Biblia yebiti ja dimikadre aune ni mada dimikadre
“Mätä kukwe niere ye tita mike tuin metre jai jondron jökräbätä.” (SAL. 119:128)
1. ¿Ñobätä ni rabadre tö ngwen metre Biblia ie?
NI JA tötikaka Bibliabätä ie kukwe ribeta ne kwe rabadre kädekani kukwe driekäre, yebätä nitre umbre tä töbike aune tätre niere jai: “Ni ja tötika ye tä blite angwane, ¿tä bämike Biblia ye Ngöbö Kukwei kräke?”. * Nitre jökrä Ngöbö mikaka täte bätä nire nire törbadre ja mikai Gobran Ngöbökwe kukwei driekä, ye rabadre jän niere kwatibe. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune nikwe tö ngwandi Biblia ie bätä kukwe driedre kwinbiti angwane nikwe nitre mada dimikai Jehová mike gare jai aune rabai dianintari.
2. ¿Ñobätä nikwe “kukwei brendebare” ye mikadre “ütiäte janknu”?
2 Apóstol Pablo kukwe tikani Timoteo ie angwane Kukwe Ngöbökwe ye ütiäte krubäte ye bämikani kwe: “Kukwei brendebare makwe, ye abko makwe mika täte amne mika ütiäte janknu makwe”. “Kukwei” namani gare Timoteo ie ye nämene Bibliabätä aune ye niara dimikani tö ngwen kukwe kwin ie. Kä nengwane kukwe ye tä nemen gare nie arato, aune tä “ni dentari [...] [tä] ni mike töbtä” (2 Tim. 3:14, 15). Bersikulo mada tikani Pablokwe yebiti nita dirire angwane nita bämike Biblia ye kite Ngöbökri. Akwa, kukwe mada ütiäte tä ni kräke arato (mäkwe ñäkä 2 Timoteo 3:16 yebätä). Ani kukwe ye mike gare bäri jai, ne kwe rabadre gare nie kukwe jökrä Jehovakwe ye “metre” aune tö ngwandre ie (Sal. 119:128).
“ÜTIÄTE DIRIKRÄ”
3-5. a) ¿Kä Pentecostés ye ngwane Pedrokwe kukwe kädriebare ye matabare ño nitre kwatibätä aune ñobätä? b) ¿Ñobätä nitre kwati Tesalónica kukwe metre kani ngäbiti? c) ¿Nita kukwe driere ye ngwane kukwe meden tä nitre töi mike ñan krütare?
3 Jesukwe niebare nitre Israel ie: “Nitre Ngöbö kukwei niekä amne nitre töbtä töbtä amne nitre Ngöbö kukwei dirikä ye abko tikwe juandi” (Mat. 23:34). Niara nämene blite nitre ja tötika ben yebätä, abokän ie niarakwe Ngöbö Kukwei diribare. Kä Pentecostés 33 ye ngwane ni “Ngöbö kukwei dirikä” apóstol Pedro, bati bobu texto Bibliabätä tikani Hebreore yebätä blitabare kwe nitre kwati nämene Jerusalén ye ngwärekri. Nitre kwati käkwe kukwe ye nuabare angwane “matani tare motobtä”. Nitre mil krämä ie ja namani ruin ngite kukwe käme nuain nämene kwetre yebätä, aune ngite juamana ta jabiti ye ribebare kwetre Ngöböi aune ja mikani kwetre kristiano (Hech. 2:37-41).
4 Apóstol Pablo ni Ngöbö kukwei dirikä käkwe kukwe kwin diribare mente Jerusalén yebätä. Juta macedonia kä Tesalónica yekänti blitabare kwe nitre ruäre ben sinagogate. “Köbö jadükakrä bämän krämä jire [...] blitabare [kwe] Jesubtä nitre israelitabe niaratre töi diankäre tödeke Jesubti. Ni Dianinkä Ngöbökwe abko krütadi, akwa rükadita nire abko nämane tikani kira Ngöbö Kukweibtä, ye abko [...] namani bä mike ietre.” ¿Ye köböire dre namani bare? Nitre “kwati käkwe ja töi kwitani Jesubtä” aune “nitre griego kwati kä nämane Ngöbö mike ütiäte jae” arato (Hech. 17:1-4).
5 Nitre Ngöbö mikaka täte tä kukwe driere Biblia yebiti, ye tä nitre kwati töi mike ñan krütare. Ja ngwai iti nämene kukwe driere Suiza ye ngwane ñäkäbare kwe Bibliabätä ni gwi ie, angwane ni ye käkwe ngwantaribare ie: “¿Munta iglesia medente?”. Ja ngwai ye niebare ie: “Nun abokän testiko Jehovakwe”. Ni gwi ye käkwe niebare: “Ye erere nibi tuin tie. ¿Nire mada raba kite ñäke Bibliabätä ti gwirete?”.
6, 7. a) ¿Ni kukwe kädriekä gätäte ye rabadre Biblia yebiti dirire ño? b) ¿Nita ni mada tötike ye ngwane ni raba dirire ño Biblia yebiti?
6 ¿Nita dirire ye ngwane ni raba nuainne ño Biblia yebiti? Mä tärä kukwe kädriere konkrekasionte angwane, texto medenbätä ñäkädre ye erere mäkwe nuain. Ñaka texto ye kädekadrete jerekäbe o diandrekä täräkwatabätä o computadora yete ñäkäkäre, ñakare aune Biblia ye metadrete aune ñäkädrebätä, aune nitre tädre ja ükaninkrö ye nübaidre nuainne arato. Nitre ye dimikakäre nökrö Jehová ken yekäre kä diandrekä jai bersikulo ye mikakäre gare kwin. Kukwe bämikata aune kukwe ruäre abokän ñaka nuäre mikadre gare, yebätä ñaka blitadre krubäte, ñakare aune kä diandrekä jai Kukwe Ngöbökwe ye mikakäre gare kwin.
7 Ye erere arato tärä medenbätä nita ni mada tötike ye ngwane texto tä mikani yete ye ñaka käi kwitadrekä jabiti. Nikwe ni ja tötikaka nübaidre ñäke texto jökräbätä tädre ja kite ye ngwane, aune dimikadre ne kwe rükadre gare kwin ie. Nita ni mada tötike ye ngwane ñaka blitadre raire kukwe mikakäre gare ie, kukwe kädrieta ye kwrere, ñakare aune tuanemetre blite siba. Ni ja tötikaka käkwe kukwe meden mikadre täte o dre nuaindre kwe ye ñaka töi mikadre nuainne ja dibiti, bäri kwin kukwe ngwandretari ie ne kwe tä töbike ño ye mikadre gare metre kwe. *
“KUIN MÄTRÄKRÄ”
8. ¿Kukwe meden nämene Pablo töi nike?
8 Käre nita nemen nütüre nitre umbre aibe raba mäträre ni madabätä. Erametre, niaratre rabadre “ni [...] mden mden tä ngite” yebätä mäträre (1 Tim. 5:20; Tito 1:13). Akwa, ni raba mäträre jabätä arato. Pablo nämene töi kwinbiti Ngöbö mike täte (2 Tim. 1:3). Akwa, kukwe ne tikani kwe: “Tibtä nete abko kukweta nakenkä mda mda käta ti töi miketa bä jene, [...] käta rüre jändrän kuin ti tö nuein yebe, aisete ni ngite [...] ye kwrere jire tita”. Kukwe nieta nete yebätä töbikadretari angwane ni dimikai mike gare kwin jai, ni raba ja tuin ño kukwe käme tä nüke ni töite yebe (mäkwe ñäkä Romanos 7:21-25 yebätä).
9, 10. a) ¿Kukwe meden ben Pablo nämene ja tuin? b) ¿Dre käkwe Pablo dimikani?
1 Tim. 1:13, Ngöbö Täräe [NGT], tärä okwä ükaninte). Niara jämi ja mike kukwebätä ye känenkri nitre kristiano ngwani ja tare nike krubäte kwe. Niarakwe niebare “ti moto nämane nebe romon krübäte kräke” (Hech. 26:11). Niara ñaka namanina rubun krubäte nämene nuainne käne ye erere, akwa ja töi aune kukwe nie nämene kwe ye ñaka nämene nuäre kräke gobrainkäre (Hech. 15:36-39). ¿Dre käkwe dimikani?
9 ¿Kukwe meden ben Pablo nämene ja tuin? Ñaka niebare metre kwe, akwa niarakwe kukwe tikani Timoteo ie ye ngwane niebare kwe: “Ti nämä bike umbre” (10 Niara nämene mäträre ño jabätä ye mikani gare kwe nitre kristiano Corinto yei (mäkwe ñäkä 1 Corintios 9:26, 27 yebätä). Kukwe meden nämene niara töi mike ja mike ngite yebe nämene rüre ja üairebiti. Niara nämene kukwe Bibliabätä känene ja dimikakäre, aune Jehová niara dimikadre kukwe ye nuainne ribebare kwe ie, aune ja di ngwani kwe nuainne bäri kwin. * Nita rüre ni töi ngite yebe arato, ye medenbätä Pablokwe kukwe nuainbare ye raba ni dimike krubäte.
11. ¿Nita näin ji metre yebiti ye ñokänti raba nemen gare nie?
11 Mätä Ngöbö mike täte angwane ñaka ja di ngwan nekä. Mätä näin ji metre yebiti ye rabadre gare jankunu mäi (2 Cor. 13:5). Mäkwe ñäkädre Colosenses 3:5-10 yebätä angwane mäkwe ngwantari jai: “¿Tita rüre kukwe käme tä nüke ti töite yebe? o, ¿kukwe tuin käme Jehovai ye kite tuin kwin tie? Ti tädre kukwe känene Internet yete angwane nitre üai butiere kwandre tie, ¿tikwe dikadre bengwairebe? ¿Tita kukwe käme känene Internet yete?”. Ni tädre kaibe ni mada okwä bäre angwane ja jie ngwandre Kukwe Ngöbökwe ie, ye käkwe ni dimikai ja ngwen mokre kukwe ja üairebiti, aune ni töi rabai kwin (1 Tes. 5:6-8).
“KUIN NI MDA TÖI DIANKRÄ”
12, 13. a) ¿“Ni mda töi diankrä” nikwe dre ngwandre törö jai, aune Jesús erere ni raba ja ngwen ño? b) ¿“Ni mda töi diankrä” nikwe ñaka kukwe meden niedre?
12 Kukwe griekore kwitani “ni mda töi diankäre”, ye abokän “jondron ükateta metre, ükateta kwin, ükateta täte o mikata metre” meden gärätä. Ruäre ngwane nita kukwe niere o kukwe nuainne ye ni mada ie tä nüke gare jene, ye ngwane nita kukwe ye mike gare metre. Ñodre, Jesús nämene ja töi mike kwin “nitre jändrän ütiä käräkä gobran romanobokrä [...] amne ni mda mda kukwe nuenkä kämekäme” ye kräke, yebätä nitre judea ji ngwanka käne namani ñäke rüere. Jesukwe niebare: “Ni kuin bren ñakare ye abko ñan tä ni kräkä bianka ribere jabtä, akwa ni bren bren abtä tä ni kräkä bianka ribere jabtä. Mun rika ja töitike gwi: Munkwe ni mda mda ngwiandre ruentari tare jae, ye abko ie ti tö bäri. Akwa mun tädre jändrän bien jirekäbe kukwadre tie, ye abko ie ti ñan tö” (Mat. 9:11-13). Niara nämene kukwe Ngöbökwe mike gare bätärekä aune ja töi kwinbiti, ye köböire nitre töi bobre ie nükani gare Jehová abokän “Ngöbö ni mike tuin bobre jai bätä moto kwin, ñaka nemen rubun jötrö ngwarbe aune jondron kwin nuainne bätä kukwe metre niere” (Éx. 34:6). Ngöbö Monsoi ja di ngwani “ni mda töi diankrä”, ye köböire nitre kwati käkwe tödekani kukwe kwin yei.
13 Jesukwe kukwe bämikani ye raba ni dimike dirire nitre madai. Ni tädre rubun aune ni raba niere: “¡Ani kukwe ye ükete metre ta!”. Akwa, 2 Timoteo 3:16, ñan tä kukwe ye niere. Biblia ñaka tä niere nie, nikwe ngradrete ni madabiti. “Ngitra tu grine tä ni tikekä” ye kwrere nita kukwe niere tare ni madai ye tä mate tarebätä aune köböite kukwe kwin ñan tä nemen bare (Prov. 12:18).
14-16. a) ¿Ja mräkätre ie kukweta nemen bare ye ngwane nitre umbre raba dre nuainne “töi diankrä”? b) ¿Monso tötikadre ye ngwane ñobätä ütiäte krubäte Biblia yebiti “töi dian[d]re”?
14 ¿“Ni mda töi diankrä” ni raba bämike ño nita ngübare bätärekä aune ja töi mike kwin kräke? Ani töbike kukwe nebätä, ni gure metre tädre ñaka nüne kwin jabe, törbadre kukwe ye ükaite yebätä rikadre ja di kärere ni umbre konkrekasionte ie. ¿Ni umbre käkwe dre nuaindre? Nire ngite ye ñaka ngwantaridre käne kwe ietre, ñakare aune raba tärä El secreto de la felicidad familiar kapitulo 3 yekänti kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre yebätä blite bentre. Kukwe nieta ja jie ngwankäre yebätä ni umbre tädre blite ye ngwane nitre gure töbikadre kukwe ye nuainkäre. Ye bitikäre, tätre nüne ño jabe ye ni umbre raba ngwentari ietre, aune kukwe mada niedre kwe ietre dimikakäre.
15 ¿Nitre rüne rabadre dre nuainne monsotre kwe “töi diankrä” kukwe ja üairebiti? Mä ngängän jatadre ünä angwane mä törbadre dimikai ne kwe ñaka ja ketadre kwe ja ketamuko ñaka kwin yebe. Mäkwe kukwe mika gare kwin käne jai. Niara ñaka tä kukwe kwin nuainne angwane mä raba blite ben, tärä Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2) yebiti. Köbö kwatire kwatire mäkwe kä dianka bäri jai blitakäre ben, aune mätä niken kukwe driere o kä denkä jai ja näkwitakäre ben ye ngwane tä ja ngwen ño ye mäkwe mika ñärärä. Mäkwe ja töi mika ngübare bätärekä aune ja töi mika kwin kräke, ye ngwane mätä niara tarere aune mä töita niarabätä ye rükai gare ie. Ye niara töi mikai kukwe nieta mäkwe ye kain ngäbiti, aune ye köböire kukwe tare ñaka rabai barebätä ja ketamuko käme känänbätä.
16 Ye erere arato nitre tä ja töibikare, tä bren, sribi ñaka kwetre, o kukwe ruäre drieta Bibliabätä ñan nüke gare kwin ietre, ye ni raba ngübare bätärekä aune ja töi mike kwin
kräke. Nikwe Kukwe Ngöbökwe yebiti “ni mda töi dian[d]re”, ye köböire ni Jehová mikaka täte yekwe kukwe kwin rabai.“KUIN NI TÖITIKAKRÄ NÜNE METRE”
17. ¿Mäträtä nibätä ye ngwane ñobätä nikwe debe biandre?
17 “Ni mda tä mäträre nibtä, käta ni kaen olobti, ye näire abko tä nebe tuen tare nie bkänä, akwa kukwe btä mäträta nibtä ye tä nüke gare era metre nie angwane, tä ni die mike nüne era metre amne kuin jäme Ngöbö ngwärekri. Ne aisete mäträta nibtä amne ni kata olobti, ye abko kuin nikrä.” (Heb. 12:11.) Nitre kristiano kwati tä niere rünkwe mäträbarebätä ye köböire kukwe kwin namani kwetre. Arato, Jehovata mäträre nibätä nitre umbre yebiti ye nita kain ngäbiti angwane ye ni dimikai näin jankunu ji ja nire käre yebiti (Prov. 4:13).
18, 19. a) ¿Kukwe nieta Proverbios 18:13 ja jie ngwankäre ye ñobätä ütiäte mäträkäre “metre” ni madabätä? b) ¿Nitre umbre tä ja moto mike kwin ni ja mikaka ngite ye kräke aune tarere köböire dreta nemen bare?
18 Mäträdre ni madabätä ne kwe kukwe kwin rabadre kwetre yekäre töbikadre käne ne kwe rabadre bare kwin nie. Jehovakwe niebare ni kristiano rabadre mäträre “metre” ni madabätä (2 Tim. 3:16). ¿Ye dre gärätä? Ye abokän kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre ye nikwe mikadre täte, nieta Proverbios 18:13 ye erere: “Ni ruäre jämi ni mada kukwe nuin känenkri tä blite ye ngwane, ni ye töi ñakare aune kukwe ye tä mike ja gaire”. Ye medenbätä, ja mräkä kitani ngise ja mikabätä ngite krubäte yebe nitre umbre jämi niken blite ye känenkri kukwe mikadre gare kwin käne kwetre jai (Deut. 13:14). Ye köböire raba mäträre kwin “metre” ni madabätä.
19 Ne madakäre, Kukwe Ngöbökwe tä niere nitre umbre rabadre “ja moto kuinbti” ni mada töi ükete (mäkwe ñäkä 2 Timoteo 2:24-26 yebätä). Nire käkwe Jehová kä mikani käme o ñäkäbare tare kwe ni madai, akwa ni umbre rikadre mäträre rubune kwärä ni yebätä angwane ñan raba dimike. “Ngöböta ja moto mike kuin” ye erere nuandi kwe angwane ni ye raba ja töi kwite (Rom. 2:4).
20. ¿Nitre rüne käkwe kukwe meden nuaindre monsotre töi ükatekäre?
20 Nitre rüne rabadre kukwe nieta Bibliabätä ja jie ngwankäre yebiti monsotre kwe “töi ükete aune tötike jankunu Jehová kukwei yebiti” (Efes. 6:4, TNM). Kukwe mikadre gare kwin jai, biti mäträdrebätä. Ni kukwebätä ñan raba nemen rubun krubäte. Jehová “abko moto kuin nikrä amne nita nebe ruentari tare ie”, nire kisete sribi mikani kwe monsotre bati aune kia töi ükatekäre angwane ja di ngwandre kwe nuainne niara erere (Sant. 5:11).
JEHOVAKWE JONDRON ÜTIÄTE BIANI NIE
21, 22. ¿Salmo 119:97-104 ye tä mike gare mätä Jehová kukwei mike tuin ño jai?
21 Ni ja mikaka metre täte nämene Jehová kukwei tarere ye mikani gare kwe (mäkwe ñäkä Salmo 119:97-104 yebätä). Ja tötikabare kwe, ye köböire namani töbätä aune kukwe keta kabre namani gare nguseta ie aune merebe. Kukwe namani gare ie ye ererebätä ja jie ngwanbare kwe ye köböire ñaka ja ngwani kwe nitre mada ye kwrere. Ja tötikadre Bibliabätä ye nämene tuin kwin ie aune nämene mate kwinbätä. Töi nämene kwatibe Ngöbö mikabätä täte, ñobätä ñan aune kukwe drie nämene ie, ye nämene niara dimike nüne kwin.
22 ¿Biblia ye ütiäte mä kräke? Tärä yebiti mä raba nemen tö ngwen Ngöbökwe kukwe käbämikani ye rabai bare metre. Ja mikata ngite ye köböite kukwe tare tä nemen bare nibätä, akwa kukwe Ngöbökwe tä Bibliabätä ye tä ni kriemike ñaka kukwe käme nuainne. Mäkwe kukwe driedre kwin angwane yebiti mäkwe nitre mada dimikai näin jankunu ji ja nire käre yebiti. Jehová ye ni tärekä aune töbätä krubäte, ye medenbätä nita sribire kräke angwane blitadre Kukwe kwe yebätä.
^ párr. 1 Tärä Organizados para hacer la voluntad de Jehová, páginas 79 bätä 80 mikadre ñärärä.
^ párr. 7 Jesús nämene dirire angwane, nämene ngwentari: “¿Kukwe ne raba tuin ño munye?”. Nitre käkwe dre niedre ye niara nämene nemen ngübare (Mat. 18:12; 21:28; 22:42).
^ párr. 10 Pablokwe tärä tikani ye tä ni dimike krubäte ja tuin ni töi ngite yebe (Rom. 6:12; Gál. 5:16-18). Ni raba niere metre, niara nämene kukwe niere erere nämene nuainne (Rom. 2:21).