• “Ti muko nämä ja mike ngite ni madabe batire batire ye kwrere nämäne nemen ruin tie”.

• “Ja nämä nemen ruin ngwarbe tie, bä käme aune ti ñan ütiäte nämä nemen ruin tie”.

• “Ti nämä ja tare nike kaibe. Tikwe ja driedre nirei ñan nemen gare tie”.

• “Jehová ñaka nämä ti töibikaire jataba ruin tie”.

Kukwe mikata gare nebiti tä nemen gare metre nie, nitre ja mäkäninte brare tä pornografía tuin ngwane, muko kwe tä ja tare nike krubäte ye nemen gare nie. Niara tä kukwe ne nuainne gore o tiebe kä ruäre te o kä kabre te ngwane, niara ñan raba tö ngwenta käne erere mukobiti raba kite nütüre. Meri iti käkwe niebare: “Ti nämä tö ngwen ti muko ie, akwa batibe ti ñan jatabara mike tuin jai ti nämä mike tuin jai ye erere. Aune dre mada üka nämä kwe tibätä ye ti jataba ngwentari jai”.

¿Mä muko nakanina kö okwä ne kwrere te? a Ye erere ngwane, kukwe ne tikani meritre kukwebätä mä ye erere kräke. Nete kukwe ja jie ngwankäre Bibliabätä käkwe mä dimikai ye käkwe mä töi mikai jäme aune Jehová tö mä dimikai ye rabai gare mäi, ye köböire ja rabai ruinta bäri kwin mäi aune mä dimikai kwe ja üairebiti. b

Mä muko tä dre nuainne ye mä ñan raba ketebätä, akwa mä raba kukwe ruäre nuainne ja töi mikakäre jäme. Kukwe ne erere mä raba nuainne.

Mäkwe ñan ngite kita jabiti. Nitre merire gure ie ja raba nemen ruin ngite muko kwe tä pornografía tuen ye ngwane. Ñodre, Alice c merire yebätä niara ngite nämäne nütüre aune nämäne kukwe ne ngwentari jai: “¿Ñobätä ti muko tä meri mada mike ñärärä aune ñan ti mike ñärärä?”. Nitre merire gure ruäre tä dre nuainne yebiti tä kukwe ye mike bäri kri tätre nütüre yebätä jata nemen ruin ngite ietre. Daniela tä mike gare: “Ti mätä nämä nemen ñobätä ñan aune niara nämä jankunu pornografía tuin. Nunkwe ja mäkäninte ye ti ara nämä juen ngwarbe ti nämä ja ngwen ño yebiti ti nämä nütüre, yebätä ti brukwä nämä nemen jakrä”.

Ja ruin kore mäi ngwane, mä muko tä kukwe nuainne yebätä mä ñan ngite ye gare Jehovai ye mä  ngwan törö jai. Santiago 1:14 tä niere: “Kukwe kämekäme käta ni nuente ja käne, ye abko kukwe käme mdei ni töibtä tä ni nuente ja käne, käta ni näkwite ja kukwäre” (Rom. 14:12; Filip. 2:12). Ye medenbätä Jehová ñaka ngite kite mäbiti. Ñakare aune, mä ta ja ngwen metre ye tuin ütiäte krubäte ie (2 Crón. 16:9).

Nitre brare gure tä pornografía tuin yebätä muko kwe ñaka ngite jire. Kukwe ye rükadre gare ie ye raba dimike krubäte. Nitre brare tä pornografía tuin ngwane, tätre kukwe keta kabre bämike ja töite aune töta nemen nuainbätä abokän nitre merire ñaka raba nuainne jire, nitre ja tötikaka krikri tä mike gare.

Mä ñan töbika krubäte kukwe yebätä. Dibire rare ti nämä töbike ti muko nämä pornografía tuin yebätä. Kukwe ye aibe nämä ti töite, niebare Catherinkwe. Frances tä niere: “Ti muko tä nike medente ñan tä nemen gare tie ngwane, tita nemen töbike krubäte aune kukwe ye jökrä tä nemen tare krubäte tie”. Meritre ja mäkäninte tä ja mräkätre mada ngätäite ie muko tä ja tuin drebe gare ietre ngwane, tä nemen ja gaire krubäte nieta kwe. Mada abokän ie jata nemen ruin kaibe ñobätä ñan aune kukwe ben tä ja tuin ye abokän ñan nüke gare nitre madai tä nemen nütüre.

Ja rabadre ruin kore ie ye ñan käme, akwa töbikaitari krubäte kwe kukwe yebätä ngwane, diriakä bäri. Ye medenbätä töbikadre kwe tä ja kete Jehovabe yebätä, ye köböire rabai bäri dite nänkäre ja käne (Sal. 62:2; Efes. 6:10).

¿Ñäkäta Bibliabätä aune töbikataritabätä ngwane raba ni dimike ño? Bibliabätä kukwe ruäre tä känti nitre merire käkwe ja tuani kukwe tare ben ye ngwane ja brukwä tökaninte kwe Jehovai ye köböire ja namani ruinta kwin ie. Jehová ñaka kukwe ye ükaninte kräketre, akwa niaratre töi mikani jäme kwe. Töbike Anabätä, niara nämäne “ulire krubäte”. Niarakwe “orabare raire Jehovai”, ye bitikäre Jehová kukwe ye ükaite kräke o ño ñaka nämäne gare ie yebiti ta töi namani jäme (1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Cor. 1:3, 4).

Mäkwe ja di kärä ni umbre konkrekasionte ie. Niaratre rabai “kä ja kriemikara murie dite yebätä, kä ja ükakäre ñü jobe ngänikaire” ye kwrere mä kräke (Is. 32:2). Meri testiko iti ie mäkwe ja driedre töi jämebiti aune raba mä töi mike jäme yei raba ja driemana mäi (Prov. 17:17).

Mä muko tä pornografía tuin ye ngwane, mä raba dimike o ñakare ye mä raba kite ngwentari jai. Jän, raba nemen dimikabare mäi. Ñobätä ñan aune kukwe tare tä nemen bare o ni rüe bäri kri yebe ja tuakäre “Ni nibu ye bäri kwin ni itibe ye kräke”  nieta Bibliakwe (Ecl. 4:9-12). Ni brare aune merire ja mäkäninte ye kräke tä nemen bäri nuäre pornografía ye tuanmetrekäre aune raba tö ngwenta jabiti kwärikwäri tädre ja dimike kwärikwäri ye ngwane, namanina gare nitre ja tötikaka ie.

Mä muko ñan tö niena pornografía tuai aune tä ja di ngwen tuanmetrekäre o ñakare ye tädre gare mäi ye ütiäte krubäte. ¿Ja di käräbarera kwe Jehovai orasionte aune nitre umbre ji ngwanka ie? (2 Cor. 4:7; Sant. 5:14, 15). ¿Mä muko ja töi mikani kukwe ruäre nuainne metre ta? Ñodre, ¿teléfono o jondron mada ye ñan tä tuinte krubäte o kukwe ruäre raba töi mike pornografía tuin yebätä tä ja ngübarebiti? (Prov. 27:12). ¿Mäkwe dimikadre ye tä juto biare ka ngäbitikäre aune kukwe metre niekäre mäi? Ye erere ngwane, raba nemen dimikabare mäi.

¿Akwa nuaindre ño? Felicia tä dre nuainne ye ani mike gare jai. Niara tä ja mäkäninte Ethan ben. Ethan nämäne monsore ngwane, nämäne pornografía mike ñärärä krubäte. Felicia tä ja di ngwen krubäte ne kwe muko kwe käkwe ja driedre ie niara töta nemen pornografía tuaita ye ngwane. Ethan tä mike gare ne kwrere: “Jata nemen ruin ño tie ye tita niere jökrä ti muko ie aune ti ñan kukwe ükebätä. Ti nämä tare krubäte kwe. Nämä kukwe ükete ti dimikakäre ne kwe ti ñan matadre kö okwä yete. Aune tita ja tuin ño kukwe yebe ye tä ngwentari tie. Ne madakäre tita kukwe känene internete ye ngwane, niara tä ti ngübarebiti”. Metrere Ethan töta nemen pornografía tuai ye tä nemen tare Felicia ie. Akwa niara tä niere: “Tita nemen rubun krubäte aune tä nemen tare tie, akwa jata nemen ruin kore tie ye ñaka raba Ethan dimike, töta nemen pornografía tuabätä ye denkä ja töite ye gare tie. Jata nemen ruin ño ie yebätä nunta blite käne, ye bitikäre ti raba ja tuin ño kukwe yebe yebätä nunta ja töi mike”.

Tätre blite krörö ye raba brare dimike pornografía ye tuenmetre. Aune raba muko dimike tö ngwenta jabiti. Kukwe blo meden töta nuainbätä yebätä tä ja driere, niarata medente, dre nuainbare kwe ye tä niere muko kwe ie ngwane, tä nemen bäri nuäre muko kwe kräke tö ngwankäreta ie.

¿Kukwe nibi gare nie ne erere mä raba nuainne mä muko dimikakäre ruin mäi? Raba ngwane, mä raba ja töi mike ñäke kukwe dianinkä nebätä. ¿Mä muko ja töi mikadre dre nuainne? Niarakwe ja töi mikadre pornografía ye tuenmentre aune tö ngwandreta ie ye ganaindre kwe jai. Mä tö rabadre blitai kukwe yebätä ye ngwane, rabadre rubun näre bäri kwin ja töi mikadre kwe mä kukwe nuin aune ja ruin ño mäi ye mike nüke gare jai. ¿Mä abokän käkwe dre nuaindre? Mäkwe dimikadre kukwe ben tä ja tuin yebätä aune ja di ngwen tö ngwenta ie. Dre köböite pornografía tuata krubäte aune dre nuaindre tuanmetrekäre ye tädre gare nitre nibu ja mäkäninte ie ye ütiäte krubäte. d

 Kukwe nebätä mäkwe blitadre mä muko ben ye ngwane jötrö ngwarbe raba nemen rubun raba ruin mäi ngwane, mäkwe ja töi mika blite kukwe yebätä ben ni umbre ji ngwanka iti okwäbiti aune blita ye jie ngwandre ni umbre yekwe mäkwe ribe ie. Mä aune mä muko ye ie ja rabadre ruin kwin ni umbre ji ngwanka yebe, ye mäkwe känä. Mä muko raba pornografía ye tuenmetre, akwa ñan raba nemen nuäre mä kräke tö ngwankäreta ie jötrö ngwarbe ye mä ngwan törö jai. Mäkwe ñaka ja di ngwan nekä. Kukwe kia kia nuainta mä mukokwe ja töi ükatekäre ye mäkwe mikatari ñärärä. Kä näin ta aune mäkwe mä muko ngübai bätärekä ye köböire nun rabai ja mäketa kwin jabe yei mäkwe tö ngwan kwatibe (Ecl. 7:8; 1 Cor. 13:4).

Mä muko tä kukwe ye ara nuainenta bobukäre, ¿ye tä mike gare ja ñan ruin ngite ie o ñaka kukwe käme ye tuainmetre kwe nie raba? Ñakare. Metrere töi nämäne käre kukwe ye aibe nuainbätä ngwane kukwe ye täi jankunu töite. Ñaka tädi nuainne kä kwati te akwa raba matetubu. Kukwe ye ñan rabadre bare kore yekäre rabadre kukwe ruäre nuainne, pornografía ye tuaninametre kwe bä raba nemen yebiti ta. (Prov. 28:14; Mat. 5:29; 1 Cor. 10:12). Tä töbike ño ye rabadre kwite aune ja brukwä mikadre kwe kukwe käme ye kräke, ñodre pornografía aune kukwe käme mada keta kabre; ñodre küdreta akwle jabätä ye erere (Efes. 4:23; Sal. 97:10; Rom. 12:9). ¿Mä ta juto biare kukwe ne erere nuainkäre? Ye erere ngwane, tödekara tärä mäkwe. e

Akwa mä muko ñan tä ja di ngwen kukwe käme ye tuanmetrekäre ngwane, mä raba nemen ulire, mä ngökata aune mä raba nemen rubun. Bati bobu kukwe ye tärä nemen ngwane, mäta ja tuin kukwe ño ben ye mäkwe mikate Jehová kisete aune mä töi mikadi jäme kwe (1 Ped. 5:7). Mäkwe ja tötika jankunu, ora aune töbikatari ye köböire mä rökrai bäri Jehová ken aune niara rökrai bäri mä ken ye jutuai mäi. “Jehová tä nitre brukwä nötaninte ye ken” aune tö kä tuaita juto mäbätä (Sal. 34:18). Mäkwe ja di ngwan kukwe jökrä nuainkäre ja ngwankäre meri kukwebätä ye erere, aune mä ja di kärä ni umbre ji ngwanka konkrekasionte ie aune ja känenkäre mä muko yekwe ja töi kwitai yei mäkwe tö ngwan (Rom. 2:4; 2 Ped. 3:9).