1-3. a) ¿Ñobätä Josué ji metre diani ja käne? b) Nikwe kukwe mikadre nuaindre jai ye ngwane, ¿drebätä töbikadre käne?

TÖBIKADRE kwin käne jondron nuainkäre ye ütiäte krubäte. Ni ruäre tä ja töi mike kukwe nuainne ye ngwane, kukwe keta kabre tä nemen käne diandre jai nuaindre aune dre nuaindi kwe ye tä nemen gare ie. Ni raba bämike krörö, ni iti rikadre gürere ji kratibebiti akwa batibe ji ye kwandre krobu ie. ¿Ji meden diain kwe rabakäre tö näin yekänti? Ji kratibe raba niken niara ngwena tö näin medente yekänti, akwa ji mada raba niken ngwena mentokwäre.

² Nitre kwatibätä kukwe ye kwrere namani bare kädrieta Bibliabätä. Ñodre, Caín, ye käne kukwe ketebu namani: ja tuadremetre kwe ganaindre rubun yei o ja töi kwitadre kwe kukwe yebätä (Gén. 4:6, 7). Josué käne kukwe ketebu namani arato, Ngöbö metre diandre kwe jai mikadre täte o ngöbö ngwarbe (Jos. 24:15). Josué tö namani ja tuai Jehová ken, yebätä ja töi mikani kwe ji niken ni ngwena niara kokwäre ye den jai. Caín töi ñaka nämene ye erere aune ji niken ni ngwena Jehová bäre mento ye diani kwe jai.

³ Kukwe ketebu raba nemen mä käne abokän känti mäkwe ja töi mikadre den keteiti nuaindre jai. “Mä tö dre nuaindi” aune “ñokäre mä tö nuaindi” yebätä mäkwe töbika: Jehová käikitakakäre jondron jökrä nuaindi mäkwe yebiti aune kä mikatekäre mento kukwe raba mä mike ñaka nökrö niara kokwäre yebätä (ñäkädre Hebreos 3:12 yebätä). Kukwe keta kükü nuainta abokän nikwe ñaka tuanemetre ja töi mike kä mikete mento Jehovabätä ye mikai gare jai kukwe ja tötikara nekänti.

4. ¿Sribidre ye ñobätä ütiäte krubäte?

⁴ Nitre kristiano rabadre sribire ja kräke aune mräkätre kwe kräke. Biblia tä niere, nire ñaka tä kukwe ye  nuainne, ni ye abokän bäri käme ni ñaka tödeke ye kräke (2 Tes. 3:10; 1 Tim. 5:8). Sribidre ngwian ganainkäre ja kräke ye ütiäte krubäte, akwa ni ñaka ja ngübarebiti kukwe yebätä angwane, raba ni mike näin mento Jehovabätä. ¿Ye raba nemen bare ño?

5. ¿Sribi driedre nie ye kadre ngäbiti känenkri kukwe meden ütiäte ngwandre törö jai?

⁵ Mä tädre sribi känene ja kräke yebätä töbike. Mätä nüne yekänti sribi ñaka krubäte angwane, sribi meden driedre kena mäi ye mä töi raba nemen kain ngäbiti. Akwa ¿Biblia tä kukwe ñäkäire ye erere nuainta sribi yekänti angwane dre nuaindre? ¿Ora te sribi nuainta o nändre mente krubäte ye köböite ni ñaka rabadre sribi ja üaire nuainne o rabadre ni denkä mento ni mräkätre yebätä angwane dre nuaindre? Mä raba nütüre, sribi tädre tikwe ye bäri kwin sribi ñaka tädre tikwe ye kräke, ¿yebätä mäkwe sribi ye kadre ngäbiti? Mäkwe ñaka töbikai kwin dre diain nuaindre mäkwe jai yebätä angwane raba mä mike Jehová tuenmetre ye mäkwe ñaka käikwitaka jabiti (Heb. 2:1). Ye medenbätä, mätä sribi känene o mä töita sribi nuainta mäkwe ye kwitai sribi madabe angwane, ¿dre käkwe mä dimikai kukwe kwin den ja käne?

6, 7. a) ¿Ñokäre ni ruäre raba ja töi mike sribire? b) ¿Ja töi mikai dre nuainne abokän köböire ni rabai nökrö bäri Jehová ken, aune ñobätä?

⁶ Mirira gare erere, ñokäre ni tö sribidi yebätä nikwe töbikadre. Mäkwe ngwantari jai: “¿Sribi nuainta tikwe ye ñokäre tita nuainne?”. Mätä sribire ja ngübakäre aune mä mräkätre ye ngübakäre, ne kwe mä bätä mä mräkätre rabadre Jehová mike täte angwane, Jehovakwe kukwe kwin nuaindi mä kräke (Mat. 6:33). Sribi diankata nikän o ngwian ñaka tä nemen nikwe ye ngwane ni Rün kä kwinbiti ye ñaka tä nemen kwekebe (Is. 59:1). Biblia tä mike gare, “ni jökrä nünanka era metre Ngöbökrä abko Ngöbökwe diandretari ño kukwe taretare ngäniene, ye abko gare kuin Ngöböye” (2 Ped. 2:9).

⁷ Ne madakäre, ¿mä töita ngwian aibe ganainbätä ere ja kräke? Ngwian ye raba nemen mäkwe. Akwa, mätä ja töi mike kukwe ye erere nuainne ye köböite kukwe tare raba nemen bare mäbätä aune ñaka raba nemen nuäre ükadrete mä kräke ye mäkwe ngwan törö jai (ñäkädre 1 Timoteo 6:9, 10 yebätä). Ja töi mikai krubäte sribibätä aune jondron tuabätä krubäte jakwe angwane, ye käkwe ni mikai jerekäbe Jehová tuenmetre.

8, 9. ¿Nitre rüne tä ja töi mike ño sribi nuainta kwetre yebätä rabadre dre ngwen törö jai? Mun raba niere.

⁸ Monso tärä mäkwe angwane, mätä kukwe meden bämike monsotre mäkwe kräke yebätä mäkwe töbika. ¿Dre bäri ütiäte mä kräke abokän tuen ietre, sribi o mätä ja mäke Jehovabe? Mä töita ngwian tuabätä krubäte jakwe, ja tuai ütiäte rabadre tuin mäbätä ietre ngwane, ¿ye köböite niaratre raba ja töi mike näin ji niken ni ngwena kukwe tare kokwäre yebiti? ¿Ye erere angwane mä niaratre rüne ye ñaka rabadre mike ütiäte jai? Monso merire kukwebätä käkwe niebare: “Törö tie, käre ti rün töita sribi kwe ye aibebätä. Kena, niara nämene sribire krubäte ne kwe jondron tädre käre nunkwe nämene tuin tie. Akwa niara töi ñaka niena ye erere. Tä sribire käre, akwa ñaka jondron ribeta nunkwe jai ye aibe kökakäre, ñakare aune jondron ütiäte krubäte ye aibe kökakäre. Ye medenbätä, nun ni mada dimikaka ja töi mike sribi Ngöbökwe yebätä ye ñan aibiti nun gare, ñakare aune nun jondron ütiäte bökäne krubäte yebiti nun gare. Ti rün rabadre ti dimike kukwe ja üairebiti ye bäri kwin ti kräke ngwian yebiti ta”.

⁹ Nitre rüne, munkwe ñaka Jehová tuanmetre munta kä denkä krubäte jai sribi munkwe kräke o jondron meden nuain gare munye kräke yebätä. Kukwe ja üaire ye bäri ütiäte mun kräke jondron kä nebätä yebiti ta munkwe bämika monsotre munkwe yei (Mat. 5:3).

10. Monso, ¿mäkwe töbikadre dre nuainkäre ye känenkri mäkwe dre mikadre gare kwin jai?

¹⁰ Mä tä bati aune mäkwe dre nuaindi  yebätä mätä töbike angwane, ¿mä raba töbike ño kwin kukwe diankäre nuaindre jai? Nibira gare nie ye erere, mä töita dre nuainbätä ye mäkwe mikadre gare kwin jai. Mä törba ja tötikai sribi nuainkäre. Akwa ¿sribi ye käkwe mä dimikai sribire bäri Jehová kräke o mä mikai Jehová tuenmetre? (2 Tim. 4:10.) Nitre kwe ngwian tä nuäi bancote o tätre ganane nuäi köböire kätä juto bätätre tätre nütüre, ¿ye erere mä töita? ¿David nämene tö ngwen ye erere mäkwe ja töi mikai? Niarakwe niebare: “Ti nämene bati, aune ti niena umbre arato, akwa ti ñaka jire ni kukwe kwin nuainkä ye tuanina mikaninte täte kaibe, bätä monsotre kwe ye ti ñaka tuanina mrö känene” (Sal. 37:25). Ji krati käkwe mä mikai kä mikekä Jehovabätä aune ji krati abokän käkwe mä mikai nüne bäri kwin ye mäkwe ngwan törö jai (ñäkädre Proverbios 10:22 aune Malaquías 3:10 yebätä). ¿Mäkwe meden diain jai? *

11. ¿Jondron kä ngwankäre juto jabätä yebätä Biblia tä dre niere, aune dre ngwandre törö jai?

¹¹ Ñaka kä ngwandre juto jabätä aune ye tä kä denkä krubäte nikän ye Biblia ñaka niere. Apóstol Pablo tikabare Timoteo ie, “nita nakwenkä ja mikakäre biare [...] dite ngrabare, ye abko kuin” (1 Tim. 4:8). Ne madakäre, Biblia tä mike gare metre kä tärä kötakäre” aune “kä tärä kä ngwankäre juto jabätä”, bätä nikwe ja dükadre kwin nieta kwe arato (Ecl. 3:4; 4:6). Akwa nikwe ñan ja ngübaibiti kwin jondron kä ngwankäre juto jabätä yebätä angwane, raba ni mike Jehová tuenmetre. Kukwe ye ñan rabadre bare nibätä yekäre, nikwe kukwe ketebu ngwandre törö jai: jondron kä ngwankäre juto jabätä meden diain nikwe jai aune nikwe kä diainkä nuäi kräke.

12. ¿Nikwe jondron diandre kä ngwankäre juto jabätä ye ngwane dre ngwandre törö jai?

¹² Jondron ja näkwitara meden diain nikwe jai yebätä ani blite käne. Jondron ja näkwitara kwin raba kwen nie. Akwa, jondron ja näkwitara keta kabre ye raba ni töi mike kukwe käme Ngöbö kräke nuainne, ñodre ni mada nuainta tare, ja mäkä chokabe o ja mikata gure ngwarbe. Ye medenbätä, nikwe jondron meden ja näkwitara diain jai yebätä nikwe töbikadre kwin. Nikwe ngwandretari jai: “¿Tä ti töi mike rubun, ja gabätä o tä ti töi mike juta tikwe käikitekä bäri?” (Prov. 3:31.) “¿Tä ti mike  ngwian kitekä krubäte? ¿Raba ni mada ngwen ngoto ritekä?” (Rom. 14:21.) “¿Tä ti mike ja kete nire nire ben?” (Prov. 13:20.) “¿Tä ti töi mike kukwe käme nuainne?” (Sant. 1:14, 15.)

13, 14. Kä diankata jai kä ngwankäre juto jabätä, ¿yebätä dre ngwandre törö jai?

¹³ Ani blite kukwe ketebukäre yebätä: kä diankata jai. ¿Nita kä denkä krubäte jai ja näkwitakäre aune kä ñaka nemente nie sribi ja üaire ye nuainkäre? Ye erere ngwane, nita kä denkä jai kä ngwankäre juto jabätä yete kukwe kwin ñaka rabai bare. Nitre kätä kä denkä debe näre jai kä ngwankäre juto jabätä ye tä kä mike jutobätä. ¿Ñobätä? “Kukwe bäri ütiäte” nuainbarera kwetre gare ietre aune tätre kä denkä jai ja dükakäre ye ngwane ja ñaka tä nemen ruin ngite ietre (ñäkädre Filipenses 1:10, 11 yebätä).

¹⁴ Kä diandrekä krubäte jai kä ngwankäre juto jabätä ye raba nemen kö okwä kwrere ni kräke, aune kukwe ye raba ni mike Jehová tuenmetre. Ja ngwai iti kä 20 biti kädekata Kim ie kukwe ye namani gare metre. Niara tä niere: “Bämän krüte yete bierne, sabado aune dominko ti nämä niken käre bieta kwatire kwatire yebätä. Akwa matare nüke gare tie jondron bäri ütiäte tärä nuaindre krubäte. Ñodre, ti abokän prekursora yebätä tita nüke ngwäte ora krä ti dekä kukwe driekäre, ye medenbätä ti ñaka tä kä ngwen juto jabätä nükebe ora krati o krobu dekä. Bieta jökrä ye ñan käme, akwa raba ni töi näkwite krubäte kukwe mada nuainne. Kukwe mada jökrä känti ye erere, nikwe ja ngübadrebiti kukwe yebätä”.

15. ¿Nitre rüne raba monsotre kwetre dimike ño jondron kwin kä ngwankäre juto jabätä den jai?

¹⁵ Nitre rüne tä jondron kwetadre, kukwe ja üaire bätä ja töi kräke ribere jai aune monsoitre tä kukwe ye ribere jai arato, ye niaratre rabadre känene jakrä aune monsotre kwe kräke. Niaratre rabadre kä denkä jai jadakakäre. Ye medenbätä monsotre tärä mäkwe angwane, jadaka ye jökrä käme mä ñaka raba nütüre (1 Cor. 5:6). Mäkwe kukwe ükaite kwin jai angwane, mäkwe kä diainkä jai kä ngwankäre juto jabätä mä mräkätre ben ye rabai tuin kwin mäi. * Ye erere angwane, ji niken ni ngwena rökrakäre bäri Jehová ken yebiti mä aune monsotre mäkwe käkwe nändi.

16, 17. ¿Kukwe meden tare krubäte ben nitre rüne tä ja tuin, aune ñokänti gare nie nita ja tare nike ye nüke gare Jehovai?

¹⁶ Nitre rüne aune monsotre tä ja kete kwin jabe kwärikwäri ye erere Jehovata juta kwe tarere aune tä bämike (Is. 49:15). Ye medenbätä, ni mräkätre tä Jehová tuenmetre ye ngwane, jata nemen ruin ulire krubäte nie. Ja ngwai iti ngängän kitaninkä kukwebätä käkwe niebare: “Ti rababa ulire krubäte. Ñobätä ti ngängän Jehová tuanimetre ye ti rababa ngwentari jai. Käre ja rababa ruin ngite tie.”

¹⁷ Ye erere tä nemen bare mäbätä angwane, ñobätä mätä ja tare nike ye gare Jehovai. Niara mräkätre kena aune nitre mada nünanbare Ñü Kri känenkri ye jökrä käkwe ja mikani niara rüere ye ngwane ‘brukwä namani ulireʼ (Gén. 6:5, 6). Kukwe ne erere jämi nemen bare ni ruärebätä angwane, kukwe ye tare krubäte ñaka raba nüke gare ietre. Akwa, mä mräkä kitakata kukwebätä ye köböite mäkwe Jehová tuanemetre ye ñaka kwin. Mä rabadre ulire krubäte angwane, ¿dre käkwe mä dimikai ja tuin kukwe yebe?

18. Monso käkwe Jehová tuanemetre ye ngwane, ¿ñobätä nitre rüne ñaka rabadre ngite kite jabiti?

¹⁸ Kukwe rabadre bare ye ngwane mäkwe ñan ngite kita jabiti. Jehovakwe ni jökrä töi mikani ne kwe ja töi jeñebiti niara mikadre täte, aune ni ja mräkäre ja dianinkä Ngöbö kräke aune ja ngökabare ñöte  ye itire itire käkwe “tribe jen kwe ngwian[dre]” (Gál. 6:5). Ni ja mikaka ngite yebe Jehová tä kukwe ükete, aune ñaka mäbe (Ezeq. 18:20). Mäkwe ñaka ngite kita ni madabiti arato. Kukwe ükateta Ngöbökwe mäträkäre nibätä ye mäkwe mika ütiäte jai. Mäkwe ja mika Diablu rüere, aune ñaka nitre obeja ngübaka tä kukwe ükete konkrekasion kriemikakäre ye rüere (1 Ped. 5:8, 9).

19, 20. a) ¿Nitre rüne monsoi kitakata kukwebätä ye ngwane rabadre dre nuainne ja tuakäre kukwe yebe? b) ¿Dre ie nitre rüne raba tö ngwen?

¹⁹ Mä rabadre rubun Jehová kräke angwane, ji ye mä mikai niara tuenmetre. Kukwe rabadre bare mäbätä akwa yebiti ta mätä Jehová mike täte ye rabadre gare monsotre mäkwe ie. Ye medenbätä, ja tuakäre kukwe yebe mäkwe ja ngübabiti kukwe ja üairebiti aune mäkwe ñaka ja dianka mento ja mräkätre tä ja ngwen metre konkrekasionte yebätä (Prov. 18:1). Ja ruin ño mäi ye mäkwe mika gare Jehovai orasion yebiti (Sal. 62:7, 8). Mäkwe ñaka kukwe ngwarbe känä ja ketakäre mä mräkä kitaninkä kukwebätä yebe, ñodre, mä ñaka rabadre blite ben teléfono yebiti (1 Cor. 5:11). Mäkwe ja töi mika bäri sribi Ngöbökwe yebätä (1 Cor. 15:58). Ja ngwai kädrite käne ye niebare: “Tikwe sribidre bäri Jehová kräke aune ti tädre dite kukwe ja üaire yebiti ye gare tie. Tikwe ye erere nuaindi angwane, ti ngängän kitaninkä kukwebätä jatadreta Jehová kokwäre angwane, ti tädi dite niara dimikakäre”.

²⁰ Biblia tä mike gare ja tare ye kätä kukwe jökrä ngübare bätärekä (1 Cor. 13:4, 7). Ye medenbätä, monso nikwe kitaninkä kukwebätä jatadreta Jehová kokwäre yei tö ngwan raba. Kä kwatire kwatire yete nitre kwati kitaninkä kukwebätä ye tä ja töi kwiteta aune tä kiteta juta Jehovakwe kokwäre. Ja mikata ngite Jehová rüere ye ngwane ñaka tä nemen rubun käre; ñakare aune, tä juto “biarebe ja mika ngite ye juankäre ta” nibiti (Sal. 86:5).

21, 22. Ni töi mikani ne kwe nikwe töbikadre jondron nuainne ja töi jeñebiti, ¿yebiti mäkwe dre nuaindi?

²¹ Jehovakwe ni töi mikani ne kwe nikwe töbikadre jondron nuainne ja töi jeñebiti (ñäkädre Deuteronomio 30:19, 20 yebätä). Akwa ñaka ja töi mikadre kukwe den nierare ja käne. Ni kristiano rabadre kukwe ne ngwentari jai: “¿Ji medenbiti tita näin? ¿Tita, sribi, kä ngwan juto jabätä o ja keta ti mräkätre ben ye tuenmetre ja denkä mento Jehovabätä?”

²² Ni rün kä kwinbiti tä ni tarere käre. Nikwe kä mikaite niarabätä angwane, nikwe akwle ji käme diani ja käne (Rom. 8:38, 39). Akwa kukwe ye erere ñaka rabadre bare nibätä. Mäkwe ñaka Jehová tuanmetre kukwe madabätä. Kukwe ja tötikara mada yete kukwe ketabokä mikai gare jai abokänbiti nikwe bämikai ni tö rökrai niara ken.