Nitre umbre nämene käre ti dimike
Kukwe kwe mikata gare
Nitre umbre nämene käre ti dimike
Elva Gjerde tä mike gare
Kä nikanina gre ketamä biti kwäjätä ta yete, ni brare rükaba basare nuen käkwe kukwe nieba nuaindre ti rün ie yekwe ti töi kwitani kärekäre. Köbö ütiäte ye bitikäre, nitre mada käkwe ti töi kwita barera krubäte. Aune, kukwe nebiti ta, ja ketamuko kwin namanina tikwe ye abokän bäri ütiäte krubäte ti kräke jondron mada yebiti ta. ¿Drebätä tita blite ye ti raba mike gare mäi?
TI DÄREBARE kä 1932, juta Sydney (Australia) yekänti. Ti rün aune ti meye nämä ja bien kristiano akwa ñaka nämä niken iglesiate. Ngöbö jürä nämä tibätä, ñobätä ñan aune ti meye nämä niere tie: “Niara tä käre mä mrusaire, mä ja ngwandi käme angwane, niarakwe mä mikai ja ngie nuin”. Akwa yebiti ta, Biblia nämä tuin ütiäte tie. Bämä krüte yete, ti meyekrä nämä kite nun tuinbiti aune nämä kukwe kwin krubäte namani bare kädrieta Bibliabätä ye niere tie. ¡Yebätä ti nämä niara jiebäre krubäte!
Ti nämä bati ye ngwane, meri umbre testiko Jehovakwe käkwe tärä keteiti biani ti meye ie yebätä ti rünkwe ñäkäba. Tärä yebätä niara töi rababa ñan krütare aune ye köböire ja tötika Bibliabätä kan ngäbitiba kwe. Bati, deu, niara nämä ja tötike gwi ni Testiko Jehovakwe yebe angwane, ti nämä ja ükani niaratre kukwe nuin ye ti rünkwe gaba. Ti rababara juandreta jerekäbe jänbiti ti rün ie angwane, ni Testiko yekwe nieba ie: “¿Ñobätä mä ñan Elva tuenmetre täke nibe nete?”. Ye ngwane ja känenkäre, tikwe ja töi kwitaba nünankäre kwin aune ja mäkäkäre Jehová Ngöbö metre yebe.
Kä rikaba braibe ta ye bitikäre ti aune ti rün jataba näin gätäbätä aune niara jataba ja töi kwite bätä ja ngwen kwin arato. Kukwe Bibliabätä drie nämä nuen köböire nunkwe ja töi kwitaba, yebätä ti meye aune ti ngwai umbre, Frank, jataba näin gätäbätä arato. * Nun nibokä ririaba kukwe ja üaire yebiti aune nunkwe ja ngökaba ñöte ja mikakäre ni testiko Jehovakwe. Ye ngwane ja känenkäre, nitre kristiano umbre kwati ben tikwe ja mäkäba aune niaratre ti dimikaba kukwe keta kabrebätä.
TIKWE SRIBI DIANBA NUAINDRE JAI
Ja mräkätre konkrekasionte bäri umbre yebe ti tö nämä ja ketai. Ñodre, ja eteba Alice Place, käkwe kukwe driebare kena ti mräkä ie, ye rababa ti mölöi kwrere ti kräke. Kukwe driedre ño ye niarakwe drieba tie aune ti dimikaba kwe nirien kukwe ja üaire yebiti nememe tikwe ja ngökö ñöte ye ngwane, aune kä rababara 15 tibiti ye ngwane tikwe kukwe ye nuainba.
Ja mräkätre, Percy aune Madge (Margaret) Dunham, yebe tikwe ja mäkäba kwin arato aune ti dimikaba kwetre sribi kwin den nuaindre jai, niaratre ye rababara umbre. Ti tö nämä ja tötikai krubäte matemáticas yebätä aune ti tö nämä ja tuai dirikä kwelate. Kä 1930 ye näire, Percy aune Madge käkwe sribibare misionero kwrere juta Letonia yekänti. Aune juta
Europa yekänti Rü kri nakaninkä ketebukäre Kä jökräbiti tibien ye ngwane, niaratre nübaibare sribire Betel Australia yekänti, juta Sydney bäre mento. Sribi misionero nuainbare kwetre ye ngwane kukwe kwin namani bare niaratre yebätä ye mikaba gare krubäte kwetre. Niaratre köböire rababa gare metre tie, ni mada tötikadre Bibliabätä ye bäri ütiäte ni mada tötikadre kwelate matemáticas yebätä rükaba gare tie. Yebätä tikwe ja töi mikaba kwatibe sribi misionera nuainkäre arato.Ja mräkätre Dunham mäträba tibätä ne kwe tikwe ja mikadre prekursora, ñobätä ñan aune ye köböire ti rabadre ja ükete kwin sribi misionera nuainkäre. Yebätä, kä 1948 yete, kä rababara 16 tibiti ye ngwane, konkrekasion tikwe yete ja mräkätre bati ni jätä nämä sribi prekursor nuainne kä jutobiti yebe tikwe ja mikaba prekursora arato, juta Hurstville (Sydney) yekänti.
Kä mada ketabokä yekänti tikwe kukwe drieba kä kobokä te, kä ye jökrä nämä Nueva Gales kä Mötörikri aune Queensland yekänti. Betty Law (namani gure ye ngwane, kädekani Betty Remnant) ye ja tötikaba kena Bibliabätä tibe. Niara nämä kä ngwen kubu ti käne aune nämä ni mada tarere krubäte. Ye bitikäre, kä kädekata Cowra yekänti tikwe sribi prekursor nuainba niarabe, kä ye nemenkä 230 kilómetros (145 millas) nedrinkri nemen kä Sydney yekänti. Kä braibe te nunkwe sribiba jabe, akwa kä nengwane nun täbe ja mäke kwin.
Ye bitikäre, ti kädekaba prekursora especial aune tikwe sribiba kä kädekata Narrandera yekänti, kä ye nemenkä 220 kilómetros (137 millas) suroeste nemen juta Cowra yekänti. Ja eteba sribikä mrä tibe ye abokän Joy Lennox (namani gure ye ngwane, kädekani Joy Hunter), niara ye sribi prekursora nuainkä kä jutobiti aune nämä kä ngwen kubu ti käne arato. Nun nibu aibe Testiko nämä kä yekänti. Ray aune Esther Irons, mantiame krubäte ye gwirete nun nämä kübien, niaratre kukwe metre kan ngäbitiba gwairebe ngobo iti aune ngängän nimä yebe. Bämän kratire kratire te, Ray aune ngobo kwe ye nämä obeja ngübare aune kä ye bäre mento tire nämä ietre yete nämä triko nökö. Esther aune ngängän ye nämä ju känti nitre nämene nüke kübien ye ngübare. Dominko kratire kratire yete, Joy aune ti nämä ngri kukwe ere Irons mräkätre ye kräke aune nitre ni jätäbiti nibu näre sribikä tren jie yebätä nämä nüne gwi niaratre ben ye kräke arato. Ngwian yebiti nun nämä ju ütiä bien. Biti, nun nämä mesa ye üketeta kwin aune Irons bätä mräkä kwe ye kräke nun nämä mrö bänänte ja üaire sribere: ja tötika bämän kratire kratire La Atalaya yebätä. Niaratre ni ti yekwe kukwe metre kan ngäbitiba aune rababa ja mräkätre kena konkrekasion Narrandera yete.
Kä 1951 yete, ti janama gätä kri keteiti nitre testiko Jehovakwe yebätä juta Sydney yekänti. Ju kri sribebare yete gätä ütiäte nuainba nitre prekursor tö nämä sribi misionero nuaindi ye kräke, nitre 300 biti bäri rükaba gätä yebätä. Nathan Knorr, nämä sribire Betel Brooklyn käkwe mikaba gare kwin, ni tädre juto biare kukwe kwin Ngöbökwe driekäre kä jökräbiti tibien. Nun jökrä nämä kwekebe niara kukwe nuin. Ye bitikäre, ja mräkätre sribi prekursor nuainkä ye kwati krubäte käkwe kena kukwe Gobran Ngöbökwe yebätä driebare kä Pacífico sur yekänti aune kä mada känti. Kä 1952 ye ngwane, Kwela Galaad bä jätä biti bä ökän nuainba yebätä, ja mräkätre nünanka juta Australia yekänti nübaiba abokän ngätäite ti nämä arato. ¡Kä nämä krire 20 tibiti ye ngwane ti tö nämä sribi misionera nuaindi, ye rababa bare ti kräke!
TIKWE JA TÖI KWITABA KUKWE RUÄREBÄTÄ
Kwela Galaad ye kukwe Bibliabätä mikani gare bäri kwin tie aune tödeka tikwe mikani dite kwe bätä ti töi ükaninte kwe arato. Ti nämä bati ye ngwane ti tö nämä jondron jökrä nuaindi kwin aune ye erere ti nämä ribere nitre mada yei arato. Ne madakäre, jondron ruäre ye nuaindre kwin ie ti tö nämä. Ñodre, bati ja mräkä Knorr nämä bola mete ja mräkätre mada bati sribikä Betelte ben tikwe tuaba ye ngwane, ti rikrakaba jä kwrere.
Ja mräkätre ni tötikaka Kwela Galaad, kukwe gare krubäte ietre, yei ja rababa ruin ño tie ye rükaba gare.
Yebätä, törbaba ti dimikai aune tikwe ja ngwandre ño ye drieba kwetre tie. Bätärekä jatäri rükaba gare tie, Jehová ye Ngöbö ni tarekä aune nita dre kwin nuainne ye nemen kwin kräke, bätä ñaka jondron ribere krubäte nibätä aune nuainmana metre nie. Ja ngwaitre kwati nämä kwelate tibe yekwe ti dimikaba arato. Iti käkwe nieba tie: “Elva, Jehová ñaka tä kö ngwen kisete ni mikakäre ja tare nike. ¡Mäkwe ñan kukwe ribe krubäte jabätä!”. Kukwe metre nieba kwe tie ye mataba ti brukwäte.Kwela Galaad ye krütaba nuen angwane, nun ni rike kädekaba sribikäre juta Namibia (África). Kä rikaba braibe ta angwane, nun rababara nitre gre ketabokä tötike Bibliabätä. Juta ye nämä tuin kwin tie aune ti nämä sribidi misionera arato, akwa ja ngwai iti nämä Kwela Galaad yete nunbe, kädekaba sribikäre juta Suiza yekänti abokän nämä tuin ja bä tie. Yebätä, kä rikaba kwati ta ye bitikäre ti rikaba nüne juta yekänti, biti nunkwe ja mikaba gure. Aune ti rababa sribire niarabe sirkuito tuabitikäre.
KUKWE TARE KRUBÄTE RABABA BARE TIBÄTÄ
Kä jutobiti nunkwe sribiba sirkuito yete kä kwä rike te, ye bitikäre nun nübaiba sribire Betel Suiza yekänti. Ja mräkätre brare aune merire umbre ünä kukwe ja üaire yebiti, yebe nunkwe sribiba ye käi rababa juto krubäte nunbätä.
Akwa, kä rikaba braibe ta ye bitikäre tikwe ja tuaba kukwe tare ben, ti muko ñaka ja ngwani metre tie aune Jehovai ye rababa gare tie. Aune ti tuametreba kwe. Ti rababa ulire krubäte. Ja mräkätre umbre Betelte ye ñaka ti taredre aune ti dimikadre akräke tikwe dre nuaindre ye ñaka gare tie. Ti nämä blite bentre ye ngwane niaratre nämä ti kukwe nuin aune ti tö nämä rabai kaibe ye ngwane niaratre nämä ti tuenmetre nuainne. Niaratre nämä kukwe niere tie ti dimikakäre aune jondron kwin nuainne ti kräke, ye köböire tikwe ja tuaba kukwe tare yebe aune ti rökraba bäri Jehová ken.
Nitre kristiano umbre ja tuabare kukwe tare ben arato yekwe kukwe kwin nieba tie kä nikanina ta yete ye rükabata törö tie. Ñodre, Madge Dunham käkwe nieba tie: “Elva, mätä sribire Jehová kräke yebätä tödeka mäkwe ye nuaite kukwe tare keta kabrebiti, akwa nitre tareta mäkwe yekwe kukwe bäri tare ye mikai mä kisete. Kukwe ye erere raba bare mäbätä angwane, mäkwe ja ketate bäri Jehovabätä. Mätä niara mike täte ye mäkwe ñaka käi kwitaka jabiti, aune mä ñaka tä ni kä tibienbätä töi ñaka metre ye mike täte”. Kukwe nieba kwe tie yekwe ti jie ngwanba ja tuakäre kukwe tare yebe. Ti muko ja mikaba ngite ye tikwe ñaka tuametreba ja töi mike ja denkä mento Jehovabätä.
Ye bitikäre, ti rikabata Australia sribikäre prekursora ti mräkätre ye ken. Ti rikaba barcote ye ngwane, nitre nämä näin yebe tikwe kukwe kwin Bibliabätä ye kädrieba. Niaratre ye ngätäite ni nünanka juta Noruega yekänti kädeka nämä Arne Gjerde töi jäme ye nämä, kukwe kädrieba tikwe ye rababa tuin kwin ie. Ye bitikäre rükaba juta Sydney yekänti basare nuen. Niara ririaba jötrö kukwe ja üaire yebiti aune ja ngökaba ñöte kwe. Kä 1963 yete tikwe ja mikaba gure ben, aune kä kubu rikaba ta yete monso däreba iti nunkwe, kädekata Gary.
KUKWE MADA TARE RABABA TI KISETE
Arne, Gary aune ti, nun nämä nüne kä jutobiti. Kä rikaba braibe ta ye bitikäre, Arne ju ükateba bäri kri ne kwe ti rün rababara umbre ye rabadre nüne nunbe gwi. Akwa, nun ja mäkäninte ye käi rababara kwä ti nunbiti, ye ngwane kukwe mada tare rababa bare nunbätä: Arne jisaibätä cáncer nämä ye mikaba gare nuen. Kä kwati krubäte te niara ye trä tua nämä makina radioterapia yebiti, aune ti nämä nemen hospital yete niara
tuinbiti mantre jetebe. Kename niara ñaka nämä bren krubäte, akwa biti jisai ye rababa bäri bren. Bämän rababa kratibe niara käne aune krütadre mikaba gare tie. Akwa, Arne rababata kwin aune rükabata gwi, bätä tikwe dimikaba bätärekä rabakäreta kwin. Ye bitikäre, jatabata dikekä aune rababa sribireta ni umbre kwrere konkrekasionte. Kä nämä juto niarabätä aune töi jäme yekwe dimikaba krubäte, ye köböire tikwe niara ngübaba kwin nämä ribere jai ye erere.Kä rikaba ruäre ta ye bitikäre, kä 1986 ye ngwane, niara rababata bren. Kä ye ngwane ti rün krütabara, yebätä nun rikaba mento juta Sydney yekänti aune nun rikaba nüne montes Azules kä bä nuäre yekänti, ja ketamuko nunkwe ye ken. Ye bitikäre, Gary käkwe ja mikaba gure Karin ben, meri ye bä nuäre krubäte aune dite kukwe ja üaire yebiti. Sö rikaba ruäre ta ye bitikäre, niaratre kukwe nieba nuen ye ererebätä, nun nibokä rikaba nüne ju nämä jibätä yete, kä yekänti Arne aune ti nämä nüne käne.
Sö krä jätäbiti krä kwä te ti muko tare tikwe ye nuaba bren jänbiti. Niara ngübadre mantre jetebe nämä ribere jai yebätä ti nämä gwi niarabe kä jökrä bäsi te. Köbö kwatire kwatire yete ti nämä kä denkä ora krobu jai ja tötikakäre Bibliabätä aune täräbätä, ye köböire kukwe ütiäte keta kabre kwanba tie ja tuakäre kukwe tare nämä ti kisete yebe. Ja mräkätre umbre konkrekasion nunkwe yete, abokän ruäre käkwe ja tuabare kukwe ye erere ben, käkwe ti dimikaba krubäte nämä nemen ti tuinbiti ye ngwane. Abril kä 2003 yete Arne krütaba, niara ye nämä tö ngwen ja brukwä tätebiti ni gaikröta yei.
TI DIMIKAKA METRERE
Ti nämä bati ye ngwane jondron jökrä nuaindre kwin yei ti tö nämä, akwa biti rababa gare tie, jondron nuainta ye jökrä ñaka tä nemen bare ni töita ie ye erere. Jondron keta kabre kwin namanina tikwe, akwa ti muko nibu ñaka namanina tibe ye kukwe tare ben tikwe ja tuaba arato: ti muko kena yekwe ñaka ja ngwani metre tie aune ti muko nibukäre ye krütaba cáncer kisete. Kä ye jökrä te, ja mräkätre kwati käkwe kukwe nieba tie ja jie ngwankäre aune ti dimikaba krubäte kwetre. Akwa, Jehová, “ni Umbre nünanka kärekäre” yekwe ti dimikani aune täbe ti dimike kä nengwane (Dan. 7:9). Kukwe kwe yebiti ti töi ükateba kwe aune ti nämä sribire misionera ye ngwane, niara köböire kukwe kwin rababa bare ti kräke. Kukwe tare rababa ti kisete ye ngwane, ti tare metre niarakwe yekwe ti dimikaba aune ja rababa ruin kwin tie (Sal. 94:18, 19). Ne madakäre, ti mräkätre aune ja mräkätre kukwebätä tibe ye käre tä ti dimike, niaratre ye ruäre niena umbre. “Kukwe tare tä nakainkä ngwane tätre nemen ja eteba ye erere” ti kräke (Pro. 17:17).
Job ngwanintari: “¿Nitre umbre yei kukwe ñaka gare aune kä niken raire ta yete kukwe ñaka nüke gare ietre?” (Job 12:12). Tikwe nünanbarera raire krubäte yebätä tita töbiketa angwane, kukwe ye nemen metre ti kräke. Nitre umbre mäträbare tibätä ye tä ti dimike aune niaratre ja mäkäbare kwin tibe ye köböire kukwe kwin tä tikwe. Nitre umbre kwati krubäte ben tikwe ja mäkäbare ye tä kä mike juto tibätä.
Kä niena 80 tibiti, ti abokän tä ni umbre ye erere kä nengwane mada. Kukwe tare ben tikwe ja tuabare, yebätä nitre umbre ti erere ye tä dre ribere jai yebätä ti töita aune kä jutobiti tita niken basare niaratre yei aune dimike. Tita ja mäke monsotre bati ben ye tä kä mike juto krubäte tibätä arato. Niaratre ye tä ti dimike aune kä juto bätätre ye kätä kä mike juto tibätä arato. Niaratre tä ti känene ne kwe tikwe mäträdre bätätre ye ngwane, kä jutobiti tita niaratre dimike.
[Nota]
^ párr. 7 Elva ngwai, Frank Lambert, sribi prekursor ye nuainbare kä jutobiti juta Australia. Anuario de los testigos de Jehová 1983, página 110 nemen 112, tä kukwe driebare kwe kä keta kabre känti aune kä jutobiti ye mike gare.
[Jondron üai bämikani página 14]
Joy Lennox aune ti, nun nämä sribire prekursora juta Narrandera yekänti ngwane
[Jondron üai bämikani página 15]
Kä 1960, Elva nämä ja mräkätre kwati sribikä Betel Suiza yebe
[Jondron üai bämikani página 16]
Ti nämä Arne ngübare