TI RIRIABA kä Graz (Austria) yekänti. Kä rababa kwä kükü tibiti ye ngwane, kwela känti blita nämä Ngöböbätä yete ti juanba. Kwela yete nitre sacerdote aune meritre monja nämä nemen kämekäme jabe ye ti mikaba töbike. Yebätä, tikwe ribeba ti meye ie ñan ti juandre kwe kwela yete aune kä jämi niken kwati ta yete ti rikaba mento.

Ye bitikäre, ti juanba kwela madate abokän känti ti nämä kübien. Bati deu, ti rün rükaba tikänti aune ti jänrikaba kwe kä madakänti, ñobätä ñan aune kä Graz yete nitre nämä ja täke kwärikwäri bombabiti. Kä Schladming yekänti nun gitiaba. Puente nämä keteiti känti ta nun rikaba aune nun rababa krire kwäräkri ngwane puente ye dikanteba. Köbö mada ngwane, ti mölöi aune ti nämä kriblü ükete ye ngwane ru kuinta jatakaba tibien abokän rababa nun täke. Rü ye bitikäre, iglesia aune gobrantre nun ngökaba rababa ruin nuen.

Kä 1950 yete, meri iti testiko Jehovakwe jataba blite Bibliabätä ti meyebe. Niaratre nämä blite jabe ye ti nämä kukwe nuin aune ruäre ngwane ti nämä niken ti meyebe gätäbätä konkrekasionte. Nitre testiko Jehovakwe nämä kukwe metre driere ye rükaba gare ti meye ie, yebätä ja ngökaba ñöte kwe kä 1952 yete.

Konkrekasion känti nun nämä nemen yete meritre umbre aibe nämä nemen rababa tuin tie. Akwa, ye bitikäre nun janama konkrekasion mada keteiti känti, yete monsotre bati nämä kwati krubäte. ¡Konkrekasion yebrä känti meritre umbre ñan nämä krubäte! Ti rükabata kä Graz yekänti ngwane, ti ja töi mikaba niken gätä jökräbätä aune kä rikaba braibe ta yete, kukwebätä ti nämä ja tötike ye abokän metre rükaba gare tie. Aune Jehová ye abokän ñaka nitre niara mikaka täte ngökö ye rükaba gare tie. Kukwe kri krubäte ben nita ja tuin ye ngwane jata nemen ruin kaibe nie, akwa käre niarata ni kriemike (Sal. 3:5, 6).

 Kukwe rababa gare tie ye ti törbaba mikai gare nitre madai aune käne tikwe mikaba gare ti ngwaitre aune ti etebatre ie. Ti etebatre nibokä bäri umbre ti kräke ye rikaba kä madakänti dirikäre kwelate. Niaratre nämä nüne yekänti ti janama aune tikwe nieba ietre rabadre ja tötike Bibliabätä. Ja känenkäre, ti ngwaitre aune ti etebatre jökrä ja mikaba Testiko.

Ti jataba kukwe driere ju ju te ye käi jämi niken bämän krobu ta ngwane, meribiti kä 30 biti bäri yebe tikwe blitaba aune niara jataba ja tötike Bibliabätä tibe. Niara ririaba kukwe ja üairebiti aune ja ngökaba ñöte kwe. Ye bitikäre, muko kwe aune monsotre nibu kwe ja ngökaba ñöte arato. Tikwe niaratre tötikaba Bibliabätä yekwe ti mikaba tödeke bäri. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune ti ñaka tötikani ye erere, yebätä ti rababa kukwe ye mike gare kwin jai. Ni ja tötikaka tibe yei tikwe kukwe meden driedre, ye känenkri ti nämä mike nüke gare jai. Ti nämä ja tötike krubäte ye köböire kukwe metre ye jataba nüke gare bäri kwin tie. Tikwe ja diankaba mento Jehová kräke aune abril kä 1954 yete tikwe ja ngökaba ñöte.

Kä 1955 yete, gätä kri känti nitre juta madate nübaita yebätä ti janama Alemania, Francia aune Inglaterra. Ti nämä Londres ye ngwane, Albert Schroeder rababa gare tie, niara nämä ja mräkätre tötike Kwela Galaad yete, ye bitikäre kädekani Nitre Braibe Konkrekasion Jökrä Ngübabitikä. Nun rikaba Museo Británico ye mrusaire ngwane, kukwe Bibliabätä tikani abokän ja ngwai Albert Schroeder mikaba tuare nuen. Ngöbö kä nämä tikani tärä okwä hebreore yebiti aune ye ütiäte krubäte mikaba gare kwe nuen. Kukwe ye mataba ti brukwäte aune ti rababa tödeke bäri. Yebätä, ti töi rababa kwatibe kukwe metre Ngöbökwe ye mikabätä gare bäri.

Sö 1 enero kä 1956 yete, ti jataba sribire köbö täte Ngöbö kräke. Sö rikaba kräbokä ta ye bitikäre, ti nübaiba sribe prekursor especial nuainne Austria aune kä Mistelbach känti nitre Testiko ñaka nämä yekänti ti juanba. Akwa kukwe madabe nunkwe ja tuaba, ñobätä ñan aune eteba sribi prekursor nuainkä tibe ye töi ñaka nämä ti erere. Tibiti kä jatabara nüke 19 aune niara abokänbiti kä rababara 25. Ti abokän nünanka jutate aune niara abokän nünanka ni ñaka nüne kwati yekänti. Ti nämä nüke kä rairebiti ngwäte aune niara abokän nämä nüke dekä ngwäte. Kä nämä kite de ye ngwane ti tö nämä rabai ngwäte aune niara abokän tö nämä kübiai. Akwa, kukwe nieta Bibliabätä ye nunkwe mikaba täte, nunkwe ja töi mikaba kukwe ye ükete jabe aune nunkwe kä jutobiti sribi prekursor nuainba gwairebe.

Kukwe mada tare ben nunkwe ja tuaba arato. Nun raba niere, nitre ja mikaba nun rüere, akwa Jehovakwe ñaka nun tuametreba kaibe (2 Cor. 4: 7-9). Bati nun nämä kukwe driere kä keteiti känti ye ngwane, nitre nünanka yete käkwe nukro kitaba nunbätä. Ti aune eteba nänkä tibe yebätä nukro krikri rababa ngwäne aune mänträ mike. Nunkwe ja kaba kisebiti aune tikwe ribeba Jehovai: “Nane nun rakadre nukro ie ngwane, nun murie ketadre jötrö ngwarbe kwe”. Akwa nukro jataba nüke nun ken ngwane, rababa nünaninkä, rababa kübara minie aune rikaba mento. Jehovakwe nun kriemikaba rababa ruin nuen. Ye bitikäre, nunkwe kukwe drieba kä ye jökrä känti aune nitre nun kukwe nuaba kwin yekwe kä mikaba juto nunbätä. Nukro ñaka nun kwetaba o kukwe tare rababa bare nunbätä,  akwa nunkwe ñaka ja ngwanba di nekä yekwe niaratre töi mikaba ñan krütare rababa ruin nuen. Nitre nünanka nun bäre ruäre ja mikaba Testiko.

Akwa köbö mada ngwane, nunkwe ja tuaba kukwe mada tare ben. Ni ju bökänkä känti nun nämä nüne, ye rükabata dröbare gwi aune nun nämä nitre nike krubäte yebätä nun murie ketai kwe rababa niere. Ni ye muko rababa blite ben töi mikakäre jäme akwa ñaka rababa bare ie. Nun nämä cuartote kwin niara kukwe nuin. Jötrö ngwarbe nunkwe täkärä mikaba jukwebätä aune nun rababa ja tribe mike. Nunkwe jukwe tikaba ngwane, ni ye jataba kalerabätä kunkwäre aune cuchillo ñan chi nämä kisete ye jutuaba nuen. Nun gitiaba ju trökrita aune nun rikaba tribe nunkwe ye ngwena jökrä, nun ñaka rükaita yete ye rababa gare nuen.

Nun rikaba hotelte aune nunkwe cuarto käräba kübiakäre jai. Nunkwe nünanba yete bäsi kä kwati te aune rababa nuäre nun kräke kukwe driekäre. Hotel nämä jutate yebätä nitre ja tötikaka nunbe ye ruäre törbaba rikai ja tötike nunbe yete. Kä rikaba braibe ta yete, nun nämä nüne yekänti nun jataba ja tötike tärä aune täräkwata La Atalaya yebätä bämän kratire kratire. Nun 15 nämä ja ükökrö yete.

Kä Mistelbach yekänti nunkwe nünanba kä kwati biti bäri. Ye bitikäre, kä Feldbach nemenkä kä Graz mötörikri yekänti ti juanba. Eteba mada juanba tibe sribi prekursor nuainne, akwa kä yekänti konkrekasion ñaka nämä jire. Ju sribebare kribiti känti cuarto chi nämä kuin yete nun nämä nüne. Murie nämä niken kri mäkäte ta, yebätä nun nämä periódico mike kä mäkäte. Ne madakäre, ñö okwä nämä keteiti känti nun nämä ñö den. Akwa nunkwe ja di ngwanba ye köböire kukwe kwin rababa nunkwe. Sö rikaba ruäre ta ngwane nitre braibe ükateba gätä nuainkäre. Ye bitikäre, nitre 30 ja mräkäre ben nun nämä ja tötike yekwe kukwe metre ye ka ngäbitiba.

Kukwe rababa bare tibätä yekwe ti dimikaba nire nire tä Gobran Ngöbökwe mike käne abokän Jehovata dimike krubäte ye mike tuin bäri ütiäte jai. Ni mada ñaka jire ni dimikakäre nita nemen nütüre, akwa käre Jehovata yete ni dimikakäre (Sal. 121:1-3).

Kä 1958 yete, gätä kri känti nitre juta madate nübaita ye köböi kitaba Nueva York, abokän nuainba Estadio Yankees aune Polo Grounds yekänti. Tikwe ja kä tikaba täräbätä nänkäre gätä kri yebätä aune ti raba niken Kwela Galaad 32 nuaindi yebätä o ñakare ye ja mräkätre ji ngwanka sukursal Austria  yete käkwe ngwantariba tie. Kukwe ye rababa tuin ütiäte tie. Yebätä tikwe jän nieba bengwairebe.

Ja ngwai Martin Poetzinger ye ken ti nämä nemen täkäni. Nitre nazi käkwe ja ngwai ye ngwani ja tare nike krubäte. Ja känenkäre niara kädekani Nitre Braibe Konkrekasion Jökrä Ngübabitikä. Ti aune niara nämä blite kukwe alemán yebiti, akwa kwela abokän nuain nämä inglere, aisete ruäre ngwane niara nämä kukwe niere tiebe tiebe tie: “Erika, ¿ye dre gärätä?”.

Kwela ye jämi krüte känenkri, medente nun juandi ye ja ngwai Nathan Knorr mikaba gare. Ti juanba Paraguay. Ti nämä bati krubäte, yebätä ti rikadre juta madate yekäre ti rabadre mike gare ti rün ie. Ti raba niken nieba niarakwe tie aune marzo kä 1959 yete ti rikaba Paraguay. Ju nitre misionero kräke nämä Asunción yete ti rababa nüne aune eteba mada mikaba kukwe driere tibe arato.

Kä rikaba braibe ta ngwane, Walter Bright rababa gare tie, niara janamane kwela Galaad 30 yete abokän nämä sribi misionero nuainne. Nunkwe ja mäkäteba aune yete ja käne kukwe keta kabre ben nunkwe ja tuaba. Kukwe kri nämä nemen nun kisete ngwane, nun nämä ñäke Isaías 41:10 yebätä, yete nieta: “Mäkwe ñaka kä jürä ngwan jabätä, ñobätä ñan aune tita mäbe. Mäkwe ñaka ja töibika, ñobätä ñan aune ti Ngöbö mäkwe. Tikwe mä mikai dite”. Kukwe käbämikata yekwe mikaba gare nuen, nikwe ja di ngwandre ja ngwen metre Jehovai aune Gobran kwe mike käne ye ngwane, niara ñaka ni tuainmetre kaibe.

Ye bitikäre, kä keteiti nemenkä kä Brasil ye ken nun juanba. Yete nitre ji ngwanka kukwe ngwarbe yebätä käkwe monsotre töi mikaba jä kite jubiti nuen, ju ye ñaka nämä kwin. Walter jataba guardia iti ji ngwanka tötike ngwane, guardia ye käkwe kukwe ükateba ne kwe bämän krati te guardiatre mada rabadre ju nunkwe ye ngübarebiti. Yete ja käne, nitre ñaka rababa nun nike. Ye bitikäre, nun juanba kä madakänti ju bäri kwin yete. Ye rababa kwin krubäte, ñobätä ñan aune nun jataba gätä nuainne Paraguay aune Brasil. Sribi köbö täte Ngöbö kräke ye nun jämi tuenmetre känenkri, konkrekasion rababa ükaninte ketebu.

Doctor nämä niere tie, monso ñaka raba nemen tikwe, akwa kä 1962 yete, batibe ti nämä murore rababa gare tie. Nun rikaba nüne Hollywood Florida (Estados Unidos), Walter mräkä ye ken. Monso rababa ngübadre nuen, yebätä kä rikaba ruäre ta yete nunkwe ñaka prekursor nuainba. Akwa yebiti ta, nun nämä Gobran Ngöbökwe mike jankunu käne (Mat. 6:33, TNM).

Sö noviembre kä 1962 yete, nun rababa Florida ngwane kukwe keteiti tuaba nunkwe ye nun töi mikaba ñan krütare. Ja mräkätre kwata ngwen aune kwata drüne nämä ja ükökrö jene jene aune niaratre nämä kukwe driere kä jene jene känti. Akwa Jehová abokän ñaka ni kitete, aisete kä rikaba braibe ta ngwane, kukwe ye ñan nuain rababara konkrekasionte. Jehovakwe kukwe ye ükateba ye rababa gare metre nuen, ñobätä ñan aune nengwane konkrekasion tä krubäte kä yekänti.

Kä 2015 yete, bren cáncer nämä Walter jisaibätä ye köböite krütaba. Ti muko ja ngwani kwin kä 55 te, niara nämä Jehová tarere aune ja mräkätre kwati dimikani kwe. Niara gaikröta ye ti tö tuai kä bä nuäre yete (Hech. 24:15, TNM).

Tikwe sribibarera köbö täte Ngöbö kräke kä 40 biti bäri te aune kukwe kwin keta kabre namani tikwe yebätä tita debe bien krubäte. Ñodre, ti aune Walter käkwe nitre 136 ja tötikaka Bibliabätä nunbe ye tuaba ja ngökö ñöte. Ruäre ngwane kukwe kri nämä nemen nun kisete, akwa yebiti ta nunkwe ñaka Jehová, Ngöbö ja ngwen metre ye tuanmetreba. Kukwe nämä nemen nun kisete ye ngwane, nun nämä nökrö bäri niara ken aune niarakwe kukwe ye ükaite yei nun nämä tö ngwen. Niara tä nuainne käre ye erere (2 Tim. 4: 16, 17).

Tita nemen Walter uliere akwa tita sribi prekursor nuainne ye tä ti dimike kä ngwen nüke jai. Tita blite ni madabe kukwe metre yebätä aune metrere nitre krütani gaikröta yebätä ngwane tä ti dimike arato. Erametre, Jehová ñaka ti tuenmetre kaibe. Niarakwe ti ngübabarera kwin krubäte. Niarata kukwe käbämike ye ererebätä tä ti dimike ja “küde ruinkri” yebiti (Is. 41:10).