Känändre nekänti

Indice yete känändre

“Kukwe medenbätä mäkwe ja kukwei kitaka, ye mäkwe nuain”

“Kukwe medenbätä mäkwe ja kukwei kitaka, ye mäkwe nuain”

“Munkwe ja kukwei kitadrekä ye munkwe ütiä biandre Jehovai” (MATEO 5:33, TNM).

KANTIKO: 18, 7

1. a) ¿Kukwe meden medenbätä Jefté aune Ana töi nämene ja erebe? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä). b) ¿Kukwe meden meden ngwantarita abokän nibike mike gare jai kukwe ja tötikara nekänti?

JEFTÉ ye ni ji ngwanka töi nämene kwatibe kukwe nuainkäre aune ni rükä kä jürä ñaka nämenebätä. Ana abokän meri töi bobre nämene muko kwe aune ju kwe ye ngübare kwin. Kukwe ketebubätä Jefté aune Ana töi nämene ja erebe. Keteiti ye abokän, niaratre nibu nämene Jehová mike täte. Ketebukäre abokän, niaratre nibu ja kukwei kitaninkä Jehovai aune ye erere mikani nemen bare kwetre. Nire nire kä nengwane tä ja töi mike ja kukwei kitekä Jehovai ye kräke niaratre kukwe kwin bämikani. Akwa, ¿ja kukwei kitakata ye dre gärätä? ¿Ja kukwei kitadrekä Jehovai ye ñobätä ütiäte krubäte? ¿Jefté aune Ana kukwe kwin bämikani ye tä dre driere ja töi kräke nie? Kukwe ketamä ngwantarita ye nibike mike gare jai kukwe ja tötikara nekänti.

2, 3. a) ¿Ja kukwei kitakata ye dre gärätä? b) ¿Ja kukwei kitakata Ngöböi yebätä Biblia tä dre niere?

2 Ja kukwei kitakata ye abokän nita kukwe käbämike Ngöböi nieta Bibliakwe. Ñodre, nikwe kukwe keteiti nuaindi, nikwe jondron keteiti biain Ngöböi, nikwe sribidi köbö täte kräke o nikwe ñaka kukwe ruäre nuaindi ye ni raba käbämike Jehovai. Ja kukwei kitakata ye nuainta ja töi jeñebiti, ñaka ni mikata ja dibiti nuainne. Akwa nikwe ngwandre törö jai, nita ja kukwei kitekä ye abokän nita kukwe käbämike Jehovai abokän nikwe mikadre ütiäte jai aune nikwe mikadre nemen bare ie niara tö. Ja kukwei kitakata aune kukwe käbämikata ye ja erebe Ngöbö kräke. Nita ja kukwei kitekä ye abokän nita kukwe käbämike, yekänti nikwe kukwe keteiti nuaindi o ñaka nuaindi nita niere (Génesis 14:22, 23; Hebreos 6:16, 17). ¿Nita ja kukwei kitekä Ngöböi ye nikwe mikadre tuin ño jai nieta Bibliakwe?

3 Kukwe biani Moisés ie ye nämene niere ni iti ja kukwei kitadrekä Jehovai ngwane, ye erere mikadre nemen bare kwe. Nämene niere: “Dre dre nuaindi kwe niedre kwe ja kadabiti ye erere nuaindre kwe” (Números 30:2). Ye bitikäre, rei Salomón kukwe ne tikani: “Mäkwe ja kukwei kitadrekä käre Ngöböi angwane, mäkwe ñaka kä juan raire ta nuainkäre, ñobätä ñan aune nire kätä ja ngwen töi ñakare ye ñaka tuin kwin ie. Kukwe medenbätä mäkwe ja kukwei kitaka, ye mäkwe nuain” (Eclesiastés 5:4). Aune Jesukwe driebare nita ja kukwei kitekä Ngöböi ye ütiäte krubäte. Niarakwe niebare: “Munkwe ja kukwei kitadrekä biti munkwe ñaka mikadre nemen bare ye munkwe ñaka nuaindre, ñakare aune munkwe ja kukwei kitadrekä ye munkwe ütiä biandre Jehovai” (Mateo 5:33TNM).

4. a) ¿Ja kukwei kitakata Jehovai ye ñobätä ütiäte? b) ¿Nibike dre mike gare jai Jefté aune Ana yebätä?

4 Erametre nita dre dre käbämike Jehovai ye nikwe mikadre ütiäte jai. Nikwe ja kukwei kitaninkä Ngöböi ye nita mike nemen bare ño yekwe ni mikai ja kete kwin ben o ñakare. David kukwe ye mikani gare kwin. Niarakwe ngwanintari: “¿Nire raba nemen ngutuä Jehovakwe yebiti kwin, aune nire raba nemen nünaninkä kä deme kwe yekänti?”. Ye bitikäre niebare kwe Jehová tä ni “ñaka ja kukwei kitekä ni ngökakäre” ye kain ngäbiti (Salmo 24:3, 4). ¿Drebätä Jefté aune Ana ja kukwei kitaninkä? ¿Namani nuäre kräketre kukwe ye mikakäre nemen bare?

NIARATRE KUKWE KÄBÄMIKANI NGÖBÖI YE ERERE NUAINBARE KWETRE

5. ¿Jefté dre käbämikani Ngöböi aune dre namani bare?

5 Nitre ammonita nämene ja mike juta Ngöbökwe rüere yebe Jefté nikani rüre ye ngwane, kukwe käbämikani kwe Jehovai (Jueces 10:7-9). Jehovakwe Jefté dimikadre ganane rübätä ribebare kwe ie ye ngwane, kukwe ne käbämikani kwe ie: “Mäkwe ti dimikai nitre ammonita ye ganainne angwane, nitre ammonita ganaindi tikwe rübätä ye bitikäre ti jataita gwäkäre ye ngwane, nire jatai jubäre ti ngäbiti jukwete ta ju tikwe yekänti, ye rabai Jehovakwe”. ¿Dre namani bare? Jefté orabare ye Ngöbökwe kani ngäbiti aune dimikani kwe ganane. Jefté nikaninta gwäkäre ye ngwane, ngängän tare kwe ye jatani ngäbiti. Aisete ngängän kwe ye namani “Jehovakwe” (Jueces 11:30-34). ¿Kukwe ye köböire Jefté ngängän nünanbare ño?

Jefté aune ngängän kwe nämene ja ngwen metre. Yebätä dre käbämikani kwetre Ngöböi ye erere ja töi mikani kwetre nuainne

6. a) ¿Jefté kukwe käbämikani ye namani nuäre nuaindre niara aune ngängän kwe kräke? b) ¿Ja kukwei kitakata yebätä Deuteronomio 23:23 aune Salmo 15:4 tä dre driere nie?

6 Jefté kukwe käbämikani ye ngängän kwe mikadre nemen bare yekäre, rikadre sribire köbö täte tabernáculo yete Jehová kräke. Jefté kukwe käbämikani ye ngwane, ¿ñaka töbikabare käne kwe? Ñakare. Ngängän kwe ye ara jatai niara ngäbiti ye nämene gare ie raba ruin nie. Akwa yebiti ta, Jefté kukwe käbämikani ye ñaka namani nuäre nuainkäre niara aune ngängän kwe kräke. Niarakwe ngängän kwe tuani ye ngwane, brukwä nötaninte niebare kwe. Aune Jefté ngängän “rabai kaibe” yebätä nikani sö krobu te ja muaire. ¿Ñobätä ye nuainbare kwe? Niarakwe ñaka ja mäkäite aune monsoi ñaka rabai yebätä nuainbare kwe. Aune Jefté monsoi mada ñaka nämene yebätä niara mräkätre mada ñaka rabadre jire ja känenkäre. Akwa Jefté aune ngängän kwe ie ja nämene ruin ño ye kräke kukwe mada nämene bäri ütiäte ye nämene gare ietre. Jefté niebare: “Tikwe kukwe käbämikani Jehovai ye erere tikwe mikadre nemen bare”. Aune ngängänkwe niebare: “Mäkwe ja kadabiti kukwe käbämikani Jehovai angwane, mäkwe dre käbämikani ye erere mäkwe nuain tibätä” (Jueces 11:35-39). Jefté aune ngängän kwe nämene ja ngwen metre Jehovai. Ye medenbätä dre käbämikani kwetre Ngöböi ye ñaka namani nuäre nuaindre kräketre, akwa yebiti ta ja töi mikani kwatibe kwetre nuainkäre (ñäkädre Deuteronomio 23:23 * aune Salmo 15:4 yebätä). *

7. a) ¿Ana dre käbämikani Ngöböi aune ñobätä? b) ¿Jehovakwe dre mikani nemen bare kräke? c) ¿Ana kukwe käbämikani Ngöböi ye köböire Samuel nünanbare ño? (Nota mikadre ñärärä).

7 Ana nämene ja tuin kukwe kri krubäte ben ye ngwane, kukwe käbämikani kwe Jehovai arato. Monsoi ñaka nämene nemen aune kötai nämene bätä mika ñaka nämene ütiäte jai yebätä ja nämene ruin ulire krubäte ie (1 Samuel 1:4-7, 10, 16). Ana ie ja nämene ruin ño ye niebare kwe Jehovai aune kukwe ne käbämikani kwe ie: “Jehová nitre rükä jie ngwanka, ni klabore mäkwe tä ja tare nike ye mäkwe mikai ñärärä aune mäkwe ti ngwain törö jai bätä mäkwe ñaka ni klabore mäkwe käi kwitaikä jabiti aune mäkwe ni klabore mäkwe ye monsoi brare mikai nemen angwane, erametre tikwe niara biain kärekäre Jehovai aune niara dokwä ñaka mikai” (1 Samuel 1:11) * (nota mikadre ñärärä). Ana orabare ye Jehovakwe kani ngäbiti aune kä nikani kwati ta ye bitikäre, monsoi namani aune kädekani kwe Samuel. Kä namani juto krubäte Ana yebätä, akwa niarakwe kukwe käbämikani Ngöböi ye ñaka käi kwitaninkä kwe jabiti. Niara monsoi därebare ye ngwane, niebare kwe: “Tikwe käräbare Jehovai” (1 Samuel 1:20).

Ana kräke monso kwe tädre käre ben ye nämene ütiäte, akwa nämene juto biare kukwe käbämikani kwe ye erere nuainkäre

8. a) Ñobätä ñaka namani nuäre Ana kräke kukwe käbämikani kwe ye erere nuainkäre ye mä raba mike gare. b) ¿Ana kukwe kwin bämikani ye ñobätä Salmo 61 tä ngwen törö nie?

8 Kä nämene komä Samuelbiti ye ngwane, Ana kukwe käbämikani Jehovai ye erere nuainbare kwe. Tabernáculo nämene Siló yekänti niara nikani Samuel ngwena. Yete biani kwe Elí sacerdote bäri kri ie. Aune Ana niebare Elí ie: “Monso nebätä tikwe oraba aune ti nämä ribere Jehovai ye erere bianba kwe tie. Yebätä tita bien matare Jehovai. Kärekäre tita bien Jehovai” (1 Samuel 1:24-28). Yete ja känenkäre Samuel nünanbare tabernáculo yete. Biblia tä niere “Samuel namani nirien jankunu Jehová okwäkänti” (1 Samuel 2:21). Ñaka namani nuäre Ana kräke kukwe käbämikani kwe ye erere nuainkäre raba ruin nie. ¿Ñobätä? Ñan ñobätä aune ñaka täi köbö kwatire kwatire monso tare kwe yebe aune ñaka monso ye tuai nirien kwe. Akwa yebiti ta, Ana kukwe käbämikani Jehovai ye mikani ütiäte kwe jai. Monso kwe tädre käre ben ye nämene ütiäte krubäte kräke, akwa nämene juto biare kukwe käbämikani kwe ye erere nuainkäre (1 Samuel 2:1, 2; ñäkädre Salmo 61:5, 8 yebätä). *

¿Nikwe ja kukwei kitaninkä Jehovai ye nita nuainne?

9. ¿Nibike dre mike gare jai?

9 Nikwe ja kukwei kitadrekä Jehovai ye ütiäte krubäte nibira gare nie. Ye medenbätä kukwe ngwantarita ne ani mike gare jai: ¿Dre drebätä ni raba ja kukwei kitekä kä nengwane? ¿Aune ñobätä nikwe ja di ngwandre ye erere nuainne?

JA KUKWEI KITAKATA JA DIANKAKÄRE MENTO NGÖBÖ KRÄKE

Ja kukwei kitakata ja diankakäre mento Ngöbö kräke (Párrafo 10 mikadre ñärärä).

10. ¿Kukwe meden bäri ütiätebätä ni kristiano raba ja kukwei kitekä aune ñobätä?

10 Nita ja kukwei kitekä ja diankakäre mento Jehová kräke ye kukwe bäri ütiäte ni kristiano tä nuainne. Nita orare kaibe ye ngwane, nita käbämike Ngöböi dre dre rabadre bare yebiti ta nikwe käre niara mikai täte. Kukwe meden meden ütiäte ni kräke, akwa yebiti ta niara rabai bäri ütiäte ni kräke ye nita käbämike ie. Ye abokän ni ñaka rabadre nüne mada ja kräke niebare Jesukwe (Mateo 16:24). Nita ja denkä mento yete ja känenkäre, “[Jehová, TNM] ni Dänkienta ni bkäne” (Romanos 14:8). Kukwe ye rabadre ütiäte krubäte ni kräke. Ni Salmo tikaka kukwe niebare ne erere jata nemen ruin nie: “¿Jehovakwe jondron jökrä kwin nuainbarera ti kräke ye tikwe ütiä biain drebiti ie? Tikwe ja kukwei kitaninkä ye erere tikwe nuaindi Jehová kräke, juta kwe ye jökrä okwäkänti” (Salmo 116:12, 14).

11. ¿Nikwe ja ngökaba ñöte ye ngwane dre rababa bare?

11 ¿Nikwe ja dianinanka mento Jehová kräke aune nikwe bämikanina ja ngöka ñöte yebiti? Nikwe nuainbarera ngwane, nikwe kukwe kwin diani nuaindre jai. ¿Nikwe ja ngökaba ñöte kräke kukwe kädrieba ye törö nie? Ja mräkä kukwe kädrieba yekwe ngwantariba nie, ¿munkwe ja dianinanka mento Jehová kräke aune munkwe ja dianinkä mento bätä ja ngökai ñöte yebiti rabai gare mun abokän testiko Jehovakwe ye nüke gare munye? Nikwe jän nieba ye ngwane, nikwe ja dianinkä mento Ngöbö kräke aune kukwe ribeta ja ngökakäre ñöte ye erere nikwe nuainbarera bätä ni rabai Jehová mike täte ye rababa gare nitre jökrä ja ükaninkrö yei. Ye ngwane erametre nikwe kä mikaba juto Jehovabätä.

12. a) ¿Kukwe meden meden nikwe ngwandretari jankunu jai? b) ¿Nikwe dre dre nuaindre niebare Pedrokwe nie?

12 Nikwe ja ngökaba ñöte ye ngwane, nikwe sribidi käre Jehová kräke aune nikwe ja di ngwain niara mike täte ye nikwe käbämikaba ie. Akwa nita ja ngökö ñöte ye ñan aibe ngörä. Ni jökrä rabadre ngwentari jankunu jai: “¿Tikwe ja ngökaba ñöte yete ja känenkäre tita ja kete bäri kwin Jehovabe? ¿Ti täbe niara mike täte ja brukwä tätebiti?” (Colosenses 3:23TNM). “¿Tita orare käre Jehovai? ¿Tita ñäke mantre jetebe Bibliabätä? ¿Tita niken käre gätäbätä? ¿Tita ja di ngwen kukwe driere käre? ¿O kä ñaka niena juto tibätä sribi Ngöbökwe nuainkäre?”. Nita Jehová mike täte ye ngwane, ni raba kite tibo kukwe ja üairebiti yebätä apóstol Pedro ni mikani mokre. Nikwe ja di ngwain tödeke bäri, kukwe mike gare bäri jai, kä ngwen nüke jai aune Ngöbö tarere bäri angwane, ye erere ñaka rabai bare nibätä (ñäkädre 2 Pedro 1:5-8 yebätä).

13. ¿Ni kristiano ja dianinkä mento Ngöbö kräke aune ja ngökani ñöte yei dre tädre gare metre?

13 Nikwe Jehová mikai täte nikwe käbämikani ie angwane, nikwe ye erere nuaindre. Nire tä kite nainte Jehová mikabätä täte aune nünanbätä ni kristiano erere yekwe ñaka ja dianinkä metre mento Ngöbö kräke aune ñaka ja ngökani ñöte metre kwe ye ñaka raba niere jire * (nota mikadre ñärärä). Ni yekwe ja mikadre ngite krubäte angwane, Jehová bätä konkrekasion rabadre kukwe ye ükete ben (Romanos 14:12). Nitre kristiano ruäre ñaka namanina Jehová tarere käne erere yebätä Jesukwe blitabare bati. Ni ñaka tö ja tuai niaratre ye erere. Ñakare aune, ni tö Jesús tuai kukwe ne erere niere jai: “Munta dre dre nuene, ye gare jökrä tie abko krörö: Munta Ngöbö tarere amne ni mda mda tarere amne, munta tödeke kwatibe Ngöböbti amne, munta sribire kuin amne munta ja tare nike tödekabtä tibti angwane, munta nünenkä dite jabtä, ye gare kuin tie. Mdakäre abko, munkwe tödekani krire tibti angwane, mun nämane jändrän kuinkuin nuene, akwa mtare munta nuene bäri kuin, ye abko gare kuin tie arato” (Apocalipsis 2:4, 19). Nikwe ja kukwei kitaninkä ja diankakäre mento Jehová kräke ye ni tö nuaindi kä jutobiti kä mikakäre juto Jehovabätä.

JA KUKWEI KITAKATA NI MUKO IE

Ja kukwei kitakata ni muko ie (Párrafo 14 mikadre ñärärä).

14. ¿Kukwe meden ketebukäre bäri ütiäte abokänbätä nita ja kukwei kitekä aune ñobätä ye bäri ütiäte?

14 Nita ja kukwei kitekä ni muko ie ye kukwe ketebukäre bäri ütiäte nita nuainne. Ja mika gure ye abokän deme, aisete ja kukwei kitakata ni muko ie ye ütiäte krubäte Jehová kräke. Nitre ja kukwe mukore tä ja kukwei kitekä jai ye ngwane, tätre kukwe käbämike jai Jehová aune nitre tä yete niaratre ben ye ngwärekri. Ja mika gure kräke Ngöbökwe kukwe ükaninte ye ererebätä niaratre nibu täi nüne jabe Kä tibienbätä ye ngwane, metrere niaratre ja taredi, ja ngübai aune ja mikai ütiäte jai kwärikwäri ye tätre käbämike jai. Nitre ja kukwe mukore ye ruäre ñaka tä kukwe arabe niere jai raba ruin nie, akwa niaratre jökrä tätre ja kukwei kitekä jai Ngöbö okwäkänti. Nitre ja kukwe mukore tätre ja kukwei kitekä jai ye ngwane, niaratre tä nemen ja mukore. Ja mika gure yekwe nuadre kärekäre (Génesis 2:24; 1 Corintios 7:39). Jesukwe niebare: “Ngöbökwe ni mikani ni itibe kwrere, ye ni ñan rabadre denkä jire chi jene jene mentokwäre”. Nire nire ja mikai gure ye kisete kukwe kri rabai ye ngwane raba ja tuenmetre muko kwe ben ye ñaka rabadre nütüre (Marcos 10:9).

15. ¿Ñobätä ni kristiano ñaka rabadre ja mika gure ye mike tuin jai nitre kwati tä mike tuin ño jai ye erere?

15 Erametre ni töi metre ye ñaka tärä jire, yebätä nitre gure töi metre ye ñaka tärä jire. Ye medenbätä Biblia tä niere ruäre ngwane nitre gure ye “kisete kukweta kite kri mda” (1 Corintios 7:28). Kä nengwane nitre kwati ñaka tä ja mika gure ye mike ütiäte jai. Kukwe kri tä nemen niaratre kisete ye ngwane, raba muko kwetre tuenmetre tätre nütüre. Akwa ni kristiano ñaka tä ja mika gure mike tuin ye erere jai. Nitre kristiano gure yei gare ja kukwei kitaninkä kwetre jai Ngöbö okwäkänti. Ja kukwei kitaninkä kwetre jai ye erere ñaka nuaindre kwetre ngwane, tätre Ngöbö ngökö aune niara brukwä nitre ni ngökö ye kräke (Levítico 19:12; Proverbios 6:16-19). Apóstol Pablo kukwe niebare ne nitre kristiano gure rabadre ngwen törö jai: “¿Mätä ja mäkäninte meribeya? Aune ñansi tö ngwan meri tuenmetre” (1 Corintios 7:27, Ngöbö Täräe, tärä okwä ükaninte). Ni gure tä nemen ni madabe ja tuametrekäre muko kwe ben ye tuin käme krubäte Jehovai nämene gare Pablo ie yebätä kukwe ye niebare kwe (Malaquías 2:13-16).

16. ¿Ja tuanmetreta aune ja diankata mento yebätä Biblia tä dre niere?

16 Nitre gure ye iti rabadre ni madabe aune muko kwe ñan törbadre ngite juain biti ta ye aibe ngwane raba ja tuenmetre nieta Bibliakwe ye Jesukwe driebare (Mateo 19:9; Hebreos 13:4). ¿Aune nitre gure tä ja denkä mento yebätä dre nie raba? Biblia tä kukwe ye mike gare metre nie arato (ñäkädre 1 Corintios 7:10, 11 yebätä). Kukwe keteitibätä nitre gure rabadre ja denkä mento ye Biblia ñaka niere jire. Akwa, kukwe ruäre rabadre bare abokän köböite ni kristiano gure rabadre ja töi mike ja denkä mento muko kwe yebe raba ruin nie. Ñodre, nitre gure ruäre ye muko kwe tä nuainne tare o tä kukwe metre tuenmetre aune tä ja mike rüere yebe nünandre jankunu kwe ye köböite kukwe tare raba nemen barebätä o ñaka raba ja keta kwin Jehovabe ye gare kwin ie raba ruin nunye * (nota mikadre ñärärä).

17. ¿Nitre kristiano gure raba dre nuainne nünankäre kärekäre jabe?

17 Aune, nitre umbre ji ngwanka mäträdre nitre gure yebätä nünankäre bäri kwin jabe ye ribedre kwetre ietre ye ngwane, ¿niaratre dre nuaindre? Nitre gure yekwe video ¿Cómo sabes si es amor? ye tuanina o ñakare aune täräkwata Mä mräkä raba nüne kä jutobiti yebätä ja tötikabarera kwetre o ñakare ye nitre umbre ji ngwanka raba ngwentari ietre. Video aune täräkwata yebätä kukwe ja jie ngwankäre Bibliabätä ye mikata gare abokän raba nitre gure dimike nüne bäri kwin jabe. Ni brare aune meri gure käkwe niebare: “Nun jataba ja tötike täräkwata yebätä angwane, kätä bäri juto nunbätä”. Meri Testiko iti namanina ja mäkäninte kä 22 te ye ngwane, muko kwe yebe ñaka nünain jankunu kwe namani nütüre. Akwa video ¿Cómo sabes si es amor? ye tuani kwe ye bitikäre niebare kwe: “Nun nibu tä ja ngökani ñöte, akwa nun töi ñaka nämä kwin ja kräke. Video ye sribebare kä debe näre te. Kä nengwane nunta nüne bäri kwin jabe”. Erametre, kukwe Jehovakwe ja jie ngwankäre ja mika gure kräke ye erere nitre gure käkwe nuaindi angwane, niaratre nünain bäri kwin jabe aune kä rabai bäri juto bätätre.

JA KUKWEI KITAKATA SRIBIKÄRE KÖBÖ TÄTE NGÖBÖ KRÄKE

18, 19. a) ¿Nitre kristiano kwati käkwe dre nuainbarera? b) ¿Ja mräkätre aune ja ngwaitre tä sribire köbö täte Ngöbö kräke ye tä dre nuainne ja kukwei kitaninkä kwetre ye erere nuainkäre?

18 Jefté aune Ana ja kukwei kitaninkä yebätä nikwe blitani kena. Ja kukwei kitaninkä kwetre ye köböire, Jefté ngängän aune Ana ngobo yekwe sribibare köbö täte Jehová kräke. Kä nengwane, nitre kristiano kwati käkwe monsotre kwetre töi mikanina sribikäre köbö täte Ngöbö kräke aune ja töi mikakäre kwatibe sribire Ngöbö kräke. Ni jökrä raba monsotre bati ye dimike sribire jankunu Ngöbö kräke (Jueces 11:40; Salmo 110:3).

Ja kukwei kitakata sribikäre köbö täte Ngöbö kräke (Párrafo 19 mikadre ñärärä).

19 Kä nengwane, ja mräkätre aune ja ngwaitre 67,000 kä jökräbiti tibien tätre sribire köbö täte Ngöbö kräke. Niaratre ruäre tä sribire Betel, tätre ju ja ükarakrö sribere o tätre ni circuito tuabitikä ye erere. Mada abokän tä kwela ükaninte yebätä nitre tötike, sribi prekursor especial nuainne, sribire misionero, sribire Ju Gätä Krikri Nuainkäre yete o tätre sribire ju Kwela Jene Jene Ükaninte Nuainkäre yebätä. Niaratre jökrä tä ja kukwei kitekä dre dre ribei nuaindre ietre ye erere nuainkäre aune nünankäre jondron braibebiti. Niaratre tä ja kukwei kitekä yebiti tätre käbämike sribi Jehová kräke ye meden meden biandi nuaindre ietre ye jökrä nuaindi kwetre ja di tätebiti. Tätre käbämike arato ñaka sribi mada nuaindi kwetre ngwian ganainkäre jai, raba nuainne niedre ietre ye aibe ngwane nuaindre kwetre. Ja mräkätre aune ja ngwaitre tä sribire köbö täte Ngöbö kräke ye ñaka bäri ütiäte, akwa sribi nuainta kwetre yebrä bäri ütiäte. Niaratre ye töi bobre aune tätre sribire köbö täte Ngöbö kräke ye ngwane, töita kwatibe ja kukwei kitaninkä kwetre ye erere nuainkäre.

20. ¿Nita ja kukwei kitekä Ngöböi ye nikwe mikadre tuin ño jai aune ñobätä?

20 Kukwe ketamäbätä ni raba ja kukwei kitekä Ngöböi ye nikwe kädrieni kukwe ja tötikara nekänti. Kukwe ye ruärebätä nikwe ja kukwei kitaninanka raba ruin nie. Drebätä nita ja kukwei kitekä ye nikwe mikadre ütiäte jai aune nikwe ja di ngwandre nuainkäre ye nikwe ngwandre törö jai (Proverbios 20:25). Nita ja kukwei kitekä Jehovai ye nikwe ñaka nuaindre angwane, raba kukwe tare mike nemen bare nibätä (Eclesiastés 5:6). Ni Salmo tikaka kukwe niebare Jehovai ne erere nikwe ja ngwandre: “Tikwe kantai mä kä ye käikitakakäre kärekäre. Tikwe ja kukwei kitaninkä ye erere ti täi nuainne köbö kwatire kwatire ye ngwane” (Salmo 61:8).

^ párr. 6 Deuteronomio 23:23: “Mäkwe dre niebare ja kadabiti ye erere mäkwe mikadre nemen bare aune Jehová Ngöbö mäkwe ie mäkwe ja kadabiti ja kukwei kitaninkä jondron biankäre ja töi jeñebiti ye erere mäkwe nuain”.

^ párr. 6 Salmo 15:4: “Ñaka ja kete ni ja ngwanka käme yebe, akwa nire tä Jehová jürä ngwen jabätä ye tä mike ütiäte jai. Tä kukwe käbämike yebätä ñaka tä ja töi kwiteta dre rabadre barebätä kärera”.

^ párr. 7 Ana monsoi ye rabai kärekäre ni nazareo kwrere käbämikani kwe Jehovai. Ye abokän monso kwe ja diainkä mento sribikäre köbö täte Jehová kräke meden gäräbare kwe (Números 6:2, 5, 8).

^ párr. 8 Salmo 61:5, 8: “Ñan ñobätä aune, tikwe ja kukwei kitaninkä ye mäkwe kukwe nuani Ngöbö. Nire nire tä mä kä jürä ngwen jabätä ie mätä jondron bien ye mäkwe biani tie... Ye ngwane tikwe kantai mä kä ye käikitakakäre kärekäre. Tikwe ja kukwei kitaninkä ye erere ti täi nuainne köbö kwatire kwatire ye ngwane”.

^ párr. 13 Ni ja ngökadre ñöte ye känenkri, nitre umbre ji ngwanka tä kukwe keta kabrebätä blite nibe ne kwe dre dre ribeta ja ngökakäre ñöte ye nita nuainne o ñakare ye mikakäre gare jai, aisete ñongwane ni iti ngökadre ñöte nieta ye ererebätä nuainta metre.

^ párr. 16 Apéndice “¿Biblia tä dre niere ja tuanmetreta aune ja diankata mento yebätä?” tä tärä “Munkwe Ngöbö taredre jankunu” yekänti ye mikadre ñärärä.