brukwäbätä aune ye kwin ni kräke (Prov. 27:11; Is. 48:17).

3. ¿Ni töi bobre nieta ngwane ye dre gärätä?

³ Ni töi bobre ie ja ñaka nemen ruin bäri ütiäte ni madabätä. Ni ye ñaka bike kri. Biblia tä niere, ni töi bobre ie nüke gare Jehová ye bäri kri kräke aune kukwe mada yekänti nitre mada ie kukwe gare bäri niara ngwä (Filip. 2:3, 4).

4, 5. Ni iti töi bobre ni mada okwäkänti, ¿akwa ñobätä ni ye ñaka töi bobre ni raba niere?

⁴ Nitre ruäre ye tä ja töi mike bobre ni mada okwäkänti, akwa tätre ja bämike jerekäbe. Niaratre ngübabare ño o ririabare medente ye köböire tä ni mada mike tuin ütiäte jai, ja töi mike kwin aune niaratre tuin jäme nie. Akwa metrere ja brukwäte ja ruin bäri kri ietre ni madabätä nie raba. Ja känenkäre niaratre töi ño ye rabai gare (Luc. 6:45).

 ⁵ Nitre mada abokänbätä kä jürä ñaka o töita ño erere tätre niere, akwa ye ñan tä mike gare niaratre abokän bike kri (Juan 1:46, 47). Ebokänä, nitre ñaka jakaire ye rabadre ja ngübarebiti ne kwe ñaka jatadre tö ngwen akwle jai kukwe gare ietre yebätä. Ni jökrä ñaka ja ngwen ja erebe, akwa ni itire itire rabadre ja di ngwen ja töi mike bobre.

6. 1 Corintios 15:10 tä niere erere, ¿apóstol Pablo kukwe kwin bämikani ye tä dre driere nie?

⁶ Apóstol Pablo kukwe kwin bämikani yebätä ani blite. Jehovakwe niara mikani sribire krubäte ye köböire konkrekasion ükaninte kwe kä keta kabre känti. Kukwe driebätä sribi nuainbare bäri kwe nitre apóstol Jesukwe mada ye kräke nie raba. Akwa, Pablo ñaka namani bike bäri ja mräkätre mada kukwebätä yebiti ta. Töi bobrebiti kukwe ne niebare kwe: “Nitre Jesu kukwei ngwianka jökrä, ye ngätäite ti abko bäri ütiäte ñakare. Ti abko Jesu kukwei ngwianka ñan niedre tibtä, ñobtä ñan angwane nitre gätäkä Jesu käbti, jiebti ti nämane näin kisere mikakäre ja tare nike” (1 Cor. 15:9). Ye bitikäre Pablokwe niebare, sribi nuainbare kwe o niara ye ütiäte ye ñan ai köböire nämäne ja kete kwin Jehovabe, ñakare aune kukwe kwin ñaka nuain bä kräke, akwa Jehovakwe nuainbare kräke ye köböire namani ja ketamuko kwe (ñäkädre 1 Corintios 15:10 yebätä). Pablo tärä tikani nitre kristiano Corinto ie ngwane, ja töi mikadre ño bobre ye bämikani kwin kwe arato ñobätä ñan aune nitre kristiano ye ruäre nämäne blite niara rüere (2 Cor. 10:10).

7. Ja mräkä gare nitre kwati ie, ¿ye ja töi mikani bobre ye bämikani ño kwe?

⁷ Ja mräkä iti käkwe ja töi mikani bobre aune kukwe kwin bämikani kwe ni käne ye abokän Karl Klein. Niarakwe sribibare Nitre Braibe Konkrekasion Jökrä Ngübabitikä yebe. Kukwe jakwe niebare kwe ye raba ni dimike  krubäte. Kukwe namani kisete aune kukwe nämäne nainte ie yebe ja tuani kwe kä kwati krubäte te ye mikani gare kwe töi bobrebiti. Ñodre, kä 1922 yete ja töi mikani kwe kukwe driere kena ju ju te. Ye ñaka namani nuäre kräke aisete ñaka nuainbare mada kwe kä kubu näre te. Ja känenkäre niara nämäne sribire Betelte ngwane, ja mräkä iti mäträbarebätä ye kräke namani rubun kä ruäre te. Arato töbika nämäne krubäte kisete yebätä namani bren depresión nerviosa ye kisete, akwa biti namaninta räre. Akwa sribi ütiäte nuainbare kwe arato abokän kä mikani jutobätä. Ja mräkä Klein ye nämäne gare nitre kwati ie, akwa niara ñaka ja töi mikadre bobre akräke, ¿kukwe ben ja tuani kwe yebätä blitadre kwe raba ruin nie? Kukwe namani bare ja mräkä Klein yebätä mikani gare kwe ye ja mräkätre kwati tä ngwen törö jai aune ye tä niaratre dimike krubäte. *

8. Ni töi bobre ye tä kä mike juto Jehovabätä, ¿ye 1 Pedro 5:6 tä mike gare ño nie?

⁸ Kätä nemen juto Jehovabätä ye kukwe bäri ütiäte abokänbätä nikwe ja töi mikadre bobre. Apóstol Pedro kukwe ye mikani gare merebe (ñäkädre 1 Pedro 5:6 yebätä). Pedro kukwe niebare yebätä tärä “Ven, sé mi seguidor” tä kukwe ne mike gare: “Bikata kri ye veneno käme krubäte abokän tä kukwe tare mike nemen bare. Ni iti ie sribi nuain gare krubäte, akwa tä bike kri ye köböite ñaka raba nemen sribikä Ngöbö kräke. Akwa ni iti ie sribi nuain ñaka gare krubäte akwa töita bobre ngwane, raba nemen jondron ütiäte ye kwrere Jehová kisete sribi kwe nuainkäre. Nikwe ja töi mikai bobre ngwane, kä jutobiti Jehovakwe kukwe kwin mikai nemen bare ni kräke”. * Erametre, kukwe bäri ütiäte ni raba nuainne ye abokän nikwe kä mikadre juto Jehová brukwäbätä, ¿ñan ererea? (Prov. 23:15).

9. ¿Ñobätä nitre töta nemen ja ketai nitre töi bobre yebe?

⁹ Nita ja töi mike bobre ye tä kä mike juto Jehovabätä, akwa ye ñan ngöräbe, ñakare aune ye kwin ni kräke arato. Ni töita bobre ngwane, nitre mada töta nemen ja ketai nibe. Kukwe ye mikakäre gare jai, nitre ño ben jata nemen ruin kwin mäi yebätä töbike (Mat. 7:12). Ni iti tä käre nitre mada mike ngwarbe ja kisete aune bren ñäkädre ie yebe mä ñaka töta nemen ja ketai, ¿ñan ererea? Akwa, ja mräkätre töi bobre, tä ni mada tarere, tä ni mada mike tuin bobre jai aune ja ruin ño ni  madai ye tätre mike gare jai yebe jata nemen ruin kwin nie (1 Ped. 3:8). Nitre töi bobre ngätäite jata nemen ruin kwin nie, ye erere arato nita ja ngwen töi bobre ngwane, jata nemen ruin kwin nitre madai arato.

10. ¿Ñobätä ni töi bobre ye kräke tä nemen bäri nuäre ja tuakäre kukweta nemen kisete yebe?

¹⁰ Ja töi mikadre bobre ye tä ni dimike ja tuin kukweta nemen ni kisete yebe. Ruäre ngwane, kukwe ñaka kwin tä nemen bare ye ñaka mate kwin nibätä. Rei Salomón käkwe niebare: “Ti tärä nitre sribikä tuin näin mädäbiti, akwa nitre gobranka ye ti tärä tuin näin gürere ni sribikä kwrere” (Ecl. 10:7). Ruäre ngwane, nitre ñaka töbätä ye käikitakata nitre töbätä jondron nuainkäre yebiti ta. Akwa bäri kwin nikwe ja töi mikadre kukwe kwin yebätä aune ñaka töbikadre kukwe ngwarbe yebätä ye nükani gare Salomón ie (Ecl. 6:9). Ni töita bobre ngwane, jondron ñaka raba nemen nikwe yebätä nikwe ñaka ja töi mikai.

11. ¿Mäträdre nibätä ngwane nikwe dre nuaindre?

¹¹ Köbö kwatire kwatire yete kukwe keta kabre känti ni raba bämike ni abokän töi bobre. Ani ruäre ye kädekete. Mäträta nibätä ye ngwane. Nita ja mike ngite krubäte yebätä ni mada tä mäträre nibätä ye nikwe ngwandre törö jai. Kenanbe ni ñaka törbadre ni ye kwin nuai, ni raba nemen blite blo ni ye rüere o kukwe niedre ño nie ye rüere ni raba nemen ñäke ja dokwäre. Akwa ni töita bobre ngwane, nikwe ja töi kwitai töbikakäre kwin.

12. Proverbios 27:5, 6 tä niere erere, ¿mäträta nibätä ngwane ñobätä nikwe debe biandre? Mä raba bämike keteiti.

¹² Ni töi bobre ye tä debe bien mäträtabätä ye ngwane. Ani bämike keteiti. Ni tädre gätäbätä blite ja mräkätre ben ye ngwane, ja mräkä iti rikadre ni ngwena kä kaibete aune mröta ni tute niedre kwe tiebe nie. Ni rabadre jakaire bokänä, akwa kukwe ye niedre kwe nie yebätä nikwe debe biandre ie. Kukwe ye niedre bengwairebe nie yebätä bäri nikwe debe biandre, ¿ñan ererea? Ye erere arato, ja mräkä o ja ngwai käkwe ja di ngwandre mäträkäre nibätä yebätä nikwe debe biandre ie ñan ñobätä aune nita ribere jai. Nikwe niara mikadre tuin jai ja ketamuko ye kwrere aune ñaka ni ja mikaka ni rüere ye erere (ñäkädre Proverbios 27:5, 6 yebätä; * Gál. 4:16).

13. Ja mräkätre madai sribi biandre konkrekasionte ngwane, ¿ni töita bobre ye ni raba bämike ño?

¹³ Sribi bianta ja mräkätre madai. Ni umbre  ji ngwanka kädekata Jason tä niere: “Sribi ruäre bianta ni madai ngwane, ñobätä ñan bianta tie ye tita nemen ngwentari jai”. ¿Ja tärä nemen ruin kore mäi? Ni tö sribidi bäri Jehová kräke ye ñaka blo (1 Tim. 3:1). Akwa, nita nemen töbike ño yebätä nikwe ja ngübadrebiti. Nikwe ñaka nuaindi ngwane, ni raba kite bike kri. Ñodre, ni iti raba kite töbike krörö: niara aibe raba sribi nuainne bäri kwin ni mada kräke. O meri iti raba kite töbike ne erere: “Ti muko raba sribi ye nuainne bäri kwin ja ngwai mada ye ngwä”. Akwa, nita ja ngwen töi bobre ngwane, nikwe ñaka töbikai kore.

14. Sribi biani nuaindre nitre madai ngwane, ¿Moisés käkwe ja töi mikani ño ye tä dre driere nie?

¹⁴ Sribi biani nuaindre nitre madai ngwane, Moisés käkwe ja töi mikani ño ye raba kukwe ütiäte driere nie. Moisés nämäne juta Israel jie ngwen aune sribi ye nämäne ütiäte krubäte kräke. Akwa Jehovakwe üai deme mikani nitre israelita mada yebätä Moisés dimikakäre sribibätä ngwane, ¿ja töi mikani ño kwe? Niara ñaka namani mokrere nitre yebe (Núm. 11:24-29). Aune namani kukwe ükete nitre israelita kräke ngwane, töi bobrebiti nitre mada tuanimetre kwe ja dimike (Éx. 18:13-24). Nitre kukwe ükatekä namani bäri, ye köböire kukwe ükate namani bäri jötrö nitre israelita kräke aune kä ñaka namani niken raire ta. Sribi ütiäte nämäne Moisés kisete, akwa nitre israelita tädre kwin ye namani bäri ütiäte kräke. Kukwe kwin krubäte bämikani kwe ni käne. Nikwe kukwe ne ngwandre törö jai: jondron kwin sribikäre ye kwrere ni rabadre Jehová kisete yekäre, ja ngwandre töi bobre ye bäri ütiäte dre dre nuain gare nie ye ngwä. Erametre, “Jehová ye kri [akwa] niara töita ni töi bobre yebätä” (Sal. 138:6).

15. ¿Kukwe meden meden mrä namani ja mräkätre aune ja ngwaitre kwati ye kisete?

¹⁵ Kukwe mrä tä nemen ni kisete. Bitinkä, ja mräkätre aune ja ngwaitre tä mekerabe sribire Ngöbö kräke yei sribi kwitani. Ñodre, kä 2014 yete, nitre distrito tuabitikä aune muko kwetre  ye nübaibare sribi mada köbö täte nuainne. Arato, kä yete ja känenkäre, nitre circuito tuabitikä yebiti kä rabadre 70 ngwane, sribi ye tuanemetre kwetre. Aune ja mräkätrebiti kä niena 80 o biti bäri ye ñaka raba sribire ni gätä nitre umbrekwe köböikitaka erere. Ne madakäre, kä nikani ruäre ta yete, nitre sribikä Betelte ye kwati juani sribi prekursor ye nuainne. Mada abokän sribi Betelte ye tuanimetre ñan ñobätä aune namanintre bren krubäte, mräkätre kwetre namani ja di ribere o kukwe madabätä.

16. ¿Ja mräkätre aune ja ngwaitre töita bobre ye bämikanina ño kwetre?

¹⁶ Kukwe ye ñaka namani nuäre ja mräkätre aune ja ngwaitre ye kräke. Niaratre namani ulire ñan ñobätä aune sribi nuain nämäne käne kwetre ye nämäne ütiäte kräketre aune sribi ye nuainbare kwetre kä kwati krubäte te. Akwa ja känenkäre ja namaninta ruin jäme ietre. ¿Ñobätä? Niaratre tä Jehová tarere yebätä. Niaratre ja dianinkä mento sribikäre Jehová kräke aune ñaka sribi keteitibe kräke o título ganainkäre (Col. 3:23, TNM). Sribi ñokwä bianta ietre ye tä nuainne kä jutobiti Jehová kräke. Kukweta ja mräkätre aune ja ngwaitre ye ngwen töbike ye jökrä niaratre tä kite Ngöbö kötärä ñan ñobätä aune niara töita bätätre ye gare ietre (1 Ped. 5:6, 7).

17. ¿Ngöbö Kukwei tä ni dimike ja töi mike bobre ye ñobätä ütiäte ni kräke?

¹⁷ Ngöbö Kukwei tä ni dimike ja töi mike bobre ye ütiäte krubäte ni kräke, ¿ñan ererea? Nita ja kite ja töi mikakäre bobre ngwane, kukwe kwin tä nemen nikwe aune ni mada kräke arato. Kukwe ño rabadre bare nibätä, akwa ni täi juto ja tuakäre kukwe yebe. Aune ne bäri ütiäte: nikwe ja ketai bäri kwin ni Rün kä kwinbiti yebe. Jehová ye “Ni kri aune Ni Ütiäte”, akwa yebiti ta tä nitre töi bobre niara mikaka täte ye tarere aune niaratre tuin ütiäte ie ye tä kä mike juto krubäte nibätä (Is. 57:15).