1, 2. ¿Nitre kwati töita ño sribi kwetre yebätä?

NITRE kwati tä nemen nütüre sribi meden nuainta kwetre yebätä tä nemen ütiäte o ñakare. Kä ruäre känti ni nibu tä ngätäi jabe angwane sribi meden nuainta kwetre ye tätre ngwentari jai.

² Biblia tä nitre ruäre kädekete ye ngwane, niaratre nämene sribi meden nuainne ye tä kädekete arato. Ñodre, Biblia tä niere Mateo ye nämene jondron ütiä kärere gobran kräke, Simón nämene ni sribikä nibi kwatabätä erere aune Lucas abokän “ni kräkä bianka abko tare kri” nieta (Colosenses 4:14; Mateo 10:3; Hechos 10:6). Arato nitre Jehová mikaka täte nämene sribi nuainne niara kräke ye Biblia tä mike gare. Ñodre: David namani reire, Elías namani ni Ngöbö kukwei niekä aune Pablo namani kädekani apóstol. Jehovakwe sribi biani ietre ye niaratre mikani tuin ütiäte krubäte jai. Nita sribi meden nuainne Jehová kräke ye nikwe mikadre tuin ütiäte jai arato.

3. ¿Ñobätä ja mräkätre niena umbre rabadre ja mräkätre bati kite sribi nuainkäre bäri? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä).

³ Nita sribire Ngöbö kräke ye käita nemen juto nibätä aune sribi ye tuin ütiäte krubäte nie. Sribi ye tuin kwin krubäte nie yebätä ni  töta nemen nuain jankunu. Akwa metrere nita kite umbre ye ngwane, ni ñaka raba sribire krubäte ni nämä nuainne käne ye erere (Eclesiastés 1:4). Ye tä kukwe ruäre mike nitre Ngöbö mikaka täte ye kisete. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune kukwe drieta bäri matare aune jondron sribeta mrä mrä yebiti juta Ngöbökwe tä kukwe mike gare nitre kwati ie. Akwa ja mräkätre niena umbre ye kräke ruäre ngwane ñaka tä nemen nuäre kukwe ükateta mrä mrä ye nuainkäre (Lucas 5:39). Ne madakäre, kätä niken ta ye ngwane ni die ñan niena krubäte ni die nämä käne ye erere (Proverbios 20:29). Yebätä, ütiäte krubäte ja mräkätre niena umbre rabadre ja mräkätre bati ye kite sribi nuainkäre bäri (ñäkädre Salmo 71:18 yebätä). *

4. ¿Ñobätä ñaka nemen nuäre ja mräkätre ruäre kräke sribi kwe biankäre ni madai? (Recuadro “ Kukwe nebätä ñaka tä nemen nuäre ni kräke sribi nikwe mikakäre ni mada kisete” mikadre ñärärä).

⁴ Ja mräkätre tä ji ngwen konkrekasionte ye kräke ruäre ngwane ñaka tä nemen nuäre sribi bien ja mräkätre bati yei konkrekasionte (recuadro “¿Dre gärätä?” mikadre ñärärä). Ja raba nemen ruin ulire ietre, ñobätä ñan aune sribi ye tuin ütiäte krubäte ietre. Sribi ye niaratre ñaka jie ngwain angwane ñaka rabai bare kwin tätre nemen nütüre. O kä ñaka krubäte ni mada kitakäre sribi yebätä ruin ietre. Ne madakäre, ja mräkätre bati yei sribi mada ñan biandre nuaindre angwane rabadre ngübare bätärekä.

5. ¿Kukwe meden ngwantarita abokän nibike mike gare jai kukwe ja tötikara nekänti?

⁵ Ye medenbätä, ¿ñobätä ütiäte krubäte ja mräkätre niena umbre rabadre ja mräkätre bati ye dimike sribi nuainkäre bäri konkrekasionte? ¿Nuaindre ño kwetre? (2 Timoteo 2:2). Ja mräkätre bati ja töi mikadre kwin aune tädre juto biare sribikäre ja mräkätre niena umbre yebe, ¿ye ñobätä ütiäte? Rei David, monso kwe dimikani ño sribi ütiäte nuainne ye nikwe mikai gare kena jai.

6. ¿David ja töi mikani dre nuainne, akwa Jehovakwe dre niebare ie?

⁶ David rüe nakaninkä kä kwati krubäte te yebätä nämene ngitie ngwarbe kwäräkwärä. Niara namani gobrane ye ngwane, nikani nüne ju kwin te. Yebätä ni Ngöbö kukwei niekä Natán ie niebare kwe: “Ju sribebare kri rüka yebiti te tita nüne nete akwa kaja deme Jehovakwe abokän tä mikani jondron kwata sribebare jure yete”. Ja brukwä tätebiti David tö namani templo bä nuäre sribedi Jehová kräke. Angwane Natán niebare David ie: “Dre dre tä mä brukwäte ye jökrä mäkwe nuain, ñobätä ñan aune Ngöbö metre ye tä mäbe”. Akwa Jehová ñaka nämene töbike ni niara kukwei niekä Natán erere. Yebätä, juani kwe kukwe ne niere David ie: “Mä ñan ai käkwe ju sribedi ti kräke nünankäre tie”. Ebokänä, Jehovakwe kukwe kwin mikai nemen bare jankunu David yebätä käbämikani kwe ie, akwa monso iti kwe käkwe ju ye sribedi kräke niebare kwe ie. ¿David töi namani ño? (1 Crónicas 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1).

7. ¿Jehová töi nämene dre nuainbätä ye Davidkwe mikani tuin ño ütiäte jai?

⁷ David tö namani templo ye sribedi, akwa Jehová ñakare niebare ie yebätä David namani ulire krubäte raba ruin nie. Akwa yebiti ta monso kwe Salomón templo ye sribedi ye dimikani täte kwe. David käkwe nitre sribikä ye ñäkädrebiti ño ye nuainbare kwe aune kri, hierro, cobre, ngwian aune oro ükaninkrö kwe arato. Templo ye sribedi täte ngwane nire rabai käikitaninkä sribi yebätä ye David ñaka töibikaibare jire aune templo ye kädekani templo Salomonkwe. Ñakare aune kukwe ne niebare kwe  monso kwe ye dimikakäre: “Jehová tädi mäbe aune mä raba kukwe jökrä nuainne kwin aune mäkwe ju sribe Jehová Ngöbö mäkwe ye kräke, blitabare kwe mäbätä ye erere” (1 Crónicas 22:11, 14-16).

8. ¿Ñobätä David namani nütüre Salomón ñaka nämene juto templo ye sribekäre, akwa niarakwe dre nuainbare?

⁸ (Ñäkädre 1 Crónicas 22:5 yebätä). * Salomón ñaka nämene juto sribi kri ye nuainkäre David namani nütüre raba ruin nie. Niara tö namani templo ye sribedre bä nuäre krubäte, akwa Salomón abokän nämene bati aune kukwe ñan nämene gare krubäte ie. Akwa, yebiti ta David ie nämene gare Jehovakwe Salomón dimikai sribi ütiäte ye nuainkäre. Aisete, ja di ngwani krubäte kwe ngobo ye dimike sribi kri yebätä.

9. Kukwe meden bämikata abokän, ¿raba ja mräkätre niena umbre dimike kä ngwen juto jabätä ni mada rabadre sribire täte ye ngwane?

⁹ Ja mräkätre niena umbre tätre sribi nuainne konkrekasionte, ye ruäre mikadrete kwetre ja mräkätre bati kisete ye ngwane ñaka rabadre ja ngwen di nekä. Ni jökrä ie gare, Jehová sribi mikani ni kisete ye nikwe nuaindre kwin kä nengwane ye bäri ütiäte. Ye nuainkäre ütiäte krubäte ja mräkätre bati ye kitadre. Ani kukwe ne bämike ja töite. Nitre ruäre nämene chi angwane, rün nämene karo mike nen ye nämene tuin. Jatani nirien angwane nuaindre ño ye rünkwe driebare ietre. Kä nikani ta angwane täräkwata dianinkä kwetre jai karo ngwankäre arato. Akwa, yebiti ta rün nämene kukwe niere ietre  mäträkärebätä. Ruäre ngwane nämene karo mike nen aune biti rün nämene nuainne arato. Akwa, rün jatani umbre angwane, niaratre jatani karo mike nen mantre jetebe mada. ¿Ye nämene mate tare rünbätä? Ñakare. Niaratre nämene niken rün ngwena basare kä jene jene känti ye nämene kä mike juto rünbätä. Ye erere arato, ja mräkätre niena umbre yebätä kätä nemen juto, ñobätä ñan aune ja mräkätre bati kitani kwetre abokän tö sribidi bäri tä nemen tuin ietre yebätä.

10. ¿Moisés kädekadre aune mikadre ütiäte jai yebätä töi nämene ño?

¹⁰ Ni mada kädekadre sribi nuainne ye ngwane nikwe ja ngübadrebiti ne kwe ni ñaka rabadre mokrere. Moisés kukwe kwin bämikani ni kräke. Nitre ruäre juta Israel yete namani ja ngwen ni Ngöbö kukwei niekä kwrere angwane niarakwe töbikabare ño ye ani mike gare jai (ñäkädre Números 11:26-29 yebätä). * Josué tö namani ñäkäi nitre yei, akwa Moisés niebare ie: “¿Mätä mokrere tibiti? Nitre Jehová mikaka täte ye jökrä rabadre ni Ngöbö kukwei niekä aune Jehovakwe ja üai deme mikadre niaratre yebiti, ¿ye ñan bäri kwin ti kräke ya?”. Kukwe jökrä ye Jehová nämene jie ngwen ye nämene gare Moisés ie. Niara aibe kädekadre aune mikadre ütiäte jai yei ñaka tö namani. Ñakare aune, tö namani nitre Ngöbö mikaka täte ye jökrä tuai nemen ni Ngöbö kukwei niekä arato. ¿Aune ni abokän töita ño? ¿Ni mada kädekata sribi ruäre nuainkäre ye ngwane kätä nemen juto nibätä?

11. Ja mräkä iti käkwe ja mräkä mada tuanimetre sribi nämene kisete ye nuainne ¿yebätä dre niebare kwe?

¹¹ Ja mräkätre kwati käkwe sribibarera mekerabe ja di tätebiti Jehová kräke. Niaratre ye käkwe ja mräkätre bati kitanina sribi nuainkäre bäri. Ja mräkä iti kädekata Peter yebätä ani blite. Niarakwe sribibare kä 74 te köbö täte Ngöbö kräke, sukursal keteite kä Europa yekänti sribibare kwe kä 35 te. Oficina Känti Kukwe Drie Jie Ngwanta yekänti Peter sribibare kä kwati krubäte te. Akwa, sribi nuain nämene kwe ye biani ja mräkä mada bati, Paul ie. Peter ye käkwe Paul kitani sribi nuainkäre. ¿Sribi kwitani Peter kän yebätä namani rubun? Ñakare. Niarakwe niebare: “Kätä juto tibätä, ñobätä ñan aune ja mräkätre tötikata sribikäre bäri aune tätre sribire ye kwin krubäte”.

12. ¿Rehoboam kukwe nuainbare ye tä dre driere nie?

¹² Rei Salomón krütani ye ngwane, ngobo kwe Rehoboam namani reire. Rehoboam tö namani gai sribi mrä namani kisete ye nuaindre ño kwe, yebätä nitre umbre ruäre käkwe dre niedre ie ribebare kwe ietre. Akwa, biti ñaka kukwei mikani täte kwe. Monsotre ririabare niarabe yekwe kukwe niebare ie ye mikani täte kwe. Aune ye köböite kukwe tare namani bare (2 Crónicas 10:6-11, 19). ¿Kukwe nakaninkä ne tä dre driere nie? Bäri kwin, nitre niena umbre aune kukwe gare ie yei nikwe ribedre mäträdre kwe nibätä. Ne madakäre, nikwe kukwe nuadre bökän. Akwa, ye ñaka tä mike gare nitre kristiano bati rabadre jondron jökrä nuainne nuain nämene ño käne ye erere. Akwa, ñaka rabadre nütüre bengwairebe, nitre niena umbre nämene sribi nuainne ño ye erere ñaka nuaindre mada.

13. ¿Ja mräkätre bati tädre sribire ja mräkätre niena umbre yebe angwane rabadre dre nuainne?

¹³ Ja mräkätre niena umbre aune kukwe gare ie tä sribi nuainne, ye ruäre ngwane ja mräkätre bati tä sribi ye jie ngwen. Erametre, ja mräkätre bati ye rabadre ja kite nitre niena umbre yebätä. ¿Ja mräkä Paul abokänbätä blitani párrafo 11 yekänti ye törö nie? Niara kädekani ja mräkä Peter ye täte sribi keteiti jie ngwankäre Betel, ye ngwane niebare kwe: “Ti nämä kä denkä jai blitakäre Peter ben ne kwe kukwe niedre kwe tie, aune ja mräkätre mada mada nämä sribire tibe ye ti nämä töi mike nuainne erere arato”.

14. ¿Timoteo aune apóstol Pablo nämene sribire ño jabe ye tä dre driere nie?

¹⁴ Timoteo ye nämene bäri bati apóstol Pablo kräke, akwa niaratre sribibare jabe kä kwati krubäte te (ñäkädre Filipenses 2:20-22 yebätä). Bati Pablokwe niebare nitre kristiano nünanka juta Corinto yei: “Ti ngobo tare tikwe ni Dänkien käbti Timoteo tä näin metre ni Dänkienbe abko tikwe juanba nebe mun känti yete. Tita nüne ño Kristo Jesu ngwärekri, ye kwrere tita nünamna ni mda mdaye kä ketareketare temen nitre gätäkä Jesu käbtiye, ye abko Timoteokwe mikadita töre munye, abkokäre tikwe juanba” (1 Corintios 4:17). Kukwe ye tä mike gare Pablo aune Timoteo nämene sribire jabe. Pablokwe kä dianinkä jai Timoteo kitakäre “nüne [...] Kristo Jesu ngwärekri”, aune Timoteo ja di ngwani kukwe mike nüke gare kwin jai. Erametre, Pablo nämene Timoteo tarere krubäte aune Timoteokwe ja mräkätre Corinto ngübadi kwin ye nämene gare ie. Nitre umbre raba ja kite Pablo yebätä, ne kwe rabadre ja mräkätre mada kite konkrekasion jie ngwankäre arato.

15. ¿Kukwe nieta Romanos 12:3-5 ye raba ni dimike ño kukwe mada ükadrete ye ngwane?

¹⁵ Nita nüne köbö ütiäte näire. Juta Jehová tä Kä tibienbätä yete nitre tä nirien krubäte. Ye tä mike gare kukwe keta kabre ükaite ja känenkäre aune ruäre matai nibätä arato. ¿Ni raba dre nuainne? Ni ñan rabadre töbike ja aibebätä, ñakare aune ja töi mikadre bobre aune ja töi mikadre Gobran Ngöbökwe tä sribi nuainne ye dimike siba. Nikwe ye erere nuaindi angwane, ni tädi keteitibe. Pablo tärä tikani nitre kristiano Roma ie yete niebare kwe: “Ti bike kukwe niere krörö mun itire itireye: Munkwe ñan bika kri  ni mda mdabtä, akwa munkwe töbika era metre au jabtä”. Ye bitikäre, Pablo mikani gare ni ngrabare keteitire keteitire tä sribi jene jene nuainne, ye erere arato ni itire itire konkrekasionte kisete sribi tärä nuainkäre arato (Romanos 12:3-5).

16. ¿Ni itire itire raba dre nuainne nünankäre jäme aune keteitibe juta Ngöbökwe yete?

¹⁶ Ni jökrä Jehová mikaka täte tö Gobran Ngöbökwe dimikai aune dre dre ribedre kwe nie ye ni tö nuain arato. Nitre niena umbre raba ja mräkätre bati kite sribi nuainkäre. Monsotre bäri bati raba sribi keta kabre ye nuainne töi bobrebiti aune töi bökänbiti. Ja mräkätre gure abokän muko kwe tä dimike kukwe ñokwa yebiti ta, yebätä tätre debe bien krubäte. Kukwe yebiti meritre gure tätre ja ngwen meri Ngöbö mikaka täte kädeka nämene Priscila erere, niara nämene käre muko kwe Áquila ye dimike (Hechos 18:2).

17. ¿Ñokäre Jesukwe nitre ja tötikaka kwe tötikani?

¹⁷ Käre Jesús nämene juto biare nitre mada kitakäre, yebiti kukwe kwin bämikani kwe ni kräke. Sribi nuain nämene kwe ye ni mada käkwe nuaindi ye nämene gare ie. Ne madakäre, nitre ja tötikaka kwe ye därebare ngite ye nämene gare ie arato. Akwa, nitre ja tötikaka ye käkwe kukwe kwin mikai gare bäri niara kräke yei niara nämene tö ngwen (Juan 14:12). Jesukwe nitre ja tötikaka kwe ye tötikani kwin, ne kwe niaratre rabadre kukwe driere kä keta kabre känti aune ye erere nuainbare kwetre (Colosenses 1:23).

18. a) ¿Ja känenkäre nikwe sribi meden nuaindi? b) ¿Nengwane sribi meden tä ni kisete?

¹⁸ Jesús murie ketani, ye bitikäre Jehovakwe ganinkröta aune sribi mada biani bäri ie. Ne madakäre, mikani “däkien jökräbiti, gobran jökräbiti, nitre dite jökräbiti” (Efesios 1:19-21, Ngöbö Täräe, tärä okwä ükaninte). Nikwe Jehová mikai täte jankunu nemen ni krütadre Armagedón känenkri angwane, ni gaikröta kä mrä ja känenkäre yete, aune sribi rabai krubäte nikwe abokän kä mikai juto nibätä. Nengwane, sribi ütiäte tä ni kisete ye abokän kukwe kwin driedre aune nitre tötikadre. Ye medenbätä, ni tä bati o ni niena umbre akwa nikwe “sribi ni Dänkienkwe, yebtä [...] ja kita[dre] ja di ngöibti” (1 Corintios 15:58).