1, 2. ¿Ñobätä nitre bobre ye täi käre kä nebätä?

KÄ NENGWANE, nitre ñaka tä sribire kwin ngwian yebiti aune tätre kukwe käme nuainne. Monsotre bati ie sribi ñaka kwen. Juta mada jondron bökäne krubäte yekänti nitre kwati krubäte tä niken sribire. Juta jondron bökäne krubäte yekänti nitre kwati krubäte tä nüne bobre arato. Nitre jondron bökäne ye tä nemen bäri jondron bökäne aune nitre bobre ye tä nüne bäri bobre. Mikani gare ruäre ye erere, nitre 1% nünanka kä jökräbiti tibien yekwe ngwian tärä ere krubäte nitre mada ye ngwä. Erametre nitre kwati tä nüne bobre krubäte, akwa nitre mada abokän kwe ngwian tärä mräkätre kwati krubäte kite ja täri ye ngübakäre. Kukwe ye ñaka namani tuin kwin Jesús ie yebätä kukwe ne niebare kwe: “Nitre bobre bobre tädi käre mun ngätäite nete” (Mar. 14:7). ¿Ñobätä nitre kwati krubäte ñaka nüne ja erebe?

² Gobran Ngöbökwe ye aibe raba kukwe ye ükete nämene gare kwin Jesús ie. Apocalipsis 18:3 yekänti, Biblia tä blite “nitre jändrän rürümoinkä” yebätä, ye abokän nitre jondron rürübäinkä töita ja aibebätä ye meden gärätä. Nitre jondron rürübäinkä, gobrantre aune nitre kukwe ngwarbe mikaka täte ye tä nitre gobrainta Satanakwe yekri. Ni Ngöbö mikaka täte ñaka ja mike jire gobrantre aune nitre  kukwe ngwarbe mikaka täte yekri. Akwa ni jökrä bäsi ñaka raba ja denkä täte mento nitre jondron rürübäinkä tä nitre gobrainta Satanakwe ngätäite yebätä.

3. ¿Kukwe meden meden ngwantarita abokän nibike mike gare jai?

³ Jondron rürübäinta ye ni kristiano tä mike tuin ño jai yebätä nikwe töbikadre. Nikwe ngwandretari jai: “¿Tita ja ngwen metre Ngöböi ye bämikakäre tikwe dre nuaindre jondron tikwe yebiti? ¿Tikwe dre nuaindre ne kwe tikwe ñaka ja mikadre jondron rürübäinta yete? ¿Nita tö ngwen täte Ngöböi ye dre tä bämike?”.

4, 5. a) Ni jondron ngübabitikä kädriebare Jesukwe, ¿yebätä dre namani bare? b) ¿Jesús kukwe meden niebare nitre ja tötikaka kwe yei?

⁴ (Ñäkädre Lucas 16:1-4, 8 yebätä). Ni jondron ngübabitikä ñaka sribire kwin yebätä Jesukwe blitabare ye tä ni mike töbike. Ni jondron ngübabitikä yekwe ngwian kitaninkä ni ngwian bökänkä yekän niebarebätä, yebätä sribi dianka jababare kän. * Aisete, ‘töbikabare kwin’ kwe aune sribi ñaka rabadrera kwe ye ngwane nitre raba niara dimike yebe ja ketabare kwe. Nitre ja tötikaka Jesukwe nünandre kä nebätä yekäre, rabadre ja ngwen ñaka kwin ye ñan ai niebare Jesukwe ietre. Ñakare aune ‘nitre töi kämekäme kä nebätä’ tä kukwe ye erere nuainne niebare kwe ietre. Jesukwe kukwe ye mikani gare kukwe ütiäte krubäte driekäre ja töi kräke nie.

⁵ Ni jondron ngübabitikä ye erere, nitre ja tötikaka Jesukwe ye jökrä bäsi kräke ñaka rabai nuäre nünankäre nitre kukwe blo nuainkä ngätäite ye nämene gare kwin Jesús ie. Yebätä, kukwe ne niebare kwe ietre: “Munkwe ja mika ja ketamukore jondron kä nebätä ñaka ütiäte yebiti” (Luc. 16:9, TNM). Ne kwe, jondron ye ñaka rabadrera kwetre ye ngwane, Jehová aune Jesús niaratre kadre ngäbiti “kä nünankäre kärekäre yekänti”. ¿Jesús kukwe niebare ye tä dre driere nie?

6. ¿Ñobätä nunta niere jondron rürübäinta ye Ngöbökwe ñaka ükaninte?

⁶ ¿Ñobätä Jesukwe niebare jondron ütiäte ye “ñaka kwin”? Biblia ñaka mike gare, akwa jondron rürübäinta ye Ngöbökwe ñaka ükaninte tä mike gare metre. ¿Ñobätä nunta ye niere? Ñan ñobätä aune jardín Edén yete Adán aune Eva nämene dre dre ribere jai ye Jehovakwe biani bäri ere ietre (Gén. 2:15, 16). Ne madakäre, nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti siklo kena yebiti Ngöbökwe üai deme mikani nemen ye ngwane, “jändrän kwekwe abko ñakare namanintre ja mike bkäne kaibe, akwa namanintre ni mda mda mike bkäne siba” (Hech. 4:32). Isaías ni Ngöbö kukwei niekä niebare, kä ja känenkäre yete ni jökrä bäsi käkwe dre dre nökai ye erere kwetai (Is. 25:6-9; 65:21, 22). Akwa ye känenkri, nitre ja tötikaka Jesukwe rabadre ‘töbike kwin’ ne kwe “jondron kä nebätä ñaka ütiäte” yebiti rabadre nüne aune rabadre ja di ngwen kukwe kwin nuainne Ngöbö kräke arato.

7. ¿Dre drieta nie Lucas 16:10-13 yekänti?

⁷ (Ñäkädre Lucas 16:10-13 yebätä). Ni jondron ngübabitikä kädriebare yekwe ja ketabare nitre madabe ne kwe kukwe kwin rabadre kwe. Akwa, Jesús tö namani nitre ja tötikaka kwe tuai ja ketamuko kä kwinbiti känene aune ñaka tö namani tuai töbike ja aibebätä. “Jändrän kä nebtä ütiäte ñakare” yebiti nikwe dre nuaindi yekwe bämikai nita ja ngwen metre Ngöböi o ñakare ye Jesús tö namani driei nie. ¿Ni raba bämike ño?

8, 9. ¿“Jändrän kä nebtä ütiäte ñakare” yebiti ja mräkätre ruäre tä dre nuainne?

 ⁸ Nita ja ngwen metre Ngöböi ye bämikakäre nikwe jondron nikwe ye biandre kukwe driekäre kä jökräbiti tibien (Mat. 24:14, TNM). Juta India yekänti, monso chi merire nämene ngwian mününe kite kaja chi yete. Aune ñaka namanina juguete kökö jai. Kaja chi ye kwati ngwian namani ngwane, biani kwe kukwe driekäre. Juta ye arabe känti, ja mräkä iti tä koko rürübäine ye tä ‘töbike kwin’ bämikata kwe. Oficina känti nitre tä kukwe kwite kukwe malayálam yebiti kräke tä koko bien. Nitre sribikä oficina yete tä koko ye ribere jai, yebätä tä bien ietre aune ñaka tä ngwian bien ietre kökara. Ye erere arato, ja mräkätre käi Grecia ye tä käre oliva kö, queso aune jondron mada kwetadre ye bien ja mräkätre sribikä Betelte ie.

⁹ Ja mräkä mada nünanka kä madakänti yekwe ju aune kä tärä Sri Lanka, yekänti tä ja mräkätre tuenmetre gätä aune gätä krikri nuainne bätä tä nitre sribikä köbö täte Ngöbö kräke ye tuenmetre ja düke yete. Ye nuainkäre tä ngwian kitekä krubäte, akwa ye köböire tä ja mräkätre bobre ye dimike krubäte. Ni Testiko tuanmetre ñaka kukwe driere yekänti, ja mräkätre tä ja ükökrö ju kwetre yete Ju Ja Ükarakrö ye kwrere. Ye köböire, nitre prekursor aune nitre kukwe driekä kwati krubäte yekwe ngwian ñaka akwa kä tärä gätä nuainkäre ietre.

10. ¿Nita ja ngwen mantiame ye köböire dre dre kwin tä nemen nikwe?

¹⁰ Ye tä mike gare ni Ngöbö mikaka täte ye tä ja ngwen metre ‘jondron braibebiti’ (Luc. 16:10). ¿Ja mräkätre tä ja di ngwen ja ketakäre Jehovabe ye tuin ño ietre? Nita ja ngwen mantiame ye köböire kukwe bäri ütiäte tä nemen nikwe ye gare ietre (Luc. 16:11). Meri Testiko iti tä käre ngwian bien sribikäre Gobran Ngöbökwe kräke ye köböire kukwe kwin namanina kwe ruin ie. Niara tä niere: “Tita ja ngwen mantiame krubäte jondron tikwe yebiti ngwane, tä nemen nuäre ti kräke ngite juankäre ta ni madabiti, nitre ngübarebätä bätärekä aune kukwe tare nieta tie bätä mäträta tibätä ye ka ngäbitikäre”. Nita ja ngwen mantiame ye tä ni dimike kukwe ja üairebiti ye tä nemen gare ja mräkätre mada ie arato (Sal. 112:5; Prov. 22:9).

11. a) ¿Nita ja ngwen mantiame yebiti nita ‘töbike kwin’ ye ni raba bämike ño? b) ¿Kä nengwane juta Ngöbökwe ye tä dre nuainne? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä).

¹¹ Jondron nikwe yebiti nita nitre mada dimike kukwe driekäre ye ngwane, nita ‘töbike kwin’ ye nita bämike arato. Ni ñaka raba sribire köbö täte Ngöbö kräke o niken kukwe driere juta madate. Akwa ni raba ngwian bien ja mräkätre mada dimikakäre kukwe driere (Prov. 19:17). Ngwian bianta nikwe yebiti tärä aune täräkwata sribeta bätä döräita aune nitre kwati bobre tä kukwe metre kain ngäbiti yei kukwe drieta. Juta Congo, Madagascar aune Ruanda yekänti, gananta nuäi bämän krati o sö krati te ye näre Biblia rürübäinta, aisete ja mräkätre käkwe mrö kökadre mräkätre kräke o Biblia kökadre jai yebätä nämenentre töbike. Akwa ja mräkätre kwati krubäte tätre ngwian bien ye köböire ni jökrä tä nemen “jondron bökäne ja erebe”. Ngwian bianta ye köböire juta ükaninte Jehovakwe tä Biblia kwite aune bien ja mräkätre jökrä ie aune nitre ja tötikaka Bibliabätä yei (ñäkädre  2 Corintios 8:13-15 yebätä). * Ye köböire, nire nire tä jondron bien aune nire nire tä kain ngäbiti raba nemen ja ketamuko Jehovakwe.

12. ¿Abrahán nämene tö ngwen Jehovai ye bämikani ño kwe?

¹² Nikwe ñaka ja mikadre jondron rürübäinta yete aune nikwe kukwe bäri ütiäte känändre ye ngwane, ni raba nemen ja ketamuko Jehovakwe arato. Abrahán, ni tödekaka Ngöböi käkwe ye erere nuainbare. Niara tö namani ja ketai Jehovabe yebätä Jehová mikani täte kwe, juta Ur yete kämikaninkä kwe aune nünanbare kwe jondron kwata sribebare jure yete (Heb. 11:8-10, TNM). Niara nämene dre dre ribere jai ye jökrä Jehovakwe biain ie yei nämene tö ngwen (Gén. 14:22, 23). Ye bitikäre, monso jondron bökäne krubäte yekwe tödeka ne erere rabadre ye Jesukwe niebare ie: “Mä tö ja tuai metre bäri angwane nän, käkwe jondron jakwe rürübäin jökrä, biti mäkwe bian ni mada bobre ie; angwane jondron ütiäte kri rabai mäkwe kä kwinbätä. Biti mä jata tibe” (Mat. 19:21, NGT). Monso bati ye ñaka nämene tödeke Abrahán erere, akwa nitre mada abokän tä tö ngwen täte Jehovai.

13. a) ¿Pablo dre niebare Timoteo ie? b) ¿Kukwe niebare Pablokwe ye ni raba mike ño täte?

¹³ Timoteo tödekabare Ngöböi arato. Pablo niara kädekani “ni rükä baliente Gobran kri Jesukri kwrere”, biti niebare kwe ie: “Ni rükä ñokwa ñan tä jondron ütiäte kri rürübäine ja kräke, abokän kwe raba kä ngwen nuäre ni kwe niara mikani rükä, yebätä gäre” (2 Tim. 2:3, 4, NGT). Kukwe nieta ja jie ngwankäre ye nitre nänkä Jesús jiebiti aune nitre sribikä köbö täte Ngöbö kräke 1 millón biti bäri ye tätre ja di ngwen mike täte. Nitre kä nebätä tä jondron driere rürübäindre ye ni ñaka kain ngäbiti, ñakare aune “nire tä ngwian bretaire ye abokän tä klabore ni ngwian bretaikä ie” ye nita ngwen törö jai (Prov. 22:7). Ni rabadre kä denkä krubäte jai jondron rürübäinta ye kräke ie Satana tö. Ju, karo, ja tötika kwela krite o ja mäkäte ye ütiä biankäre nitre ruäre tä ngwian bretaire ere jai. Nikwe ñaka ja ngübaibiti kukwe yebätä ngwane, rürübän ütiä raba nemen ere nibiti kä kwati krubäte te. Nita ‘töbike kwin’ ye nikwe bämikai ngwane, nikwe nünain jondron braibebiti, nikwe ñaka rürübän ütiä mikai krubäte jabiti aune nikwe ñaka ngwian kitaikä krubäte. Ye köböire ni rabai klabore Ngöböi aune ñaka jondron rürübäinta kä nebätä yei (1 Tim. 6:10, TNM).

14. ¿Nikwe ja töi mikadre kwatibe dre nuainne? Mä raba mike gare ruäre.

¹⁴ Ni tö nünain jondron braibebiti ngwane, nikwe kukwe bäri ütiäte ye mikadre käne jai. Nitre nibu gure nämene jondron rürübäine aune nämene ngwian ganainne ere jai. Akwa niaratre tö namaninta sribidi köbö täte Ngöbö kräke. Aisete, ru aune jondron mada mada kwetre ye jökrä rürübäinbare kwetre. Aune nikanintre nitre dimikakäre central mundial (Warwick, Nueva York) ye sribere. Niaratre sribibare Betelte ngängän aune duana kwetre yebe ye käi namani juto bätätre. Aune duana kwetre ye rün aune meye ben niaratre sribibare arato. Juta Colorado (Estados Unidos) yekänti, prekursora iti namani sribire köbö ruäre te bancote. Niara käi nämene juto jefe kwe yebätä, aisete rabadre sribire köbö täte aune ngwian ganaindre bäri ere kwe niebare kwe ie. Akwa niarakwe ñaka sribi ye kani ngäbiti, ñan ñobätä aune ye köböite ñaka rabadre kukwe driere krubäte. Nitre Jehová mikaka täte tätre ja di ngwen krubäte sribikäre Jehová kräke ye bämikata kukwe yebiti. Ni  töita kwatibe Gobran Ngöbökwe mikakäre käne jai ngwane, nita ja kete Ngöböbe aune kukwe ja üaire bäri ütiäte jondron kä nebätä rürübäinta kräke ye nita mike ütiäte jai ye nikwe bämikai.

15. ¿Kukwe meden ütiäte tä kä mike bäri juto nibätä?

¹⁵ Nitre tä ‘jondron kwin nuainne’ ye kräke Jehová tä kukwe kwin mike nemen bare. Akwa jondron tätre ere nikwe ye ñan Ngöböta bien nie ai gärätä (ñäkädre 1 Timoteo 6:17-19 yebätä). * Meri Testiko käi Italia kädekata Lucia yebätä ani blite. * Nitre kukwe driekä ribe nämene Albania namani gare ie ye ngwane, nikani nüne Albania kä 1993 yete. Sribi ñaka nämene kwe akwa Jehovakwe niara ngübai yei tö ngwani kwe. Blita namani gare ie kukwe albanés yebiti aune yete ja känenkäre nitre 60 biti bäri dimikanina kwe ja ngökö ñöte. Erametre, nita kukwe driere yekänti kukwe kwin ñaka nemen nikwe. Akwa nikwe dre nuaindi nitre mada dimikakäre Jehová mike gare jai aune nemen ja ketamuko kwe ye rabai kärekäre ütiäte ni kräke (Mat. 6:20).

16. a) ¿Nitre jondron rürübäinkä yebätä dre rabai bare? b) Jondron kä nebätä yebätä dre rabai bare gare nie, ¿aisete nikwe mikadre tuin ño jai?

¹⁶ Jesukwe ñaka niebare, “jondron kä nebätä ñaka ütiäte” ye ñaka raba nemen jankunu nikwe, ñakare aune ñaka rabai jankunu nikwe niebare kwe (Luc. 16:9, TNM). Kä krüte nete juta ruäre yekänti ngwian ñaka tä nemen ruäre ngwane bancote ye köböite nünanta bobre. Akwa, kukwe bäri kri köböra nemen bare. Nitre jondron rürübäinkä, gobrantre aune kukwe ngwarbe tä Satana kisete ye jökrä gaite. Kä nikanina kwati krubäte ta yete oro aune ngwian ye ütiäte nitre tä jondron rürübäine ye kräke, akwa jondron ye ñaka rabaira ütiäte niebare Ezequiel aune Sofonías nitre Ngöbö kukwei niekä yekwe (Ezeq. 7:19; Sof. 1:18). Ni rabadre umbre aune “jondron kä nebätä ñaka ütiäte” nikwe känänbare ye köböite kukwe bäri ütiäte ñaka namani nikwe rükadre gare nie ye ngwane, ¿ja rabadre ruin ño nie? Ni iti sribidre krubäte ngwian ganainkäre ere jai, akwa ngwian ye ngwarbe rabadre gare ie ye erere ja raba nemen ruin nie (Prov. 18:11). Jondron kä nebätä ütiäte ye ñaka rabaira jankunu. Yebätä, jondron nikwe yebiti nikwe ja ketamuko känändre kä kwinbiti. Nikwe dre nuaindi Jehová aune Gobran kwe kräke yekwe kä mikai juto nibätä.

17, 18. ¿Nitre ja ketamuko Jehovakwe ye kräke dreta ja känenkäre?

¹⁷ Gobran Ngöbökwe rabai gobrane ye ngwane, ni ñaka rabaira ju aune kräkä ütiä bien bätä ni ñaka rabaira ngwian bretaire jai. Mrö rabai ere ni jökrä kräke. Jondron bäri kwin rabai nikwe kä nebätä. Oro, jondron ngwiane aune jä bä nuäre yebiti nikwe ja dätei, akwa nikwe ñaka kökai nitre mada mikakäre jondron bökäne krubäte. Ni jökrä rabai tabla, jä aune jondron ütiäte yebiti ju bä nuäre sribere. Aune ja ketamuko nikwe tö rabai ni dimikai aune ñaka ütiä käräi kwetre nie. Dre dre rabai kä tibienbätä ye nikwe döräidi jabiti.

¹⁸ Jondron ye rabai nitre tä ja ketamuko känene kä kwinbiti yekwe. Jesukwe kukwe ne niedi ye ngwane ni Jehová mikaka täte ye jökräbätä kä rabai juto krubäte: “Mun die mikani ti Rünkwe ye erere jakwe jökrä nete. Ngöbökwe kä dätebare kena angwane, kä ye känti niarata gobrane ye abko niarakwe kä ükaninte biare munkrä ne mun jakwe kaen ngäbti” (Mat. 25:34).