KUKWE JA TÖTIKARA 24
“Ti brukwä ükete kwatibe mä kä ye jürä ngwankäre jabätä”
“Ti brukwä ükete kwatibe mä kä ye jürä ngwankäre jabätä. Jehová Ngöbö tikwe, tita mä käikitekä ja brukwä tätebiti” (SAL. 86:11, 12).
KANTIKO 7 Jehová ni dimikaka
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKAI *
1. ¿Jehová jürä ngwanta jabätä ye dre gärätä aune ñobätä nitre Jehová tarekä käkwe bämikadre?
NI KRISTIANO tä Ngöbö tarere akwa nita jürä ngwen jabätä arato. Ngöbö jürä nibätä ngwane ni ñaka raba tarere ye nitre ruäre tä nemen nütüre. Akwa Ngöbö jürä ngwanta jabätä ye abokän ni ñan raba nökrö ken ye ñan ai gärätä, ñakare aune ye abokän nita niara mike ütiäte jai aune nita nuainne bökän. Nire nire tä Ngöbö jürä ngwen jabätä ye ñaka tö mikai ulire ñobätä ñan aune tätre ja kete ben ye ütiäte kräketre (Sal. 111:10; Prov. 8:13). Ngöbö jürä ngwandre ño jabätä yebätä ani blite.
2. ¿Rei David kukwe niebare tä tikani Salmo 86:11 yebätä nibike kukwe meden ketebu mike gare jai?
2 (Ñäkädre Salmo 86:11 yebätä). * Nikwe töbikadretari kukwe nebätä ngwane, ñobätä Jehová jürä ngwandre jabätä nämäne gare rei David ie ye rabai gare nie. Ngöbökwe töi mikani kukwe tike ye ni raba mike ño täte ye ani mike gare jai. Kena, kukwe keta kabrebätä nikwe Ngöbö kä mikadre ütiäte jai ye nibike ngwen törö jai. Biti, nita Ngöbö mike ütiäte jai ye ni raba bämike ño kä jökrä ngwane nikwe mikai gare jai arato.
¿ÑOBÄTÄ NI RABADRE JEHOVÁ KÄ MIKE ÜTIÄTE KRUBÄTE JAI?
3. ¿Kukwe meden nämäne Moisés mike käre Ngöbö kä ye mike ütiäte jai?
3 Ngutuä Horeb yete Jehová di kri nikani ta Moisés ngwärekri ngwane ja namani ruin ño ie yebätä töbike. “Jesús ye känenkri, kukwe namani bare Moisebätä ye erere ni mada ñaka jire käkwe tuani” mikata gare tärä Perspicacia para comprender las Escrituras yebätä. Ángel kukwei juruabare Moisés ie abokän nämäne Éx. 33:17-23; 34:5-7). Moisés nämäne Jehová kä kädekete bati bobu ngwane kukwe namani barebätä ye nämäne nüke törö ie raba ruin nie. Yebätä nüke gare nie, ñobätä Moisekwe niebare nitre israelita ie rabadre Jehová kä ütiäte kri ye jürä ngwen jabätä (Deut. 28:58).
niere krörö: “Jehová, Jehová, Ngöbö ni mike tuin bobre jai aune moto kwin, ni ngübare bätärekä, ni tarere metre aune kukwe metre niere, tä ja tare bämike ni kwati ie, tä ngite juen ta” (4. ¿Drebätä nikwe töbikadretari ne kwe ni dimikadre kwe Jehová mike bäri ütiäte jai?
4 Nikwe töbikadre Jehová kä yebätä ngwane niara abokän ño yebätä nikwe töbikadretari arato. Jehová ye dite krubäte, töbätä, kukwe metre nuainkä aune ni tarekä ye ngwandre törö jai. Töbikadretari kukwe ne ererebätä aune mada yebätä ye raba ni dimike Ngöbö mike bäri ütiäte jai (Sal. 77:11-15).
5, 6. a) ¿Ngöbö kä ye dre gärätä? b) Éxodo 3:13, 14 aune Isaías 64:8 tä niere erere, ¿Jehová tä kukwe mike nemen bare ño?
5 ¿Dre gare nie Ngöbö kä yebätä? Jehová kä ye abokän “niara töita ño ye tä mike nemen bare” meden gärätä. Ye erere nükani gare nitre ja tötikaka krikri ie. Ye tä mike gare nie, Jehová ketabätä ñaka raba ja töi nuainkäre aune raba kukwe keta kabre nuainne mikakäre nemen bare. ¿Tä nuainne ño?
6 Jehová töi mikakäre nemen bare yekäre dre ribeta ye erere tä nuainne (ñäkädre Éxodo 3:13, 14 yebätä). * Juta Ngöbökwe tä tärä sribere ye bä kabre tä ni töi mike töbiketari kukwe ütiäte yebätä. Ne madakäre ni Jehová mikaka täte ngite akwa niara raba mike sribire ja töi mikakäre nemen bare (ñäkädre Isaías 64:8 yebätä). * Kukwe ketebu ne erere Jehová tä nuainne ja töi mikakäre nemen bare. Kukwe ñaka raba niara ketebätä jire ja töi mikakäre nemen bare jökrä (Is. 46:10, 11).
7. ¿Dre käkwe ni dimikai ni Rün kä kwinbiti mike tuin ütiäte krubäte jai?
7 ¿Dre käkwe ni dimikai Jehová mike tuin ütiäte krubäte jai? Nikwe töbikadretari dre nuainbare kwe yebätä aune ni dimikanina kwe dre nuainne yebätä. Ñodre, jondron sribebare kwe ye tä ni töi mike ñan krütare (Sal. 8:3, 4). Aune ni dimikanina kwe dre nuainne ja töi mikakäre nemen bare yebätä nita töbiketari ngwane niarata nemen bäri ütiäte ni kräke. Jehová kä ye ngöräbe ñobätä ñan aune niara abokän ño tä mike gare, dre nuainbare kwe aune dre nuaindi kwe ye tä mike gare (Sal. 89:7, 8).
“TIKWE JEHOVÁ KÄ YE MIKAI GARE”
8. Deuteronomio 32:2, 3 tä niere erere, ¿Jehová kä gare nie yebätä nikwe dre nuaindre ie tö?
8 Nitre israelita jatani nüke Kä Käbämikani ietre yekänti ngwane Jehovakwe kansion keteiti driebare Moisés ie aune niara rabadre driere nitre israelita ie Ngöbökwe niebare ie (Deut. 31:19). Jehová kä ye deme bäkänä, akwa nita töbiketari kansion yebätä ngwane, Jehová kä ükadre o ñaka kädekadrete ie niara ñaka tö ye tä nemen gare nie (ñäkädre Deuteronomio 32:2, 3 yebätä). * Jehová kä ye rabadre gare kä jökräbiti tibien ie tö. Moisekwe Jehová kä aune kukwe mada Ngöböbätä driebare nitre israelita ie ye namani ütiäte krubäte kräketre. Moisekwe kukwe driebare ietre ye käkwe dimikani tödeke bäri, ñüta näkäin mikäbiti kätä mike nirien ye kwrere. Moisés erere, ¿nikwe dre nuaindre ne kwe nita dirire ye käkwe nitre dimikadre?
9. ¿Ni raba Jehová kä mike ño deme?
9 Ngöbö kä Jehová ye nikwe mikadre gare nitre ie Bibliabiti nita kukwe driere ju ju te o nitre kwati tä näin ta yekänti. Jondron ütiätebiti ni raba dirire ietre Jehová käikitakakäre, ñodre, tärä, video aune Internet käi nikwe. Kä tädre nie ngwane nikwe blitadre Ngöbö nikwebätä aune tä ja ngwen ño yebätä sribi käite, kwelate o ni tädre basare ye ngwane. Ngöbö töita ño ni kräke aune dre nuaindi kwe kä tibienbätä yebätä nikwe blitadre. Jehovata ni tarere krubäte ye rabai gare ietre aune ye kukwe mrä niaratre ruäre kräke. Käre nita kukwe metre mike gare ni Rün kä kwinbiti yebätä ngwane, nita niara kä mike deme aune kukwe ngwarbe nietabätä ye ñaka metre nita mike gare. Nita kukwe Bibliakwe mike gare nitre ie ye kukwe bäri ütiäte ni raba driere ietre dimikakäre (Is. 65:13, 14).
10. ¿Ñobätä Ngöböta kukwe nuainmana nie ye ñan aibe nikwe mikadre gare nitre ja tötikaka ie?
10 Nita nitre tötike Bibliabätä ngwane ni tö niaratre dimikai Jehová kä ye mike gare jai aune niara kädekete kä kwe yebiti. Ne madakäre Ngöbö abokän ño ye rabadre gare kwin ietre ie ni tö arato. Akwa Ngöböta kukwe nuainmana nie aune nikwe ja ngwandre ño ie tö ye aibe nikwe mikai gare ietre ngwane, Ngöbö abokän ño ye ñaka rabai gare kwin ietre. ¿Ñobätä nita ye niere? Ani töbike Eva yebätä. Kukwe nuain mananbare Ngöbökwe ye nämäne gare ie, akwa ñaka nämäne Ngöbö tarere metre yebätä ñaka mikani täte kwe. Aune ye erere namani bare Adanbätä (Gén. 3:1-6). Ye erere raba nemen bare nitre ja tötikaka nikwe yebätä. Kukwe nuain mananta Ngöbökwe ye raba nemen gare ni ja tötikaka nikwe ie aune raba nemen ütiäte kräke. Akwa ñaka Ngöbö tarere ngwane ñaka mikai täte kwe. Ye medenbätä, Ngöböta kukwe nuainmana nie ye ñan aibe nikwe mikadre gare nitre ja tötikaka ie.
11. Ngöböta kukwe nuainmana nie ye driedre ni ja tötikaka ie ye ütiäte, ¿akwa dre nuaindre niara dimikakäre Ngöbö tarere?
Sal. 119:97, 111, 112). ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune ye tä bämike Ngöböta ni tarere. Ngöböta ni tarere yebätä tä kukwe nuainmana nie ye ñaka rükai gare ni ja tötikaka ie ngwane ñaka rabai ütiäte kräke. Aisete ni raba kukwe ne erere ngwentari ie: “¿Ñobätä Ngöböta kukwe ne nuainmana nie aune ne abokän tä ñäkäire nie raba ruin mäi? ¿Ye tä dre mike gare mäi Ngöböbätä?”. Nikwe ni ja tötikaka ye dimikai Jehová mike gare jai aune Jehová kä ye tarere metre ngwane rabai bäri nuäre ni kräke kukwe mikakäre nemen brukwäte. Ye erere nikwe nuaindi ngwane niara ñaka kukwe Ngöbökwe aibe taredi, ñakare aune Ngöbö ara taredi kwe arato (Sal. 119:68). Tödekai kwatibe kwe Jehovai aune kukwe ñan nuäre ben ja tuai kwe ngwane kä rükai ie (1 Cor. 3:12-15).
11 Ngöböta kukwe nuainmana nie ye kwin ni kräke aune tuin ütiäte nie (‘NIKWE NÄNDI JEHOVÁ KÄBITI’
12. ¿Kukwe medenbätä David brukwä nämäne ñäkänintubu aune ye köböite dre namani bare?
12 “Ti brukwä ükete kwatibe” ye kukwe mada ütiäte rei David käkwe niebare abokän tä tikani Salmo 86:11 yete. Kä nuäi te Davidkwe nünanbare yebiti namani gare ie Jehová mikadre täte ja brukwä kwatibebiti ye ñaka nuäre. Bati niara nämäne ju dokwäte kwin ngwane, meri ni madakwe tuani kwe jüben, ye abokän Bat-Seba. ¿Ye ngwane David brukwä nämäne ño? ¿Nämäne ñäkänintubu o nämäne Ngöbö mike täte ja brukwä tätebiti? Kukwe nieta Éxodo 20:17 ye nämäne gare ie. Yete Jehovakwe niebare: “Mä ñaka töi rabadre meri ni madakwe ye tuabätä jakwe”. Akwa yebiti ta David okwä namani jankunu meri yebätä. Niara brukwä nämäne ñäkänintubu ñobätä ñan aune tö namani kä mikai juto Jehovabätä akwa tö namani meri yei arato. Kä kwati krubäte te Jehová tarebare kwe aune jürä ngwani kwe jabätä, akwa tö namani drei jakrä yei ja tuanimetre kwe ganane aune kukwe käme nuainbare kwe. Jehová kä ye mikani käme kwe aune nitre ñaka ja mike niara rüere ye ngwani kwe ja tare nike, ye ngätäite mräkä kwe nämäne arato (2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12).
13. ¿David ja brukwä ükaninte ye ñokänti gare nie?
13 Jehovakwe mäträbare Davidbätä aune David namaninta ja kete ben (2 Sam. 12:13; Sal. 51:2-4, 17). Niara brukwä nämäne ñäkänintubu ye köböite kukwe kri namani kisete aune nitre mada ngwani ja tare nike kwe ye ñaka käi nikwitaninkäbiti. Kukwe niebare kwe tä tikani Salmo 86:11 ye kwita raba krörö arato: “Ni brukwä ñaka ñäkänintubu ye bien tie”. Ye erere Jehovakwe mikani nemen bare niara kräke. Bibliabätä nieta, Davidkwe Jehová mikani täte ja brukwä tätebiti (1 Rey. 11:4; 15:3).
14. ¿Nikwe kukwe meden ngwandretari jai aune ñobätä?
14 Kukwe nakaninkä Davidbätä ye tä ni mike mokre, akwa tä kukwe ütiäte mike gare nie arato. Ja mikani ngite krubäte kwe yekwe ni töi mikadre ja trä tuin. Bitinkä nita Jehová mike täte o mekera nita mike täte akwa nikwe ne ngwandretari jai: “¿Tita ja di ngwen ñaka Satana tuenmetre ti brukwä ñäketubu?”.
15. Üai käme mikata tuare ngwane, ¿nita Jehová jürä ngwen jabätä ye tä ni kriemike ño?
15 Ñodre, televisión o Internet yete üai o película mikadre tuare abokän raba mä töi mike ja mika gure ngwarbe yebätä, ¿ye ngwane mäkwe dre nuaindre? Ni üai butiere ñan ai mikata tuare nikwe niedi jai ngwane nita ja ngökö akwle. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune yebiti Satana raba ni brukwä ñäketubu (2 Cor. 2:11). Kukwe ye bämika raba krörö: Kri oto trekata übiti kwrere. Ü nitata batibe kri otote ngwane ñaka tä ngetre, akwa nuaindre jankunu ngwane kri oto ye getradi. Ye erere raba nemen bare nita üai käme tuin ngwane. Üai mikata tuare ye raba nemen ü kwrere. Ñaka ni brukwä ñäkäibiti biarebe kwe ja mikakäre ngite aune kukwe blo nuainkäre. Akwa nikwe tuai jankunu ngwane, raba ni brukwä ñäketubu aune ni töi mike ja mike ngite. Ye medenbätä mäkwe ñaka kukwe käme ye tuametre nemen jire chi ja brukwäte. Käre mäkwe ja di ngwan Jehová jürä ngwen jabätä ja brukwä tätebiti.
16. ¿Ni nuateta ngwane nikwe kukwe meden ngwandretari jai?
16 Satana tä üai aune jondron mada yebiti ni nuinte ja mikakäre ngite. ¿Nikwe dre nuaindre? Kukwe ye ñaka blo ni raba nemen nütüre. Ñodre ni raba nemen kukwe ne kwrere niere jai: “Ti kitaka ñaka raba kukwe ne nuainbätä, aisete kukwe ñaka”. Nita töbike kore ye käme krubäte. Bäri kwin nikwe kukwe ne Sant. 1:5). Ye erere nikwe nuaindi ngwane ni täi kriemikani aune nikwe ñaka kukwe käme ye kadi ngäbiti jire. Aune Jesús erere nikwe niei: “Satana, nän mento nete” (Mat. 4:10).
erere ngwandretari jai: “¿Satana tö ti brukwä ñäkäibiti? Tikwe kukwe käme nuaindi ngwane, ¿tikwe Jehová kä mikadi ño? ¿Kukwe ye ti dimikai nökrö bäri Ngöbö ken o ti mikai kämikekäbätä kwe?”. Nikwe töbikadretari kukwe nebätä. Ngöbökwe ni mikadre töbätä ye nikwe kärädre ie kukwe ne mikakäre gare metre jai aune ñaka ja ngökö (17. ¿Ni brukwä tädre ñäkänintubu ye ñobätä ñaka kwin ni kräke? Mä raba bämike keteiti.
17 Ni brukwä tädre ñäkänintubu ye ñaka kwin ni kräke. Ani bämike kukwe nebätä: nitre jadakaka tä ngüdrekä jabe. Ruäre tö ja aibe käikitakamana. Mada ñaka tö kukwe ükaninte jadakakäre ye mikai täte. Mada abokän ñaka tä entrenador ye mike ütiäte. Nitre jadakaka tä ja ngwen ye erere ngwane ñaka raba ganane. Tädre jäme jabe ye bäri kwin kräketre ne kwe rabadre ganane. Ye erere ni töi, ni tö drei aune ja ruin ño nie ye täi keteitibe sribikäre Jehová kräke ngwane, nikwe ja ngwandi nitre jadakaka ñaka ngüdrekä jabe ye erere. Satana tö ni brukwä ñäkäibiti ye ngwen törö jai. Kukwe blo tä mä töite ye niara tö tuai rüre kukwe gare mäi Jehovabätä yebe. Akwa ni tö Jehová mikai täte ngwane nikwe nuaindre ja brukwä tätebiti (Mat. 22:36-38, TNM). Mäkwe ñaka Satana tuametre ja brukwä ñäketubu.
18. Miqueas 4:5 tä niere erere, ¿mä töita kwatibe dre nuainbätä?
18 “Ti brukwä ükete kwatibe mä kä ye jürä ngwankäre jabätä” Davidkwe käräbare Jehovai ye erere nikwe kärädre Jehovai. Ni rabadre ja di ngwen kukwe ye mike nemen bare. Mätä kukwe kia o kukwe ütiäte den nuaindre jai köbö kwatire kwatire ye jökrä rabadre bämike mätä Jehová kä deme ye mike ütiäte jai. Ye erere mäkwe nuain ngwane mä testiko Jehovakwe ye mikadre gare metre mäbätä (Prov. 27:11). Aune Miqueas erere ni jökrä käkwe niedi: “Ni abokän käkwe nändi kärekäre Jehová Ngöbö nikwe ye käbiti” (Miq. 4:5).
KANTIKO 41 Ti kukwe nuin Jehová
^ párr. 5 Rei David kukwe niebare Jehovai tä tikani Salmo 86:11, 12 yebätä nibike ja tötike bäri kukwe ja tötikara nekänti. ¿Jehová kä ye jürä ngwandre jabätä ye dre gärätä? ¿Ñobätä Jehová kä ye rabadre ütiäte ni kräke? Ni nuateta ngwane, ¿nita Jehová jürä ngwen jabätä ye tä ni kriemike ño?
^ párr. 2 Salmo 86:11: “Jehová, ji mäkwe ye driere tie. Tikwe nändi kukwe metre mäkwe yebiti. Ti brukwä ükete kwatibe mä kä ye jürä ngwankäre jabätä”.
^ párr. 6 Éxodo 3:13, 14: “Akwa Moisekwe niebare Ngöbö metre ie: ‘Nane ti rabadre nitre israelita yekänti ngwane tikwe mikadre gare ietre: “Ngöbö mun mräkätre kirakwe käkwe ti juni munkänti”. “¿Ngöbö ye kä ño?” ngwandretari kwetre tie ngwane, ¿se tikwe dre niedre ietre?’. Abätä Ngöbökwe niebare Moisés ie: ‘Ti Tö Dre Nuain Ye Erere Tikwe Nuain’. Biti niebare kwe: ‘Mäkwe ne niedre nitre israelita ie: “Ti Tö Dre Nuain käkwe ti juni munkänti”’”.
^ párr. 6 Isaías 64:8: “Akwa Jehová, nengwane mä ye abokän nun Rün. Nun ne abokän dobro aune mä ye nun Sribekä; mäkwe nun jökrä sribebare ja kisebiti”.
^ párr. 8 Deuteronomio 32:2, 3: “Kukwe drieta tikwe ye räkäin ñü ye kwrere, ti kukwei ye räkäinkä ñü burei ye kwrere, ñüta näkäin burere mikäbiti ye kwrere aune ñüta näkäin jobe kiangätäbiti ye kwrere. Ñobätä ñan aune tikwe Jehová kä ye mikai gare. ¡Ngöbö kri krubäte nikwe ye munkwe mika gare!”.
^ párr. 57 KUKWE MIKATA GARE ÜAIBÄTÄ. Kansion nämäne Jehová käikitekä ye Moisekwe driebare nitre israelita ie.
^ párr. 61 KUKWE MIKATA GARE ÜAIBÄTÄ. Eva ñaka ja di ngwani kukwe käme denkä ja töibätä. Akwa ni ñaka üai käme aune kukwe käme raba ni töi mike kukwe blo nuainne ye tuenmetre nemen ja töite ne kwe nikwe ñaka Jehová kä mikadre käme.