Känändre nekänti

Indice yete känändre

Ju krikri aune monumento krikri nämene juta Nínive yete

¿Ne gare mäi?

¿Ne gare mäi?

¿Jonás ye bitikäre dre namani bare Ninivebätä?

KÄ 670 Kristo känenkri ye kenta juta Asiria namani imperio bäri kri kä jökräbiti tibien. Blog del Museo Británico tä niere erere, “nämene gobrane Chipre nidrinkri nememe Irán kädrikri aune kä ruäre ngwane gobranbare kwe nememe Egipto”. Nínive juta kwe ye namani bäri kri kä jökräbiti tibien kä ye ngwane. Monumento krikri, kä bä nuäre kwin krubäte, ju gobrankäre ütiäte aune biblioteca krikri nämäne kwetre. Nínive kira yekänti kukwe tikani ju bätärita ye kwanina, känti rei Asurbanipal, rei asirio mada erere nämäne ja kädeke “rei kä jökräbiti tibien”. Kä ye ngwane Asiria aune Nínive ye ñaka ganain bä, bä nämene bätätre.

Kä ye ngwane imperio asirio ye nämäne bäri dite kä jökräbiti tibien

Akwa Asiria nämäne gobrane ye ngwane Jehovakwe dre nuaindi ye Sofonías käkwe niebare: “Asiria gaite kwe. Nínive mikai tökare kwe; kä ngwarbe nötare ye kwrere mikai kwe”. Ne madakäre ni Jehová kukwe niekä mada kädeka nämäne Nahúm, käkwe niebare: “¡Ngwian ye den jai! ¡Oro ye den jai! [...] ¡Juta ye tä tökare, nötare aune juani ngwarbe! [...] Nire käkwe mä tuai ribriaikä nen mäbätä aune niedi kwe: ‘¡Nínive garirate!’” (Sof. 2:13; Nah. 2:9, 10; 3:7). Profecía niebare ye nitre käkwe kukwe nuabare ngwane, namani kukwe ngwentari jai raba ruin nie: “¿Kukwe ye raba nemen bare? ¿Juta dite Asiria ye dian raba jai?”. Kukwe ye ñan raba nemen bare namani tuin ietre.

Nínive namani nötare aune kä ngwarbe ye kwrere

Akwa kukwe meden ñan rabadre bare namani tuin ye namani bare. Kä 600 Kristo känenkri ye kenta nitre babilonio aune nitre medo käkwe Asiria ye diani jai. Ja känenkäre, Nínive yebätä kämikaninkä aune käi kwitaninkä jabiti. Tärä keteiti Museo de Arte Metropolitano de Nueva York tä niere erere, “kä 600 Kristo känenkri ye ngwane kä yebätä kämikaninanka aune nämäne dobo metani aune dre nieta Bibliabätä juta Ninivebätä, kukwe yebiti ngwan nämäne törö jai”. Biblical Archaeology Society Online Archive tä niere erere siklo 19 kömikani ye ngwane, “juta kri asiria ye namani o ño ye ñaka nämäne gare jire ni iti ie”. Akwa kä 1845 ye ngwane, arqueólogo Austen Henry Layard nikani kä muen aune juta Nínive ye kwani ie. Juta Nínive ye kri krubäte namani gare jondron kwani ie yebiti.

Profecía niebare juta Ninivebätä ye namani bare metre yebiti profecía meden nieta bibliabätä kä krüte näire yebätä, gobrantre kä jökräbiti tibienbätä, ye rabai bare metre yei ni raba tö ngwen (Dan. 2:44; Apoc. 19:15, 19-21TNM).