1, 2. ¿Jehová tä blite ño nitre niara mikaka täte yebe?

MEKERABE nüke kä nengwane, Jehová tä kukwe keta kabrebiti nitre niara mikaka täte ye jie ngwen. Nitre ruäre ben blitabare kwe angeletre yebiti, kukwe mikani tuare kwe metre aune köböre ietre ne kwe dre dre rabai bare ja känenkäre o sribi ruäre biain kwe nuaindre ietre ye rabadre gare niaratre yei (Núm. 7:89; Ezeq. 1:3; Dan. 2:19). Nitre nämene juta ükaninte kä tibienbätä kwe yete yebiti niarakwe kukwe mikani gare nitre madai arato. Kukwe keta kabre nuainbare Jehovakwe kukwe mikakäre gare, akwa nitre käkwe mikani täte yekwe kukwe kwin namani krubäte.

² Kä nengwane Jehovata ni jie ngwen, Biblia, üai deme aune konkrekasion yebiti (Hech. 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17). Kukwe nieta merebe kwe ni jie ngwankäre ye abokän ñäkätä nie jiebiti ye kwrere: “Ji ne ara. Näinbiti” (Is. 30:21). Arato tä blite nibe Jesús yebiti, ñobätä ñan aune kädekani kwe konkrekasion jie ngwankäre aune Jesús tä ni jie ngwen “ni klabore ie tö ngwan raba bätä töbätä” yebiti (Mat. 24:45, TNM). Jehová tä ni jie ngwen ye mikai tuin ütiäte jai aune mikai täte, ye aibe köböire ni rabai nüne kärekäre (Heb. 5:9).

3. ¿Dre raba ñaka ni töi mike kukwe nieta Jehovakwe ni jie ngwankäre ye mike täte? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä.)

³ Satana ie gare, nikwe ja tuainmetre jie ngwandre Ngöböi angwane ni raba nemente nire, aisete tä ja di ngwen ne kwe nikwe ñaka ja tuanemetre jie ngwandre Ngöböi. Ne madakäre, ni brukwä raba ni ngökö aune raba ni töi mike kukwe nieta ye ñaka mike täte (Jer. 17:9).  Ye medenbätä, kö okwä meden raba ni mike ñaka Ngöbö kukwe nuin, yebätä ja ngübarebiti ño ye ani mike gare jai. Ne madakäre, kukwe keta kabre raba nemen ni kisete, akwa yebiti ta nikwe blitai käre Jehovabe ye käkwe ni dimikai ja mäke jankunu ben ye ani kädriere.

4. ¿Satana tä sribire ño nitre töite?

⁴ Kukwe ngwarbe nieta aune kukwe ñaka metre mikata gare yebiti Satana tä sribire nitre töite (ñäkädre 1 Juan 5:19 yebätä). Tärä sribeta, radio, televisión aune Internet ye nibira Kä jökräbiti tibien. Jondron ye raba nemen ütiäte, akwa jondron ye arabe tä nitre mike kukwe nuainne kukwe ükaninte Jehovakwe ye rüere (Jer. 2:13). Ñodre, nitre ja erebe nemen jabe ye mikata tuare aune ye ñaka tuin käme. Nitre brare ja erebe nemen jabe ye Biblia tä ñäkäire, akwa nitre kwati tä nütüre ye kukwe ribeta krubäte nuaindre (1 Cor. 6:9, 10).

5. ¿Ni raba dre nuainne ne kwe Satana tä kukwe ñaka metre mike gare ye ñaka ni töi kwitadre?

⁵ Nitre tä kukwe ükaninte Jehovakwe tarere, ¿ye raba dre nuainne ne kwe ñaka ja tuanemetre kwetre töi kwitadre kukwe ñaka metre mikata gare Satanakwe yei? ¿Kukwe meden kwin aune meden käme ye ñokänti raba nemen gare ietre? “Rabadre ja ngwen mokre kukwe [Ngöbökwe] yebiti” (Sal. 119:9). Kukwe nieta Ngöbö Kukweibätä ja jie ngwankäre ye tä ni dimike kukwe meden metre aune meden ngwarbe ye mike gare jai (Prov. 23:23). Jesús nämene blite Kukwe Ngöbökwe yebätä angwane, niebare kwe “kukwe kwatirekwatire niebare Ngöbökwe, yebti ni rabadre nüne” (Mat. 4:4). Kukwe ye tä mike gare ni rabadre kukwe Bibliabätä ja jie ngwankäre ye nuainne käre. Ñodre, nitre tärä gure metre akwa tä nemen ni madabe ye ñaka kwin ye Jehová jämi mike gare kukwe kwe yebiti, ye känenkri namanina gare José ie Potifar muko kadre ngäbiti kwe ye ngwane ja mikadre ngite kwe Ngöbö rüere. Meri ye tö namani rabai ben ye ngwane niarakwe ñaka ja töi mikani jire Jehová kukwei kite tibien (ñäkädre Génesis 39:7-9 yebätä). * Meri ye namani José nike jankunu, akwa José ja töi mikani Jehová kukwe nuin aune ñaka meri ye kukwe nuin. ¿Ye tä dre driere ja töi kräke nie? Dre kwin aune dre käme ye mikakäre gare jai ütiäte krubäte ni rabadre Jehová kukwei nuin aune Satana tä kukwe ñaka kwin mike gare käre ye ñaka kukwe nuin jire.

6, 7. ¿Nikwe dre nuaindre ne kwe Satana ñaka ni ngökadre kukwe nieta kwe yebiti?

⁶ Kukwe keta kabre ñaka ja erebe drieta Ngöböbätä, ye medenbätä nitre kwati tä nütüre kukwe metre känändre ye ja di ngwanta ngwarbe. Akwa, nire nire tö ja tuainmetre jie ngwandre Jehovai ye kräke niarata kukwe ükete ne kwe rabadre nuäre nuaindre kräketre. Nikwe  nire kukwe nuai ye tä gare nie. Ñaka nuäre ni nibu kukwe nuadre gwairebe, aisete nikwe Jesús kukwe mikadre nüke gare jai aune kukwe nuadre, ñobätä ñan aune Jehovakwe kädekani obeja kwe jie ngwankäre (ñäkädre Juan 10:3-5 yebätä).

⁷ “Olo ketete kuin kukwe neye” niebare Jesukwe (Mar. 4:24). Jehová tä kukwe niere mäträkäre nibätä, tä nuainne metre ta aune kwin, akwa ni rabadre ja brukwä ükete kukwe nuakäre aune ka ngäbitikäre. Ni ñaka ja ngübarebiti angwane Satana tä kukwe ñaka kwin niere ye ni raba kukwe nuin aune ñaka kukwe kwin nieta Ngöbökwe mäträkäre nibätä ye kukwe nuin. Jondron kä nebätä, ñodre musika video, nitre mada, nitre ni tötikaka o nitre ie ja ruin töbätä ye nikwe ñaka tuanemetre ja töi kwite jire (Col. 2:8).

8. a) ¿Ni brukwä raba ni mike mate ño kö okwä Satanakwe yete? b) ¿Kukwe meden ni ñaka tä nuainne yebätä ni ñaka töbikadre angwane dre raba nemen bare nibätä?

⁸ Ni töi ñaka kwin ye gare Satana ie. Tä kukwe yebiti ni nuinte ye ngwane Jehová mikadre täte metre ye ñan tä nemen nuäre kräke (Juan 8:44-47). Ani töbike ni iti nämene ja töi mike ja näkwita ye aibebätä ye köböite ñaka töi nämä kukwe nuainbätä abokän erere nuainbare kwe (Rom. 7:15). ¿Ñokänti kukwe ye namani barebätä? Bätärekä bätärekä niara brukwä ñaka namanina Jehová kukwei nuin yebätä kukwe ye namani barebätä. Kukwe ketebu töi mikani ye nuainne raba ruin nie. Keteiti, kukwe meden nuaindre abokän ñaka nämene nuainne ye ñaka gani kwe jabätä o nierare ñaka kukwe ruäre mikani täte kwe. Ñodre, jatani ñaka orare, ñaka namanina kukwe driere krubäte nämene nuainne käne ye erere, o jatani gätä juen jabäre. Kä nikani ta angwane kukwe blo abokän nämene gare ie ye nuainbare kwe. ¿Nikwe dre nuaindre ne kwe kukwe tare ye erere ñaka rabadre bare nibätä? Kukwe meden ni ñaka tä nuainne rabadre gare nie angwane, bengwairebe ja töi ükadrete nuainkäre. Nikwe Jehová kukwe nuai kwin angwane nitre kukwe metre tuanmetrekä aune ja mikaka rüere tä kukwe niere ye nikwe ñaka kukwe nuai jire (Prov. 11:9).

9. Kukwe ñaka kwin tä ni töite angwane, ¿ñobätä ütiäte krubäte gadre bengwairebe jabätä?

⁹ Bren meden tä nibätä ye tä nemen gare känenkri angwane ni kräkäi mikata ye ngwane bren ye ñaka raba nirien jankunu nibätä. Ye erere arato, ni töita kukwe meden ñaka kwin nuainbätä ye gadre jabätä aune bengwairebe ja töi ükadrete angwane Satana ñaka ni “ka[i] ngite” niara tö dre nuain ye nuainkäre (2 Tim. 2:26). Ye medenbätä, kukwe meden ribeta Jehovakwe nie ye erere ni ñaka niena nuainne gadre jabätä angwane, ¿dre nuaindre? Töi bobrebiti nikwe nändre niara kokwäre jötrö ngwarbe, ja olo mikadre krö aune ja brukwä tätebiti kukwe nieta kwe mäträkäre nibätä ye kukwe nuadre (Is. 44:22). Nikwe ñaka kukwe  kwin diain ja käne angwane ye raba nemen käre ni töite aune raba ni mike ja tare nike kä käme nete. ¡Bäri kwin nikwe ja töi kwitadre ni jämi mate kö okwäte ye känenkri!

10, 11. a) ¿Ni bikaka kri ie jata nemen ruin ño? b) ¿Coré, Datán aune Abiram kukwe ñaka kwin bämikani ye tä dre driere nie?

¹⁰ Ni brukwä raba ni mike kä mikekä Jehovabätä ye ngwandre törö jai. Ñodre, ni raba töbike bika kri aune jondron ribeta bäri jai yebätä, kukwe ketebu ye raba ñaka ni tuenmetre Jehová kukwe nuin aune raba ni mike kukwe tare te. Ni bikaka kri ie ja ruin bäri ütiäte ni madabätä. Ni ye raba nütüre tö kukwe meden nuain ye erere raba nuainne aune dre nuaindre kwe ye ni mada ñan raba niere ie. Ye bitikäre, tä nemen ruin ie nitre kristiano mada, nitre umbre konkrekasionte aune juta Ngöbökwe ükaninte tä kukwe niere ye ñan mikadre täte kwe. Nire töita ye erere ie Jehová kukwei rabai ruin diore aune mente.

¹¹ Nitre Israel nämene näin kä ngwarbe nötare yebiti angwane Coré, Datán aune Abiram ja mikani Moisés aune Aarón rüere. Niaratre nämene bike kri ye käkwe töi mikani Jehová mike täte niaratre töi nämene ño ye ererebätä. ¿Jehovakwe dre nuainbare? Nitre ye aune nitre nämene ja mike siba rüere ye jökrä murie ketani kwe (Núm. 26:8-10). Kukwe namani bare ye tä kukwe ütiäte driere nie, nire tä ja mike Jehová rüere yekwe kukwe kwin ñaka tä nemen. Tä mike törö nie arato, “nire tä bike kri ye bitikäre ngwain jakaire” (Prov. 16:18; Is. 13:11).

12, 13. a) Kukwe meden tä mike gare nita jondron ribere bäri jai angwane kukwe kri raba nemen ni kisete ye mä raba niere keteiti. b) Nita jondron ribere bäri jai yebätä ni ñaka ja töi kwite angwane ye raba nirien ño ni töite ye mike gare.

¹² Ani blite mada jondron ribeta bäri jai yebätä. Nire tä jondron ribere bäri jai ye töta nemen kukwe nuain ja töi jeñebiti aune näin kukwe metre yebiti ta. Naamán, nitre Siria rükä jie ngwanka, ye mikaninta kwin lepra yebätä angwane niara tö namani jondron biain ni Ngöbö kukwe niekä Eliseo ie, akwa Eliseo ñaka jondron ye kani ngäbiti. Akwa, Guehazí ni sribikä Eliseo kräke tö namani krubäte jondron yei, aisete töbikabare kwe: “Erametre Jehová käbiti ti bike nen [Naamán] jiebiti aune jondron kwe ye tikwe diain jai”. Niara rikai Naamán jiebiti ye ñan niebare jire kwe Eliseo ie aune nikani käbube bätä niara Naamán ngökani ne kwe “talento krati ngwiane aune dän ötöbu” ye biandre kwe ie. Ye bitikäre, ni Jehová kukwei niekä ye ngökabare kwe arato. ¿Guehazí nämene jondron ribere bäri jai yebätä dre namani? ¡Lepra nämene Naamán yebätä ye neketaninkä niarabätä! (2 Rey. 5:20-27.)

¹³ Ni töita jondron ie ja kräke ye raba bätärekä bätärekä ni töi mike jondron ribere bäri jai. Ñaka ja töi ükadrete kukwe yebätä angwane kukwe ye aibe raba nirien ni töite. Kukwe namani bare Acán yebätä ye tä mike gare ni töita jondron ruäre ie ja kräke angwane ye raba nirien jötrö ni töite aune ni mike kukwe ye nuainne. Acán niebare: “Jondron juani ngwarbe ye ngätäite tikwe dän ütiäte, bä nuäre krubäte kä Sinar yekänti, aune 200 siclo ngwiane aune jondron orore abokän däbä nämene 50 siclo yebätä ti okwä mataba angwane ti törbaba ie aune tikwe diama jai.” Töi nämene jondron yebätä ye diandrekä kwe ja töite näre, akwa namani jondron ye ribere bäri jai yebätä goibare kwe aune jondron kwata sribebare jure yete ükani kwe. Acán ja mikani ngite ye namani gare angwane Josué niebare ie Jehovakwe niara mikai ja ngie nuin. Köbö ye arabe te niara bätä mräkätre kwe murie ketani jäbiti (Jos. 7:11, 21, 24, 25). Nita jondron ribere bäri jai ye raba kukwe kri mike ni kisete aune ni raba ngeden kukwe yei. Ye medenbätä, nikwe ja ngübadrebiti ne kwe ni ñaka törbadre ja tuai “jändrän bkäne kabre” (Luc. 12:15). Ruäre ngwane ni töi raba nemen kukwe ñaka kwin jiebiti o ni raba töbike ja mika gure käme yebätä, akwa nita töbike drebätä yebätä ni rabadre ja gobraine aune nikwe ñaka kukwe käme ye mikadre nirien jankunu ja töite ne kwe ñaka ja mikadre ngite (ñäkädre Santiago 1:14, 15 yebätä).

14. ¿Ni töi rabadre bikabätä kri aune jondron ribere bäri jai angwane dre nuaindre?

 ¹⁴ Bika kri aune jondron ribeta bäri jai ye raba kukwe kri mike ni kisete. Kukwe ketebu ye köböite dre raba nemen bare nibätä yebätä töbikaitari angwane, Jehovata kukwe niere nie ye kukwe nuai jankunu (Deut. 32:29). Ji meden kwin ye ñan aibe Ngöbö metre tä driere nie Biblia yebiti, ñakare aune nikwe nändre ji yebiti ye ngwane dre kwin rabai nikwe o ni rikadre ji blobiti ye ngwane dre raba nemen bare nibätä ye tä mike gare nie arato. Bika kri o jondron ribeta bäri jai ye tä ni töi mike kukwe nuainne angwane ye köböite kukwe meden tä nemen bare nibätä, ni mräkätrebätä aune metrere ja mäkä Jehovabe yebätä, yebätä nikwe töbikadretari kwin.

15. ¿Blitadre Jehovabe yebätä Jesukwe kukwe meden bämikani?

¹⁵ Jehová tö kukwe kwin ie ni kräke (Sal. 1:1-3). Tä kukwe keta kabre niere nie ni jie ngwankäre aune tä bien nie nita ribere jai ye ngwane (ñäkädre Hebreos 4:16 yebätä). Jesús ye ñaka därebare ngite akwa niara rabadre blite käre Jehovabe ye ribe nämene kwe jai, yebätä nämene orare käre ie. Jehová dimikani aune kukwe keta kabre kwin nuainbare kwe jie ngwankäre. Niarakwe angeletre juani dimike, üai deme biani kwe ie, aune jie ngwani kwe nitre 12 apóstol ye diankakäre. Ne madakäre, kä kwinbiti Ngöbökwe blitabare bämikakäre nämene Monso kwe ye dimike aune kain ngäbiti (Mat. 3:17; 17:5; Mar. 1:12, 13; Luc. 6:12, 13; Juan 12:28). Jesús ye erere dreta ni brukwäte ye nikwe mikadre gare Jehovai (Sal. 62:7, 8; Heb. 5:7). Nikwe ye nuaindi angwane ni rabai blite käre ben aune nüne niara käikitakakäre.

16. ¿Nikwe dre nuaindre ne kwe Jehovakwe ni dimikadre niara kukwe nuin?

¹⁶ Jehovata kukwe niere mäträkäre nibätä ye ni jökrä raba kukwe nuin, akwa ñaka tä ni mike kukwe ye kain ngäbiti ja dibiti. Ni törbadre niarakwe ni jie ngwandre angwane ni rabadre üai deme ye kärere ie, aune biandi kwe ja brukwä kwinbiti nie (ñäkädre Lucas 11:10-13 yebätä). Biblia tä niere: “Ne aisete olo ketete kuin ti kukweiye munkwe” (Luc. 8:18). Ñodre, nikwe ribedre Jehovai ni dimikadre kwe ne kwe ni ñaka töbikadre ja mika gure blo yebätä, akwa ye bitikäre ni tädre ni üai butiere aune película känti nitre nemen jabe üai mikata tuare ye mrusaire angwane ni ñaka tä kukwe ribere bökän ie. Kä medenkänti üai deme raba nemen nikwe yekänti ni tädre. Gare nie gätä nuainta konkrekasionte yekänti üai deme ye raba kwen nie. Jehovata kukwe niere ye ja mräkätre kwati tä kukwe nuin gätäte ye ngwane kukwe blo nämene niaratre töite ye tä nemen gare ietre aune tätre ja töi kwite ye köböire ñaka tätre ja tuin kukwe tare ben (Sal. 73:12-17; 143:10).

17. ¿Tö ngwandre akwle jai ye ñobätä raba kukwe tare mike ni kisete?

¹⁷ David, rei kirabe Israelkwe yebätä ani töbike. Nämene bati ye ngwane Goliat ni filisteo kri ye ganainbare kwe. Kä nikani ta ye bitikäre namani ni rükä aune namani reire juta keteibiti. Niarakwe juta ye kriemikani aune kukwe ütiäte ükaninte kwe. Akwa, niarakwe tö ngwani akwle jai ye ngwane niara brukwä käkwe ngökani, aune ja mikani ngite krubäte kwe meri kädeka nämene Bat-seba yebe. Arato, kukwe ükaninte kwe Bat-seba muko Urías murie kete. Jehovakwe mräträbarebätä ye ngwane niarakwe ja töi mikani bobre aune ja mikani ngite kwe ye kani ngäbiti kwe aune namaninta ja mäketa ben (Sal. 51:4, 6, 10, 11).

18. ¿Dre ni dimikai Jehová kukwe nuin kwin?

¹⁸ Kukwe nieta 1 Corintios 10:12 yekänti ye nikwe mikadre täte jankunu aune ñaka tö ngwandre akwle jai, ñobätä ñan aune “ja jie ngwandre ño ye ñaka gare jire” nie aisete ye raba ni töi mike Jehová kukwe nuin o Satana kukwe nuin (Jer. 10:23). Ye medenbätä, nikwe oradre jankunu, aune üai deme tä ni jie ngwen ye ererebätä nikwe ja ngwandre. Erametre, nikwe olo ketadrete kwin Jehová kukwei yei.