¿Jehovata nitre di ñakare mike tuin jai ye erere nita nuainne?
“Ni kiakia ngrabare tä nebe tuen di ñakare nie, akwa ye abko bäri ütiäte nikrä.” (1 COR. 12:22)
1, 2. ¿Nitre di ñakare ie ja nämene ruin ño ye ñobätä nämene nüke gare kwin Pablo ie?
RUÄRE ngwane, ni jökrä ie jata nemen ruin di ñakare. Ni di tä nemen ñakare aune ñan tä nemen nuäre ni kräke jondron ruäre nuaindre. Ja rabadre ruin kore nie käre ye ñaka nuäre. Kukwe ye tä nemen bare nibätä angwane, jata nemen ruin ño nie ye rükadre gare ni madai ie ni töta nemen, ¿ñan ererea?
2 Nitre konkrekasionte aune nitre ñaka Ngöbö mike täte tä nemen ni töi mike kukwe ruäre nuainne yebe ja tuadre ye ñaka nuäre aune kukwe ye tä ni mike di nekä ye nükani gare kwin apóstol Pablo ie. Bä kabre ja namani ruin di ñakare niarai (2 Cor. 1:8; 7:5). Kukwe keta kabre tare ben niarakwe ja tuani yebätä namaninta töbike, ye ngwane niebare kwe: “Mun ruäre dita krüte näin janknu Kristobe, ye ngwane ti dita krüte munbe gwaire siba” (2 Cor. 11:29). Nitre konkrekasion kristiano yete ye niarakwe bämikani ni ngrabare kia kia kwrere, niebare kwe ruäre “tä nebe tuen di ñakare nie, akwa ye abko bäri ütiäte” (1 Cor. 12:22). ¿Dre gäräbare kwe kukwe yebiti? ¿Nitre tä nemen tuin di ñakare ye tuin ño Jehovai? ¿Ñobätä ni rabadre mike tuin jai niara ye erere? ¿Nikwe nuaindi ye köböire dre kwin rabai nikwe?
¿NITRE DI ÑAKARE YE TUIN ÑO JEHOVAI?
3. ¿Dre köböite ni raba kite töbike ñaka kwin nitre konkrekasionte tä ja di ribere yebätä?
3 Nitre bati aune dite ye nitre kwati tä käikitekä abokän ngätäite nita nüne. Nitre kwati tä kukwe keta kabre nuainne ja mikakäre ütiäte aune nitre di ñakare ie jata nemen ruin ño yebätä niaratre ñaka ja töi mike jire. Kukwe ye ñaka tuin debe nie. Akwa, ni ñaka gain jabätä angwane, batibe ni raba kite töbike ñaka kwin nitre ruäre konkrekasionte tä ja di ribere yebätä. ¿Jehovata niaratre mike tuin jai ye erere ni raba nuainne?
4, 5. a) ¿Jehovata nitre di ñakare mike tuin ño jai ye 1 Corintios 12:21-23 tä bämike ño? b) ¿Nitre di ñakare dimikadre ye köböire dre kwin raba nemen nikwe?
4 Pablo tärä tikani kena nitre Corinto ie ye ngwane, niarakwe kukwe bämikani ye raba ni dimike ne kwe nitre bäri di ñakare ye tuin ño Jehovai ye rükadre gare nie. Kapitulo 12 yekänti apóstol ye tä ngwen törö nie, ni ngrabare bäri kia o bäri di ñakare ye tä sribi ütiäte nuainne arato (ñäkädre 1 Corintios 12:12, 18, 21-23 yebätä). Nitre tä jondron jatani nikwite jatäri mike metre jai kräke kukwe ye ñaka nemen era. Akwa, nitre ja tötikaka ni ngrabare kia kia yebätä tä niere ni ngrabare kia kia ye ruäre mika nämene ñaka tuin ütiäte jai ye abokän tä sribi ütiäte nuainne arato. * Ñodre, nitre ruäre nämene niere ni ngoto daba bäri chi ye ñaka ütiäte, akwa kä nengwane nüke gare ye tä ni dimike ne kwe ni ñaka rikadre tibien.
5 Pablo kukwe bämikani ye tä driere nie ni jökrä konkrekasionte ye ütiäte. Satana abokän tö ni mikai töbike ni ñaka ütiäte jire aune Jehová töi ñaka nibätä (Job 4:18, 19). Akwa, Jehová kräke nitre jökrä tä mike täte ye ütiäte aune ni tuin di ñakare ye ütiäte niara kräke arato. Kukwe ye ni dimikai ne kwe ja rabadre ruin kwin nie sribi nuainta nikwe konkrekasionte yebätä aune konkrekasion kä jökräbiti tibien känti nitre tä Ngöbö mike täte yete nita siba ye käi rabai juto nibätä. Mäkwe ni mada dimikanina yebätä töbiketa, ni niena umbre namani ja di ribere nänkäre kwäräkwärä ye mä nikani ngwena kisebiti. Niara namani näin ño ye ererebätä mäkwe nänbare. Mäkwe kukwe nuainbare ye käkwe ni ye dimikani, akwa ja namani ruin kwin mäi arato, ¿ñan ererea? Nitre tä dre ribere jai yebätä nita dimike angwane, kätä nemen juto nibätä aune nita nemen ngübare bätärekä, tarere aune nita kite ünä töbikakäre kwin (Efes. 4:15, 16). Nitre konkrekasionte ruäre tä ja tuin kukwe keta kabre ben, akwa ye jökrä rabadre ütiäte ni kräke ye ni Rün ni tarekä tö. Nikwe ye nuaindi angwane konkrekasion rabai töbike kwin aune rabai ja tarere kwärikwäri.
6. ¿Dre mikakäre gare Pablokwe blitabare ni di ñakare aune ni di tärä yebätä?
6 Nitre ñaka kukwebätä nämene töbike ño nitre kristiano siklo kena yebätä, ye mikakäre gare Pablo tärä tikani nitre kristiano Corinto ie ye ngwane blitabare kwe ni di ñakare yebätä aune ruäre ngwane niara arabe ie ja nämene ruin ye erere arato (1 Cor. 1:26, 27; 2:3). Niarakwe niebare nitre kristiano ruäre ye die tärä, akwa ñan nämene mike gare kukwe yebiti nitre ye nämene bäri ütiäte nitre mada yebiti ta (Rom. 15:1). Nitre ie kukwe niena gare ye rabadre nitre mada jämi nemen dite kukwe üairebiti ye ngübare bätärekä ye mikani gare kwe.
NITA NI MADA MIKE TUIN ÑO JAI YEBÄTÄ JA TÖI KWITADRE
7. ¿Nitre tä ja di ribere ye ñobätä ñaka tä nemen nuäre dimikadre ni kräke?
7 Nita “ni bobre” dimike angwane, nita ja ngwen Jehová erere aune niara tä ni kain ngäbiti arato (Sal. 41:1; Efes. 5:1). Ruäre ngwane ñaka nemen nuäre ni kräke ja mräkä mada dimikakäre. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune kukwe tä nemen bare niarabätä ye abokän kukwe niarakwe ni raba nemen nütüre. Ne madakäre, dre niedre ie ye ñan tä nemen gare nie, jata nemen ruin ñaka kwin nie blitakäre ben aune ye raba ni töi mike ñaka blite ben. Rosario, * meri Testiko abokän muko käkwe tuanimetre, niara tä niere: “Ja mräkätre ñaka törbadre blitai nibe o ñaka ja ngwandre kwe ni ja ketamuko kwin erere ye tare krubäte. Ja tuata kukwe tare ben ye ngwane ni töta nemen ja ketamuko ye tuai ja ken”. Ni tuanmetreta kaibe ye ngwane jata nemen ruin ño nie ye nämene gare kwin rei David ie (Sal. 31:12).
8. ¿Dre käkwe ni dimikai ja mräkätre töi mike nüke gare jai?
8 Ja mräkätre tare nikwe ye tä di nekä kukwe tare kisete, ñodre tätre bren, ulire krubäte, mräkä ñaka kukwe ja erebe mike täte niaratre yebe abokän ben tätre nüne ye ngwandre törö jai angwane, ye raba ni dimike niaratre töi mike nüke gare jai. Kä ruäre ngwane ni raba ja tuin kukwe ye erere ben. Nitre Israel nämene bobre aune di ñakare Egipto yekänti, akwa niaratre rikadre Kä Käbämikani ietre yekänti ye känenkri Jehovakwe ngwani törö ietre ñaka rabadre “ja brukwä mik[e] ribi” mräkätre kwe rabadre ja tare nike ye näire. Niara tö namani nitre ye tuai mräkätre bobre aune di ñakare nämene ngätäite ye dimike (Deut. 15:7, 11; Lev. 25:35-38).
9. ¿Ja mräkä tä di ñakare ye ngwane dre ribeta metrere kwe jai? Bämikadre keteiti.
9 Nitre tä ja tuin kukwe tare ben ye rüere ñaka ñäkädre o töbikadre blo, ñakare aune dimikadre ja üaire (Job 33:6, 7; Mat. 7:1). Ani bämike keteiti. Ni nänkä moto yebiti juruainbare tare abokän jänrükadre hospital, ¿nitre ni kräkäi mikaka ye rabadre ngwentari ie niarakwe kukwe tare ye mikani nemen bare akwle jabätä? Ñakare. Jötrö ngwarbe niaratre ni ye kräkäi mikadre. Ye erere arato, ja mräkä iti tä di ñakare kukwe tä kisete yebätä, ye dimikadre ja üaire ye rabadre bäri ütiäte ni kräke (ñäkädre 1 Tesalonicenses 5:14 yebätä).
10. ¿Ñobätä ni raba niere ja mräkätre tuin di ñakare ye “tödeka [...] köböire [...] niaratre tä jändrän bkäne bäri”?
10 Ja mräkätre tä ja tuin kukwe medenbe yebätä nikwe töbikaitari angwane, ñobätä tä di nekä ye rükai gare nie. Ñodre, meritre Testiko ye kräke ñaka nemen nuäre nünandre muko kwe ñaka Jehová mike täte yebe yebätä mä raba töbike. O ni meyere tä sribire ja dibiti monsotre kwe ngübakäre, akwa yebiti ta tä nüke käre gätäbätä. Aune kwelate monsotre bati töi mikata kukwe ruäre nuainne, akwa yebiti ta täbe näin jankunu kukwe metre ye jiebiti. Ja mräkätre tätre dre dre nuainne Jehová mikakäre täte jankunu yebätä nikwe töbikaitari angwane, rabai tuin di ñakare akwa “tödeka [...] köböire [...] niaratre tä jändrän bkäne bäri” ye rükai gare nie (Sant. 2:5).
TÖBIKADRE JEHOVÁ ERERE
11, 12. a) ¿Dre käkwe ni dimikai nitre di ñakare ye mike tuin jai tuin Ngöböi ye erere? b) ¿Ñobätä Jehovakwe ngite juani ta Aarón yebiti aune ye tä dre driere nie?
11 Nitre Jehová mikaka täte ye niarakwe mikani tuin ño jai yebätä nikwe ja tötikadre ye raba ni dimike nitre tuin di ñakare ye mike tuin jai tuin niarai ye erere (ñäkädre Salmo 130:3 yebätä). * Ñodre, nitre nibi ngäbä bä sribebare orore ye ngwane ni tädre Moisés yebe aune Aarón namani kukwe mike jabiti ye nikwe kukwe nuadre angwane, ¿nikwe töbikadre ño niarabätä? (Éx. 32:21-24.) Ne madakäre, Míriam käkwe niara töi mikani ñäke siba Moisés rüere, ja mikani gure kwe meri menteni ben yebätä, ¿ye nikwe kukwe nuadre akräke nikwe töbikadre ño niarabätä? (Núm. 12:1, 2.) Aarón aune Moisés ñö dianinkä jäte kä Meribá yekänti angwane ñaka Jehová mikani ütiäte kwe ye nikwe tuadre akräke, ¿nikwe dre nuaindre? (Núm. 20:10-13.)
12 Jehová törbadre akräke, Aarón kukwe jene jene nuainbare ye ngwane niarakwe mikadre ja ngie nuin bengwairebe. Akwa, nükani gare ie Aarón nämene ja mike ngite akwa töi ñaka nämene käme. Ni raba niere, kukwe namani bare o nitre mada köböite Aarón nämene ja mike ngite. Akwa, niara ja mikani Éx. 32:26; Núm. 12:11; 20:23-27). Aarón nämene tödeke aune niara ja töi kwitaninta yebätä Jehovakwe ja töi mikani metrere. Kä nikani kwati krubäte ta angwane, Aarón bätä mräkätre kwe ye nitre nämene ngwen törö jai nämene Jehová mike täte yebätä (Sal. 115:10-12; 135:19, 20).
ngite ye niebareta ie angwane, kukwe ye kani ngäbiti kwe aune Ngöbökwe kukwe ükaninte ye namani debe kräke (13. ¿Ni tö ja ngwain Jehová erere angwane nikwe dre nuaindre?
13 Ni tö ja ngwain Jehová erere angwane, ni tuin di ñakare ye nita mike tuin ño jai yebätä ni rabadre töbiketari käne. ¿Ni raba ja töi kwite nita ni mada mike tuin ño jai yebätä? (1 Sam. 16:7.) Ñodre, monso bati tä ñaka jondron kwin den jai ja näkwitakäre o tä ñaka töbike krubäte kukwe ruärebätä, ¿ye ngwane nita ja töi mike ño? Nikwe ñaka ñäkädre krubäte rüere, ñakare aune ni raba dimike ne kwe niara rabadre töbike ni niena ünä ye kwrere. Nita ja töi mike käne nire tä ja di ribere ye dimike angwane, ni mada töi ño ye tä kite nüke gare nie aune nita nemen ni mada tarere.
14, 15. a) ¿Kä jürä namani Elías yebätä ye Jehovakwe tuani angwane dre nuainbare kwe? b) ¿Kukwe namani bare Elías yebätä ye tä dre driere nie?
14 ¿Nitre tä ulire krubäte ye tuin ño Jehovai? Ni niara kukwei niekä kädeka nämene Elías ie ja namani ruin ye erere ye niarakwe dimikani ño ye ani mike gare jai. Elías ñaka kä jürä ngwani jabätä ñäkäkäre nitre 450 nämene Baal kukwei mike gare yei, akwa reina Jezabel tö namani Elías murie ketai ye ngwane ngitiani. Nänbare kwe 150 kilómetro (95 milla) rabakäre Beer-seba, ye bitikäre ja ükani kwe kä ngwarbe nötare yekänti. Niara namani nainte nänbätä ñänä ngire yete, aisete namani täkäni kri täni aune Ngöbökwe niara murie ketadre ye namani ribere ie (1 Rey. 18:19; 19:1-4).
15 Jehovakwe nikrabare kuintubu aune ni niara kukwei niekä tuani kwe nikenkä aune ulire krubäte ye ngwane, ¿dre nuainbare kwe? ¿Elías namani kä jürä ngwen jabätä aune namani 1 Reyes 19:5-8 yebätä). * Nibira gare nie erere, Jehová jämi kukwe niere ie ye känenkri, kukwe nuabare kwe aune kukwe ükaninte kwe dimikakäre.
ulire krubäte yebätä tuanimetre kwe? Ñakare. Elías ie ja namani ruin ño ye ngwani törö kwe jai aune ángel juani kwe niara känti. Bobu ángel ye niara töi mikani mröre, ñobätä ñan aune namani “nändre mente” ie (ñäkädre16, 17. ¿Jehovakwe Elías tarebare ye erere ja mräkätre tare nikwe ye ni raba bämike ño?
16 ¿Ni raba ja ngwen ño Ngöbö ni tarekä ye erere? Ni ñaka rabadre kukwe niere jötrö ngwarbe mäträkäre ni madabätä (Prov. 18:13). Nitre ie ja ñaka “tä nebe tuen nuäre” o ñaka ütiäte kukweta kisete yebätä, ye nikwe kukwe nuadre käne töi mikakäre nüke gare jai ye bäri kwin (1 Cor. 12:23). Ye köböire rabai gare nie niaratre tä dre dre ribere jai aune ni raba dimike kukwe yebätä.
17 Rosario kädrite käne yebätä ani töbiketa, muko käkwe tuanimetre ye bitikäre nämene ngängän nibu ngübare kaibe. ¿Nitre Testiko ruäre ye dre nuainbare? Niara tä niere: “Kukwe rababa bare tibätä ye tikwe nieba ietre angwane, kä ñan rikaba 45 minuto ta angwane niaratre rükabara ti gwirete. Niaratre okwä ñöi nämä nen. Köbö rikaba köböbu o köbömä ta ye bitikäre niaratre ñaka nun tuanmetreba jire kaibe. Nun ñaka nämä mröre kwin aune nun nämä nikenkä krubäte, aisete niaratre nun käräba nüne ja gwirete”. Kukwe namani bare ne raba Santiago kukwe tikani ngwen törö nie: “Nane ni mräkä merire ya amne brare ya tädre ja bütie nike amne tädre mrö nike. Ja mräkä ye abko ie mun iti käkwe niedre: Ma rikata kuin, ie ti tö ti mräkä amne kä ñan rabadre tibo mabtä, abkokäre makwe dän kita jabtä amne makwe mrö kweta trinetrine [...]. ¿Akwa dän amne mrö mdei nikata kwe, ye munkwe biandre ñakare ie amne, juandreta ngwarbe jirekäbe kise tökare ja jiebti, ye abko käkwe die mikadre ya? Ñakare, aisete munkwe ñäkädre kore ie, ye abko rabadre ütiäte ñakare kräke. Ye kwrere arato, nita tödeke Jesubti nita niere, akwa ni jändrän kuinkuin nuene ñakare tödeka Jesubti ye bä mikakrä, ye ngwane nita kukwe ütiäte ñakare niere ngwarbe kore” (Sant. 2:15-17). Kukwe tare namani bare Rosario yebätä, akwa ja ngwaitre aune ja mräkätre konkrekasionte käkwe dimikani ye köböire sö nikani krä ti ta ye bitikäre niara aune ngängän nibu käkwe sribi prekursor ausiliar ye nuainbare (2 Cor. 12:10).
NITRE KWATI KWE KUKWE KWIN TÄ NEMEN
18, 19. a) ¿Nitre tä di ñakare ye ni raba dimike ño? b) ¿Nita nitre di ñakare dimike ye ngwane kukwe kwin tä nemen nire nire kwe?
18 Gare kwin nie nita nemen bren ye ngwane ni ñaka tä nementa räre jötrö ngwarbe. Ye erere arato, ni kristiano ja mikani ngite o kukwe keta kabre kisete tä di ñakare ja üaire ye ñaka raba nementa dite ja üaire drekebe ngwarbe. Erametre, niara rabadre tödeka kwe ye miketa dite ja tötika ye köböire aune rabadre orare aune ja töi mike sribi Ngöbökwe nuainne. Akwa, ¿nikwe niara ye ngübai bätärekä? Niara tä ja di ngwen nänkäre ja käne ye ngwane, ¿ni täi niara ken tare nikwe ye bämikakäre ie? Nikwe ja di ngwandre bämikakäre ie niara ye tare nikwe aune ütiäte konkrekasionte arato (2 Cor. 8:8).
19 Nita ja mräkätre dimike ye ngwane kätä nemen juto nibätä ye nikwe ñaka käi kwitadrekä jabiti. Akwa, kukwe kwin ñan tä nemen ni aibe kwe, ñakare aune konkrekasion jökrä tä nemen ja tarere bäri. Aune bäri ütiäte, “ni mda mdakwe jändrän ñakare abko die mika[ta]” ye ngwane nita ja ngwen Jehová erere, niara ye kräke ni itire itire ye ütiäte krubäte (Hech. 20:35).
^ párr. 4 Charles Darwin tärä tikani kädekata El origen del hombre, yekänti mikani gare kwe ni ngrabare kia kia ruäre ye ñaka ütiäte. Nitre mada kukwe ye mikaka era jai käkwe niebare ni ngrabare kia kia kwati, ñodre apéndice tä ni teri aune timo tä ni mäträrä teri ye ñaka ütiäte.
^ párr. 7 Niara kä kwitani.
^ párr. 11 Salmo 130:3: “Mäkwe ngite ye aibe mikadre ñärärä akräke, ¿nire raba neketete krö, Jehová?”.
^ párr. 15 1 Reyes 19:5-8: “Mrä mada namani tibien aune nikani kübien kri retama täni. Akwa ángel iti nämene niara gite gite aune niebare kwe ie: ‘Näin krö, mröre’. Niara nikrabare ye ngwane, dokwäkänti jä ngirebiti ban bolore nämene mikani, aune ñö nämene jarrate. Mröbare kwe aune ñö ñani kwe biti namaninta bobukäre tibien. Ye bitikäre ángel Jehovakwe nükaninta bobukäre aune gitani gitani kwe aune niebare kwe ie: ‘Näin krö, mröre, ñobätä ñan aune tä nändre mente mäi’. Ye medenbätä niara nükani krö aune mröbare kwe bätä ñö ñani kwe, aune mrö ye diebiti nikani köbö 40 dibire aune rare te nemen Horeb, ngutuä Ngöbö erametre yekwe yekänti”.