1, 2. Mä jämi juto ja ngökakäre ñöte ngwane, ¿ñobätä mäkwe ñaka ja di ngwandre nekä? (Üai kena täräkwatabätä mikadre ñärärä).

 MÄTA ja töi mike ja ngökö ñöte ngwane, nunta kwin niere mäi. ¿Mä niena juto ruin mäi? Jän ruin mäi aune debe nitre umbre ji ngwanka kräke ngwane, mä ñan töibika krubäte nuainkäre. Ye köböire mäkwe sribidi kä jutobiti Jehová kräke.

² Akwa, mä jämi juto ja ngökakäre ñöte niebare mäi o ja ruin kore mäi ngwane, mä ñan ja di ngwan nekä. Mä bati o mä umbre akwa, mä raba nirien ja üairebiti.

3. ¿Ni Etiopiabu käkwe dre niebare Felipe ie aune kukwe ngwantarita meden raba nüke ni töite? (Hechos 8:36, 38).

³ (Ñäkädre Hechos 8:36, 38 yebätä). Ni Etiopiabu käkwe kukwe ne ngwanintari Felipe ie: “¿Makwe ti ngökadre ñöte nete abko rabadre ño?” Erametre niara tö namani ja ngökai ñöte. Akwa, ¿niara nämäne juto kukwe ütiäte ne nuainkäre?

4. ¿Ni etíope ye tö namani kukwe mikai gare bäri jai ye bämikani ño kwe?

⁴ Ni etiopiabu “jananbare Ngöbö käikitekä Jerusalén” (Hech. 8:27). Ni etíope ne käkwe kukwe mika nämäne täte ni judiokwe ye kani ngäbiti aune mikani täte. Escritura Hebrea nämäne gare ie yete Jehová namani gare ie. Akwa tö namani kukwe mikai gare bäri jai. Ji ngrabare ni etiope ngätäni Felipe ben ye ngwane, ¿nämäne dre nuainne? Nämäne ñäke tärä ni kukwe niekä Isaias yekwe yebätä (Hech. 8:28). Kukwebätä nämäne ñäke ye nguseta krubäte. Kukwe nämäne gare braibe ni etíope  ie ye ñan aibe namani debe kräke ñakare aune tö namani kukwe mikai gare bäri jai.

5. ¿Ni etíope ie kukwe nämäne gare ye käkwe töi mikani dre nuainne?

⁵ Ni brare Etiopiabu ne nämäne sribire Candace reina Etiope ye kräke. Niara nämäne ngwian jökrä ngubare reina ye kräke (Hech. 8:27). Sribi nämäne krubäte ni Etiopiabu ne kisete yebätä kä ñan nämäne nemente ngwarbe ie. Akwa niarakwe kä dianinkä jai Jehová käikitakakäre. Kukwe metre namani gare ni Etiopiabu ie ye ñan aibe namani debe kräke ñakare aune kukwe namani gare ie ye käkwe niara töi mikani kukwe nuainne. Niara nämäne juto biarebe nänkäre Etiopía nememe Jerusalén Jehová käikitakakäre. Niara rabadre ja di ngwen krubäte nämäne gare ie akwa tö namani Jehová mikai täte yebätä nänbare mente kwe aune ja di ngwani krubäte kwe aune kukwe ñan nuäre nuainbare kwe.

6, 7. ¿Ni etíope dre nuainbare Jehová tarekäre bäri?

⁶ Kukwe ñaka nämäne gare ni etíope ie ye Felipe käkwe mikani gare ie, kukwe metre ütiäte mikani gare kwe ie, ñodre Jesús abokän Mesías ye driebare kwe ie (Hech. 8:34, 35). Erametre Jesukwe kukwe ütiäte keta kabre nuainbare ni etíope kräke namani gare ie ye käkwe töi mikani niä. ¿Dre nuainbare kwe? Niara rabadre jerekäbe kore aune mikadre tuin ütiäte jankunu jai. Akwa ye erere ñan ja töi mikani kwe ñakare aune jatani Jehová aune Jesús tarere bäri yebätä ja ngökani ñöte kwe aune namani ni ja tötikaka Jesukwe. Ni etíope ye namanina juto nükani gare Felipe ie yebätä ngökabare ñöte kwe.

⁷ Kukwe namani bare ni etiopebätä ye raba mä dimike ja mikakäre juto ja ngökö ñöte. Niara erere töi kwatibe mäkwe kukwe ne erere niedi: ‘¿Ti ngökadre ñöte nete abko rabadre ño?’ Ni etíope kukwe mikani gare bäri jai dre namani gare ie ye ererebätä ja ngwani kwe aune Jehová tarebare bäri kwe ye erere mä raba nuainne ño ye rabai gare nie ja känenkäre.

8. Juan 17:3 tä mike gare erere, ¿mäkwe dre nuaindre?

⁸ (Ñäkädre Juan 17:3 yebätä). b ¿Kukwe mikani gare Jesukwe ne käkwe mä töi mikani ja tötike Bibliabätä? Nitre kwatibätä kukwe ye erere namani bare. Kukwe niebare Jesukwe ne tä ni töi mike ja tötike jankunu arato. Erametre käre kukwe täi ja kitakäre nie “Ngöbö metre” yebätä (Ecl. 3:11). Käre kukwe mrä rabai gare nie. Jehová rabai gare bäri nie ngwane, bäri ni rabai ja kete ben (Sal. 73:28).

9. ¿Kukwe ruäre tä nemen gare Bibliabätä nie ye bitikäre ni rabadre dre nuianne?

⁹ Nita kite ja kite Jehovabätä ngwane,  kömikata kukwe ñaka nguseta yebiti ye medendre apóstol Pablokwe kädekani “kukwe dirita käne ni jökräye” kukwe tikani kwe nitre Hebreo ie ye ngwane, “kukwe diribare känekäne” nie ye ñaka ütiäte ye ñan ai gärä nämene kwe, ñakare aune ye abokän kianbiti monsotre kia bukata ye kwrere (Heb. 5:12; 6:1). Ne madakäre, kukwe tä nemen gare nitre kristiano ie ye ñan aibe rabadre debe kräke ñakare aune kukwe bäri nguseta Bibliabätä ye mikadre gare kwetre jai ye niebare kwe ie arato. ¿Mä töita kwatibe mikabätä gare jai? ¿Mätä jutobiare ja di ngwankäre ririakäre kukwe ja üairebiti bätä kukwe mike gare bäri jai Jehová aune töita ño yebätä?

10. ¿Ñobätä ñan nemen nuäre nitre ruäre kräke ja tötikakäre?

¹⁰ Nitre ruäre kräke ñan nemen nuäre ja tötikakäre. ¿Aune mä kräke? ¿Ja tötika aune ñäkädre ño driebare kwelate mäi? ¿Mä tö namani nuain? ¿O ja tötika täräkwatabätä ye ñaka kwin mä kräke nükani gare mäi? Ye erere ngwane, mä ñan aibe tä ja tuin kukwe yebe. Jehová raba mä dimike. Niara töi metre aune niara ni dirikä bäri kwin.

11. ¿Jehová ye abokän ni “Dirikä Bäri Kri” ye ñobätä nie raba?

¹¹ Jehová ye abokän ni “Tötikaka Bäri Kri” mikata gare kwe (Is. 30:20, 21). Niara tä dirire ngwane, tä ni ngubare bätärekä, töi kwin aune tä ni töi mike nüke gare jai, käre tä kukwe kwin ni ja tötikakabätä ye mike ñärärä (Sal. 130:3). Dre nuain ñaka raba nikwe ye niara ñaka ribere nie. Niara ye abokän ni jisai sribekä aune ye regalo bäri kwin biani kwe nie (Sal. 139:14). Ne madakäre, ni töi mikani kwe ja tötikakäre aune nikwe ja tötikadre kärekäre kä jutobiti ye ie niara tö. Yebätä nengwane kukwe metre Bibliabätä ye nikwe “känändretari kisere” (1 Ped. 2:2). ¿Dre käkwe mä dimikai? Kukwe meden mä raba nuainne ye erere mäkwe mika nuaindre jai, mäkwe ja tötika aune ñäkä Bibliabätä mantre jetebe (Jos. 1:8). Jehová mä dimikai ne kwe ñäkädre täräbätä aune kukwe mikadre gare bäri jai ye rabadre tuin kwin mäi.

12. ¿Jesukwe kukwe driebare aune nünanbare ño yebätä nikwe ja tötikadre ye ñobätä ütiäte krubäte?

¹² Käre mäkwe kä dianka jai töbikatarikäre Jesukwe kukwe driebare aune nünanbare ño yebätä. Ni rabadre näin Jesús tä jiebiti ne kwe ni rabadre sribire Jehová kräke kä tare ne näire (1 Ped. 2:21). Kukwe meden ben nitre ja tötikaka Jesukwe käkwe ja tuai ye Jesukwe mikani gare metre ta ietre (Luc. 14:27, 28, TNM). Akwa ni ja tötikaka Jesukwe ye käkwe ja ngwandi metre niara erere ye nämäne gare ie (Juan 16:33). Jesús nünanbare ño yebätä nikwe ja kitadre aune käre nikwe kukwe mikadre nuaindre jai ne kwe ni rabadre ja ngwen niara erere.

13. ¿Ni rabadre dre ribere Jehovai aune ñobätä?

¹³ Ni rabadre töbätä krubäte ye ñan aibätä nita ja tötike, ñakare aune ni tö kukwe mikai gare bäri jai Jehovabätä, ni tö taredi aune tödekai bäri ie (1 Cor. 8:1-3). Jehovata nemen gare bäri nie ye ngwane, ni mikadre tödeke krubäte kwe ye nikwe ribedre käre ie (Luc. 17:5). Aune töi kwinbiti niarakwe ni kukwe kain ngäbiti. Kukwe metre ye ererebätä ni rabai tödeka jakwe mike dite ngwane, ni rabai nirien bäri kukwe ja üairebiti (Sant. 2:26).

14. ¿Kukwe nemen gare nie ye ererebätä nikwe ja ngwandre ye ütiäte krubäte ye Pedro käkwe mikani gare ño? (Üai mikadre ñärärä arato).

¹⁴ Kukwe nemen gare nitre ja tötikaka Jesukwe ie ye ererebätä rabadre ja ngwen ye ütiäte krubäte mikani gare apóstol Pedrokwe. Kukwe namani bare Noébätä yebiti kukwe ye bämikani kwe. Nitre käme Noé näire ye Jehovakwe gaite ñü kri yebiti mikai gare kwe Noé ye. Akwa kukwe ye rabadre gare ie ye ñan aibe ribe nämä  kwe jai ñakare aune Noé aune mräkätre kwe rabadre kukwe ruäre nuainne rabakäre kwäre. Noé “nämene ru sribere ngwane”  niebare Pedrokwe yebiti ñü jämi näkäin tibien yebätä blita nämäne kwe (1 Ped. 3:20). Jehovakwe dre niebare Noé aune ja mräkätre kwe ie ye erere nuainbare kwetre aune ru kri mrente sribebare kwe (Heb. 11:7). Biti Noé aune mräkätre kwe käkwe dre nuainbare ye bäsi ja ngöka ñöte ye kwrere mikani gare Pedrokwe. Niabare kwe: “Ñöbti niaratre namani dianintari kira, ye abko nitre tödekaka Jesubti ngökata ñöte bä mikani kwetre ye kwrere” (1 Ped. 3:21). Noé aune mräkätre kwe käkwe dre nuainbare kä kwati krubäte te ru mrente sribekäre ye kwrere bäsi mäta nuainne ja mikakäre juto ja ngökakäre ñöte. Aisete, ¿mäkwe dre nuaindre rabakäre juto ja ngökakäre ñöte?

15. ¿Ja töi kwitatre bökän ye dre gärätä?

¹⁵ Kukwe keteiti mä rabadre nuainne ye abokän kukwe käme nuainta mäkwe yebätä mä rabadre ja töi kwite ja brukwä tätebiti (Hech. 2:37, 38). Ja töi kwitata erametre ye abokän kukwe nuain nämäne käne ye ñaka nuainta jankunu. Ñodre, raba käme käme ni madabe, sö dua, blita rübüne aune kukwe blo nieta ye ñan tuin kwin Jehovai, ¿ye mä ñaka niena nuainne? (1 Cor. 6:9, 10; 2 Cor. 7:1; Efes. 4:29). Mä jämi kukwe ye tuenmetre ngwane mäkwe ja di ngwan tuametrekäre. Mäta ja di ribere aune mäträdre mäbätä ye mäta ribere jai ngwane, mäkwe blita nireta mä tötike yebe o ni umbre ji ngwanka konkrekasionte yebe. Akwa mä tä bati aune mäta nüne mä rün aune mä meye ben ngwane kukwe meden ñaka tä mä tuenmetre ja ngökakäre ñöte yebätä mäkwe ja di ribe ietre.

16. ¿Ni tädre dite ja üairebiti yekäre dre dre nuaindre?

¹⁶ Käre kukwe ja üaire mä tädre nuainne ye ütiäte krubäte. Ñodre, niken gätäbätä aune blite gätäte (Heb. 10:24, 25). Mä kädekadre ni kukwe driekä jämi ja ngökö ñöte erere ngwane mäkwe ja di ngwan käre kukwe driekäre. Ye köböire mäkwe nuaindi bäri ngwane, käi jatai bäri juto mäbätä ye rükai gare mäi (2 Tim. 4:5). Mä bati aune mäta nüne mä rün aune mä meye ben ngwane mäkwe kukwe ne erere ngwantari jai: “¿Ti rikadre gätäbätä aune kukwe driere ye käre ti rün aune ti meye tä ngwenta törö tie?  ¿O tita ja töi mike akwle nuainne?”. Mäta ja töi mike akwle kukwe ketakabre ye erere nuainne ngwane, mäta tödeke, mäta Jehová tarere aune mäta debe bien ie ye mäkwe bämikai. Käre mäkwe kukwe ja üaire mikai nuaindre jai ngwane, mäkwe “ja ngwandi kwin deme” o regalo ye kwrere mäkwe bian Jehovai (2 Ped. 3:11,TNM ; Heb. 13:15). Ni tö jondron ütiäte nuain kräke aune ni mikadre nuaindre ja dibiti ye ie niara ñan tö (2 Corintios 9:7 mikadre ñärärä). Aune erametre nita kukwe bäri kwin nuainne Jehová kräke ye tä kä mike juto nibätä.

17, 18. ¿Dre raba mä dimike ja ngökakäre ñöte aune ñobätä? (Proverbios 3:3-6).

¹⁷ Mäta ja mike juto ja ngökakäre ñöte ye ngwane, kukwe ketakabre ben mäkwe ja tuadi. Ñodre, nitre raba mä kötaire o mäta kukwe mike täte yebätä ja mika raba mä rüere (2 Tim. 3:12). O mäta ja di ngwen kukwe ruäre käme tuametrekäre akwa tä nainteta mäi yebe mä raba ja tuin. O mätä kukwe mike nuaindre jai ja mikakäre juto ja ngökakäre ñöte ye ñan nemen bare mäi aune tuin mente krubäte mäi ye raba mä mike ulire. ¿Dre käkwe mä dimikai ñaka ja di ngwankäre nekä? Kukwe keteiti ütiäte krubäte raba mä dimike ye abokän: mäkwe Jehová taredre.

¹⁸ Jehová tare mäkwe ye jondron bäri kwin tä mäkwe (ñäkädre Proverbios 3:3-6 yebätä). c Mäkwe Jehová taredi ja brukwä tätebiti ngwane, kukwe keta kabre ben mäkwe ja tuai yebätä mä kä ngwain nüke jai. Bä kabre Jehová tä ja tare erametre bämike ni niara mikaka täte ye ie mikata gare Bibliabätä. Ñaka tä tuenmetre aune tä tarere käre meden gärätä (Sal. 100:5). Jehovakwe mä sribebare ja erere (Gén. 1:26). Aisete, ¿ja tare ye erere ye mä raba bämike ño?

19. ¿Jehovata kukwe nuainne mä kräke yebätä mä raba dre nuainne debe biankäre ie? (Gálatas 2:20).

¹⁹ Kukwe keteiti nikwe nuaindre ye abokän debe biandre (1 Tes. 5:18). Käre mäkwe kukwe ne ngwantari jai: “¿Jehovata ti tarere ye bämiri ño matare kwe tie?” Biti mäta orasion nuainne ngwane, mäkwe debe bian ie kukwe yebätä.  Jehovata ja tare bämike mäi ye mä kräke ye erere mäkwe mika tuin jai apostol Pablo nuainbare erere (ñäkädre Gálatas 2:20 yebätä). d Aune ngwentari jai: “¿Tita Jehová tarere ye ti tö bämikai ie?”. Mäta Jehová tarere ye käkwe mä dimikai mä nuateta kukwe blo yebiti aune kukwe tare tä nemen bare mäbätä yebe ja tuakäre. Ne madakäre, mä dimikai kwe kukwe ja üaire ye nuainkäre jankunu. Yebiti mätä mä Rün kä kwinbiti tarere ye mäkwe bämikai köbö kwatire kwatire ie.

20. ¿Dre nuaindre ja diankakäre mento Jehová kräke aune ñobätä kukwe ye ütiäte krubäte?

²⁰ Kä rikai ta ye bitikäre mäta Jehová tarere ye käkwe mä töi mikai orasion nuainne känti mäkwe ja diankä mento Jehová kräke. Mäkwe ja diankä mento Jehová kräke ngwane, mä rabai gare Jehovai kärekäre aune kukwe ye bäri bä nuäre. Mäta ja kukwei kitekä Jehovai ngwane, kukwe kwin aune kukwe tare näire mäkwe sribidi käre niara kräke ye mäta käbämike ie. Kukwe käbämikata ye kwrere ye nuainta batibe. Metrere ja diankata mento Jehová kräke ye kukwe bäri ütiäte dianta nuaindre jai nikwe. Kukwe ketakabre ütiäte nita den nuaindre jai ye ngätäite kukwe ne bäri kwin ye mäkwe ngwan törö jai (Sal. 50:14). Nikwe ñaka Jehová taredre jankunu ye ie Satana tö ne kwe nikwe ñaka sribidre jankunu Jehová kräke. Akwa mäkwe ñaka ja tuametre ganaindre ie (Job 27:5). Mäta mä Rün kä kwinbiti tarere ye köböire mäta kukwe käbämike ie ye mäkwe mikai nemen bare aune mä rabai nökrö bäri niara ken.

21. Sribita Jehová kräke ye krire kömikata ja ngöka ñöte yebiti, ¿ye ñobätä nita niere?

²¹ Mäta ja denkä mento Jehová kräke ye bitikäre mäkwe blita nitre umbre ji ngwanka ben ne kwe mäkwe dre nuaindre ye mikai gare kwe mäi. Akwa mätä ja ngökö ñöte ye ñan ngöräbe ñakare aune yete ja käne mäkwe sribidi Jehová kräke kärekäre ye mäkwe ngwan törö jai. Aisete nengwane mäkwe ja di ngwan mä Rün kä kwinbiti ye tarekäre bäri aune mäkwe kukwe mika nuaindre jai ne kwe köbö kwatire kwatire mä rabadre niara tarere bäri. Ye käkwe mä dimikai rabakäre juto ja ngökakäre ñöte. Köbö ye rabai bäri ütiäte mä kräke. Akwa yete krire mäkwe kömikai. Mäkwe Jehová aune Monso kwe ye tare kärekäre.