1, 2. ¿Ñobätä Romanos kapitulo kwäkwä ye ütiäte krubäte nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye kräke?

JESÚS Ja Nire Biani Ngwanta Törö Jai ye näire, nikwe ñäkäbarera Romanos 8:15-17 yebätä raba ruin nie. Nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei nüna kärekäre kä kwinbiti käbämikata ye ñokänti gare ietre ye bersikulo ye tä mike gare. Romanos 8:1 (TNM) tä niere nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye “tä Kristo Jesús yebe”. Akwa ¿Romanos kapitulo kwäkwä ye tikani nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye aibe kräke? ¿Nitre ie nüna kärekäre Kä tibienbätä käbämikata ye dimika raba kwe arato?

² Romanos kapitulo kwäkwä ye tikani metrere nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye kräke. Kapitulo ye tä niere nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei Ngöböta “ja Üai” bien aune Ngöbökwe  “ka[i] ngäbti ja ngäbriänkä kwrere, [aune] [...] ngrabare btin biandi” ietre ye ngübata kwetre (Romanos 8:23). Niaratre gakröta nünankäre kä kwinbiti ye ngwane, tätre nemen Ngöbö ngäbriänkä ye erere. Ni kökanintari ye köböire, Jehová tä ngite juen ta bititre aune tä kädeke ni kukwe kwin nuainkä, ye medenbätä raba nemen niara ngäbriänkä (Romanos 3:23-26, TNM; 4:25; 8:30).

3. ¿Ñobätä nitre tä tö ngwen nüna kärekäre Kä tibienbätä ie ye rabadre ja tötike Romanos kapitulo kwäkwä yebätä?

³ Romanos kapitulo kobokä yekänti, Pablo kukwe tikani Abrahán yebätä. Jesús ja nire biani ni kökatarikäre ye känenkri, Abrahán ni ja ngwanka metre Ngöböi ye käkwe nünanbare kä nikani kwati krubäte ta yete. Abrahán ñaka nämene ni dianinkä nänkäre kä kwinbiti, akwa Jehovakwe kädekani ni ja ngwen kwin (ñäkädre Romanos 4:20-22 yebätä). Ye erere arato, nitre kristiano ja ngwen metre tä tö ngwen nüna kärekäre Kä tibienbätä ie ye kä nengwane Jehová raba kädeke ni ja ngwanka kwin. Nitre kristiano ye rabadre ja tötike Romanos kapitulo kwäkwä yebätä arato, ñobätä ñan aune tä kukwe niere mäträkäre nibätä ye raba niaratre dimike.

4. Nita ñäke Romanos 8:21 yebätä angwane, ¿ni rabadre kukwe meden ngwentari jai?

⁴ Romanos 8:21 (TNM) yekänti Jehovata käbämike nie, “ni sribebare tä klabore kukwe käme kisete [ye] mikadi kwäre” ngite aune gata yebätä. Ye tä mike gare nie, nire nire käkwe nünain Kä Bä Nuäre yete ye “Ngöbö monsoitre yekwe mikadi kwäre” ye käi rabai juto bätätre. Nita ñäke bersikulo yebätä angwane, ni rabadre ngwentari jai: “¿Tita kä mrä yete ruin tie?”. Nikwe dre nuaindre nünankäre yete ye ani mike gare jai.

5. ¿Romanos 8:4-8, 12, 13 yekänti Pablo blitabare drebätä?

⁵ (Ñäkädre Romanos 8:4-8, 12, 13 yebätä). * Nitre nämene nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä” aune nitre mada abokän nämene nüne “kukwe ja üaire ye ererebätä” yebätä Pablo blitabare Romanos kapitulo kwäkwä yekänti. Pablo nämene blite nitre ñaka kristiano aune nitre kristiano yebätä raba ruin nie. Akwa Pablo tärä ye tikani nitre kristiano “käräbare [...] rabakäre deme” yei (Romanos 1:7, TNM). Aisete nitre nämene nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä” aune nitre mada abokän nämene nüne “kukwe ja üaire ye ererebätä” ye abokän nitre kristiano. Akwa ¿ñobätä nitre ye töi ñaka nämene ja erebe?

6, 7. a) ¿Bibliabätä “ja ngätärebiti” nieta ye tä dre dre bämike? b) Romanos 8:4-8, 12, 13 yekänti Pablo “ja ngätärebiti” niebare ye ngwane, ¿nämene blite drebätä?

⁶ Bibliabätä ja ngätäre nieta ye raba kukwe keta kabre bämike. Ruäre ngwane tä ni ngrabare ye bämike (Romanos 2:28, TNM; 1 Corintios 15: 39, 50). Aune raba ni ja mräkäre ja ngätärebiti ye bämike arato. Ñodre, Jesús ye jatani “David mräkätre yekri ja ngätärebiti” nieta Bibliakwe. Aune Pablo niebare nitre judío ye nämene niara “mräkätre ja ngätärebiti” (Romanos 1:3, TNM; 9:3, TNM).

⁷ Akwa, Romanos 8:4-8, 12, 13 yekänti Pablo “ja ngätärebiti” niebare ye ngwane, ¿nämene blite drebätä? Rükadre gare nie yekäre, Romanos 7:5 (TNM) tä dre niere ye ani mike gare jai. Yete Pablo mikani gare, niara aune nitre kristiano mada ye käkwe nünanbare “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä”, niaratre jämi ja mike kukwebätä ye känenkri, ñobätä ñan aune “kukwe kämekämebätä [...] töi nämene” yei nämenentre ja tuenmetre töi kwitadre. Aisete nire nire tä nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä” ye tätre ja tuenmetre töi kwitadre kukwe blo blo yei aune dre dre ie niaratre tö ye erere tätre nuainne.

8. ¿Ñobätä Pablo niebare nitre kristiano dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei niaratre ñaka rabadre nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä”?

⁸ ¿Ñobätä Pablo niebare nitre kristiano dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei niaratre ñaka rabadre nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä”? Ñobätä ñan aune ni kristiano ye jökrä raba kite dre dre ie tö ja kräke ye mike tuin bäri ütiäte jai. Ñodre, ja mräkätre aune ja ngwaitre ruäre Roma ye tö nämene dre dre ie ja kräke yei nämenentre klabore niebare Pablokwe. Ye abokän nitre ye kräke ni nemen jabe, mrö aune jondron mada mada kä ngwankäre juto jabätä ye nämene tuin bäri ütiäte raba ruin nie (Romanos 16:17, 18; Filipenses 3:18, 19, TNM; Judas 4, 8, 12, TNM). Aune juta Corinto yekänti, kä kwati krubäte nikani ta yete ni kristiano iti nämene nemen “rün muko yebe” (1 Corintios 5:1). Erametre, nitre kristiano siklo kena ye ñaka rabadre nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä” niedre Pablokwe ietre ye ribe nämene kwetre jai (Romanos 8:5, 6). Aune kä nengwane, niedre nie ye nita ribere jai arato.

9. ¿Romanos 8:6 yekänti kukwe nieta ye abokänbiti ñaka dre gärätä?

⁹ Pablo kukwe niebare ye ütiäte krubäte ni kräke kä nengwane arato. Nitre tä mekerabe Jehová mike täte ye raba kite nüne “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä”. Akwa töbikadre mröbätä, sribibätä, jondron ja näkwitara yebätä o kukwe mane mane niedre jai ja töi mikakäre jabätä ye blo ye ñaka ai gärätä Romanos 8:6 (TNM) yekänti. Ñobätä ñan aune käre kukwe ye nuainta. Jesús mröbare ye käi nämene nemen jutobätä aune nitre kwati bukani kwe arato. Ruäre ngwane niara tö nämene kä diainkä jai ja dükakäre arato. Ne madakäre, Pablokwe niebare ni gure tä nemen jabe ye ütiäte krubäte.

10. ¿Jondron ruärebätä “ja töi mikadre” nieta ye dre gärätä?

¹⁰ ¿Jondron ruärebätä “ja töi mikadre” nieta ye dre gärätä? Ye abokän kukwe keteitibätä ja töi mikadre kwatibe ye meden gäräbare Pablokwe. Ni iti ie kukwe gare krubäte käkwe mikani gare kukwe nieta ye abokän tä nitre töita jondron tuabätä ja aibe kwe aune tä käre blite jondron yebätä ye meden gärätä. Niaratre töita jondron tuabätä jakwe ye bäri ütiäte kräketre aune jondron ye tä niaratre gobraine.

11. ¿Dre dre abokän raba nemen bäri ütiäte ni kräke?

¹¹ Nitre kristiano Roma yei namani ja trä tuadre aune dre nämene bäri ütiäte kräketre ye namani mikadre gare jai ietre. ¿Ye abokän “jondron ja ngätärebiti”? Dre abokän bäri ütiäte ni kräke ye nikwe mikadre gare jai arato. ¿Dre abokän raba nemen bäri ütiäte? Rabadre gare nie  yekäre, ni raba ngwentari jai: “¿Kukwe medenbätä tita blite bäri? ¿Dre abokän tita nuainne bäri?”. Nitre ruäre yekwe vino jene jene bänä nuadre, ju ükadrete bä nuäre jai, dän kökadre jai, ngwian kwetre yebiti jondron kökadre kwetre jai o ñokäre köbö diainkä ngwarbe kwetre jai yebätä käre tätre töbike ye tä nüke gare ietre. Jondron ye ñaka blo. Käre jondron ye nuainta. Blitakäre vino yebätä, ani kukwe ketebu nuainbare ye ngwenta törö jai. Ja mäkätebare ye ngwane, Jesukwe ñö kwitani vino erere aune Pablo niebare Timoteo ie mäträkärebätä, niara rabadre “uba döi kwaka ña[in] kiakia” ne kwe rabadreta kwin (1 Timoteo 5:23; Juan 2:3-11). Akwa vino ye ñaka nämene bäri ütiäte niaratre kräke. ¿Aune ni? ¿Dre abokän bäri ütiäte ni kräke?

12, 13. ¿Ñobätä ni rabadre ja ngübarebiti dre abokän bäri ütiäte ni kräke yebätä?

¹² ¿Ñobätä ni rabadre ja ngübarebiti dre abokän bäri ütiäte ni kräke yebätä? Pablo mikani gare: “Ja töi mikadre jondron ja ngätärebiti yebätä ye köböite ni raba krüte” (Romanos 8:6, TNM). Nikwe nünandre “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä” angwane, ni ñaka raba ja kete jankunu Ngöböbe aune ja nire ñaka raba nemen nikwe ja känenkäre. Akwa ni jökrä raba ja töi kwite ne kwe kukwe ye ñaka rabadre bare nibätä. ¿Juta Corinto yekänti ni iti nämene nemen rün muko ben abokän kitaninkä kukwebätä ye törö nie? Niarakwe ja töi kwitani, nämene nemen kämekäme meribe ye tuanimetre kwe aune namaninta Jehová miketa täte töi kwinbiti (2 Corintios 2:6-8).

¹³ Ni ye töi nämene krubäte nünanbätä “jondron ja ngätärebiti ye ererebätä”, akwa ja töi kwitani kwe. Ni kristiano iti tä ja töi mike kukwe blo jiebiti aune Jehovakwe kukwe ükaninte nuaindre ye ñaka mike täte angwane, raba ja töi kwite arato. Pablo kukwe niebare ye niarakwe ngwandre törö jai angwane, raba dimike ja töi ükete.

14, 15. a) ¿Drebätä ni rabadre ja töi mike? b) ¿“Ja töi mikadre kukwe ja üaire yebätä” nieta ye abokänbiti ñaka dre gärätä?

¹⁴ “Ja töi mikadre jondron ja ngätärebiti yebätä” ye köböite kukwe tare raba nemen bare nibätä yebätä Pablo blitabare, ye bitikäre niebare kwe: “Ja töi mikadre kukwe ja üaire yebätä ye köböire ja nire raba nemen nikwe aune ni raba nüne jäme”. Erametre, ye kukwe kwin krubäte käbämikata nie.

¹⁵ Akwa “ja töi mikadre kukwe ja üaire yebätä” nieta ye ñaka tä mike gare ni rabadre käre ja töi mike Jehová aune Biblia yebätä aune blite kukwe ye aibebätä. Dre dre nuainta ye nitre kristiano tä käre nuainne. Ñodre, nitre kristiano siklo kena yete nämene mröre, jondron ñain, ja mäkete, monsoi nämene nemen aune nämenentre sribire (Marcos 6:3; 1 Tesalonicenses 2:9).

16. ¿Dre nämene bäri ütiäte Pablo kräke?

¹⁶ Akwa Pablo aune nitre kristiano mada siklo kena yete ye käkwe ñaka jondron ye mikani bäri ütiäte jai. Ñodre, Pablo nämene jondron kwata sribere jure rürübäindre nünankäre jai ye gare nie. Akwa niara ñaka nämene sribi kwe ye mike bäri ütiäte jai. Ngöbö mikadre täte ye nämene bäri ütiäte Pablo kräke. Kukwe driedre aune diridre nitre madai yebätä niara töi nämene metrere (ñäkädre Hechos 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35 yebätä). Ja mräkätre aune ja ngwaitre Roma ie namani ja ngwandre Pablo erere aune nikwe  ja ngwandre niara erere arato (Romanos 15:15, 16, TNM).

17. ¿“Ni töita kukwe ja üaire yebätä” ye köböire dre kwin rabai nikwe?

¹⁷ ¿“Ni töita kukwe ja üaire yebätä” ye köböire dre kwin rabai nikwe? Romanos 8:6 tä niere: “Ja töi mikata kukwe ja üairebätä ye köböire ja nire käre aune nüna jäme tä nemen nikwe”. Kukwe ye tä mike gare, nita ja töi tuenmetre jie ngwandre Jehovai üai deme kwe yebiti aune töbikata nemen gare niara erere nie. Nüna kä jutobiti kä nengwane aune nünain kärekäre ja känenkäre ye Ngöböta käbämike nie.

18. “Ni töita kukwe ja üaire yebätä” angwane, ¿ñokänti ni töi tädre jäme ye rabai nikwe?

¹⁸ Pablo niebare arato “ni töita kukwe ja üaire yebätä” ye tä ni töi mike jäme. Ni jökrä tö nünain jäme, metrere ni tö ja töi tuai jäme. Akwa ni braibe kwe tä nemen. “Ni töita kukwe ja üaire yebätä” angwane, ¿ñokänti ni töi jäme ye rabai nikwe? Jehová köböire ni töi erametre jäme ye rabai nikwe. Ni raba nüne jäme ni mräkätre aune nitre kristiano mada yebe arato. Ni jökrä ngite, yebätä käre kukweta nemen jabätä nie ja mräkätre aune ja ngwaitre yebe. Ye erere tä nemen bare angwane, Jesús kukwe niebare mäträkäre nibätä ne nita mike täte: “Ma jana ja mäketa käne ma mräkäbe” (Mateo 5:24). Ja mräkätre aune ja ngwaitre tä kukwebätä nibe ye tä Jehová, “Ngöbö kä jäme bianka nie” mike täte arato ye nikwe ngwandre törö jai (Romanos 15:33; 16:20).

19. ¿Nirebe metrere ni raba nüne jäme?

¹⁹ “Ni töita kukwe ja üaire yebätä” angwane, ni täi jäme metrere Ngöböbe arato. Isaías ni Ngöbö kukwei niekä käkwe niebare nire nire tä tö ngwen ja brukwä tätebiti Jehovai ye Jehovakwe kriemikai aune nüna jäme kärekäre ye bian kwe ietre (Isaías 26:3; ñäkädre Romanos 5:1 yebätä).

20. Romanos kapitulo kwäkwä yekänti kukwe nieta mäträkäre nibätä ye nikwe mikai täte angwane, ¿dre kwin rabai nikwe?

²⁰ Nita tö ngwen nüna kärekäre kä kwinbiti o Kä tibienbätä ie, akwa Romanos kapitulo kwäkwä yekänti kukwe nieta mäträkäre nibätä ye raba ni jökrä dimike. Biblia tä ni dimike ja töi mike metrere Jehová mike täte aune dre dre ie ni tö ja kräke ye jiebiti nikwe ñaka ja töi mikadre nieta kwe nie yebätä nita debe bien krubäte. “Ni töita kukwe ja üaire yebätä” angwane, kukwe kwin krubäte käbämikata nie ne rabai nikwe: “Nün[a] kärekäre [...] ni Dänkien Kristo Jesu köböire” (Romanos 6:23).