Känändre nekänti

Indice yete känändre

¿Jardín Edén ye namani bare metre?

¿Jardín Edén ye namani bare metre?

¿Jardín Edén ye namani bare metre?

KUKWE nieta kä bä nuäre Edén, Adán aune Eva yebätä ye nitre kwati tärä kukwe nuin, akwa niaratre ñaka ñäke kukwe yebätä Bibliabätä. ¿Se ni raba ñäke kukwe yebätä Bibliabätä? Kukwe ne tä tikani ngöi Génesis 1:26-3:24 yete. Kukwe ne namani bare:

Jehovakwe a ni nire dätebare dobrobiti, niarakwe ni ye kädekani Adán aune mikani nüne kwe kä bä nuäre yete, kädekata arato Edén. Ngöbökwe kä ye arabe ükaninte, känti ñö nämäne nen ere krubäte aune kri ngokwä bänänte ere nämäne yete arato. Kri “dre kuin btä dre käme mikakrä gare” ye Ngöbökwe mikani kä te ruäre aune ñäkäibare kwe ietre aune kwetadi kwetre ngwane krütai niebare Ngöbökwe ietre. Bati, Ngöbökwe Adán krona dianinkä krati biti meri kena Eva ye sribebare kwe. Biti Ngöbökwe kä ye biani ietre ngübakäre aune monsotre ngübare.

Ye bitikäre, Eva nämäne kaibe ngwane, tibikwe kri ngokwä ñäkäibare ye kweta mananbare ie. Ngöbö nämene ni ngökö aune kukwe rabadre gare ietre ye Ngöbö nämene ükebätä niebare kwe:ye abokän niaratre raba nemen Ngöbö kwrere. Eva nakani kö okwäte aune kri ngokwä kwetani kwe. Adán arato ja mikani ngite. Ye bitikäre Ngöbökwe kukwe ñäkäibare Adán, Eva aune tibi kräke. Nitre gure ne kitaninkä mento kä bä nuäre yebätä aune angeletre ruäre ji ye dikani jite.

Kirabe nitre kukwe kira täinkä aune nitre ja tötikaka krikri kukwe Bibliakwebätä nämäne ja mike kukwe ne kiri. Akwa matare ñan tä nemen bare ye erere. ¿Akwa niaratre tä dre niere? Kukwe ngwantarita ketabokä nuainta bäri ye ani mike gare jai.

1. Kä bä nuäre Edén ye metre akräke, ¿nämäne medente?

Siklo kwati te, kä bä nuäre nämäne ükaninte kä keteiti känti ye nitre teólogo nämäne niere. Akwa kä ruäre te ja käne iglesia jatani kukwe nie nämene filosofo griegokwe ye mike täte. Yete filósofo Platón aune Aristóteles nämäne niere kä bä nuäre metre ñan raba nemen kä tibienbätä. b Ye medenbätä, kä bä nuäre ye nämäne bäri känime kä kwinbätä ye nitre teólogo jatani mike era jai. Nitre ye ruäre nämäne niere kä ye nämäne ngutuä bäri mente kwin kä blo nete yebätä, polos kä tibienbätä yete o sö yete. Ye köböite kukwe ñan metre nie jatani kä bä nuäre yebätä. Aune jardín Edén nämäne medente nieta ye nitre ja tötikaka krikri ñan mike era jai aune kä ye ñaka nieta kwetre.

Akwa Kä Bä Nuäre nämäne medente ye Biblia tä mike gare merebe. Ñodre Kä Bä Nuäre ye nämäne medente ye mikata gare bäri Génesis 2:8-14 yete, aune kä ye nämäne este Edén yebätä aune ñö keteiti kide kräbokä nämäne nen te ta nieta. Ne madakäre ñö keteitire ye kädekateta aune nämäne nen medente ta ye nieta arato. Kä kwati te nitre ja tötikaka krikri käkwe ja jisai kukwanina ja kitabätä texto nebätä Kä Bä Nuäre nämäne medente ye känänkäre. Akwa ñan kwen jire ietre. Ye tä mike gare, ¿kukwe nieta Bibliakwe kä bä nuäre Edén aune ñö yebätä ye ñan metre?

Ni ñan raba ye niere jötrö ngwarbe. Kukwe ne nakaninkä ye käi nikanina 6 mil näre ta ye nikwe ngwandre törö jai. Kä nikani 2,500 ta ngwane Moisekwe kukwe ne tikabare, täräkwata kä ye näire aune dre nie nämäne kukwe yebätä ye käkwe Moisés dimikani ruin nie. Kukwe nakaninkä kira ye tikabare kwe. ¿Siklo kwati nikanina ta aisete kä tibien ne nikwitanina? Jän, ye erere. Käre kä tibien ne tä nikwite. Ne madakäre, kä Edén nämäne medente yekänti dobo bäri jume tä nakainkä. Arato, Ñü Kri ye jatani Ngöbökri, aisete kukwe tare ne nakaninkä ngwane kä käbiti tibien ye kwitani. c Yebätä ñö, ngutuä, kä kiare aune kä tokwä ye nikwitanina kä kwati nikanina ta yete.

Kä bä nuäre ye nämäne kä tibienbätä ye mikata gare metre tärä Génesis yete. Ñö ketabokäbätä blitata yete, ñodre Éufrates aune Tigris o kädekata arato Hidequel ye täbe nen ngwane aune ñö ye tä nen ja ken bäsi. Ne madakäre, ñö ye nämäne nen medente ta aune dre dre nämäne kä yekänti ye mikata gare metre. Kukwe ye tikani kena nitre israelita kira kräke aisete kä kädeka nämäne yete ye nämäne gare kwin ietre raba ruin nie.

Cuentos aune leyenda yebätä blitata ngwane kukwe mika ñaka gare metre ta ñakare aune blitata ngwarbe kwäräkwärä. Nane nakaninkä o ñakare ye mika tö rabadre gare jai yebätä kukwe mika ñaka töta nemen gare metre tä. Kukwe ye kömikata kore: “Bati, kä mente mente känti...”. Akwa kukwe nieta kä bä nuäre yebätä ngwane, kukwe mikata gare metre, kukwe nakaninkä kira täinta ye erere.

2. ¿Jehovakwe Adán sribebare dobrobiti aune Eva sribebare kwe Adán krona yebiti ye ni raba mike era jai?

Jondron tä ni ngrabare ye erere raba kwen nie kä tibienbätä ñodre, hidrógeno, oxígeno aune carbono, ye nitre ja tötikaka krikri tä mike gare. Akwa, ¿dre köböire jondron jökrä ye namani keteitibe ne kwe ni rabadre nire?

Nitre ja tötikaka krikri kwati tätre niere jondron nire ye namani ja töbiti. Tätre niere arato, célula kratibe ye kä kwati krubäte te jatani nikwite jatäri nememe kwati krubäte. Akwa, ¿jondron nire ruäre ye ngwarbe ni raba niere? Jondron kia te Célula kratibe tä ye tä ükaninte kwin krubäte. Metrere, jondron nire namani ja töbiti ye kukwe keteiti ñaka mike gare jire. Ñakare aune, ni töbätä bäri kri ni kä nebätä kräke käkwe sribebare ye kukwe jökrä ne tä mike gare (Romanos 1:20). d

Ani bämike: Mäta musika bä nuäre kukwe nuin, cuadro tuäre tuin o jondron sribebare tecnología mräbiti yebiti mätä sribire. ¿Jondron ne namani bare ja töbiti aune ni iti ñan sribebare ye mä raba niere? Ñakare. Ni ngrabare tä ükaninte ño ye erere ni kä tibienbätä bäri töbätä ñan jondron nuainbarera jire. ¿Se ñobätä ni raba niere ni sribekä ñaka? Ne madakäre, Ngöbökwe ni nire aibe sribebare ja bä kwrere ye tärä Génesis tä mike gare (Génesis 1:26). Ni raba jondron bä tuäre aune tecnología sribere ye tä bämike Ngöbö tä jondron sribere kwin arato. Aisete, Ngöbökwe ni dätebare dobrobiti, ¿ye ñobätä rabadre ni töi mike niä?

Ngöbökwe Eva dätebare Adán krona kratibiti, ¿yebätä ni raba dre niere? Ye ñan namani ribi Ngöbö kräke. e Kukwe madabiti bäri ribibiti nuaindre kwe näre, kukwe nuainbare kwe ye nämäne kukwe keteiti ütiäte mike gare. Adán aune Eva ja mäkädrete aune rabadre “ni itibe kwrere” ie Ngöbö tö namani (Génesis 2:24). Ye erere, ni brare aune merire sribebare ne kwe ja ngübadre kwärikwäri kwe aune rabadre ja tarere bäri kwärikwäri. Ni dätekä töbätä aune ni tarekä käkwe kukwe ye nuainbare.

Arato nitre ja tötikaka krikri genética yebätä tätre niere ni jökrä jatani meri iti aune ni brare iti yekri. Aisete, kukwe nieta tärä Génesis yebätä ye ñan kukwe ngwarbebätä blitata, ¿ñan ererea?

3. ¿Ño kri dati raba kukwe mike gare aune ja nire bien?

Kri dobu ye di ñan tuabare nämänebätä ye drie ñaka Bibliakwe ye ngwandre törö jai. Ñakare aune kri ye kri mada ye erere, akwa Jehovakwe kukwe bä mikani jerekäbebiti.

Ruäre ngwane ni kä tibienbätä tä kukwe bämike arato. Ni kukwe ükatekä tä ni iti kite ngite kukwe käme nuainbätä tribunal rüere yebätä ani töbike. ¿Ye tä mike gare ni ngite ye kukwe käme nuainbare mesa, täkärä aune ki tä tribunal ye rüere? Ñakare. Ñakare aune lei ükaninte tribunalkwe ye rüere niarakwe ja mikani meden gärätä. Kukwe mada bämika raba, ñodre: gobrantre ruäre tä krimana aune corona yebiti gobran ütiäte kwe ye bämike.

Aisete, ¿kri dobu nämäne kä bä nuäre Edén ye nämäne dre bämike? Kukwe keta kabre nieta kukwe ye mikakäre gare, akwa kukwe keteiti metre ye aibe ütiäte ni kräke. Kukwe meden kwin aune kukwe meden käme ye Ngöbö aibe raba mike gare ye bämika nämäne kri dre kwin aune dre käme mikaka gare yekwe (Jeremías 10:23). Yebätä, kri ngokwä ye kwetadre ye nämäne käme krubäte Jehová kräke. Aune kri ja nire kräke ye nämäne ja nire kärekäre bämike, kukwe ye Ngöbö aibe raba bien (Romanos 6:23).

4. ¿Ño tibi raba blite Eva ben?

Ni ñan töbikai kukwe mada tä tikani Bibliabätä yebätä ngwane, kukwe mikata gare tärä Génesis, ye ñan raba nemen nuäre ni kräke mikakäre gare. Akwa, bätärekä jatäri Biblia tä kukwe ye mike gare merebe.

¿Nire käkwe tibi mikani blite? Nire käkwe tibi mikani blite ye mikakäre gare jai kukwe keta kabre nämäne nitre israelitakwe. Ni üaire raba jondron nire mike blite ye nämäne gare ietre. Ñodre, ángel iti käkwe asna mikani blite ye Moisés ara käkwe tikani (Números 22:26-31; 2 Pedro 2:15, 16).

Ne madakäre angeletre ja mikani Ngöbö rüere abokän kädekata chokalitre ye dite krubäte ye nämäne gare ietre. Ñodre, ni sacerdote Egipto jondron ñan tuabare nuainbare krimanabiti Jehová erere, känti krimana kwitani kwetre ichare ye tuani Moisekwe. ¿Ño köböire niaratre kukwe ye nuainbare? Chokalitre ja di biani ietre (Éxodo 7:8-12).

Mrä mada, tärä Jobkwe ye nämäne nitre israelitakwe, Moisés käkwe tärä ye tikani raba ruin nie. Tärä ye käkwe kukwe keta kabre driebare Satana yebätä ietre. Satana ye Jehová rüe bäri kri aune nitre Ngöbö mikaka täte ye rüere tä ñäke (Job 1:6-11; 2:4, 5). Kukwe ne ben töbätä nükani gare nitre israelita ie Satana ara käkwe tibi mikani blite Eva ben ngökakäre, ne kwe ñaka Ngöbö mikadre täte kwe.

Akwa kukwe mada tä mike gare Diablu ara tibi mikani blite Eva ben ngökakäre. Satana “abrä ni ni ngökaka rün” niebare Jesukwe ye ngwandre törö jai (Juan 8:44, Ngöbö Täräe [NGT], tärä okwä ükaninte). ¿Ñobätä kädekabare kwe “ni ni ngökaka rün”? Ñobätä ñan aune, Satana käkwe tibi mikani blite aune ni ngökö kena ye nämäne gare ie yebätä. Adán aune Eva käkwe kri ngokwä ñäkäibare ye kwetadi ngwane krütadi niebare Ngöbökwe ietre, akwa “mun ñaka krütai” niebare tibikwe ngwane ni ngökabare kwe (Génesis 3:4). Rabadre gare metre yekäre ja känenkäre Jesukwe mikani gare apóstol Juan ie, Satanás abokän “tbi kira”bokän (Revelación [Apocalipsis] 1:1; 12:9).

Ni üaire tibi mikadre blite ye ñan ni töi mike niä. Ni kä nebätä di ñan krubäte akwa raba muñeko mike blite o jondron nuainne (ventrílocuo), bätä raba jondron bätäkä ngwarbe nuainne película yete (efectos especiales).

Nebätä tö ngwan raba

Nükebe nete, kukwe nieta tärä Génesis yebätä ye nitre kwati ñan tä mike era jai akwa metrere kukwe tärä keta kabre tä mike gare kukwe ye metre. Ani mike gare ruäre jai.

Bibliabätä Jesukristo kädekata “kukwe era erere niekä” (Revelación 3:14). Niara töi metre aune käre kukwe metre niebare kwe aune ñan ni iti jire ngökani kwe. Ne madakäre jämi nüke kä tibienbätä aune kä ne sribe jämi ye känenkri niarakwe nünanbare Rün kwe Jehová kä kwinbiti ben (Juan 17:5). Jesús nämänena ngwane ni nire sribebare, aisete niara tä dre niere ye mika raba era jai. ¿Aune niarakwe dre niebare kä bä nuäre Edén yebätä?

Jesús blitabare Adán aune Eva yebätä ngwane, niaratre nünanbare ye kwrere blitabare kwebätä. Kukwe ükaninte nitre ja mäkäninte kräke yebätä Jesukwe blitabare ngwane, Adán aune Eva yebätä blitabare kwe (Mateo 19:3-6). Kukwe nieta Génesis yebätä ye kukwe nieta jerekäbe (leyenda) ngwane, Jesús ye abokän ni ngökö. Akwa kukwe ketebu ye ñan raba nemen bare jire. Nikwe nini erere, dre namani bare ye jökrä niara tuani kä kwinbiti. ¿Kukwe mada tärä kukwe ne mikakäre gare bäri kwin?

Kukwe nakaninkä Génesis ye nikwe ñan mikadre era jai ngwane, ni ñan raba tödeke metre Jesubiti. Arato dre drieta Bibliakwe aune kukwe käbämikata Ngöbökwe ye ñan raba nüke gare kwin nie. Ñobätä ye ani mike gare jai.

[Nota]

a Ngöbö kä Jehová ye Biblia tä niere.

b Jehovakwe jondron jökrä sribebare metre ye, akwa kukwe mada nakaninkä meden känti ngite namani drieta Bibliakwe (Deuteronomio 32:4, 5). Jehová “Ngöbökwe jändrän jökrä dätebare ne mikaninta ñäräre kwe angwane, namani tuen bäri nuäre ie” (Génesis 1:31).

c Kä Bä Nuäre Edén nämäne medente ye Ñü Kri jatani ngwane juani ngwarbe jökrä kwe. Ñodre, Ezequiel 31:18 yete mikata gare, siklo 7 Kristo Känenkri ngwane kri nämäne Kä bä nuäre Edén yete ye nianinanka kirabe kwrere nieta. Ye medenbätä nitre tä ja di ngwen krubäte Edén känänkäre Ñü Kri bitikäre yei ñaka kwen jire.

d Kukwe raba kwen bäri mäi tärä El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis, sribebare nitre testiko Jehovakwe yebätä.

e Ni krona tä nötöbätä ngwane tä nementa kwin akwle ye namanina gare nitre ja tötikaka krikri ie. Ni käbäin, kö, bikin o jondron mada ni kronanbätä (Tejido conjuntivo) ye tä täte ngwane ni krona ye tä nementa kwin, ñaka ni krä mada ye erere.