TI DÄREBARE 10 diciembre kä 1936, juta Wichita (Kansas, Estados Unidos) yete. Nun nibokä akwa ti abokän mubai. Ti rün aune ti meye nämä ja ngwen metre Jehovai. Niaratre kädeka nämä William aune Jean. Ti rün nämä kädekani siervo de compañía, ye abokän kä nengwane ni gätä nitre umbrekwe köböikitaka nieta. Ti moloi Emma Wagner ye köböire kukwe metre Bibliabätä ye namani gare ti meye ie. Ti moloi kukwe metre driebare nitre kwati krubäte ie. Nitre ye iti abokän Gertrude Steele, niara namani sribire misionera kä Puerto Rico yekänti * (nota mikadre ñärärä). Aisete nitre kwati krubäte kukwe kwin bämikani ti käne ye erere ti rabadre ja ngwen.

Bati sabadote ti rün aune ti nun rikaba kukwe driere dere ye törö tie. Ye ngwane kä nämä kwärike tibiti. Nun nämä La Atalaya aune täräkwata Consolación ye bien nitre nämä kite ji ngrabare yei, kä nengwane kädekata ¡Despertad! Kä ye ngwane, juta nunkwe ja töi mikani kwatibe ja mikakäre Rübare Kri Bobukäre yete. Akwa ti rün ñaka ja mikaba rü yete. Köbö yete nun nämä kukwe driere ye ngwane, ni iti ni bren kräkäi mikaka rükaba nun känti. Niara nämä dröbare. Ti rün nämä kä jürä ngwen jabätä aune kukwe ngwarbe känänbare kwe ne kwe ñaka rikadre rübätä nieba kwe ie. Ni yekwe ja ngwäre mikaba ti rün ngwäre ken aune nieba kwe ie: “¡Ñobätä mätä kä jürä ngwen jabätä, ti mete!”. Kä jürä rababa krubäte tibätä, akwa ti rün rababa jankunu täräkwata bien nitre nämä okwä nunbätä yei. Ye ti töi mikaba ñan krütare. Ye  ngwane ni rükä iti jataba ta aune ni yekwe ñäkäba ja dibiti ie bätä nieba kwe ie: “¡Ni kä jürä ngwanka jabätä noko tö den!”. Ni ye nämä dröbare rükaba gare ni rükä yei. Aisete nieba kwe ie: “¡Nänta ja gwirete!”. Biti, niaratre nibu ye rikaba mento. Jehovakwe ti rün dimikaba ñaka kä jürä ngwen jabätä yebätä tita debe bien krubäte ie. Kä Wichita yete ni dokwä mika käi nämä ketebu ti rünkwe aune ni ni bren kräkäi mikaka ye nämä nemen käre ja dokwä mike ti rün känti.

Kä nämä kwä kwä tibiti ye ngwane, ti rün aune ti meye ju kwetre bätä ni dokwä mika käi ketebu ye rürübäinba aune ju chi nuäre ngwandre kwäräkwärä ye sribeba kwetre. Juta Grand Junction (Colorado) ye ken ni ribe nämä kukwe driekäre yekänti nun rikaba. Juta yete ti rün aune ti meye nämä sribi prekursor nuainne aune niaratre nämä sribire ora krati nura nökakäre aune jondron nire ngübakäre. Jehovakwe kukwe kwin mikani nemen bare aune niaratre nämä ja di ngwen krubäte ye köböire kä yekänti konkrekasion rababa keteiti. Sö 20 junio kä 1948 yete, ñö nen brai kä tokwäte yete ti rünkwe ti aune nitre mada kukwe metre kani ngäbiti ye ngökaba ñöte. Nitre ye ngätäite Billie Nichols aune muko kwe nämä. Ja känenkäre, niaratre namani ni circuito tuabitikä aune ye erere niaratre ngobo aune muko kwe nuainbare arato.

Ti aune ti mräkätre yekwe nitre ja ketamuko kwin nämä abokän nämä sribi Jehovakwe nuainne ja brukwä tätebiti. Ñodre, nun nämä ja kete kwin krubäte Steele mräkätre yebe: Don, Earlene, Dave, Julia, Si aune Martha ben. Kukwe Bibliabätä ye nun tö nämä kädriei krubäte bentre. Niaratre kukwe kwin bämikani ti käne. Niaratre köböire rababa gare tie ja nire nikwe yebiti ni raba kukwe kwin nuainne aune ni raba nüne kä jutobiti nita Gobran Ngöbökwe mike käne ye ngwane.

Kä nämä 19 tibiti ye ngwane, ja ketamuko ti mräkätre yekwe ye iti kädeka nämä Bud Hasty ye ribeba tie ti rikadre sribi prekursor nuainne ben kä ngwitärikri Estados Unidos yete, aune ye erere tikwe nuainba. Ye ngwane, nun rikadre juta Ruston (Luisiana) yekänti ye ni circuito tuabitikä ribeba nunye. Juta yete nitre Testiko kwati krubäte nämä tibo kukwe ja üairebiti. Nitre ñaka rabadre jire iti gätäbätä akwa nunkwe gätä nuaindre bämän kratire kratire te ni circuito tuabitikä nieba nunye. Yebätä nunkwe kä känänba gätä nuainkäre jai aune nunkwe ükateba kwin. Kenanbe nun nibu aibe nämä nemen gätäbätä, aisete nun nämä kukwe ükete jai ne kwe nun itire itire käkwe kukwe kädriedre. Nun iti nämä kukwe kädriere ye ngwane, nun iti nämä kukwe ngwantarita ye jökrä mike gare. Kukwe kädrie nämä nunkwe ye ruäre bämikadre angwane, ni ñaka nämä jire iti akwa nun nämä niken plataforma yekänti kukwe ye bämike. Ja känenkäre meri Testiko umbre iti jataba nüke gätäbätä. Ye bitikäre nitre ja tötikaka ruäre Bibliabätä aune nitre Testiko mada nämä tibo kukwe ja üairebiti jataba nüke arato. Kä rikaba braibe ta angwane konkrekasion rababa keteiti.

Bati, ni ji ngwanka Iglesia de Cristo yete ben Bud aune tikwe blitaba. Niara kukwe ruäre ngwantariba nunye aune texto ruäre Bibliabätä ñaka nämä gare tie ye niara kädekateba. Kukwe nieba kwe ye ti mikaba rubun aune ti nämä kukwe mike era jai yebätä ti rababa töbiketari bäri kwin. Tikwe ja tötikaba bämän krati nememe kä raire deu, ni ji ngwanka kukwebätä kukwe ngwantariba ye mikakäre gare jai. Yekwe ti mikaba ja kete bäri kwin Jehovabe aune ti törbaba ja tuaita ni ji ngwanka kukwebätä yebe.

Ye bitikäre kä rikaba braibe ta yete, ni circuito tuabitikä yekwe ribeba tie ti rikadre juta El Dorado (Arkansas) yekänti. Yete konkrekasion keteiti nämä nitre ribere ja dimikakäre. Juta yete ti nämä ye ngwane, bä kabre ti rikaba oficina ja kitakäre rübätä kä Colorado yekänti. Bati nitre prekursor ruäre rikaba tibe, akwa karo tikwe mataba jai karo madabe kä Texas yekänti. Karo tikwe gidianteba jire jökrä. Nunkwe ja mräkä iti käräba teléfono yebiti, niara rikaba nun ngwena ja gwirete biti rikaba nun ngwena gätäbätä. Kukwe tare rababa bare nunbätä ye mikaba gare gätä yete aune ja mräkätre bätä ja ngwaitre ja töi kwinbiti ngwian bianba nunye. Ne madakäre, ja mräkä rikaba nun ngwena ja gwirete yekwe karo tikwe rürübäinba 25 ngwiane.

Ni mada rikaba nun ngwena nemen kä Wichita yekänti. Yete ja mräkä McCartney nämä nüne, niara nämä sribi prekursor nuainne aune niara ye ja ketamuko ti mräkätre yekwe. Monsotre brare nibu munkine nämä kwe, Frank aune Francis. Niaratre nibu ye ja ketamuko kwin krubäte tikwe. Karo tikwe  gidianteba rürübäinba 25 ngwiane nämä tikwe ye näre niaratre karo ngututu kwetre ye rürübäinba tie. Ye ngwane ti nämä dre ribere jai ye erere Jehovakwe bianba tie ye tikwe tuaba kena ñobätä ñan aune ti nämä Gobran kwe mike käne jai. Nun nämä basare ye ngwane, ja mräkätre McCartney ye ja ngwai bä nuäre krubäte kädeka nämä Bethel Crane mikaba gare tie. Bethel meye kädeka nämä Ruth aune niara ye ni Testiko abokän kä nämä jutobätä aune käi Wellington (Kansas). Ñodre, kä namani 90 Ruth yebiti angwane nämene jankunu sribi prekursor nuainne. Kä jämi niken kwati ta yete Bethel aune ti nunkwe ja mäkäteba, kä 1958 yete. Nunkwe ja mäkäteba ye bitikäre, nunkwe sribi prekursor nuainba gwairebe kä El Dorado yete.

Nun nämene monsore ye ngwane nitre Testiko nämä gare nunye yekwe kukwe kwin bämikani nun käne ye erere nun törbaba ja ngwain. Yebätä, juta ükaninte Jehovakwe nun nübaidre sribi meden erere nuainne ye nunkwe ja töi mikaba kain ngäbiti. Kena nun juanba prekursor especial kä Walnut Ridge (Arkansas) yete. Aune kä 1962 yete nun nübaiba ye käi rababa juto krubäte nunbätä. Nun nübaiba niken Kwela Galaad número 37 yete. Don Steele täi kwela ye arabe te rababa gare nunye ye käi rababa juto nunbätä. Nun graduaba ye bitikäre, Bethel aune ti nun juanba kä Nairobi, juta Kenia yekänti. Nun rikaba mento kä Nueva York yete yebätä nun rababa ulire krubäte, akwa nun rababa ru kuinta tä mata nemen tibien kä Nairobi yekänti aune ja mräkätre bätä ja ngwaitre nämä nun jiebäre jutuaba nunye ye käi rababa juto krubäte nunbätä.

Bengwairebe juta Kenia aune kukwe drie nämä ye rababa tuin kwin krubäte nunye. Nitre tötikaba kena nunkwe Bibliabätä käkwe kukwe metre ka ngäbitiba ye abokän Chris aune Mary Kanaiya. Niaratre ye täbe sribire köbö täte Ngöbö kräke juta Kenia yete * (nota mikadre ñärärä). Ja känenkäre nun juanba kä Kampala, juta Uganda yekänti. Juta yete nun rababa kena ni misionero ye erere. Kä ye ngwane kä nämä juto krubäte nunbätä, ñobätä ñan aune nitre kwati krubäte tö nämä kukwe metre Bibliabätä mikai gare jai. Nitre ye kwati krubäte ja mikani testiko Jehovakwe. Akwa kä rababa komäbiti ötare nunbiti juta  África yekänti angwane, nun rikabata Estados Unidos ñobätä ñan aune monso chi rababa ngübadre nunye. Nun rikaba mento juta Nueva York yete angwane nun rababa ulire akwa nun rikaba mento África ye ngwane bäri nun rababa ulire. Nitre nünanka juta África yekänti rababa tare krubäte nunkwe aune nun törbaba näinta yete ja känenkäre.

Nun rikaba nüne nedrinkri kä Colorado yete, ti rün aune ti meye nämä nüne kä yekänti. Köbö rikaba braibe ta angwane monso chi merire Kimberly däreba kena nunkwe. Aune sö rikaba 17 ta ye ngwane Stephany däreba. Sribi mrä rababa nun kisete ye nunkwe mikaba tuin ütiäte krubäte jai. Yebätä nunkwe ja di ngwanba kukwe metre driere monsotre merire bä nuäre nunkwe yei. Nitre mada kukwe kwin bämikani nun käne ye erere nun törbaba ja ngwain. Nita kukwe kwin bämike ye erere monsotre raba ja ngwen ye nämä gare nunye. Akwa ye ñan ai köböire monsotre rabai Jehová mike täte ye nämä gare nunye, ñodre, ti eteba aune ti ngwai itibätä namani bare ye erere. Niaratre ñaka Jehová mikani täte jankunu. Nitre kukwe kwin bämikani nun käne ye erere niaratre ja töi mikadreta ja ngwen yei tita tö ngwen.

Kä jutobiti nun nämä monsotre merire nunkwe ye ngübare aune käre nun nämä ja di ngwen jondron nuainne bentre. Nun nämä nüne juta Aspen (Colorado) ye ken. Kä yekänti kä tärä jadakakäre nievebiti abokän kädekata esquiar, yebätä nun jökrä ie jadaka ye namani gare. Aisete nane nane nun nämä niken gwairebe jadaka esquiar nuainne, ye köböire kä nämä nemen nunye blitakäre monsotre nunkwe yebe. Ne madakäre, nun tö nämä nünanbätä jubäre bentre aune blitai kwin niaratre ben ñukwä trä bäre. Niaratre nämä monsore, akwa nämä kukwe ne ngwentari nunye: “¿Nun rabai ünä ye ngwane nunkwe dre nuaindi?” aune “¿Nirebe nunkwe ja mäkäite?”. Niaratre rabadre Jehová tarere ye nunkwe ja di ngwanba driere ietre. Niaratre ja töi mikadre sribire köbö täte Jehová kräke aune rabadre ja mäkete nitre töi tädre sribibätä Ngöbö kräke niaratre erere yebe ye nun nämä niere käre ietre. Ni tä bati ye ngwane ja mäkädrete ye ñaka kwin ye nunkwe ja di ngwanba mike nüke gare ietre arato. Käre nun nämä niere ietre: “Bäri kwin munkwe ñaka ja mäkädrete nememe kä rabadre 23 munbiti ye ngwane”.

Nun rün aune nun meye kukwe kwin bämikani nun käne ye erere Bethel aune tita ja ngwen jankunu. Yebätä käre nunkwe ja di ngwanba monsotre kia merire nunkwe ye ngwen gätäbätä aune kukwe driere. Ja mräkätre aune ja ngwaitre nämä sribire köbö täte Ngöbö kräke ye nun nämä nübaire krubäte nemen ja gwirete. Ne madakäre, nun nämene misionero ye ngwane kä nämene juto nunbätä yebätä nun nämä blite krubäte. Käre nun töi nämä rikabätä África monsotre kia merire nunkwe yebe ye käi nämä nemen juto bätätre.

Käre nun nämä ja tötika ni mräkäbe nuainne. Nane nitre ruäre kukwe ngwandretari ietre kwelate ye ngwane mikadre gare ño kwetre yebätä nun nämä ja kite bentre. Ye nämä nemen tuin kwin krubäte ietre aune kä jürä ñaka nämä nemen bätätre. Akwa jatabatre nirien ye ngwane, ja tötika nämä nunkwe ye ruäre ngwane niaratre ñaka tö nämä nuain. Bati ti rababa rubun aune nunkwe ñaka ja tötikai bätä niaratre rikadre cuartote tikwe nieba ietre. Niaratre töi rababa ñan krütare. Rababatre ja muaire aune törbaba ja tötikai rababa niere. Ye ngwane Jehová tä dirire nie ye niaratre mikadre ütiäte jai yebätä nun nämä dimike rükaba gare nunye. Ja känenkäre ja tötika ni  mräkäbe ye namani tuin ütiäte krubäte ietre. Nun nämä ja tötika ni mräkäbe nuainne ye ngwane niaratre nämä töbike ño aune ja nämä ruin ño ietre ye nämä mike gare nunye. Kukwe drieta Bibliakwe ye ruäre ngwane ñaka nämä nemen tuin metre ietre nämä niere nunye. Ñaka nämä nemen nuäre nun kräke, akwa niaratre nämä töbike ño ye nämä nemen gare metre nunye. Nun nämä kukwe ye kädriere bentre ye bitikäre, Jehová tä dre niere ye niaratre nämä kain ngäbiti.

Nun nämä monsotre ngübare ye käi rikaba jötrö ta. Monsotre Jehová taredre ye nunkwe ja di ngwanba driere ietre juta ükaninte Ngöbökwe tä ni jie ngwen ye köböire. Niaratre ngidiankaba colegiote ye ngwane ja mikaba kwetre sribi prekursor nuainne aune ja kitani kwetre sribi ruäre nuainne ngwian ganainkäre jai ye käi rababa juto nunbätä. Niaratre rikaba sribire Ngöbö kräke meritre Testiko nibu ben kä Cleveland (Tennessee) yekänti, ñobätä ñan aune yete ni ribe nämä kukwe driekäre. Nun nämä niaratre uliere krubäte, akwa niaratre ja töi mikani sribire köbö täte Ngöbö kräke ye käi nämä juto nunbätä. Bethel aune ti ja töi mikabata sribi prekursor nuainne. Ye köböire, ja känenkäre nun rababa niken ruäre ngwane ni circuito tuabitikä ye täte konkrekasion tuinbiti aune nun nämä sribire gätä krikri yete arato.

Monsotre nunkwe jämi niken kä Tennessee yekänti, känenkri niaratre rikaba kä Londres (Inglaterra) yekänti aune janamene basare Betel. Monso bati kädeka nämä Paul Norton nämä Betelte ye namani gare Stephany ie. Kä ye ngwane Stephany yebiti kä nämä 19. Köbö madate niaratre rikaba kä Inglaterra yekänti angwane, ni mada nämene sribire Paul ben Betelte kädeka nämä Brian Llewellyn namani gare Kimberly ie. Stephany yebiti kä rababa 23 ye ngwane ja mäkäteba kwe Paul ben. Aune ye bitikäre kä rikaba kwati ta yete, Kimberly ja mäkäteba Brian ben. Kimberly yebiti kä nämä 25. Aisete niaratre ja mäkäteba kä rababa 23 bititre ye bitikäre. Niaratre ja muko kwin känänbare yebätä kä rababa juto krubäte nunbätä.

Nun ngäbriäntre merire tä niere nunye, nun aune niaratre ruai bätä moloi tä kukwe kwin bämike niaratre käne ye tä dimike “Gobran Ngöbökwe [...] kän[ene] jankunu käne”, ngwian ñaka tä nemen ietre akwa tätre nuainne (Mateo 6:33, TNM). Abril kä 1998 yete, Paul aune Stephany nübaiba Kwela Galaad número 105 yete, ye bitikäre niaratre juani juta África kä Malaui yekänti. Ye bätäräbe bäsi, Brian aune Kimberly nübaibare sribire Betelte kä Londres yete. Aune ja känenkäre niaratre juani Betel kä Malaui yekänti. Monsotre merire nunkwe yekwe ja töi mikani sribi kwin den nuaindre jai yebätä kä rababa juto krubäte nunbätä.

Enero kä 2001 yete ja mräkä Marais blitaba tibe teléfono yete ye tikwe miri gare kena kukwe nekänti. Ja mräkä Marais tä kädekani Oficina Nitre Kukwe Kwitaka Dimikakäre ye jie ngwanka. Ja mräkätre nämä sribire ben oficinate ye nämä kukwe ükete nitre kukwe kwitaka kä jökräbiti tibien tötikakäre ne kwe kukwe inglere rükadre gare kwin ietre kukwe kwitakäre ja kukwei yebiti mikaba gare kwe tie. Kä ye ngwane kä nämä 64 tibiti, akwa niaratre törbaba ti tötikai ne kwe ti rabadre dirire arato nitre kukwe kwitaka yei. Ti muko aune tikwe oraba Jehovai kukwe yebätä aune nunkwe blitaba nun meye ben ne kwe mäträdre kwe nunbätä. Niaratre nibu ye rababara umbre krubäte aune nun ñaka tädre niaratre dimikakäre akwa törbaba nun tuai niken. Aisete tikwe teléfono yete blitaba kä Patterson yekänti mikakäre gare nun nämä juto biare nun nübaiba ye ka ngäbitikäre.

Akwa ye ngwane ti meye yebätä bren cáncer nämä rababa gare ie. Tikwe blitaba ben aune nun törbaba ti ngwai Linda dimikai niara ngübare tikwe nieba ie. Akwa ñaka rababa kwin ti meye kräke aune nieba kwe tie: “Mä ñaka näin angwane bäri ja ñaka rabai ruin kwin tie”. Linda nämä töbike ye erere arato. Aisete nun rikaba Centro Educativo de la Watchtower tä Patterson yekänti. Bethel aune tikwe debe bianba krubäte ietre ñobätä ñan aune niaratre nämä juto biare kukwe ñaka nuäre nuainkäre. Arato ja mräkätre aune ja ngwaitre nünanka kä yekänti yekwe niaratre dimikani yebätä nunkwe debe bianba ietre. Nun rababa kä Patterson yekänti, ye bitikäre mama tikwe krütaba ye mikakäre gare tie Linda blitaba nunbe teléfono yete. Ti meye nun töi mikadre nuainne,  ye erere nunkwe ja töi mikaba kwatibe sribi nämä nun kisete yebätä.

Sukursal kä Malaui yete nun juanba kena ja mräkätre aune ja ngwaitre tötike kukwe kwitakäre ye käi rababa juto nunbätä, yete monsotre nunkwe nämä muko kwe yebe. Nun rababa keteitibe bobukäreta ye käi rababa juto krubäte nunbätä. Ye bitikäre nunkwe ja mräkätre aune ja ngwaitre kä Zimbabue aune kä Zambia yekänti tötikaba kukwe kwitakäre. Nun nämä ja mräkätre aune ja ngwaitre tötike kukwe kwitakäre ye käi rikaba komä biti ötare ta ye ngwane, nun rikadreta kä Malaui yekänti ribeba nunye. Nitre Testiko ñaka ja mikani kukwe gobrankwe yete yebätä niaratre rüe nakaninkä kä yekänti ye nunkwe ja mräkätre aune ja ngwaitre dimikaba tike * (nota mikadre ñärärä).

Kä 2005 yete nun rikaba mento juta África yekänti angwane, nun rababata ulire krubäte. Nun rikabata ja gwirete kä Basalt (Colorado) yekänti. Bethel aune ti täbe sribi prekursor nuainne. Kä 2006 yete, Brian aune Kimberly rükaba nüne nun jue ken monsotre merire nibu kwe, Mackenzie aune Elizabeth ngübakäre. Paul aune Stephany täbe Malaui aune Paul tä Ni Sukursal Jie Ngwanka siba. Kä niena bäsi 80 tibiti aune tikwe sribi nuainbare käne ye monsotre bati ruäre ben tikwe sribibare tä nuainne ye tä kä mike juto krubäte tibätä. Nitre kristiano kukwe kwin bämikani nun käne ye nun täbe ja di ngwen nuainne jankunu kukwe kwin bämikakäre monsotre merire nunkwe aune nun bün nibu ye käne. Yebätä kätä juto krubäte nunbätä.