1, 2. a) ¿Dre rabai gare nie kukwe ja tötikara nekänti? b) ¿Jehová tö ni dimikabätä ye nemen gare nie kukwe medenbiti?

 JEHOVÁ raba ni dimike kukwe ben nita ja tuin yebätä aune niara mike täte kä jutobiti. Akwa nuaindi ño kwe ye ni bike mike gare jai kukwe ja tötikara nekänti. Niarata kukwe ruäre nuainne ni dimikakäre yekwe ni dimikadre yekäre nikwe dre nuaindre. Akwa käne kukwe ngwantarita ne ani mike gare jai “¿Erametre Jehová töita ni dimikabätä?”.

² Kukwe ne mikakäre gare jai, Pablokwe kukwe keteiti niebare nitre kristiano hebreos ie ye ani mike ñärärä. Tikabare kwe: “Jehová ye ti dimikaka; tikwe ñaka kä jürä ngwain jabätä. ¿Ni kä nebätä raba dre nuainne tibätä?” (Heb. 13;6). Kukwe “ti die mikaka” yebätä blitata diccionario ruäre Bibliabätä yebätä ngwane ni iti tä ja di kärere ye kokwäre ni iti tä niken betekä dimikakäre yebätä blitata kwetre. Ni iti tä ja tuin kukwe tare ben ye kokwäre Jehová niki betekä mikakäre kwäre ye ani bämike ja töite. Erametre, Jehová ñan tä juto biare ni dimikakäre aibe nemen gare nie kukwe bämikaka nekänti ñakare aune niara tö ni dimikabätä. Jehová tä juto biare ni dimikakäre yebätä kukwe tare ben nita ja tuin yebätä ni raba kä ngwen nüke jai aune kä täi juto jankunu nibätä.

3. ¿Kukwe meden ketamäbiti Jehovata ni dimike kä ngwankäre nüke jai kä jutobiti?

³ ¿Jehovata ni dimike ño kä ngwankäre nüke jai kä jutobiti? Kukwe ye mikata gare tärä Isaías yebätä. Profecía keta kabre tikabare Isaiakwe ye tä kukwe ütiäte driere nie ja töi kräke kä nengwane. Ne madakäre, bä kabre Isaiakwe blitabare Jehovabätä ngwane kukwe raba nüke gare nuäre yebiti kukwe bämikani. Ñodre: Isaías kapitulo 30 yekänti kukwe bä nuäre bämikani kwe Jehová tä juto biare juta kwe dimikakäre ye mikakäre gare. Jehová  1) tä orasion kukwe nuin kwin aune nita dre kärere ie ye tä nuainne, 2) tä ni jie ngwen, 3) tä kukwe kwin mike nemen bare ni kräke kä nengwane aune ja känenkäre ye mikata gare yete. Kukwe ketamä ne mikakäre gare jai ani blite keteitire keteitirebätä.

4. a) ¿Jehovakwe dre niebare nitre judío Isaías näire yebätä aune dre tuainmetre nemen bare kwe bätätre? b) ¿Jehovakwe tödekärä meden biani nitre judío ja ngwanka metre ye ie? (Isaías 30:18, 19).

⁴ Isaías kapitulo 30 yete, Jehovakwe nitre judío kädekani “monsotre ja ngwan dokwä ribi” aune nämäne ja mike ngite “akwa nämäne ja mike ngite bäri” niebare kwe arato. Aune kukwe mada ne niebare kwe arato “Mun juta ja mike ti rüere, kukwe Jehovakwe mun ñan tö kukwe nuai” (Is. 30:1, 9). Niaratre ñan nämäne Jehová kukwei mike täte yebätä Jehovakwe kukwe tare tuenmetre nakainkä bätätre (Is.30:5, 17; Jer. 25:8-11). Aune ye erere namani bare, nitre babilonia nikani niaratre ngwena ngite babilonia. Akwa nitre judío ja ngwanka metre nämäne arato, nitre ye raba tö ngwen kukwe kwin ie ye ni Ngöbö kukwei niekä käkwe niebare ietre: Jehovakwe kain ngäbiti ye köböi rükai (ñäkädre Isaías 30:18, 19 yebätä). b Aune ye namani bare. Jehovakwe mikaninta kwäre Babilonia yebätä akwa ye ñan namani bare bengwairebe. Kukwe nieta “Jehovakwe niaratre ngübai bätäreka dimikakäre” yebiti nüke gare nie kä nikani rüare ta ne kwe nitre judío ja ngwanka metre ye mikadre kwäre. Kä nikani 70 ta Jehovakwe nitre judío rüare tuainmetre nikenta Jerusalén (Is. 10:21; Jer. 29:10). Nämäne ja tare nike ye ngwane muabare kwetre akwa nikaninta ja käite ye ngwane kä namani juto bätädre yebätä muabare kwetre.

5. ¿Dre käbämikata Isaías 30:19 yekwe nie?

⁵ Kä nengwane, kukwe ne tä ni dimike krubäte: “Mäkwe ja di kärä ie ye ngwane mä dimikai kwe” (Is. 30:19). Kukwe nieta Isaías ne tä mike gare metre nie Jehovakwe orasion nikwe kukwe nuain kwin aune ñäkäi jötrö ngwarbe kwe nie käre. Profeta ye käkwe kukwe ne niebare arato: “Mä kukwe juruai ie ye ngwane bengwairebe ñäkäi kwe mä käre”. Kukwe kwin krubäte ne tä ngwen törö nie Jehová tä juto biare nire tä ja di kärere ie ye dimikakäre akwa ye ñan ngörä ñakare, aune töta nuainbätä ja brukwä tätebiti. ¿Kukwe ne nikwe ngwandre törö käre jai käkwe ni dimikai kä ngwen nüke jai kä jutobiti ñan ererea?

6. ¿Jehovata orasion ni niara mikaka tätekwe kukwe nuin ye mikata gare ño tärä Isaiakwe nie?

⁶ Kukwe nieta versículo nekänti ne tä mike gare nie arato Jehovata orasion ni itire itirekwe ye kukwe nuin. ¿Ñobätä nita kukwe ye niere? Isaías kapitulo 30 käne yekänti tä niere “mun” ñan ñobätä aune tä blite ni jökrä yebe, tä blite juta Israel yebätä. Akwa versículo 19 yekänti tä “mä” niere, ñan ñobätä aune tä blite ni itibätä, ni niara mikaka täte itire itire yebätä. Isaías tä niere: “mä ñan ja muadi jankunu mada”, “niarakwe kukwe kwin mikai nemen bare mä kräke” aune “ñäkädi kwe mä käre”. Jehová ye ni run ni tarekä, ye medenbätä monso iti kwe tä di nekä ye ngwane, niara ñan tä niere: “Mä rabadre ja ngwen dite mä eteba ye kwrere”. Ñakare aune niara töita ni itire itire bätä aune ni itire itire tä orare ie ye niarata kukwe nuin (Sal. 116:1; Is. 57:15).

7. ¿Oradre jankunu ye ñobätä ütiäte krubäte mikata gare kukwe niebare Jesukwe aune kukwe nieta Isaiakwe yebiti?

⁷ Kukweta nemen ni mike töbike yebätä nita orare Ngöbö nikwe ie ngwane, käne niara raba ja di bien nie ja tuakäre kukwe yebe. Kukwe ben nita ja tuin ye riadrekä jötrö ni töta nemen ie ye erere ñan tä nemen bare ngwane ni rabadre orare bä kabre  Jehovai kä ngwankäre nüke jai raba ruin nie. Niarata ni nübaire kukwe ye nuainkäre. Ni töi mikata kukwe ye nuainne kwe. Kukwe ye ara mikata gare nie kukwe nieta Isaías yebiti “Munkwe ñaka niara tuanmetre ja düke” nete blitata Jehová arabätä (Is. 62:7). ¿Dre gärätä kukwe nebiti? Nikwe oradre jankunu Jehovai aune ñaka niara tuadremetre ja düke jire chi. Kukwe ne tä kukwe niebare Jesukwe orasionbätä ye ngwen törö nie kukwe ne tä Lucas 11:8-10, 13 yete. Kukwe ketakabre bämikani Jesukwe yebiti ni dimikani kwe orare jankunu Jehovai aune üai deme kwe ye ribere ie. Arato kukwe kwin diankäre nuaindre jai Jehovakwe ni jie ngwandre nikwe ribedre ie.

8. ¿Kukwe nieta Isaías 30:20, 21 ye namani bare ño?

⁸ (Ñäkädre Isaías 30:20, 21 yebätä). c Nitre rükä Babilonia käkwe juta Jerusalén ketaninkä kä kwati biti ötare te. Kä jökrä ye ñäire nitre judío ja tare nikabare krubäte aune nämäne ja tare nike ye namani ban aune ño ñata ye kwrere kräke. Versículo 20 aune 21 yete Jehovakwe niaratre mikai kwäre niaratrekwe ja töi kwitai ye ngwane käbämikani kwe. Isaías tä niere Jehová “Ni tötikaka bäri kri” käkwe juta ye kriemikai aune Jehovakwe mikadre ño täte ie töta nemen erere driei kwe ie käbämikani kwe ietre. Kukwe ne namani bare metre Jehovakwe nitre judío nämäne ngite Babilonia mikani kwäre ye ngwane. Jehová ye ni tötikaka bäri kri bämikani kwe kukwe yebiti. Jehovakwe niaratre jie ngwani, ye köböire nitre judío namani Jehová mike täte metre ye ükaninteta kwe. Nengwane Jehová ni tötikaka bäri kri ye tä kä mike juto nibätä.

9. ¿Kukwe keteiti medenbiti Jehovata ni jie ngwen kä nengwane?

⁹ Jehovata dirire nie ye kwin krubäte ni kräke. Versículo nekänti, Isaías käkwe bämikani Jehovata dirire nitre ruäre ie kukwe ketebubiti ye kwrere. Isaías tä niere: “Ni tötikaka kri ye jutuai ja okwä jeñebiti mäi”. Ne tä ni tötikaka kri ye bämike, tä ni ja tötikaka ye känenkri ye kwrere. ¿Kä nengwane Jehovata dirire ño nie Juta kwe ye köböire? Nita debe bien krubäte Jehovai ñan ñobätä aune tä gätä, gätä kri kri tärä aune täräkwata bätä programa JW Broadcasting^® aune kukwe keta kabre yebiti ni tötike. Kukwe jökrä ne tä ni dimike krubäte kä ngwankäre nüke jai kä juto biti nita ja tuin kukwe tare ye ben ngwane.

10. ¿Jehová tä näin ni jiebitikäre tä blite nibe ye nita kukwe nuin ño?

 ¹⁰ Kukwe ketebukärebiti Jehová tä dirire nie ye Isaías tä bämike: “Kukwe ne erere juruadi ja jiebiti munye”. Nete profeta ye tä ni tötikaka kri Jehová ye tä näin ni ja tötikaka kwe ye jiebiti aune rikadre medente tä niere ie kwrere tä bämike. ¿Jehovata dirire nie ye nita kukwe nuin ño kä nengwane? Nita ñäke Bibliabätä ye ngwane. Ngöbö kukwei tä tikani Bibliabätä ye tikani kirabe krubäte kä nikanina kwati ta yete. Nita ñäkebätä ngwane nita niara kukwe nuin ye kwrere, tä näin ni jiebitikäre tä blite niben ye kwrere tä kukwe juruen nie (Is. 51:4).

11. ¿Nikwe dre nuaindre kä ngwankäre nüke jai kä jutobiti aune ñobätä?

¹¹ ¿Ni raba dre nuainne Jehovata ni jie ngwen juta kwe yebiti ye nikwe ñaka juandre jire ja bäre yekäre nikwe dre nuaindre? Isaías tä kukwe ketebu mike gare. Kena “Ji ne ara”, ketebukäre “Näinbiti” (Is. 30:21). Yebätä nemen gare metre nie ji Jehovakwe rabadre gare nie ye ñan ngörä ñakare aune nikwe nändre ji yebiti. Jehová kukwei aune juta kwe tä kukwe mike gare, ye köböire Jehová tä dre ngübare nibätä aune mikadre ño täte ye tä nemen gare nie. Kukwe ketebu ne nikwe nuaindre ngwane nita Jehová mike täte ye käkwe ni dimikai kä ngwen nüke jai kä jutobiti. Ye aibe köböire rabai gare metre nie niara kukwe kwin mikai nemen bare ni kräke.

12. ¿Jehovakwe kukwe kwin mikani nemen bare ño juta kwe kräke mikata gare Isaías 30:23- 26 yete?

¹² (Ñäkädre Isaías 30:23- 26 yebätä). ¿Profecías ne namani bare ño kirabe? Nitre judío nämäne ngite Babilonia ye nükaninta Israel ye ngwane kukwe kwin mikani nemen bare kräke ja ngätäre aune ja üaire yebiti. Jehovakwe mrö biani ere ie. Kukwe bäri ütiäte abokän Jehová mika nämä täte metre ye ükate jatanina ngwane nämäne mrö ja üaire ye bien bäri ie. Juta Jehovakwe kä ye ngwane ye ñaka jire kukwe kwin mikanina nemen bare kräke nemen kä ye ngwane batibe, versículo 26 tä mike gare erere, Jehovakwe ñotra ja üaire ye trä mikani bäri (Is. 60:2). Kukwe kwin mikani nemen bare juta Jehovakwe kräke ye köböire namani dite aune mike täte kä jutobiti. Niaratre brukwäbätä kä namani juto ye gare metre nie (Is. 65:14).

13. ¿Kukwe metre mikata täte ükaninte mikata gare profecía yebätä ye tä nemen bare ño kä nengwane?

¹³ ¿Jehová mika täte metre ükateta mikata gare profecíabätä ye namanina bare ni  näire? Jän. 1919 yete ja känenkäre nitre millón kwati namanina kwäre Babilonia kri yebätä, kukwe ngwarbe mikata täte kä jökrä biti tibien yebätä. Niaratre jökrä ye jänikanina kokwäre kwin kä käbämikata ye kräke ye abokän: kä bä nuäre ja üaire yebätä (Is. 51:3; 66:8). ¿Kä bä nuäre ja üairebiti ye abokän dre?

14. ¿Kä bä nuäre ja üairebiti ye dre gärätä aune nire tä nüne te kä nengwane? (Nota mikadre ñärärä)

¹⁴ Kä 1919 yete ja käne, nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye tä kä bä nuäre ja üairebiti ye käi ngwen juto jabätä. d Mekerabe nukebe kä nengwane nitre kristiano tä tö ngwen nüna kä tibienbätä ie ye “oveja mada”, ye arato tä kä tibien bä nuäre ja üaire ye käi ngwen juto jabätä Jehová kukwe kwin keta kabre mikanina nemen bare kräketre (Juan 10:16; Is. 25:6; 65:13).

15. ¿Kä bä nuäre ja üairebiti ye tä medente?

¹⁵ ¿Kä bä nuäre ja üaire ye tä medente kä nengwane? Kä jökrä biti tibien nitre Jehová mikaka täte tä nüne, ye medenbätä kä jökräbiti kä bä nuäre ye tä. Kä meden känti nita nüne akwa ni tö Jehová mikata täte metre yebätä sribire ja di täte biti jankunu ngwane ni täi kä bä nuäre ja üaire yete siba.

16. ¿Ni rabadre dre nuaindre nikwe kä bä nuäre ja üairebiti ye tuadre jankunu yekäre?

¹⁶ Ni rabadre siba kä bä nuäre ja üairebiti yete yekäre ni rabadre kukwe keteiti nuainne konkrekasion kristiana kä jökrä biti tibien ye mike ütiäte jai. ¿Ni raba ne nuainne ño? Nire tä nüne yete yebätä kukwe bä nuäre krubäte tä yebätä ja töi mikadre aune ñaka kukwe tä nainte ietre yebätä (Juan 17:20, 21). ¿Ñobätä ütiäte kukwe ne nuaindre? Ani töbike kukwe bämikata nebätä. Kä tökwäte kri bä jene jene ta. Ye kwrere konkrekasionte nitre bä jene jene tä kukwe ja kukwe ja üairebiti ye abokän kri bätäkä ngwarbe ye kwrere (Is. 44:4; 61:3). Kri bä nuäre krubäte tä mente ye ni tö tuai  ye medenbätä kri käme tä känime ni ken yebätä ni ñan tö ja töi mikai. Ye abokän, ni ngite aune ja mräkätre konkrekasionte ye nierare ngite yebätä nikwe ñaka ja töi mikadre bäri kwin ja mräkätre kristiano kä jökrä biti tibien tä nüne keteitibe aune kwin jabe yebätä nikwe ja töi mikadre metrere.

17. ¿Ni itire itire raba dre nuainne nita nüne keteitibe konkrekasionte ye mikakäre dite jankunu?

¹⁷ ¿Ni itire itire raba dre nuaindre nita nüne keteitibe ye mikakäre dite jankunu? Nikwe ja di ngwandre kä jäme ye känene (Mat. 5:9; Rom. 12:18). Ni itire itire käkwe ja töi mikadre ja kete kwin ja mräkätre konkrekasionte yebe ye köböire kä bä nuäre ja üairebiti ye rabai bäri bä nuäre. Ni jökrä tä nüne kä bä nuäre ja üairebiti yete ye Jehová ara jatani ngwena niara mikakäre täte metre ye nikwe ngwandre törö jai (Juan 6:44 TNM). Ni itire itire Jehová mikaka täte tä ja di ngwen kä jäme känene aune ja töi mike nüne keteitibe ye ütiäte krubäte niara kräke ye bämike ja töite (Is. 23:3; Ageo 2:7).

18. ¿Drebätä ni rabadre töbiketari käre aune ñobätä?

¹⁸ ¿Jehovata kukwe kwin mike nemen bare ni niara mikaka täte ye kräke ye nikwe ñaka juandre ja bäre yekäre nikwe dre nuaindre? Kukwe tä nemen gare nie kukwe Ngöbökwe yebätä aune täräkwata bianta juta Ngöbökwe nie. Yebätä nikwe töbikaitari aune nikwe ja tötikai bätä Ngöbö töi kwin ye rabai nikwe ye käkwe “kukwe kwin bämikai” aune “ja tare bokän” bämike ja mräkätre konkrekasionte ie (Rom. 12:10). Kukwe kwin Jehovata mike nemen bare ni kräke kä nengwane yebätä nikwe töbikaitari, ngwane nita ja kete ben ye rabai bäri dite. Aune kukwe kwin mikai nemen bare kwe ni kräke ja känenkäre, yebätä nikwe töbikaitari ngwane ni tö sribidi käre niara kräke ie nita tö ngwen ye täi nire ni brukwäte. Kukwe jökrä ne ni dimikai sribire Jehová kräke kä jutobiti.

19. a) Isaías 30:18 tä niere erere ¿dre tädre gare metre nie? b) ¿Dre ni dimikai kä ngwen nüke jai kä jutobiti?

¹⁹ Jehovakwe kä käme gobrainta Satanakwe ne gaite ngwane Jehová“rükai krö” kukwe kwin nuainkäre ni kräke (Is. 30:18). Ngöbö ye “ni kukwe ükatekä metre”, aisete kä gobrainta Satanakwe ne ñaka tuainmetre jire kwe köböite mada kukwe nuainkäre (Is.25:9). Ni mikai kwäre ye Jehová aune ni nita ngübare ngäbiti bätäreka. Kä ye rükadre känenkri, nikwe oradre ie ja tötikadre niara kukwebätä aune ni raba mike ño täte ye köböire kukwe kwin tä nikwe. Yebätä nikwe töbikadretari nikwe ye erere nuaindi ngwane, Jehovakwe ja di biain nie kä ngwankäre nüke jai kä jutobiti.