1, 2. Moisés krütani ye bitikäre, ¿sribi meden ütiäte namani Josué kisete?

JEHOVAKWE kukwe niebare ye namani nüketa törö Josué ie: “Moisés ni sribikä ti kräke kürera. Yebätä näin krö, aune nän ño Jordán yete ta, mä aune juta ne jökrä, nän kä käbämikani tikwe juta Israel ie yekänti” (Jos. 1:1, 2). ¡Josué ñaka nämäne kukwe ngübare erere namani bare! Josué sribibare bäsi kä 40 te Moisés dimikakäre, akwa yete ja käne namani juta Israel jie ngwanka.

² Moisekwe juta Israel jie ngwani kä kwati krubäte te, yebätä Josué juta Israel jie ngwain ye matai ño bätätre ye namani ngwentari jai raba ruin nie (Deut. 34:8, 10-12). Tärä keteiti tä kukwe mike gare Josué 1:1, 2 yebätä: “Kirabe nükebe kä nengwane ni mada mikata gobrane ye ngwane, ñaka tä nemen nuäre nitre nünanka juta yete ye kräke”.

3, 4. Ngöbökwe kukwe kwin mikani nemen bare Josué kräke, ¿ye ñokänti gare nie aune ni raba kukwe meden ngwentari jai?

³ Ebökänä kä jürä namani krubäte Josuebätä, akwa tö ngwani kwe Jehovai aune kukwe biani nuaindre ie ye bengwairebe mikani täte kwe (Jos. 1:9-11). Kukwe kwin nuainbare kwe. Biblia tä niere ye erere,  ángel iti yebiti Jehovakwe niara aune nitre israelita ye jie ngwani. Ángel ye ara abokän kädekata “Kukwe” ye Ngöbö Monsoi kena meden gärätä (Juan 1:1; Éx. 23:20-23).

⁴ Josué namani nitre israelita jie ngwanka ye namani nuäre mikadre täte kräketre, ñobätä ñan aune Jehovakwe niaratre dimikani. Ni näire kukwe mrä mrä ükateta arato. Ye medenbätä, ni raba ngwentari jai: “Juta ükaninte Ngöbökwe tä nirien jötrö, ¿aisete Jesús tä ni jie ngwen ie ni raba tö ngwen?” (ñäkädre Mateo 23:10 yebätä). Kukwe ngwantarita ye mikakäre gare, Jehovakwe juta kirabe kwe jie ngwani ño ye ani mike gare jai.

5. ¿Nirebe Josué ngätäni Jericó ye ken? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä).

⁵ Nitre Israel nikani ñö Jordán yete ta, ye bitikäre kä nikani braibe ta ngwane, kukwe ñan tuabare namani bare Josuebätä. Josué nämäne juta Jericó ken ngwane, ni nämäne iti nünaninkä ngitrabe kisete yebätä okwä namani. Ni ye ñaka nukani gare ie yebätä ngwanintari kwe ie: “¿Mätä nunkri o mätä nun rüe yekri?”. Ni yekwe niebare ie: “Ti abokän angeletre rükä Jehovakwe jie ngwanka” aune ángel ye nämäne juto biare rükäre juta Ngöbökwe ye dokwäre (ñäkädre Josué 5:13-15 yebätä). * Texto mada känti nieta Jehová ara nämäne blite Josué ben, akwa metrere nuainbare kwe ángel yebiti, nämäne nuainne käre ye erere (Éx. 3:2-4; Jos. 4:1, 15; 5:2, 9; Hech. 7:38; Gál. 3:19).

6-8. a) Jehovakwe kukwe ruäre biani nuaindre, ¿ye ñobätä ñaka namani tuin nuain bä? b) ¿Kukwe biani nuaindre ye ñobätä namani bare kwin? (Nota mikadre ñärärä)

⁶ Juta Jericó ye diandre ño jai ye mikani gare metre Josué ie. Kenanbe, kukwe ruäre biani nuaindre ie ye ñaka namani nuäre kräke raba ruin nie. Ñodre, Ngöbökwe niebare nitre brare ye jökrä tarei kwata tikadrekä. Ye köböite, nitre rükä ye ñaka rüdre köbö ruäre te. Köbö ye ngwane, ¿nitre brare tarei kwata tikadrekä ye namani kwin o ñakare? (Gén. 34:24, 25; Jos. 5:2, 8).

⁷ Nitre rükä israelita käkwe mräkätre kwe kriemikai ño rüe ngänikaire ye namani ngwentari jai raba ruin nie. Akwa nitre Jericó ñaka nükani rüre bentre, ñakare aune kä jürä namani nitre yebätä, aisete kukwe mada nuainbare kwetre. Biblia tä niere: “Jericó ye nämäne ketaninkä kwin nitre israelita ye ngänikaire; yebätä nitre ñaka nämäne niken jubäre aune ñaka tuanmetre nämäne niken gwä” (Jos. 6:1). Kukwe ngüba ñaka abokän namani bare ye käkwe niaratre dimikani tö ngwen bäri Jehovai.

⁸ Ne madakäre, Jehovakwe niebare ietre niaratre ñaka rabadre rüre bengwairebe juta Jericó yebe. Ñakare aune niaratre rabadre näin batibe juta ye bäre ta köböitire köböitire nemen köbö ti te aune köbö kükükäre nändre kwetre bä kükü Jericó bäre ta niebare Jehovakwe ietre. Nitre rükä Israel ruäre käkwe kä juain ngwarbe ta namanintre nütüre raba ruin nie. Akwa, Jehová nämäne nitre Israel jie ngwen yei kukwe ye nämäne gare kwin. Jehovakwe dre niebare ietre ye mikani täte kwetre ye köböire niaratre juta Jericó ye diani jai aune tödeka kwetre namani dite. Ne madakäre, nitre Israel mikani kwäre kwe nitre rükä dite dite Jericó ye kisete (Jos. 6:2-5; Heb. 11:30). *

9. ¿Juta ükaninte Ngöbökwe tä kukwe ükete ye ñobätä nikwe mikadre täte? Mä raba bä mike keteiti.

 ⁹ ¿Kukwe namani bare ne tä dre driere nie? Juta Jehovakwe tä kukwe ükete ye ruäre ñaka tä nüke gare nie bengwairebe. Ñodre, tableta, celular yebiti ja tötikadre kaibe, kukwe driedre aune ja ükadrete gätä kräke ye ñaka namani tuin kwin nie bengwairebe. Akwa, jondron ye tärä nikwe ngwane, nita sribirebiti ye tä nemen kwin krubäte. Ye medenbätä, kukwe ruäre ükateta ye ñaka rükadre gare nie, akwa juta ükaninte Ngöbökwe tä kukwe ükete ye nikwe mikadre täte. Kukwe ükateta ye köböire kukwe kwin tä nemen bare, nita nemen tödeke aune nemen keteitibe.

10. Nitre braibe konkrekasion jökrä ngübabitikä gätä ütiäte nuainbare Jerusalén ngwane, ¿nirekwe jie ngwani?

¹⁰ Cornelio ni ñaka israelita abokän tarei kwata ñaka tikaninkä ja mikani kristiano ye käi nikani kwäjätäbiti komä ta, akwa yebiti ta nitre judío ruäre nämäne ni tarei kwata tikadrekä ye ribere nuaindre (Hech. 15:1, 2). Ni tarei kwata tikadrekä yebätä nitre namani ja kwete Antioquía ye ngwane, ribebare Pablo ie niara rikadre Jerusalén nitre braibe konkrekasion jökrä ngübabitikä ie kukwe ye mike gare. Akwa, ¿nirekwe jie ngwani? Pablokwe niebare, ti rikadre abokän ‘Ngöbökwe mikaba gare tie’. Erametre, Kristo köböire nitre braibe konkrekasion jökrä ngübabitikä käkwe kukwe ye ükaninte (Gál. 2:1-3, TNM).

11. a) ¿Nitre kristiano judío kwati nämäne töbike ño ni tarei kwata tikadrekä yebätä? b) Nitre umbre kukwe ukäninte Jerusalén ye ngwane, ¿Pablo toi nämäne bobre ye bä mikani ño kwe? (Nota mikadre ñärärä).

¹¹ Kristo nämäne nitre braibe konkrekasion jökrä ngübabitikä jie ngwen, ye köböire mikani gare metre ni kristiano ñaka judío ye tarei kwata tikadrekä o ñakare ye ribe ñaka nämäne (Hech. 15:19, 20). Akwa kä nikanina kwati krubäte ta, ye bitikäre nitre kristiano judío nämäne monsotre kwe ye tarei kwata tikekä. Pablo ñaka nämäne Kukwe Biani Moisés ie ye mike täte namani gare nitre umbre ji ngwanka Jerusalén ie ye ngwane, kukwe ngüba ñaka Pablokwe abokän ribebare nuaindre ie (Hech. 21:20-26). * Niara rikadre templote nitre ngwena nibokä ne kwe nitre yekwe ja  mikadre deme ribe nämäne nuaindre ye erere, ne kwe Pablo nämäne “Kukwe Biani Ngöbökwe Moiséye” ye mike täte rabadre gare nitre ie. Pablo törbadre akräke niedre kwe kukwe ye ñaka kwin, ñobätä ñan aune metrere nitre judío nämäne ja kwete ni tarei kwata tikadrekä yebätä, akwa ye erere ñaka nuainbare kwe. Ñakare aune, nitre umbre toi nämäne ño ye erere ja töi mikani kwe nemen keteitibe ni kristiano erere aune kukwe ye mikani täte kwe toi bobrebiti. Akwa, ni raba ngwentari jai: “Jesús murie ketani ye ngwane, Kukwe biani Moisés ie ye ñaka namanina ütiäte, ¿se ñobätä niarakwe kä mikani niken raire ta kukwe ye ükatekäre?” (Col. 2:13, 14, TNM).

12. ¿Ñobätä Kristo kä mikani niken raire ta kukwe ükatekäre ni brare tarei kwata tikadrekä yebätä?

¹² Kukwe mrä mrä mikata gare ye ñaka tä nemen nuäre nitre ruäre kräke mikakäre täte bengwairebe. Ni brare tarei kwata tikadrekä yebätä kukwe ükaninte ngwane, nitre kristiano judío kwati kräke ñaka namani nuäre kukwe ye ka ngäbitikäre (Juan 16:12). Nitre ruäre kräke ñaka namani nuäre kukwe ye mikakäre era jai, ñobätä ñan aune namani ruin ietre ñaka namanina ja kete Ngöböbe (Gén. 17:9-12). Mada abokänbätä nitre nünanka niaratre bäre ye jürä namani (Gál. 6:12, TNM). Akwa, kä nikani ta ngwane, Pablokwe tärä tikani yekänti Kristo kukwe mikani gare bäri kukwe yebätä (Rom. 2:28, 29; Gál. 3:23-25, TNM).

13. ¿Dre käkwe ni dimikai Kristo tä ni jie ngwen kä nengwane ye kain ngäbiti?

¹³ Juta ükaninte Ngöbökwe tä kukwe ükete ye ñaka nüke gare jökrä nie ngwane, Kristo nämäne ño nitre Ngöbö mikaka täte kirabe ye jie ngwen yebätä nikwe töbikadre. Josué näire aune siklo kena ye erere kä jökrä ngwane niara tä juta kwe jie ngwen, kriemike, ne kwe tödeka nikwe tädre dite aune ni tädre keteitibe (Heb. 13:8).

14-16. “Ni klabore ie tö ngwan raba bätä töbätä”, ¿yebiti Kristo tä bämike ño töita ni dimikabätä kukwe ja üairebiti?

¹⁴ “Ni klabore ie tö ngwan raba bätä töbätä” tä ni tötike dre ribeta nikwe jai ye ererebätä (Mat. 24:45, TNM). Ye tä bämike ni tare Jesukwe aune tö ni dimikai kukwe ja üairebiti. Marc, abokän monsoi nibokä, niara tä niere: “Ja mräkätre konkrekasionte ngwankäre di nekä Satana tä ja mike nitre ja mräkäre ye rüere. Bitinkä, nieta bati bobu nie, nikwe käre bämän kratire kratire Ngöbö mikadre täte ni mräkäbe. Nitre tä ji ngwen mräkätre käne ie kukwe ne nieta metre: “munkwe mun mräkätre ngüba kwin”.

¹⁵ Kristo tä ni jie ngwen yebiti nüke gare nie, niara tö ni dimikai ne kwe tödeka nikwe tädre dite. Ni umbre ji ngwanka kädekata Patrick, tä niere: “Kenanbe, ja ükadrekrö braibe kukwe driekäre bämän krüte yebätä ye ñaka namani nuäre nitre ruäre kräke. Akwa, kukwe ükaninte mrä yebiti Jesús tä bämike ni itire itire konkrekasionte yebätä niara töita. Ja mräkätre ruäre abokänbätä kä jürä nämäne o ñaka nämäne kukwe driere krubäte, akwa nengwane sribi mikata niaratre kisete aune mikata tuin ütiäte jai tuin ietre. Ye köböire niaratre tä sribire bäri Jehová kräke”.

¹⁶ Kukwe ja üaire ye ñan aibebiti Kristo tä ni dimike. Arato tä ni dimike ja töi mike kwatibe sribi bäri ütiäte yebätä (ñäkädre Marcos 13:10 yebätä). André kädekani bitinkä ni umbrere tä juto biare juta ükaninte Ngöbökwe tä kukwe mrä mrä ükete ye mikakäre gare jai. Tä niere: “Nitre sribikä sukursalte ye ruäre juani sribi mada nuainne ye tä mike gare nita nüne kä krüte te aune nikwe ja töi mikadre kukwe driere bäri”.

17, 18. Kukwe mrä mrä ükateta ye nikwe mikadre täte, ¿ye köböire kukwe kwin raba nemen ño nikwe?

¹⁷ Kristo Rei nikwe tä kukwe bien ja jie ngwankäre nie, yekwe ni dimikai kä nengwane aune ja känenkäre arato. Ye medenbätä, kukwe mrä mrä ükateta ye nikwe kadre ngäbiti kä jutobiti. Nita Ngöbö mike täte ni mräkäbe ye ngwane, kukwe mrä mrä ükaninte gätä aune kukwe drie ye  kräke yekwe ni dimikanina ño, ye ni raba kädriere ni mräkätre ben. Ye käkwe ni dimikai krubäte.

¹⁸ Juta ükaninte Jehovakwe ye tä üai deme yebiti ni jie ngwen aune ni dimike ye nüke gare nie ngwane, nikwe mikai täte kä jutobiti. Tärä aune täräkwata imprimita braibe ye köböire ngwian kitakata ñaka krubäte ye tä kä mike juto nibätä. Tecnología mrä mrä ye köböire, juta Ngöbökwe tä kukwe kwin ye driere ni kwati krubäte ie. Aisete, tärä aune täräkwata bätä video tä Internet käi nikwe yete yebiti ni raba sribire bäri. Nikwe ye erere nuaindi ngwane, juta ükaninte Ngöbökwe tä jondron bien nie yebiti nikwe sribidi kwin ngwane nikwe ja ngwain töbätä Jesús erere.

19. ¿Kristo tä ni jie ngwen ye ñobätä nikwe mikadre täte?

¹⁹ Kristo tä ni jie ngwen ye nikwe mikai täte ja brukwä kwinbiti ngwane, ja mräkätre rabai tödeke bäri aune rabaitre keteitibe. Ja mräkätre ruäre Betelte juani sribi mada nuainne yebätä André abokän kädrite párrafo 16 ye käkwe kukwe ne niebare: “Ja mräkätre nämäne sribire Betelte juani sribire mentokwäre ye käkwe ja töi mikani kwin aune kukwe ye kani ngäbiti töi bökänbiti kwetre, ye tä ti dimike tö ngwen bäri. Niaratre tä kä jutobiti sribire yebiti tä bämike, tätre näin gwairebe karo Jehovakwe yebe”.

20, 21. a) ¿Ñobätä ni raba tö ngwen jankunu Kristo ie? b) ¿Nikwe dre mikai gare jai kukwe ja tötikara mada yekänti?

²⁰ Jesukristo ni jie ngwanka köböra “ni jökrä ganaine rübtä” aune kukwe ñan tuabare nuaindi kwe (Apoc. 6:2; Sal. 45:4). Kukwe ye ngübakäre, niara tä ni Ngöbö mikaka täte ye tötike nünankäre kä bä nuäre yete aune sribi keta kabre nuainkäre arato, ni itire käkwe diridi nitre krütani gaikröta yei aune nikwe Kä tibien ne kwitai bä nuäre.

²¹ Rei nikwe ye käkwe ni jie ngwandi nemen kä bä nuäre yete, aisete kukwe meden rabadre bare nibätä yebiti ta nikwe tö ngwandre jankunu ie (ñäkädre Salmo 46:1-3 yebätä). * Kukwe mrä mrä ükateta o kukwe ngüba ñaka erere tä nemen bare ye ngwane, ñan tä nemen nuäre ni kräke ka ngäbitikäre bengwairebe. Ye erere ngwane, ¿ni raba ja töi mike ño jäme aune tö ngwen jankunu Jehovai? Kukwe ja tötikara mada yekänti kukwe ye rabai gare nie.