1. Jehovata kukwe bien ja jie ngwankäre nie ye ñobätä mikadre täte mike gare keteiti.

 MÄTA juta kri te aune kä ñan gare mäi yebätä mäta nianinte ye bämike ja töite. Kukwe tare aibe raba nemen tuin ja bäre mäi: Carro, nitre käme aune nitre ñan gare mäi jüräta nemen mäbätä. Arato mä raba nete ji blo dianbätä jai. ¿Ni iti ie kä gare käkwe mä jie ngwandre, ja ngübabitikäre kukwe jökrä yebätä ye rabadre kwin mä kräke ñan ererea? Ye medenbätä ni raba niere kä tibien ne abokän juta ye kwrere.

2. ¿Ño Jehovata ni jie ngwen?

² ¿Jehová tä ni jie ngwen ño? Metrere, tä nuainne niara Kukwei yebiti. Arato, nitre kä tibienbätä dianinkä kwe ni jie ngwankäre yebiti. Ñodre, “ni klabore ja ngwanka metre aune töbikaka kwin käne” yebiti tä mrö ja üaire bien nie ne kwe nikwe kukwe kwin diandre nuaindre jai (Mat. 24:​45, TNM). Akwa niaratre ye ñan aibebiti Jehovata ni jie ngwen. Ñakare aune, nitre circuito tuabitikä, ni umbre konkrekasionte, yebiti tä ni jie ngwen aune tä mäträre nibätä ja tuakäre kukwe tare yebe. Kä krüte ne näire kukwe tare aibe tä nemen bare akwa, Jehová tä ni jie ngwen yebätä nita debe bien krubäte. Ye köböire ni raba nemen ja ketamuko kwe aune näin jankunu ji ja nire kräke yebiti.

3. ¿Dre rabai gare nie kukwe ja tötikara nebätä?

³ Akwa ruäre ngwane, nitre ngite ni erere yebiti Jehovata ni jie ngwen ye ñan tä nemen nuäre ni kräke mikakäre täte. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune ni tö dre kukwe nuai ye ñan ai nieta nie. O kukwe nieta kwetre ye abokän ñan kwin aune ñan metre, ye medenbätä ñan kite Jehovakri ye nütü raba. Ye ngwane, metrere Jehová tä ni jie ngwen ye kadre ngäbiti aune bäri kwin mikadre täte. Tödeka nikwe mikakäre bäri dite, kukwe ketamä nuaindre ye ani mike gare jai kukwe ja tötikara nebätä: 1) Jehovakwe juta kwe jie ngwani ño mikata gare Bibliabätä, 2) Jehovata ni jie  ngwen ño kä nengwane aune 3) Jehovata ni jie ngwen mikata täte ye köböire dre kwin tä nemen bare ni kräke.

JEHOVAKWE JUTA ISRAEL YE JIE NGWANI ÑO

4, 5. ¿Moisés yebiti Jehová nämäne nitre israelita jie ngwen ye bämikani ño kwe? (Üai kena täräkwatabätä mikadre ñärärä).

⁴ Jehovakwe Moisés kädekani nitre israelita diankakäre Egipto aune jie ngwankäre, ye Jehovakwe mikani gare mrebe ietre. Ñodre, keteiti ye abokän kä rare Jehovakwe muta mikani aune kä deu Jehovakwe ñukwä jutra mikani (Éx. 13:21). Moisés ja jie ngwamana kukwe yei, köböire niara aune nitre israelita namani mren tain yekänti ngwane. Nitre egipcio ie nitre israelita neketaninkä mren ken ye ngwane, kä jürä nakaninkäbätä. Moisés ñan kukwe kwin nuainbare namanintre nütüre. Akwa ye ñaka metre. Ñobätä ñan aune kä medenkänti Moisés nikani ngwena ye namani bare Jehová köböire (Éx. 14:2). Ye bitikäre, Jehovakwe kukwe ñan tuabare nuainbare niaratre mikakäre kwäre (Éx. 14:​26-28).

⁵ Kä 40 te, Moisekwe ja jie ngwan mananbare muta ye ie, juta kwe ye jie ngwankäre kä nötare yete ta. a Ruäre ngwane, Jehová nämäne muta mike tienda Moisekwe yebiti kwin aune nitre israelita jökrä nämäne tuin (Éx. 33:​7, 9, 10). Arato muta yebiti, Jehová nämäne blite Moisés ben. Yete kukwe ja jie ngwankäre nie nämäne kwe ie ye nämäne niereta nitre israelita ie (Sal. 99:7). Kukwe nebiti nämäne tuin metre nitre israelita ie, Jehovakwe Moisés kädekani niaratre jie ngwankäre.

6. ¿Jehová nämäne nitre israelita jie ngwen ye mikani tuin ño kwetre jai? (Números 14:​2, 10, 11).

⁶ Jehovakwe Moisés kädekani nitre israelita jie ngwankäre ye nitre kwati ñaka kani ngäbiti (ñäkädre Números 14:​2, 10, 11 yebätä). b Jehovakwe Moisés kädekani ye ñaka namanintre kai ngäbiti, yebätä Jehovakwe ñaka tuanimetre niken Kä Käbämikani ie yekänti (Núm. 14:30).

7. ¿Nire nire käkwe ja tuanimetre jie ngwandre Jehovai? (Números 14:24; üai mikadre ñärärä).

⁷ Nitre israelita ruäre käkwe ja tuanimetre jie ngwandre Jehovai. Ñodre, Jehovakwe niebare: “Caleb [ . . . ] ti mikani täte kwe ja brukwä tätebiti” (ñäkädre Números 14:24 yebätä). c Ye köböire Jehovakwe kukwe kwin mikani nemen bare kräke. Ñodre, kä Canaán känti kä medente tö namani nünain yete Jehovakwe tuanimetre niken nüne (Jos. 14:​12-14). Arato israelita jatani jatäri yekwe Jehová tuanimetre ja jie ngwen, Caleb nuainbare erere. Josué kädekani Jehovakwe Moisés täte ye mikani ütiäte kwetre jai (Jos. 4:14). Ye medenbätä, Jehovakwe tuanimetre niken Kä Käbämikani ietre yekänti (Jos. 21:​43, 44).

8. ¿Nitre kädeka nämäne reire ye näire Jehovakwe juta kwe jie ngwani ño? (Üai mikadre ñärärä).

⁸ Ja käne mada, Jehovakwe nitre kädekani Jueces erere juta kwe jie ngwankäre. Aune nitre nämäne nemen reire ye näire, niarakwe nitre dianinkä ja kukwei niekäre yebiti nämäne juta kwe ye jie ngwen. Reitre käkwe ja ngwani metre Jehovai yekwe ni niara kukwei niekä ye mikani täte. Ñodre, rei David käkwe töi  bobrebiti ni Ngöbö kukwei niekä Natán käkwe mäträbarebätä ye kukwe nuani (2 Sam. 12:​7, 13; 1 Crón. 17:​3, 4). Rei Jehosafat ye käkwe ni Ngöbö kukwei niekä Jahaziel ye kukwe nuani. Aune nitre nünanka juta Judá ye töi mikani kwe tö ngwen kwatibe ni Ngöbö kukwei niekä yei (2 Crón. 20:​14, 15, 20). Kukwe tare näire rei Ezequías ja di käräbare ni Ngöbö kukwei niekä Isaías ie (Is. 37:​1-6). Nitre reire nämäne ja tuenmetre jie ngwandre Jehovai ngwane, Jehová nämäne kukwe kwin nemen bare kräke aune nämäne juta ye kriemike (2 Crón. 20:​29, 30; 32:22). Jehovakwe nitre niara kukwei niekä ye dianinkä juta ye jie ngwankäre ye nämäne tuin metre. Akwa, nitre reire aune nitre israelita ñaka kukwe ye mikani era jai (Jer. 35:​12-15).

NITRE KRISTIANO SIKLO KENA YE JEHOVAKWE JIE NGWANI ÑO

9. ¿Nitre kristiano siklo kena ye Jehovakwe jie ngwani ño? (Üai mikadre ñärärä).

⁹ Jehovakwe konkrekasion sribebare siklo kena ye näire, ¿nitre ye jie ngwani ño kwe? Jesús kädekani ji dokwäte konkrekasion käne kwe (Efes. 5:23). Akwa, nitre kristiano itire itire yebe Jesukwe ñaka blitabare ne kwe dre nuaindre kwetre rabadre gare ietre, ñakare aune nuainbare kwe nitre apóstol aune nitre umbre kädekani kä Jerusalén känti yebiti kukwe drie jie ngwankäre (Hech. 15:​1, 2). Ne madakäre, nitre umbre kädekani konkrekasionte jökrä te ja mräkätre jie ngwankäre (1 Tes. 5:12; Tito 1:5).

10. a) ¿Nitre kristiano siklo kena ie kukwe biani ja jie ngwankäre ye mikani tuin ño kwetre jai? (Hechos 15:​30, 31). b) ¿Nitre kädekani ji ngwanka Jehovakwe ye ñobätä nitre ruäre kädekateta Bibliabätä käkwe ñaka kani ngäbiti? (Recuadro “ Kukwe tuin metre nitre ie akwa ñobätä ñaka mike täte” ye mikadre ñärärä).

¹⁰ Jehovakwe kukwe biani ja jie ngwankäre nitre kristiano siklo kena ie, ¿ye kani ngäbiti ño kwetre? Nitre kwati käkwe kani ngäbiti töi bökänbiti. Ne madakäre, niaratre die mikani ngwane, “käi namani nuäre kri btätre” (ñäkädre Hechos 15:​30, 31 yebätä). Nengwane, ¿Jehová tä juta kwe jie ngwen ño?

JEHOVATA NI JIE NGWEN ÑO KÄ NENGWANE

11. Nitre tä kädekani ji ngwankäre nengwane ye Jehovata jie ngwen ño ye mä raba mike gare keteiti.

¹¹ Kä nengwane, Jehová täbe juta kwe ye jie ngwen kukwe bianta kwe yebiti, Monso kwe kädekani konkrekasion jie ngwanka yebiti. ¿Aune täbe nitre kädeke juta kwe jie ngwankäre?  Jän. Ñodre, siklo 19 yete kukwe namani bare. Ye ngwane, kukwe ütiäte ne namani gare Charles Russell aune sribikä ben yei: kä 1914 ye rabai ütiäte krubäte Gobran Ngöbökwe ye kräke (Dan. 4:​25, 26). ¿Ñokänti kukwe ye nükani gare ietre? Ja tötikabare krubäte kwetre profecía Bibliabätä yebätä. Metrere niaratre ja di ngwani ja tötike kukwe mikakäre gare jai, ye Jehovakwe jie ngwani. Kukwe namani bare 1914 ye käkwe mikani gare Gobran Ngöbökwe namanina gobrane. Ye ngwane, Rü Kri Kena nakaninkä, ye näire kä jökräbiti tibien, dobo nakaninkä, mrö nika namani aune bren tare nikabare (Luc. 21:​10, 11). Yebiti namani gare kwin Jehovakwe nitre ye kädekani juta kwe jie ngwankäre.

12, 13. ¿Dre nuainbare kukwe driekäre aune nitre tötikakäre jankunu Rübare Kri Bobukäre ye näire?

¹² Rübare kri bobukäre ye ngwane, dre namani bare ye ani mike gare jai. Ja mräkätre nämäne central mundial jie ngwen, yekwe ja tötikani Apocalipsis 17:8 yebätä ngwane, Armagedón ñaka rükai rübare kri bobukäre ye bitikäre nükani gare ietre. Ye bitikäre kä rabaita jäme ye köböire niaratre rabai kukwe driere nitre madai. Ye medenbätä, juta Ngöbökwe kukwe diani jai ye ñan kwin kwrere bä namani: Escuela Watchtower Galaad, d ye kömikani ne kwe nitre misionero rabadre niken juta jene jene te kukwe driere. Aune rü ye näire nitre misionero ye juani juta madate kukwe driere. Ne madakäre nitre klabore käkwe Kwela Ministerio Teocrático e ye kömikani nitre kukwe driekä ye jökrä dimikakäre kukwe driekäre bäri kwin. Kukwe ye jökrä käkwe nitre Jehová mikaka täte ye dimikani kukwe driei kwe ja känenkäre yebätä.

¹³ Metrere kukwe tare ye näire Jehovakwe juta kwe jie ngwani ye nüke gare metre nie. Rübare kri bobukäre ye bitikäre nitre Jehová mikaka täte ye namani kukwe driere jäme kä keta kabre känti. Ye köböire nitre kwati ie Jehová namani gare aune nengwane kä jökräbiti tibien kukwe drieta.

14. ¿Ñobätä tö ngwandre juta Ngöbökwe aune nitre umbre tä kukwe bien nie ja jie ngwankäre yei? (Apocalipsis 2:1; üai mikadre ñärärä).

¹⁴ Nitre braibe konkrekasion jökrä Ngübabitikä tä ja jie ngwamana Jesús ie. Tätre ja  di ngwen ne kwe Jehová aune Jesús töita ño ye ererebätä tädre kukwe bien ja jie ngwankäre konkrekasionte. Tä nuainne nitre circuito tuabitikä yebiti aune nitre umbre yebiti, ne kwe kukwe bianta ja jie ngwankäre kwetre ye rabadre nüke konkrekasion jökrä te. f Nitre umbre dianinkä nänkäre kä kwinbiti tä Jesús “kise ruinkri” aune nitre umbre konkrekasionte ye arato ni raba niere (ñäkädre Apocalipsis 2:1 yebätä). Akwa nitre ye töi ngite, yebätä kukwe tä nainte ietre, namani bare Moisés, Josué aune nitre apóstol bätä erere (Núm. 20:12; Jos. 9:​14, 15; Rom. 3:23). Gare metre nie, Jesús tä nitre klabore ja ngwanka metre bätä nitre umbre konkrekasionte jie ngwen aune nuaindi kwe “nebebe kä mrä” (Mat. 28:20). Ye medenbätä, kukwe bianta ja jie ngwankäre kwetre nie ja mräkätre ji ngwanka konkrekasionte yebiti yei nikwe tö ngwandre kwatibe.

KUKWE BIANTA JA JIE NGWANKÄRE JEHOVAKWE NIE MIKATA TÄTE KÖBÖIRE KUKWE KWIN TÄ NEMEN BARE

15, 16. ¿Ja mräkätre tä ja tuenmetre jie ngwandre Jehovai yebätä dre raba nemen gare nie?

¹⁵ Kukwe bianta Jehovakwe ja jie ngwankäre nie mikata täte ye köböire kukwe kwin tä nemen nikwe. Ye erere, Andy aune muko kwe, Robyn, käkwe nuainbare, nünandre jondron braibebiti nieta ye erere nuainbare kwetre (nota ketebukäre Mateo 6:22 tä Biblia de estudio yebätä ye mikadre ñärärä). Ye köböire niaratre namani sribire juta Ngöbökwe te ju sribebätä. Robyn tä niere: “Nun tärä nüne kä chi te aune ruäre ngwane, kä ñaka nämä kwen nunye ja bukakäre. Ne madakäre, jondron üai diandrekä ye tuin kwin krubäte tie, akwa cámara aune jondron mada ye tikwe rürübäinba, tikwe muaba akwa tikwe ja töi mikaba kwatibe Abrahán muko, Sara, ye erere ñaka nikrenta ja jiebiti, ñakare aune ja känenkäre” (Heb. 11:15). ¿Kä juto bätätre kukwe diani kwetre jai yebätä? Robyn tä niere: “Nunta ja di ngwen Jehová mike täte ja brukwä tätebiti. Nun raba dre nuainne ye erere nunta nuainne kä jökrä ngwane Jehová kräke ye tä kä mike juto nunbätä. Nunta sribire Jehová kräke ye ngwane, nunta kä bä nuäre yete nunta bämike ja töite”. ¿Andy abokän tä dre niere? “Sribidre köbö täte Jehová kräke ye kukwe bäri  kwin nita den nuaindre jai aune tä kä mike juto nibätä”.

¹⁶ ¿Jehová tuadremetre ja jie ngwen ye köböire kukwe kwin meden mada raba nemen nikwe? Ani kukwe namani bare Marcia yebätä, ye mike gare jai. Niara ngedianinkä colegiote ngwane, ja töi mikani kwe ja mike prekursora (Mat. 6:33; Rom. 12:11). Niara tä niere: “Universidad ye käkwe beca drieba tie ja tötikakäre kä kobokä te. Akwa ti töi nämä kukwe ja üaire nuainbätä, yebätä tikwe ja töi mikaba ja tötike kukwe ruärebätä käkwe ti dimikadre ja mike prekursora yekäre. Aune ye kukwe bäri kwin tikwe dianba nuaindre jai. Nengwane, ti prekursora regular aune tita sribire ye tä ti tuenmetre sribire voluntaria externa Betel ben aune ye kukwe bäri kwin tä tikwe”.

17. ¿Kukwe meden mada känti Jehová mikadre täte ye kwin ni kräke? (Isaías 48:​17, 18).

¹⁷ Ruäre ngwane, juta Ngöbökwe tä kukwe bien nie mikakäre täte abokän raba ni kriemike ni töta jondron tuabätä bäri jakwe yebätä o kukwe bianta Jehovakwe mikakäre täte ye ñan mikadre ngwarbe jai yekäre. Ja tuanmetreta jie ngwandre Jehovai ye kwin ni kräke, ñobätä ñan aune ni töita jäme aune tä ni kriemike kukwe kri raba nemen ni kisete yebätä (1 Tim. 6:​9, 10). Ne köböire, nikwe ja töi mikai kwatibe sribire Jehová aibe kräke. Aune kukwe mada ñaka jire raba kä mike bäri juto nibätä aune kä jäme erametre bien nie (ñäkädre Isaías 48:​17, 18 yebätä). g

18. ¿Jehová tä ni jie ngwen ye ñobätä mä tö mikai täte käre?

¹⁸ Ja tare nikadi kri ye näire aune Gobrandi kä mil krati ye ngwane Jehová täi jankunu ni jie ngwen ja mräkätre yebiti (Sal. 45:16). Kä ye näire, ¿nikwe ja tuainmetre jie ngwandre Jehovai kukwe tuin kwin nie abokän tuadremetre nikwe yebiti ta? Ja mikadi täte kä nengwane ngwane, rabai bäri nuäre ni kräke ja mikakäre täte ja känenkäre. Yebätä, Jehovata ni jie ngwen ye mikadre täte jankunu aune nitre kädekani kwe ni ngübakäre ye mikadre täte arato (Is. 32:​1, 2; Heb. 13:17). Kukwe tärä keta kabre nie tö ngwankäre Jehovata ni jie ngwen yei, ye käkwe ni dimikai ja kriemike kukwe tare raba nemen bare nibätä ja üairebiti yebätä aune rabakäre kä bä nuäre yete nünankäre kärekäre.