1. ¿Dre gare mäi Ni ni Sribekä yebätä?

¿MÄ MRÄKÄTRE nämänena Testiko Jehovakwe ngwane mä därebare? Ye erere akräke mä nämäne chi ngwane kukwe namani gare Jehovabätä mäi. Ñodre, niara Ni ni Sribekä, töi kwin keta kabre tärä kwe aune ni kä tibienbätä ye rabadre nüne kä jutobiti kä bä nuäre te, ye ie niara tö namani gare mäi (Gén. 1:1; Hech. 17:24-27).

2. ¿Nitre tä tödeke Ni ni Sribekä ie yebätä nitre tä töbike ño?

² Akwa Ngöbö tärä aune niarakwe ni sribebare ye ñaka tuin era nitre kwati ie. Nierare ni nükani nire aune biti jondron chi ngwarbe jatani nikwite jatäri nememe rabadre sribebare kwin täte ye niaratre tä nütüre. Nitre ruäre ye käkwe ja tötikabare kwela krite. Aune kukwe nieta Bibliabätä ye ñaka metre mikanina gare ciencia o ja tötikabare krikri ye köböire ye niaratre raba niere aune ni ñaka ja tötikabare, töi ñakare aune jerekäbe kukwe bämikaka ja töite ye tä tö ngwen Ni ni Sribebare ie nieta kwetre.

3. ¿Ni itire itire rabadre tödeka jakwe mike bäri dite ye ñobätä ütiäte?

³ ¿Nitre ruäre tä kukwe niere ye tä ni töi mike ño? ¿Jehová ye abokän Ni ni Sribekä ye ñaka rabai era ni kräke? Ñobätä Jehová ye abokän Ni ni sribekä ye era ni kräke yebätä ni töi kwitai o ñakare ye raba nemen gare nie. ¿Nikwe kukwe ye mikadre era jai niebare nie yebätä nita nuainne? ¿O nikwe kä dianinkä jai kukwe ye mikakäre gare kwin jai? (1 Cor. 3:12-15). Kä nuäi te ni ta Jehová mike täte, akwa ni jökrä rabadre tödeka jakwe mike bäri dite. Nita ye erere nuainne ngwane, Biblia ñaka tä kukwe metre niere nieta nitre ruäre tä näin “kukwe ngwarbe dirire. Kukwe mikanintbe ngwarbe kira abko tätre dirire amne, kukwe ye tä kite üai käme di kri käta gobrane kä nebtä yekri” ye ie nikwe ñaka ja  ngökamana (Col. 2:8; Heb. 11:6). Ye rabadre bare nie yekäre, Ni ni Sribekä tärä ye ñobätä nitre kwati ñaka mike era jai, ño ni raba tödeke bäri Jehová Ni ni Sribekä ie aune ño ni raba tödeka nikwe mike bäri dite jankunu ye rabai gare nie kukwe ja tötikara nekänti.

4. Hebreos 11:1 tä niere erere, ¿ño köböire nita tödeke?

⁴ Jondron keteiti abokän ñaka metre, akwa nita mike era jai ye abokän tödeka nieta nitre kwati yekwe. Akwa nita ye erere nuainne ngwane ye ñaka tödeka nieta Bibliakwe (ñäkädre Hebreos 11:1 yebätä). Jondron ñaka tuin nie akwa metre ye kukwe keta kabre tä bämike ye abokän tödeka mikata gare Bibliakwe. Ñodre Jehová, Jesús aune Gobran kä kwinbiti, ye ñaka tuin nie akwa ye metre bämikata jondron keta kabrekwe (Heb. 11:3). Ni iti ja tötikaka jondron kia kia ni nirebätä o (bioquímico) ja mikani testiko, tä niere: “Nun ñaka tä tödeke okwä kwäre aune ni ja tötikaka krikri tä kukwe mike gare ye nunta mike ütiäte jai”.

5. ¿Ngöbökwe jondron nire jökrä sribebare ye ñobätä ñaka era nitre kwati kräke?

⁵ Ni ni Sribekä tärä ye kukwe keta kabre tä bämike, ¿akwa ñobätä jondron nire jökrä sribebare Ngöbökwe ye nitre ñaka mike era jai? Ñobätä ñan aune niaratre ñaka tä ja tötike akwle kukwe mikata gare yebätä. Robert, abokän matare niena testiko Jehovakwe tä niere: “Jondron sribebare yebätä blita ñaka nämä kwelate aisete kukwe ye ñaka metre nämä nemen ruin tie. Akwa kä rababa 22 tibiti aune tikwe blitaba ni testiko Jehovakwe ben ngwane Ngöbökwe jondron sribebare ye kukwe keta kabre tä mike gare aune ye metre ye niaratre käkwe mikaba gare tie Bibliabiti”. * (Recuadro  “ Kukwe ütiäte nitre rüne kräke” ye mikadre ñärärä).

6. ¿Ni ni Sribekä tärä ye ñobätä nitre ruäre ñaka tä mike era jai?

⁶ Jondron meden meden tuin nitre ie ye aibe tädre mike era jai nieta kwetre, yebätä Ni ni Sribekä tärä ye ñaka era kräketre. Akwa erametre jondron ñaka tuin ietre ye niaratre tä mike era jai arato. Ñodre, murie ñaka tuin ietre akwa tätre mike era jai ñobätä ñan aune ye metre gare ietre. “Jändrän tuen ñakare nie, akwa jändrän ye abko tärä era metre” ye ie nita tödeke arato nieta Bibliakwe (Heb. 11:1). Yekäre nikwe kä diandrekä jai aune ja di ngwandre kukwe ye mikakäre gare kwin jai. Akwa nitre kwati ñaka töta nemen kukwe ye erere nuain. Ye medenbätä Ngöbö ñaka, tä nemen ruin ietre.

7. ¿Nitre jökrä ja tötikaka kwela krite ye ñaka tä Ngöbö mike era jai ye ñobätä ni ñan raba niere?

⁷ Ni jondron Sribekä tärä o ñakare yebätä nitre científico käkwe ja tötikabare yebätä ni jondron jökrä sribekä tärä ye namani gare ietre. *Robert,  kädrite párrafo 5 yete ye erere ni jondron sribekä tärä yebätä blita ñaka universidate, aisete ñaka tuin era ietre. Akwa nitre científico kwati käkwe Jehová mikanina gare jai aune niena tarere. Niaratre käkwe nuainbare erere, ni ja tötikabare o ñakare, akwa ni jökrä käkwe tödeka jakwe mikadre bäri dite. Ni mada ñaka nuaindre ni kräke.

8, 9. a) ¿Kukwe ngwantarita meden nikwe mikai gare jai? b) ¿Nikwe ja tötikadre jondron sribebare yebätä ye raba ni dimike ño?

⁸ ¿Ni ni Sribekä tärä ye ie ni raba tödeke ño bäri? Kukwe ketabokä raba ni dimike ye ani mike gare jai.

⁹ Jondron sribebare yebätä nikwe ja tötikadre. Jondron nire, kri mu aune muke ye nikwe mikaitari ñärärä kwin ngwane, Ni ni Sribekä tärä ye ie ni rabai tödeke bäri (Sal. 19:1; Is. 40:26). Nikwe ja tötikai bäri kukwe nebätä ngwane Jehová ye abokän Ni ni sribekä ye rabai bäri era ni kräke. Jondron sribebare ño ye mikata gare bä kabre täräkwata nikwe yebätä. Ñan raba nemen nüke gare kwin nie, akwa nikwe ja di ngwandre ñäkebätä aune dre dre raba nüke gare nie ye nikwe mikadre gare kwin jai. Aune video tä blite jondron sribebarebätä mikani tuare gätä kri regional känekänebätä ye ni raba tuinta jw.org yete, ye nikwe ñaka käi kwitadrekä jabiti.

10. Ni ni sribekä tärä ye kukwe meden tä bämike ye mäkwe mika gare (Romanos 1:20).

¹⁰ Jondron sribebare yebätä nikwe ja tötikadre ngwane, ye raba dre driere nie Ni ni Sribekä yebätä ye nikwe mikadre gare kwin jai (ñäkädre Romanos 1:20 yebätä). Ñodre, ñänä ye tä kä ngire aune kä trä bien nie ye tä nemen kwin krubäte jondron jökrä tä kä tibienbätä kräke. Akwa ñänä trä ruäre ye raba kukwe tare mike nemen bare nibätä, ¿Ni kä tibienbätä ye tä kriemikani ño kä trä käme yebätä? Jondron kädekata capa de ozono, ye tä mikani kä tibien bäre ta aune ye tä jondron jökrä kä tibienbätä kriemike ñänä trä käme yebätä. Ñänä trä käme ye tä nemen bäri ngwane, capa de ozono ye tä nemen bäri arato. Ni ni Sribekä töbätä aune ni tarekä krubäte käkwe jondron ye kwrere sribebare, ¿ye ni ñan raba niere ya?

11. ¿Kukwe mikata gare jondron sribebare yebätä raba tödeka nikwe mike dite ye medente raba kwen nie? (Recuadro “ Jondron keta kabre ne raba tödeka nikwe mike bäri dite” ye mikadre ñärärä).

¹¹ Nikwe kukwe känäin bäri jondron sribebare yebätä Tärä ni testiko Jehovakwe jie ngwankäre ja tötike aune jw.org yete ngwane, tödeka nikwe rabai bäri dite. Kena ni raba tärä aune video oto kiakia tä sección “¿Lo diseñó alguien?” yete, abokän tä kukwe ütiäte mike gare jondron nire aune kri mu sribebare ño yebätä ye ni raba tuin aune ñäkebätä. Jondron sribebare Ngöbökwe ye erere nitre científico tö sribei ye mikata gare yete arato.

12. ¿Nita ja tötike Bibliabätä ngwane nikwe dre mikadretari ñärärä?

¹² Nikwe ja tötikadre Bibliabätä. Ni iti ja tötikaka bioquímica yebätä abokän kädrite párrafo ketabokä yete, kenanbe niara ñaka nämäne Ni ni Sribekä ye ie tödeke akwa biti ja töi kwitani kwe. Niara tä niere: “Tita ja tötike kukwe cienciabätä ye ñan aibebätä tita tödeke, ñakare aune tita ja tötike kwin nguseta Bibliabätä arato”. Biblia tä dre driere ye niena gare kwin nie raba ruin nie. Akwa ni jökrä rabadre ja tötike jankunu Bibliabätä ne kwe Ni ni Sribekä ye ie nita tödeke ye rabadre bäri dite (Jos. 1:8; Sal. 119:97). Kukwe kira namani bare ye Biblia tä mike gare ño jatäri, kukwe rabai bare niebarebätä ye namani bare metre ta aune nitre Biblia  tikaka ye käkwe kukwe ja erebe mikani gare ye nikwe mikaitari ñärärä ngwane, Ni ni Sribekä töbätä aune ni tarekä käkwe ni sribebare aune Biblia ye kite niarakri ye ie ni rabai tödeke bäri (2 Tim. 3:14; 2 Ped. 1:21). *

13. Kukwe kite Ngöbökri ye töbätä krubäte ye mä raba bämike kukwe keteitibiti.

¹³ Nita ja tötike kukwe Ngöbökwe yebätä ngwane, kukwe mikata garebätä ye tä ni dimike ye nikwe mikadretari ñärärä. Ñodre, kä kwati nikanina ta yete nire tä ngwian tarere ye tä kukwe kri mike ja kisete aune “tä ja tare nike kri” mikani gare (1 Tim. 6:9, 10; Prov. 28:20; Mat. 6:24). ¿Kukwe ye täbe ni dimike kä nengwane? Jän ni raba niere. Tärä La epidemia del narcisismo ta dre niere ye ani mike ñärärä: “Bä kabre, nitre jondron bökäne krubäte yebätä kä ñaka juto aune käre käta ulire krubätebätä. Ne madakäre, nitre töta nemen ngwian tuai krubäte jakwe ye töi ñaka tä nemen kwin aune tä näkäin bren krubäte”. Nikwe ñaka ngwian taredre mikata gare Bibliabätä ye kwin krubäte ni kräke, ye nüke gare kwin nie. ¿Aune kukwe ja jie ngwankäre Bibliabätä mada mada nüke törö nie arato? Kukwe mikata gare Bibliabätä ye nita mike ütiäte jai ngwane, Ni ni Sribekä käkwe ni jie ngwain kwin ye ie ni rabai tö ngwen bäri (Sant. 1:5). Ye köböire kä rabai bäri juto nibätä (Is. 48:17, 18).

14. Nita ja tötike Bibliabätä ngwane, ¿dre rabai nemen gare Jehovabätä nie?

¹⁴ Ni tö Jehová mikai gare bäri jai ye töire nikwe ja tötikadre ye bäri ütiäte (Juan 17:3, TNM). Ni rikai ja tötike Bibliabätä ngwane, Jehová töi kwin keta kabre ye rabai gare nie aune ye arabe raba tuin jondron sribebare kwe yebätä nie. Nikwe niara mikai gare bäri kwin jai ngwane, niara rabai bäri metre ni kräke (Éx. 34:6, 7; Sal. 145:8, 9). Jehová rabai gare bäri kwin nie ngwane, ni rabai tödeke bäri niarai, nikwe taredi bäri aune ni rabai ja kete bäri kwin ben.

15. Nita tödeke Ngöböbiti yebätä nikwe blitai ni madabe ngwane, ¿ye käkwe ni dimikai ño?

¹⁵ Ñobätä nita tödeke Ngöböbiti ye nikwe mikadre gare nitre madai. Ye käkwe tödeka nikwe mikai bäri dite. Akwa nita kukwe driere ni iti ie aune niara ñaka tä Ngöbö mike era jai, yebätä kukwe ngwandretari kwe nie aune nikwe mikadre gare ño ie ye ñaka rabadre gare nie ngwane, ¿nikwe dre nuaindre? Ni raba kukwe känene täräkwata nikwe yebätä aune yebiti ni raba kukwe mike gare niarai (1 Ped. 3:15). Aune ja mräkätre ie kukwe gare krubäte ye ie ni raba ja di kärere. Nita kukwe mike gare Bibliabätä ni ye ie ye kai ngäbiti kwe o ñakare, akwa nikwe ja tötikai ye rabai kwin krubäte ñobätä ñan aune tödeka nikwe ye rabai bäri dite. Ye köböire, nitre ja tötikaka aune ja bämikaka töbätä ye tä kukwe ngwarbe driere Ni ni Sribekä yebätä, ye ie nikwe ñaka ja töi kwitamana.

16. Ni ñaka tödeka jakwe ngübarebiti aune mike dite jankunu ngwane, ¿dre raba nemen bare?

¹⁶ Kä nuäi te nita Jehová mike täte akwa ni jökrä rabadre tödeka jakwe ngübarebiti aune mike bäri dite. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune tödeka nikwe raba kite di nekä. Jondron erametre akwa ñaka tuin nie ye nita mike era jai ye abokän tödeka meden gärätä ye nikwe ngwandre törö jai. Aune jondron meden ñaka tuin nie ye tä käi nikwitekä jötrö nibiti. Ye medenbätä tödeka ñaka nikwe ye abokän “kukwe kämekäme Ngöbö rüere te nita nibrente” ye kwrere niebare Pablokwe (Heb. 12:1). ¿Aisete ni raba dre nuainne tödeka jakwe mikakäre dite käre? (2 Tes. 1:3).

17. ¿Dre raba ni dimike tödeka nikwe tädre dite jankunu yekäre?

¹⁷ Kena, Jehovakwe üai deme biandre nie ye nikwe kärädre jankunu ie. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune üai deme ye tä ni dimike tödeke (Gál. 5:​22, 23). Üai ñaka ni dimike akräke nita tödeke Ni ni Sribekä ie ye ni ñaka raba mike bäri dite aune ngübarebiti. Jehovakwe üai deme biandre nie ye nikwe ribedre jankunu ie aune niarakwe biandi nie (Luc. 11:​13). Ni raba ne erere niere: “Nun die mike tödeke bäri” (Luc. 17:5).

18. Salmo 1:2, 3 tä niere erere, ¿kukwe meden ütiäte krubäte tä nikwe?

 ¹⁸ Ne madakäre, nikwe ja tötikadre käre kukwe Ngöbökwe yebätä (ñäkädre Salmo 1:2, 3 yebätä). * Salmo ne tikabare ngwane, kukwe biani Ngöbökwe ye ñaka nämäne nitre jökrä israelita yekwe. Akwa reitre aune sacerdote yekwe nämäne. Aune kä kükükäre nämä niken ta yete, nitre israelita jökrä “brare, meritre, monsotre kia bätä nitre menteni” nämäne ja ükekrö kukwe nuakäre (Deut. 31:10-12). Aune Jesús näire, nitre ruärekwe rollo ye nämäne aune bäsi jökrä ye nämäne mikani sinagogate. Akwa kä nengwane, bäsi nitre jökräkwe Biblia tärä täte o ruäre. ¿Kukwe kwin ne biani nie ye ütiäte ni kräke ye ni raba bämike ño?

19. ¿Tödeka nikwe tädre dite jankunu yekäre ni rabadre dre nuainne?

¹⁹ Kukwe Ngöbökwe ütiäte ni kräke ngwane, nikwe ñäkäi käre bätä. Kä rabadrete nie o kä rükadre ruin nibiti ngwane batibe, nikwe ja tötikadre Bibliabätä ye erere nikwe ñaka nuaindre. Nikwe kukwe ükaite käre jai ja tötikakäre ngwane, tödeka nikwe täi bäri dite jankunu.

20. ¿Ni ja töi mikadre kwatibe dre nuainne?

²⁰ Ni ñaka nitre ja tötikaka aune ja bämikaka töbätä kä nebätä ye erere, ñobätä ñan aune kukwe nieta Ngöbö kukweibätä yebätä nita tödeke (Mat. 11:25, 26). Nita ja tötike nguseta kukwe Ngöbökwe yebätä, ye medenbätä ñobätä kä kite bäri käme aune Jehovakwe dre nuaindi kukwe ye ükatekäre ye gare nie. Aisete ni tö ja töi mikai kwatibe tödeka jakwe mikakäre bäri dite aune ni tö nitre kwati dimikai tödeke Ni ni Sribekä ie (1 Tim. 2:3, 4). Nitre kä jökräbiti tibien rabadre Jehová käikitekä aune kukwe nieta Apocalipsis 4:11, (TNM) ye niaratre rabadre niere ye nikwe ngübadre ngäbiti kä jutobiti jankunu: “Jehová, Ngöbö nunkwe, mä ye aibe mikadre kri jai, [...] ñobätä ñan aune mäkwe jondron jökrä sribebare”.